អ្នកស្រី ម៉ក់ ជា និងស្វាមី ឈ្មោះ ម៉ៅ នៅឯមន្ទីរពេទ្យ។ រូបថត: GIZ/Conor Wall
ក្រសួងផែនការមានវិធីសាស្ត្រថ្មីមួយក្នុងការលុបបំបាត់ភាពក្រីក្រ នោះគឺតាមរយ:អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណដែលអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកកាន់វា អាចទទួលសេវាសុខភាព និងលើកកម្ពស់ សេវាសង្គម។ កម្មវិធីនេះត្រូវបានគេស្គាល់តាមអក្សរកាត់ថា IDPoor។
.jpg)
តាមរយៈការជួបជុំគ្នា សហគមន៍ ជួយចូលរួមបង្ហាញពីកម្រិតជីវភាពរស់នៅ ហើយប្រជាពលរដ្ឋដែលមានបញ្ហាខ្វះខាតនឹងទទួលបណ្ណអត្តសញ្ញាណកម្មភាពក្រីក្រដែលអាចជួយពួកគាត់ទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាពនៅទូទាំងប្រទេសព្រមទាំងសេវាសង្គមដទៃទៀតដូចជា ទឹកស្អាត ការបញ្ចុះតម្លៃលើសេវារដ្ឋផ្សេងៗ ការទទួលបានថវិកាគាំពារពេលសម្រាលកូន ឬក៏ការគាំពារដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅជាមួយពិការភាព។
អាល្លឺម៉ង់ និងអូស្ត្រាលីតាមរយ: ទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍអាល្លឺម៉ង់ (GIZ) បានចូលរួមជួយបង្កើត និងផ្តល់ជំនួយដល់ប្រព័ន្ធអត្តសញ្ញាណភាពក្រីក្រ ។
អ្នកស្រី គង់ ហ៊ីម អាយុ ៨២ ឆ្នាំរស់នៅតែឯងក្នុងខ្ទមតូចមួយ។ គាត់មិនមានគ្រួសារទេ ពីព្រោះប្តីរបស់គាត់ស្លាប់កាលពីទសវត្សរ៍ ១៩៨០ ហើយគាត់បានបាត់បង់កូនៗទាំងអស់ក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម។ គាត់ធ្លាប់យកស្លឹកត្នោតមកដេរ ធ្វើជាកណ្ដបស្លឹកប្រក់ដំបូល សម្រាប់លក់ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះគាត់ពឹងអាស្រ័យលើជំនួយពីសហគមន៍។ ផ្ទះរបស់គាត់ត្រូវបានកសាងដោយសារជំនួយពីអ្នកភូមិ ហើយនិងសហគមន៍ព្រះពុទ្ធសាសនាបានជួយផ្តល់ជំនួយដូចជា អាហារ ជាដើម។
តាំងពីឆ្នាំ ២០១១ មកគាត់មានបណ្ណសមធម៌គ្រួសារក្រីក្រមានន័យថា គាត់អាចប្រើប្រាស់សេវាថែទាំសុខភាពដោយមិនគិតថ្លៃ។ មន្ទីរពេទ្យទទួលបានការទូទាត់សម្រាប់ការផ្ដល់សេវាថែទាំសុខភាពដល់គាត់ពីមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាលដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកផ្ដល់ជំនួយ។ គាត់បាននិយាយដោយរីករាយថា៖ «ឥឡូវនេះ ខ្ញុំមិនហ៊ានទៅពេទ្យដោយពុំមានបណ្ណនេះឡើយ។ ខ្ញុំសប្បាយចិត្តណាស់ដែលមានបណ្ណនេះ»។
ណេល ផល្លី បច្ចុប្បន្នអាយុ ៥០ ឆ្នាំរស់នៅតែឯងក្នុងតំបន់លូទឹកស្អុយ ដែលសម្បូរដោយប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្ររស់នៅក្នុងរាជធានី។ នៅទីនេះគាត់ត្រូវបានសម្ភាសដោយសមាជិកក្រុមតំណាងភូមិដែលត្រូវបានជ្រើសតាំងតាមរយៈការបោះឆ្នោតគឺលោកស្រី ហៅ សូរិច័ន្ទ ជាផ្នែកមួយនៃការពង្រីកកម្មវិធីអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រជាលើកដំបូងទៅកាន់តំបន់ប្រជុំជន។
ឪពុកម្តាយរបស់គាត់បានលាចាកលោក ហើយគាត់មិនមានបងប្អូនទេ។ រាល់ថ្ងៃគាត់ជួយមើលថែទាំកូនៗអ្នកជិតខាងពេលឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេទៅធ្វើការ។ ការងារនេះជួយគាត់រកចំណូលបាន ២០០០ រៀលក្នុងមួយថ្ងៃ ហើយគាត់តែងត្រូវការទឹកចិត្តសប្បុរសធម៌របស់អ្នកភូមិ។
ការសម្ភាសដែលធ្វើឡើងដោយកម្មវិធីអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ ធ្វើការពិនិត្យលើស្ថានភាពលំនៅឋាន ទ្រព្យសម្បត្តិ សុខភាព និងស្ថានភាពពិការភាព ព្រមទាំងកាលៈទេសៈដទៃទៀត។ គួបផ្សំជាមួយនឹងដំណើរការពិគ្រោះយោបល់ក្នុងសហគមន៍ កម្មវិធីនេះធ្វើការកំណត់ថាតើ ណេល ផល្លី និងទទួលបានបណ្ណសមធម៌គ្រួសារក្រីក្រដែរឬទេ។ បណ្ណនេះនឹងផ្ដល់លទ្ធភាពឱ្យគាត់អាចទទួលបានសេវាសង្គមនានា ដូចជាការផ្ទេរធនធានក្នុងសង្គម ការផ្ដល់កម្ចីជាមួយការប្រាក់ទាប សេវាគាំទ្រផ្លូវច្បាប់ ការបញ្ចុះតម្លៃសេវារបស់រដ្ឋាភិបាល និងការទទួលបានការថែទាំសុខភាពដោយមិនគិតថ្លៃ។
លោក ជួប វី អាយុ ៤៧ ឆ្នាំ និងម្ដាយអាយុ ៨១ ឆ្នាំរបស់គាត់កំពុងត្រូវបានសម្ភាស ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណជាគ្រួសារក្រីក្រក្នុងបរិវេណវត្តមួយក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។
ពួកគាត់ទាំង ២ នាក់មានជំងឺប្រចាំកាយដែលធ្វើឲ្យការរស់នៅ ធ្វើការពិបាកខ្លាំង។ ព្រះសង្ឃបានអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេរស់នៅទីនេះ ក្នុងបន្ទប់ធម្មតាមួយ។ ជួប វី ជាអ្នករត់ម៉ូតូឌុប ហើយនៅថ្ងៃដែលគាត់សំណាង គាត់អាចរកប្រាក់បាន ២,៥០ ដុល្លារ សម្រាប់ចាក់សាំង និងទិញអាហារហូបចុក។
ការសម្ភាសនេះរួមនិងដំណើរការពិគ្រោះយោបល់ក្នុងសហគមន៍ ធ្វើការកំណត់ថាតើគ្រួសារនេះនឹងត្រូវចាត់ចំណាត់ថ្នាក់ថាជាគ្រួសារក្រីក្រ និងអាចទទួលបានបណ្ណសមធម៌គ្រួសារក្រីក្រដែរឬទេ? អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលប្រើប្រាស់ កម្មវិធីអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ ដើម្បីស្វែងរក និងជួយដល់គ្រួសារក្រីក្រ ដូចជា គ្រួសាររបស់ ជួប វី ជាដើម។
អ្នកស្រី សំ គន្ធា អាយុ ៣៨ ឆ្នាំរស់នៅតែឯងក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ។ គាត់ទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅតាមរយៈការរើសសំរាមដែលអាចយកមកកែច្នៃឡើងវិញ ដូចជា កំប៉ុងអាលុយមីញ៉ូម និងដបជ័រជាដើម។
ថ្ងៃខ្លះទៅគាត់រកបានជាង ២ ដុល្លារ។ ខ្ទមដ៏តូចដែលគេអាចមើលឃើញនៅពីក្រោយគាត់ គឺជាផ្ទះរបស់គាត់។ រៀងរាល់យប់ គាត់គេងដោយដាក់កាំបិតនៅជិតខ្លួនដើម្បីការពារខ្លួន។ សំ គន្ធា ខ្ចីលុយគេដើម្បីមើលថែម្ដាយរបស់គាត់ ប៉ុន្តែគាត់ពុំទាន់មានលទ្ធភាពសងបំណុលនេះវិញនៅឡើយទេ។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៧ កម្មវិធីអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្របានពង្រីកមកកាន់តំបន់ប្រជុំជនជាលើកដំបូង ហើយអ្នកស្រី សំ គន្ធា គឺជាមនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមមនុស្សដំបូងៗ ដែលបានទទួលបណ្ណសមធម៌គ្រួសារក្រីក្រនៅតំបន់ប្រជុំជនដែលផ្ដល់លទ្ធភាពឱ្យគាត់ទទួលបានសេវាសង្គមនានា ដោយមិនគិតថ្លៃ។
អ្នកស្រី ម៉ក់ ជា អាយុ ២៤ ឆ្នាំសម្រាលកូនដំបូងរបស់គាត់ បន្ទាប់ពីការមានផ្ទៃពោះដ៏ពិបាក។ ពួកគាត់រស់នៅជាមួយគ្រួសារដែលមានគ្នាទាំងអស់ ៧ នាក់។ អ្នកស្រី ជា ធ្វើការនៅរោងចក្រស្បែកជើង ហើយប្តីគាត់ជាកម្មករសំណង់។
គាត់និង ប្តីគាត់ឈ្មោះ ម៉ៅ អាយុ ២៣ ឆ្នាំត្រូវទៅពេទ្យជាបន្ទាន់ដោយសារតែ អការៈធ្ងន់ធ្ងរ ហើយដោយសារបណ្ណសមធម៌របស់គ្រួសារគាត់ គាត់អាចទៅមណ្ឌលសុខភាពដែលនៅជិត ដើម្បីទទួលបានការពិនិត្យផ្ទៃពោះដោយមិនគិតថ្លៃ និងប្រើប្រាស់មធ្យោបាយធ្វើដំណើរទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីសម្រាលកូន។
«ប្រសិនបើពុំមានកម្មវិធីអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រទេ យើងពុំអាចរកលុយបានឡើយ។ យើងត្រូវខ្ចីលុយគេ ហើយបន្ទាប់មកត្រូវរកវិធីសងគេវិញ»។
រឿងនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃការតាំងពិព័រណ៍៖ មិនទុកចោលអ្នកណាមួយអ្នកទទួលផល និងអ្នកអនុវត្តដែលត្រូវបានតាំងបង្ហាញពីថ្ងៃទី ២១ ខែមិថុនាឆ្នាំ ២០១៨ ដល់ថ្ងៃទី ២០ ខែកក្កដាឆ្នាំ ២០១៨៕
