ភ្នំពេញ: សហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយៈលោក W. Patrick Murphy ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជាបានផ្ដល់ជំនួយថវិកាចំនួន ៧៥ ០០០ ដុល្លារ ដើម្បីអនុវត្តលើគម្រោងអភិរក្សសម្លៀកបំពាក់ និងសម្ភារនានាដែលនៅលើខ្លួនជនរងគ្រោះកាលពីសម័យខ្មែរក្រហមក្នុងគោលបំណងថែរក្សាទុកឲ្យបានយូរអង្វែងនៅសារមន្ទីរឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែង។
ការផ្តល់ជំនួយនេះធ្វើឡើងកាលពីម្សិលមិញនៅក្នុងកម្មវិធីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយស្តីពី «គម្រោងអភិរក្សវត្ថុជាតិពន្ធុនាសតវត្សរ៍ទី ២០» រវាងលោកស្រី ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ និងលោក W. Patrick Murphy នៅមន្ទីរឃុំឃាំង ស-២១ ដែលបច្ចុប្បន្នជាសារមន្ទីរឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែង។
លោកស្រី ភឿង សកុណា ថ្លែងថា គម្រោងអភិរក្សវត្ថុជាតិពន្ធុនាសតវត្សរ៍ទី ២០ ដំណាក់កាលទី ២ នេះត្រូវបានផ្ដល់ជូនពីមូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិក ដែលបានប្រើប្រាស់ថវិកាចំនួន ៧៥០០០ ដុល្លារដើម្បីផ្តោតទៅលើសិក្ខាសាលាបណ្តុះបណ្តាលការអភិរក្ស ការកំណត់ស្ថានភាពវត្ថុសម្រាប់អភិរក្ស ការថែទាំវត្ថុទូទៅ ការចងក្រងឯកសារកាតាឡុក និងជ្រើសរើសវត្ថុពីសុមច្ច័យវាយនភណ្ឌជាង ៥០០០ ប្រភេទដែលអាចដាក់តាំងបង្ហាញបានរយៈពេលយូរ។
លោកស្រីបន្តថា គម្រោងនេះនឹងផ្តោតទៅលើវាយនភណ្ឌនៅជាន់ផ្ទាល់ដីនៃសាលពិព័រណ៍អគារ «ខេ» ដែលសម្លៀកបំពាក់ទាំងនោះដាក់តាំងគរលើគ្នាក្នុងទូអស់រយៈកាលជាង ៩ ឆ្នាំមកហើយ។ ក្រៅពីការងារអភិរក្ស និងចុះបញ្ជី ក្រុមការងារជំនាញនឹងគិតគូររកបច្ចេកទេសនៃការដាក់តាំងថ្មីដោយបង្កើតទូតាំងពិសេសមួយដែលអាចជួយកាត់បន្ថយ ការខូចខាតពីសត្វល្អិត និងសំណើមពីអាកាសធាតុ។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «សកម្មភាពគាំទ្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកលើគម្រោងនៅសារមន្ទីរទួលស្លែងនេះពិតជាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ក្រសួង ក៏ដូចជាប្រជាជនកម្ពុជាទូទាំងប្រទេស ដ្បិតភ័ស្តុតាងទាំងអស់នេះជាតឹកតាងប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់សិក្សាឈ្វេងយល់ពីអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មដែលខ្មែរក្រហមបានប្រព្រឹត្តចំពោះប្រជាជនស្លូតត្រង់រាប់លាននាក់រវាងឆ្នាំ ១៩៧៥-១៩៧៩»។
លោក W. Patrick Murphy ថ្លែងថា គម្រោងនេះនឹងជួយដល់ការអភិរក្សសម្ភារនានាដែលនៅជាប់លើខ្លួនជនរងគ្រោះនៅក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម។ លើសពីនេះវាថែមទាំងបានជួយសង្គ្រោះដល់វត្ថុតាងប្រវត្ដិសាស្ដ្រក៏ដូចជាផ្ដល់ប្រយោជន៍សំខាន់មួយចំនួនទៀតដល់សារមន្ទីរទួលស្លែង ជាពិសេសគឺការបណ្ដុះបណ្ដាលធនធានមនុស្សសម្រាប់បន្ដនិរន្ដរភាពនៃការជួសជុលវិស័យនេះនាថ្ងៃអនាគត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការអភិរក្សវត្ថុជាតិពន្ធនាសតវត្សរ៍ទី ២០ នៅសារមន្ទីរឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែងដំណាក់កាលទី ២ នេះគឺជាការរំលេចពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការអភិរក្សបេតិកភណ្ឌកម្ពុជា និងបង្ហាញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាមេរិកជាមួយអាជ្ញាធរនានារបស់កម្ពុជាក្នុងការចងក្រងឯកសារស្តីពីអំពើឃោរឃៅសម័យខ្មែរក្រហម»។
លោក ឆាយ វិសុទ្ធ ប្រធានការិយាល័យនៃសារមន្ទីរឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែងបានថ្លែងថា ក្រោយពីទទួលបានការផ្ដល់ថវិកានេះ សារមន្ទីរបានអនុវត្តការងារអភិរក្សវាយនភណ្ឌបានចំនួន ៨៣៦ វត្ថុ បំណែកក្រណាត់ចំនួន ២១ កេស និងការរៀបចំទុកដាក់វាយនភណ្ឌទាំងអស់នោះនៅក្នុងឃ្លាំងសរុបទាំងអស់មានចំនួន ៦៧ កេសក្នុងដំណាក់កាលទី ១។ ចំណែកការអភិរក្សនៅដំណាក់កាលទី ២ នេះនឹងចាប់ផ្ដើមអនុវត្តក្នុងខែមករា ឆ្នាំ ២០២០ នេះតទៅ។
លោកបន្តថា រយៈពេលជិត ៤០ ឆ្នាំកន្លងមកវត្ថុតាងមួយចំនួនប្រឈមនឹងការខូចខាត ជាពិសេសគឺវាយនភណ្ឌ ឬសម្លៀកបំពាក់ និងរបស់ប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃផ្សេងៗរបស់ជនរងគ្រោះ និងមន្ត្រីខ្មែរក្រហម។ ដោយមើលឃើញពីស្ថានភាពបែបនេះ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈបានខិតខំស្វែងរកដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីផ្ដល់ជំនួយ និងអ្នកជំនាញបច្ចេកទេស។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «នាអំឡុងឆ្នាំ ២០១៤ ក្រសួងបានណែនាំអ្នកជំនាញអភិរក្ស និងជួសជុលវាយនភណ្ឌមកពីសហរដ្ឋអាមេរិក គឺលោកស្រី ជូលា ប្រ៊ឺណិន មកជួយសិក្សា វាយតម្លៃ និងលើកគម្រោងសម្រាប់ការអភិរក្សវត្ថុតាងទាំងអស់នេះ»។
លោក ជុំ ម៉ី ប្រធានសមាគមជនរងគ្រោះដោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ បានគាំទ្រសកម្មភាពរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលបានជួយលើគម្រោងនៃការអភិរក្សវត្ថុតាងនានារបស់ជនរងគ្រោះនៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ព្រោះជាការចូលរួមចំណែកថែរក្សាតឹកតាងប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់សិក្សាឈ្វេងយល់ពីអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មដ៏ឃោរឃៅនៃរបបនោះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «កាលពីជំនាន់ហ្នឹង ខ្ញុំគ្មានសង្ឃឹមថា បានរស់រានមានជីវិតដល់សព្វថ្ងៃនេះទេ។ សម្ភារដែលយើងកំពុងអភិរក្សនេះគឺមានផ្នូរកប់សព រណ្ដៅកប់សពរួមគ្នា ច្រវាក់ ខ្នោះជើងរបស់ប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ ឧបករណ៍ធ្វើទារុណកម្ម ឯកសារ និងសម្លៀកបំពាក់ជនរងគ្រោះផ្សេងៗទៀត»។
គួរបញ្ជាក់ថាកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈបានទទួលថវិកាចំនួន ៥៥ ៥០០ ដុល្លារ ពីសហរដ្ឋអាមេរិកម្តងរួចមកហើយសម្រាប់គម្រោងអភិរក្សនាដំណាក់កាលដំបូង។ គម្រោងនេះជាសមិទ្ធផលដំបូងដែលបង្ហាញពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមការងារក្នុងការចងក្រងឯកសារ និងអភិរក្សសម្លៀកបំពាក់ជនរងគ្រោះនៃមន្ទីរស -២១ ដែលរក្សាទុកនៅសារមន្ទីរអស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍៕