ការស៊ើបអង្កេតរឿងក្តីណាមួយនៅក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការ ជាគោលការណ៍គឺពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិរក្សាការសម្ងាត់។ ប៉ុន្តែករណីនេះ ជានីតិវិធី តើមន្រ្តីណាខ្លះដែលប្រកាន់គោលការណ៍នេះបាន ហើយប្រសិនបើមាននរណាម្នាក់បញ្ចេញព័ត៌មានដែលជាបម្រាមនេះ តើអាចមានទោសដែរឬទេ?
ជុំវិញបញ្ហានេះ ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍បានសម្ភាសជាមួយលោកមេធាវី យុង ផានិត អនុប្រធាននាយកដ្ឋានការពារក្តីជនក្រីក្រនៃគណៈមេធាវីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលមានខ្លឹមសារដូចតទៅ ៖
តើការរក្សាការសម្ងាត់ក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការអាចប្រើបានចំពោះតែមេធាវី និងចៅក្រមឬក៏អ្នកផ្សេងអាចប្រកាន់គោលការណ៍នេះបានដែរឬយ៉ាងណា?
ករណីរក្សាការសម្ងាត់នេះសំដៅលើអ្នកដែលបានចូលរួមក្នុងនីតិវិធីរឿងក្តីណាមួយរបស់តុលាការឧទាហរណ៍ដូចជា អ្នកបកប្រែភាសាក៏ត្រូវរក្សាការសម្ងាត់ដែរ។ ជាគោលការណ៍ពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិរក្សាការសម្ងាត់នេះ មានដូចជា មេធាវី,ចៅក្រម ព្រះរាជអាជ្ញា និងមានក្រឡាបញ្ជីហើយពេលខ្លះក៏មានអ្នកជំនាញដែរ ដូចជា អ្នកធ្វើកោសល្យវិច័យជាដើម។
ជាគោលការណ៍ ការរក្សាការសម្ងាត់ដែលមិនអាចប្រាប់ឬឆ្លើយប្រាប់នរណាម្នាក់បានគឺស្ថិតក្នុងអំឡុងនៃការស៊ើបអង្កេតរឿងក្តីណាមួយដែលក្នុងអំឡុងពេលនេះអ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងនីតិវិធីមិនអាចបញ្ចេញព័ត៌មានណាមួយដល់អ្នកផ្សេងបានទេ។
តើរឿងក្តីណាខ្លះដែលមេធាវីឬចៅក្រម អាចប្រាប់ដល់អ្នកផ្សេងបាន ហើយរឿងក្តីណាខ្លះដែលមិនអាចប្រាប់បាន?
ឧទាហរណ៍មេធាវីឬចៅក្រមនៅពេលដែលគាត់កំពុងស៊ើបអង្កេតរឿងក្តីណាមួយគឺគាត់មិនអាចបញ្ចេញព័ត៌មានដល់អ្នកផ្សេងបានទេហើយបើព័ត៌មានណាមួយដែលកំពុងស្ថិតក្នុងអំឡុងពេលស៊ើបអង្កេតត្រូវបានមេធាវីឬចៅក្រមរូបនោះយកទៅប្រាប់អ្នកផ្សេងគឺគាត់ត្រូវមានទោស។
ប៉ុន្តែបើសំណុំរឿងណាមួយ ត្រូវបានជំនុំជម្រះរួច និងចេញសាលក្រមឬសាលដីកាហើយគឺមេធាវីឬចៅក្រមរូបនោះអាចប្រាប់ទៅអ្នកផ្សេងបានព្រោះអី ការស៊ើបអង្កេតនោះត្រូវបានបញ្ចប់ហើយ។ ឧទាហរណ៍នីតិវិធីនៃការរៀបចំចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យណាម្នាក់ ករណីនេះគេមិនអាចប្រាប់ទៅអ្នកផ្សេងបានទេ ព្រោះអីវាស្ថិតនៅក្នុងអំឡុងពេលស៊ើបអង្កេត។
បើយោងមាត្រា ១២១ នៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌបានចែងថា បុគ្គលទាំងឡាយដែលចូលរួមក្នុងការស៊ើបអង្កេត ជាពិសេសចៅក្រម មេធាវី ក្រឡាបញ្ជី នគរបាល កងរាជអាវុធហត្ថ មន្រ្តីរាជការ អ្នកជំនួញអ្នកបកប្រែ គ្រូពេទ្យ និងបុគ្គលដែលមានសមត្ថកិច្ចដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៩៥ (ការត្រួតពិនិត្យខាងផ្នែកបច្ចេកទេសឬវិទ្យាសាស្រ្ត) នៃក្រមនេះត្រូវរក្សាការសម្ងាត់នៃវិជ្ជាជីវៈ។
ប៉ុន្តែការគោរពនូវការសម្ងាត់វិជ្ជាជីវៈមិនអាចជាឧបសគ្គដល់ការប្រើសិទ្ធិនៃការការពារខ្លួនឡើយ។ ម៉្យាងទៀត ព្រះរាជអាជ្ញាអាចធ្វើសេចក្តីថ្លែងជាសាធារណៈកាលណាខ្លួនយល់ឃើញថាព័ត៌មានដែលផ្សព្វផ្សាយណាមួយនោះជាព័ត៌មានមិនពិត។
ការបំពានលើការសម្ងាត់នៃការស៊ើបសួរគឺជាបទល្មើសដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌជាធរមាន៕