ភ្នំពេញៈ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានច្រានចោលព័ត៌មានដែលទើបចេញផ្សាយដោយមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (CCIM) ដែលបានបង្ហាញផលប៉ះពាល់ពីការវិនិយោគដីសម្បទាន ហើយបានចាត់ទុកព័ត៌មាននោះថាជារឿងចាស់ ខណៈបញ្ហាទាំងនោះត្រូវបានដោះស្រាយរួចហើយ ប៉ុន្តែបានស្វាគមន៍នូវបណ្ដឹងនានាប្រសិនបើនៅមានករណីនេះដើម្បីមន្ត្រីចុះស្រាវជ្រាវបន្ថែម។
កាលពីថ្ងៃពុធ (CCIM) បានចេញរបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតមួយមានចំណងជើងថា «ការក្រឡេកមើលការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា» ដោយផ្អែកលើការស៊ើបអង្កេតរយៈពេល ៥ ខែ (កក្កដា-វិច្ឆិកា) របស់ខ្លួនតាមរយៈសម្ភាសពលរដ្ឋជាង ១០០ នាក់ មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ តំណាងក្រុមហ៊ុន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលដោយបង្ហាញលទ្ធផលថាការផ្ដល់ដីសម្បទានទ្រង់ទ្រាយធំកំពុងធ្វើឱ្យជនជាតិដើមភាគតិចកួយនៅខេត្តព្រះវិហារធ្លាក់ចូលក្នុងបំណុល ករណីជនជាតិចិនគ្រប់គ្រងមុខរបរដែលខ្មែរធ្លាប់ធ្វើអាជីវកម្មនៅខេត្តព្រះសីហនុ ករណីវិនិយោគតំបន់ឆ្នេរនៅខេត្តកំពត និងករណីនៅមណ្ឌលគិរី។
លោក ដានីឡូ កាស្ពេ នាយកប្រតិបត្តិស្ដីទីនៃ (CCIM) បានថ្លែងក្នុងពិធីផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាននេះនៅសណ្ឋាគារសាន់វ៉េ រាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃពុធថា របាយការណ៍នេះមិនមែនសិក្សាតាមបែបការស្រាវជ្រាវឡើយ។ ប៉ុន្តែគឺជារបាយការណ៍របស់សារព័ត៌មានដែលធ្វើឡើងដើម្បីឱ្យរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយបញ្ហាជូនពលរដ្ឋ។
លោកថា៖ «CCIM គឺអង្គការសារព័ត៌មានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ យើងមិនមានគម្រោងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះដោយផ្ទាល់ទេ»។
របាយការណ៍នេះបានអះអាងថាពលរដ្ឋប្រមាណ ២ ពាន់គ្រួសារ ស្មើនឹងប្រមាណ ១ ម៉ឺននាក់ ក្នុងស្រុកចំនួន ៣ គឺស្រុកត្បែងមានជ័យ ស្រុកជ័យសែន និងស្រុកឆែប ខេត្តព្រះវិហារ កំពុងក្លាយជាជនរងគ្រោះដោយសារការបាត់បង់ដីព្រៃសហគមន៍ បន្ទាប់ពីមានការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាង ៤ ម៉ឺន ២ ពាន់ហិកតា កាលពីឆ្នាំ ២០១១ ឱ្យក្រុមហ៊ុនចិន ហេងហ្វូ ដាំអំពៅ និងថា ក្រុមហ៊ុននេះបានឈូសឆាយដីបាន ៥ ឆ្នាំ ទើបសិក្សាអំពីផលប៉ះពាល់ និងមិនទាន់បានផ្ដល់សំណងជូនពលរដ្ឋទេ រហូតមកទល់ពេលនេះ។
ចំណែកការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុរបាយការណ៍ដដែលបានបង្ហាញថា ពលរដ្ឋក្នុងខេត្តនេះប្រហែល ៦០% បានទទួលរងផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានដោយសារអាជីវកម្មស្ទើរតែ ៩០% គឺគ្រប់គ្រងដោយជនជាតិចិន ដោយគេមានសិទ្ធិបើកមុខរបរតូចតាច។
ដោយឡែកគម្រោងវិនិយោគនៅស្រុកទឹកឈូ ខេត្តកំពតរបស់ក្រុមហ៊ុនឈ្មោះ Ching Kor Import Co.,Ltd ក៏កំពុងធ្វើឱ្យប្រជាសហគមន៍នេសាទជាង ១ ពាន់គ្រួសាររងការគំរាមកំហែងពីផលប៉ះពាល់ផងដែរ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ដដែល។
មួយវិញទៀតពលរដ្ឋ ២១១ គ្រួសារនៅភូមិចក់ចារ ឃុំស្រែឈូក ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគីរី គឺរបាយការណ៍បានបញ្ជាក់ថា មានគ្រួសារខ្លះកំពុងជំពាក់បំណុលធនាគារ បន្ទាប់ពីត្រូវបាត់បង់ដីធ្លី និងមុខរបរប្រចាំថ្ងៃដោយសារការផ្ដល់ដីវិនិយោគ ៩ ម៉ឺនហិកតាឱ្យក្រុមហ៊ុនវៀតណាមឈ្មោះ ប៊ិញភ្វឿក ដាំអំពៅក្នុងឆ្នាំ ២០១១។
លោក ម៉ម មុន្នីរត្នន៍ ទីប្រឹក្សា និងជាអ្នកផលិតព័ត៌មានស៊ើបអង្កេតនេះបានថ្លែងថា គោលបំណងសំខាន់នៃការស៊ើបអង្កេតនេះគឺដើម្បីរកឱ្យឃើញមូលហេតុដែលនាំឲ្យពលរដ្ឋជួបប្រទះបញ្ហាដោយសារការវិនិយោគ ។
លោកបានបន្តថាតាមការរកឃើញគឺបញ្ហានេះដោយសារការវិនិយោគរំលោភលើច្បាប់ភូមិបាលដែលកំណត់ថា ក្រុមហ៊ុន ១ មិនអាចវិនិយោគលើផ្ទៃដីលើសពី ១ ម៉ឺនហិកតា។ រីឯការចាប់ផ្ដើមវិនិយោគគឺធ្វើមុនសិក្សាពីផលប៉ះពាល់។
លោកថា៖ «ជនជាតិដើមភាគតិចគឺគាត់អាស្រ័យលើ (មុខរបរ) ចម្ការវិលជុំ និងមានប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់សែនព្រេន និងព្រៃអារក្ស។ សួរថាបើជំនឿ ប្រពៃណី និងវប្បធម៌ពួកគាត់ ត្រូវបាត់បង់ តើបង្ហាញអត្តសញ្ញាណជនជាតិដើមភាគតិចរបៀបម៉េច?..»។
លោក ស្រី វុឌ្ឍី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្មមិនអាចសុំការបំភ្លឺពីបញ្ហានេះបានទេ ដោយសារទូរស័ព្ទលោកមិនមានអ្នកទទួលកាលពីថ្ងៃពុធ។
យ៉ាងណាក្ដីលោក នេត ភក្ដ្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា របាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតនោះគឺជាព័ត៌មានចាស់ ខណៈផលប៉ះពាល់មួយចំនួនត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយហើយ ហើយរាល់ការវិនិយោគគឺសុទ្ធតែមានការវាយតម្លៃពីផលប៉ះពាល់។
លោកថា៖ «នេះគឺជាព័ត៌មានចាស់ផ្សព្វផ្សាយក្នុងចេតនាបង្កការយល់ច្រឡំ បំភ័ន្តសាធារណមតិ និងបង្កប់ដោយហេតុផលនយោបាយ។ រហូតមកទល់នេះ ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះបានធ្វើការវាយតម្លៃលើហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គមរួចហើយ ហើយដំណោះស្រាយប៉ះពាល់មួយចំនួនក៏បានដោះស្រាយផងដែរ ក្នុងនោះរួមមានទាំងការឆ្វៀលដីសម្រាប់សហគមន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋតាមគោលការណ៍ស្បែកខ្លា និងបង្កើតការងារសម្រាប់ពលរដ្ឋមូលដ្ឋានផងដែរ»។
លោកបន្តថា ក្រសួងបរិស្ថានស្វាគមន៍រាល់ពាក្យបណ្តឹង ប្រសិនបើមានការរងផលប៉ះពាល់ពីការអនុវត្តគម្រោងវិនិយោគដើម្បីមន្ត្រីជំនាញក្រសួងបរិស្ថានចុះពិនិត្យ ស្រាវជ្រាវ និងដោះស្រាយស្របតាមការវាយតម្លៃ។
លោកថា៖ «ប្រសិនបើក្រសួងបរិស្ថានពិនិត្យឃើញពីភាពមិនប្រក្រតីណាមួយរបស់ក្រុមហ៊ុនចំពោះការអនុវត្តនោះក្រសួងនឹងអនុវត្តច្បាប់ដូចពិន័យ ឬស្នើដកហូតអាជ្ញាប័ណ្ណពីក្រុមហ៊ុនវិនិយោគដែលមិនប្រតិបត្តិតាមកិច្ចសន្យា និងតាមរបាយការណ៍»។
ដោយឡែកលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលបានថ្លែងថា ការផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចគឺត្រូវបានឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យ និងសិក្សាវាយតម្លៃ។ លោកថា ការឃើញជាក់ស្ដែងក្រុមហ៊ុនមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ពលរដ្ឋគឺដោយសារក្រុមហ៊ុនទាំងនោះរំលោភច្បាប់តែរដ្ឋាភិបាលក៏មិនព្រងើយកន្ដើយចំពោះការអនុវត្តច្បាប់ដែរ។
លោកថា៖ «យើងតែងតែស្វែងរកកិច្ចសហការ (ជាមួយក្រុមហ៊ុន) ដើម្បីការអនុវត្តច្បាប់។ ពីព្រោះការវិនិយោគហ្នឹងផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ទាំង ២ ភាគីទី ១ ខាងក្រុមហ៊ុនក៏បានចំណេញ ហើយទី ២ ខាងកម្ពុជាយើងក៏បានចំណេញរាប់ទាំងពន្ធដារ ពលរដ្ឋបានការងារ។ យើងទទួលបានពន្ធដារគឺយើងយកមកអភិវឌ្ឍប្រទេសបន្តទៀតដូចជាការបែងចែកភាគលាភដើម្បីសង់សាលា (រៀន) ការបណ្ដាក់ទុនលើវិស័យសុខភាព និងដូចជាការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់នេះដែរ»៕