លោកគង់ គាំ អតីតប្រធានគណបក្សសម រង្ស៊ីពេលផ្តល់សម្ភាសន៍ដល់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កន្លងមក។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចព្រះ បរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី បានត្រាស់បង្គាប់ផ្តល់នីតិសម្បទានយោបាយឡើងវិញឲ្យលោកគង់ គាំអតីតប្រធានគណបក្ស សម រង្ស៊ី និងកូនប្រុសរបស់លោក គឺ លោក គង់ បូរ៉ា អតីតតំណាងរាស្ត្រ អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិហើយបន្ទាប់ពីពួកលោកបានដាក់សំណើទៅក្រសួងមហាផ្ទៃ កាលពីថ្ងៃទី ៦ ខែមករា។
យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យដែលឡាយព្រះហស្តលេខាដោយព្រះមហាក្សត្រ កាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៩ បានត្រាស់បង្គាប់ថា៖ «ត្រូវបានផ្តល់នីតិសម្បទាឡើងវិញ ឲ្យឈ្មោះ គង់ គាំ ភេទប្រុស កើតថ្ងៃទី ៦ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤១ និងឈ្មោះ គង់ បូរ៉ា ភេទប្រុស កើតថ្ងៃទី ២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៧៤ ដែលត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យ ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយសម្រាប់រយៈពេល ៥ (ប្រាំ) ឆ្នាំ តាមអំណាចសាលដីកា លេខ ០៣៤ (ឆ) ចុះថ្ងៃទី ១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩ របស់តុលាការកំពូល»។
លោក គង់ គាំបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា លោកមានអារម្មណ៍សប្បាយ និងរំភើបរីករាយដែលត្រូវបានព្រះមហាក្សត្រត្រាស់បង្គាប់ផ្តល់នីតិសម្បទានយោបាយឡើងវិញ។
.jpg)
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះសូមថ្លែងអំណរគុណ សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលបានធ្វើសេចក្តីស្នើសុំ ទៅសម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី និងសូមថ្លែងអំណរគុណសម្តេចតេជោ ដែលបានទូលថ្វាយ ព្រះមហាក្សត្រហើយអរគុណព្រះមហាក្សត្រ ដែលបានពិនិត្យនិងយល់ព្រមផ្តល់សម្បទានយោបាយឡើងវិញដល់ខ្ញុំ»។
លោក គង់ គាំ បានឲ្យដឹងថា លោកនឹងចូលរួមធ្វើនយោបាយជាមួយគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ដែលមាន កូនប្រុសរបស់លោក គឺ លោក គង់ មុនីកា ជាអ្នកបង្កើត ហើយគណបក្សនេះ នឹងចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ នៅថ្ងៃទី ២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៩ ដើម្បីទៅបម្រើប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរគឺជាជម្រកថ្មីសម្រាប់សមាជិក អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាឱកាសថ្មីនិងជាជម្រើសថ្មី សម្រាប់អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលចង់ឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរនៅកម្ពុជា»។
លោកក៏បានឲ្យដឹងដែរថា លោក គង់ បូរ៉ា នឹងត្រឡប់ទៅបន្តការងាររបស់គាត់នៅក្រសួងកសិកម្មវិញ ហើយគាត់នឹងធ្វើការសម្រេចនៅឆ្នាំ ២០២២ និង ២០២៣ ថា តើគាត់នឹងបន្តធ្វើនយោបាយឬយ៉ាងណា?
លោក គង់ គាំ និងលោក គង់ បូរ៉ា រួមទាំងអតីតថ្នាក់ដឹកនាំ អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សរុបចំនួន ១១៨ នាក់ ត្រូវបាន តុលាការកំពូល ចេញសាលដីកាផ្អាកសកម្មភាពនយោបាយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៧ បន្ទាប់ពីតុលាការជឿជាក់ថា អតីតគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះ បានឃុបឃិតជាមួយបរទេស ក្នុងគោលបំណងផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃបានថ្លែងថា រហូតដល់ពេលនេះក្រសួងមហាផ្ទៃមិន ទាន់ទទួលលិខិតស្នើសុំដកបម្រាមធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ ពីមន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិណាផ្សេងទៀតនៅឡើយទេបន្ទាប់ពីក្រសួងបានទទួលលិខិតលោក គង់ គាំ និងលោក គង់ បូរ៉ា។
លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានសរសេរបង្ហោះកាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែមករា ឆ្នាំ ២០១៩ ថា លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានទទួលបរាជ័យ ក្នុងការប៉ុនប៉ងអូសទាញមន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ១១៨ រូប ទោះបីជាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានជំរុញរដ្ឋសភាឲ្យធ្វើច្បាប់មួយពិសេស ដើម្បីបង្ខំឲ្យមន្ត្រីអតីតបក្សសង្គ្រោះជាតិ ១១៨ រូប មកសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយវិញពីគាត់យ៉ាងណាក៏ដោយ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «លោក ហ៊ុន សែនទទួលបរាជ័យយ៉ាងអាម៉ាស់ ពីព្រោះអ្នកដែលចាញ់បោកគាត់ ប្រហែលជាមិនលើសពី ២ នាក់ទេ (គឺលោក គង់ គាំនិងកូនប្រុសគាត់ម្នាក់) ក្នុងចំណោមមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាំង ១១៨ រូប»។
ក៏ប៉ុន្តែលោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជន បានឆ្លើយតបភ្លាមៗកាលពី ពេលនោះ ដោយបានបដិសេធចំពោះការលើកឡើងរបស់ លោក សម រង្ស៊ី។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «អ្នកបម្រុងដាក់ពាក្យមិនមែន ២ នាក់ទេ អាចនៅមានទៀត។ សម រង្ស៊ី យល់ច្រឡំថា អាចគ្រប់គ្រងគេបានហើយមើលទៅ? សម្តេចតេជោ មិនបានឃោសនាអូសទាញមន្ត្រីដែលជាប់បម្រាមមិនឲ្យធ្វើនយោបាយទេ បើចង់មកក៏មក បើមិនចង់មកក៏ហីទៅ ពីព្រោះជារឿងរបស់ម្នាក់...»។
មាត្រា ៤៥ ថ្មី (ស្ទួន) ចែងថា៖ «បុគ្គលដែលត្រូវបានតុលាការសម្រេចហាមឃាត់ការធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនេះ នឹងអាចទទួលបានវិញ នូវសិទ្ធិនយោបាយពេញលេញ ដោយពេញច្បាប់ បន្ទាប់ពីផុតរយៈពេលនៃការហាមឃាត់ ដែលកំណត់ដោយសាលដីការបស់តុលាការកំពូលឬក្នុងករណីដែលបុគ្គលនោះត្រូវបានផ្តល់ នីតិសម្បទាឡើងវិញ ដោយព្រះមហាក្សត្រ តាមសំណើរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី តាមសេចក្តីស្នើសុំរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ»។
វិសោធនកម្មមាត្រានេះ អនុញ្ញាតឱ្យអ្នកនយោបាយ អតីតគណបក្សប្រឆាំងមួយចំនួន នៅក្នុងចំណោម ១១៨ នាក់ដែល ជាប់បម្រាមធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ អាចទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ បន្ទាប់ពីគណបក្សនេះត្រូវបានតុលាការរំលាយកាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៧ ហើយអតីតប្រធានអតីតគណបក្សប្រឆាំងគឺលោក កឹម សុខា ក៏ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួន ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទ «ក្បត់ជាតិ»។
លោក អ៊ូ វីរៈ អ្នកវិភាគនយោបាយបានថ្លែងថា បើទោះបីជាមានការផ្តល់នីតិសម្បទានយោបាយ ដល់លោក គង់ គាំ និងកូនប្រុសរបស់លោក រួមទាំងមន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិផ្សេងទៀតក៏ដោយ ក៏ទង្វើនេះវានឹងមិនមានទម្ងន់អ្វី ដែលធ្វើឲ្យសហគមន៍អឺរ៉ុប មើលឃើញនោះឡើយ។
លោកបានចោទសួរថា៖ «សំណួរចម្បងគឺថា តើវាអាចជះឥទ្ធិពលដល់ការសម្រេចចិត្តលើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ដែរឬទេ? ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនគិតថា វាមានឥទ្ធិពលនោះទេ»។
ប៉ុន្តែ លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា យល់ថា នេះគឺជាជំហានវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែលោកថា ប្រសិនបើអ្នកដាក់លិខិតស្នើសុំឲ្យដកបម្រាមនយោបាយ មានតែ ២ នាក់ នោះគេគួរតែពិចារណា ទៅលើនីតិវិធីសាជាថ្មី ដើម្បីឲ្យមានការចូលរួមពីអ្នកផ្សេងៗទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «ហេតុផលទី ១ អាចមកពីនីតិវិធី នៅក្នុងការអនុញ្ញាតឲ្យពួកគាត់ត្រឡប់មកវិញ វាមានគន្លឹះណាមួយដែលរារាំងពួកគាត់ធ្វើទៅបានដោយស្រួលដូច្នេះអាជ្ញាធរ ឬថ្នាក់ដឹកនាំគួរពិនិត្យមើលឡើងវិញក្នុងរឿងនីតិវិធី ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមានភាពស្រាលដើម្បីឲ្យពួកគាត់ធ្វើទៅបានដោយមិនមានការថ្នាំងថ្នាក់នៅក្នុងចិត្តជាមួយសាធារណមតិ ហើយមួយទៀតដោយសារតែច្បាប់នេះថ្មីនៅឡើយ ទុកពេលវេលាឲ្យពួកគាត់ពិចារណាមើលតទៅទៀត ដោយសារគាត់ត្រូវពិគ្រោះគ្នាជាមួយគ្នាគាត់ និងអ្នកគាំទ្ររបស់គាត់និងសមាជិក របស់គាត់។ វាមិនងាយស្រួលសម្រេចចិត្តប៉ុន្មានទេ»៕
