លោក មេធាវី លី កុសល កាលពីពេលកន្លងទៅ ។ សហការី
ការយកគ្នាជាប្តីប្រពន្ធរមែងប្រព្រឹត្តទៅបានគ្រប់មនុស្សប្រុសស្រី ប៉ុន្តែពេលខ្លះភាពជាប្តីប្រពន្ធនោះមិនបានរៀបការជាមួយគ្នាឬរៀបការហើយ តែមិនបានចុះសំបុត្រអាពាហ៍ពិពាហ៍ទេ។តាមផ្លូវច្បាប់ បើមិនបានរៀបការបែបនេះ តើខុសនឹងច្បាប់សង្គមដែរទេ?ជុំវិញករណីនេះភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍បានសម្ភាសជាមួយលោកមេធាវី លី កុសល ដែលមានការិយាល័យបំពេញការងារនៅផ្ទះលេខ ៤៥-Eo ផ្លូវលេខ ៩ ភូមិត្រពាំងថ្លឹង សង្កាត់ ចោមចៅ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញដែលមានខ្លឹមសារដូចតទៅ៖
.jpg)
បើលោក (ក) បានស្រឡាញ់គ្នាជាមួយនារីម្នាក់រហូតមានកូនជាមួយគ្នា ប៉ុន្តែអ្នកទាំង ២ មិនបានធ្វើលិខិតអាពាហ៍ពិពាហ៍ទេ។ ករណីនេះ តើចាត់ទុកថាជាប្តីប្រពន្ធស្របច្បាប់ដែរទេ?
បើលោក (ក) បានស្រឡាញ់គ្នាជាមួយនារីម្នាក់ និងរហូតមានកូនជាមួយគ្នា ប៉ុន្តែអ្នកទាំង ២ នាក់ មិនបានទៅធ្វើលិខិតអាពាហ៍ពិពាហ៍ទេ។ចំពោះការរស់នៅបែបនេះតាមផ្លូវច្បាប់គេហៅថាការរស់នៅបែបអនីតិសង្វាស ហើយការរួមរស់នៅបែបនេះ បើទោះបីជាលោក (ក) និងនារីម្នាក់នោះបានរួមរស់ជាមួយគ្នារហូតមានកូនឬគ្រាន់តែរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍តាមប្រពៃណីឬតាមបែបទំនៀមទម្លាប់ឬតាមបែបសាសនាក៏ដោយគឺមិនអាចចាត់ទុកថាបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ស្របតាមផ្លូវច្បាប់នោះឡើយ។
មួយវិញទៀត ប្រសិនបើលោក (ក) និងនារីម្នាក់នោះ អស់មនោសញ្ចេតនានឹងគ្នា ហើយលែងចង់រួមរស់ជាមួយគ្នាតទៅទៀត ពួកគេគ្រាន់តែសម្រេចចិត្តដើរចេញឬបែកគ្នា លែងរស់នៅជាមួយគ្នាបន្តទៀត ដោយអ្នកទាំង ២ ពុំចាំបាច់ធ្វើការលែងលះគ្នាឬរំលាយចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ តាមរយៈស្ថាប័នតុលាការឡើយ។ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើលោក (ក) និងនារីម្នាក់មានកូនឬទ្រព្យសម្បត្តិវិញនោះ គឺចាំបាច់ត្រូវតែដាក់ពាក្យបណ្តឹងឬពាក្យសុំទៅតុលាការដើម្បីឲ្យតុលាការចេញសេចក្តីសម្រេចជាសាលក្រម ឬដីកាសម្រេចថា តើក្នុងចំណោមលោក (ក) ឬនារីម្នាក់នោះមួយណាជាអ្នកដែលមានអំណាចមេបាលើកូនឬមានចំណែកនៃទ្រព្យសម្បត្តិណាមួយក្នុងអំឡុងពេលរួមរស់ជាមួយគ្នា។
ហេតុដូច្នេះហើយតាមផ្លូវច្បាប់គឺតម្រូវឲ្យអ្នកទាំង ២ ចុះបញ្ជីអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅសាលាឃុំឬសង្កាត់ដើម្បីធ្វើឲ្យអ្នកទាំង ២ ក្លាយជាប្តីប្រពន្ធស្របច្បាប់។
បើគ្មានលិខិតអាពាហ៍ពិពាហ៍ ហើយប្រសិនបើថ្ងៃក្រោយបុរសជាប្តីទៅយកប្រពន្ធម្នាក់ទៀតហើយប្រពន្ធដើមទៅប្តឹងទៅអាជ្ញាធរ ឬតុលាការ ដើម្បីរារាំងបុរសជាប្តីមិនឲ្យយកស្រីថ្មី ដោយសំអាងថាគាត់ជាប្រពន្ធដើម និងមានកូនជាមួយគ្នាផង តើករណីនេះអាចធ្វើបានទេ?
បើគ្មានលិខិតអាពាហ៍ពិពាហ៍ប្រពន្ធដើមមិនអាចទៅប្តឹងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ឬក៏ដាក់ពាក្យ បណ្តឹងទៅតុលាការដើម្បីរារាំងបុរសជាប្តីមិនឲ្យយកស្រីថ្មីបានទេ ទោះបីគាត់សំអាងថា ពួកគាត់មានកូនពូនជាចៅជាមួយគ្នាក៏ដោយព្រោះស្រ្តីជាប្រពន្ធមិនបានបំពេញលក្ខខណ្ឌច្បាប់ដែលតម្រូវឲ្យស្រ្តីជាប្រពន្ធ និងស្វាមីទៅចុះកិច្ចសន្យាអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅមុខមន្រ្តីអត្រានុកូលដ្ឋាន រួមនឹងសាក្សីចំនួន ២ នាក់ដែលជានីតិជននោះទេ។
ចំពោះការលើកឡើងថា ស្រ្តីជាប្រពន្ធបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍តាមទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី មានរូបថតរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងភ្ញៀវចូលរួមអាពាហ៍ពិពាហ៍ច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយក៏មិនអាចចាត់ទុកថា អាពាហ៍ពិពាហ៍នេះស្របច្បាប់បានដែរ។
ម្យ៉ាងទៀតប្រសិនបើស្ត្រីជាប្រពន្ធទៅរំខានអុកឡុក រារាំងបុរសជាប្តីមិនឲ្យយកប្រពន្ធថ្មីនោះដោយគ្មានភ័ស្តុតាងណាមួយដែលត្រឹមត្រូវនោះទេ គឺស្រ្តីជាប្រពន្ធត្រូវទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងចំពោះសំណងការខូចខាត បាត់បង់កិត្តិយស សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ រួមនឹងជំងឺចិត្តជាដើម ដែលកើតចេញពីការអុកឡុក រារាំងរបស់ខ្លួន រួមនឹងការទទួលខុសត្រូវចំពោះបញ្ហាបង្កឲ្យមានហិង្សាកើតឡើងដោយប្រការណាមួយទៀតផង។
(សូមរង់ចាំអានបន្តនៅថ្ងៃចន្ទសប្ដាហ៍ក្រោយ)
