មន្ត្រីនគរបាលចុះធ្វើពាក្យបណ្ដឹង ឲ្យជនរងគ្រោះដោយអំពើហិង្សាកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។ នគរបាលជាតិ
មនុស្សកំពុងតែរត់តាមបច្ចេកវិទ្យា របស់ប្រើប្រាស់ទំនើបៗព័ត៌មានប្លែកៗ ជាច្រើនតាមឌីជីថលល្បឿនរហ័សដូចព្រួញ ខណៈនោះដែរព័ត៌មានជាច្រើនបានផ្តល់ចំណេះដឹងស្រាវជ្រាវថ្មីៗ ជាលក្ខណៈបែបវិជ្ជមានតែផ្ទុយទៅវិញ ក៏មានព័ត៌មានអវិជ្ជមានដែលបានចែករំលែកដូចជាអំពើឃាតកម្មសាហាវប្លែក សកម្មភាពអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងរូបអាសអាភាសជាដើម។ ជាពិសេសនៅលើប្រព័ន្ធឌីជីថល YouTube និងហ្វេសប៊ុក Facebook មានចែកចាយច្រើនជាងគេ ដែលមិនអាចកុងត្រូលបាន រីឯឌីជីថលផ្សេងទៀតដូច Twitter, Linkedin និង Instagram ហាក់បីដូចជាគ្រប់គ្រងបានពុំសូវមានបង្ហោះសកម្មភាពអវិជ្ជមាននោះទេ។
.jpg)
គួបផ្សំទៅនឹងការផ្សព្វផ្សាយតាមទីសាធារណៈរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ក៏ធ្លាក់ចុះផងធ្វើឲ្យជនឱកាសនិយមមួយចំនួនតូច បង្កើតគំនិតធ្វើទៅតាមអ្វីដែលពួកគេធ្លាប់ឃើញនៅលើព័ត៌មានអនឡាញ ដែលងាយនឹងទទួលយកបាននោះ ហើយឃាតកម្ម និងអំពើហិង្សាសាហាវគឺជនល្មើស ប្រព្រឹត្តភាគច្រើន ទៅលើសមាជិកនៅក្នុងគ្រួសារ និងមនុស្សដែលធ្លាប់ស្គាល់គ្នាពីមុនមក ដែលធ្វើឲ្យសមត្ថកិច្ច មានការត្អូញត្អែរពិបាកធ្វើការទប់ស្កាត់។
ដូចថ្មីៗនេះមានការកើនឡើងករណីឃាតកម្មចម្លែកៗ និងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារសាហាវៗ ដូចជា ប្រទះឃើញយុវជនម្នាក់ត្រូវគេយកទៅសម្លាប់ដោយដុតទាំងមនុស្សទាំងម៉ូតូនៅចម្ការកៅស៊ូនៅស្រុកស្នួលខេត្តក្រចេះ។ អ្នករត់តាក់ស៊ី ត្រូវបានគេសម្លាប់ច្រកបាវយកទៅបោះចោលនៅព្រែកតាមាក់ ខេត្តកណ្តាល។ ស្ត្រីម្នាក់បានសារភាពថា គាត់បានកាប់សម្លាប់ដាក់ក្លាស្សេម្ចាស់បំណុលរបស់គាត់នៅក្នុងផ្ទះគាត់ ដែលជាមិត្តភក្តិនៅជិតផ្សារកណ្តាល។ ករណីប្តីក្រោយហេងស៊យ ដាច់សង្វែងស្រវឹងខួប មកគំរាមប្រើអំពើហិង្សាលើប្រពន្ធ ទីបំផុតមកដុតផ្ទះសម្លាប់ប្រពន្ធកូន និងខ្លួនឯងផងដែរ ដែលផ្ទះនោះ គឺជា ផ្ទះរបស់ឪពុកម្តាយខាងប្រពន្ធ។
កាលពីសប្តាហ៍មុន ក៏មានអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ផ្អើលពេញហ្វេសប៊ុក របស់អ្នកលក់ឡេល្បីតាមហ្វេសប៊ុកមានឈ្មោះ ថៃ ស្រីនាង ដែលត្រូវដៃគូស្នេហាឈ្មោះ ទឹម សាវុធ វ៉ៃរហូតដល់ទៅ ១៣០ ដង។ នាងបានបង្ហោះរូបភាពមុខឡើងបែកជាំ ដៃជើងឡើងហើមជាំពោរពេញខ្លួន បន្ទាប់មកនាងបានប្តឹង រហូតដល់សមត្ថកិច្ចចុះទៅបំពេញសំណុំរឿងដល់គ្រែដេក។
បានតែ ១ ថ្ងៃ នាងបង្ហោះថា បានដកពាក្យបណ្តឹង ដោយសារតែត្រូវគ្នាជាមួយគូស្នេហ៍របស់ខ្លួនវិញ។ នៅពេលដែលនាងឆ្លើយដូច្នេះ ត្រូវបានអ្នកផងទាំងពួង ដែលកំពុងតែតាមដានភាគរឿងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារហ្នឹង ស្រឡាំងកាំងថា មូលហេតុអ្វី បានទៅជាអ៊ីចឹងទៅវិញ? ហើយហេតុអ្វីបានជាសមត្ថកិច្ច មិនបន្តសាកសួរជនដៃដល់ដែលជាដៃគូស្នេហ៍?
តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវ របស់អង្គការមូលនិធិអាស៊ី (TAF) ស្តីពីអំពើហិង្សាលើដៃគូស្នេហា និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងនៅកម្ពុជាឆ្នាំ ២០១៥ បានរកឃើញថា គ្រឿងស្រវឹងដើរតួនាទីរួមចំណែកបណ្តាលឲ្យមានអំពើហិង្សា និងភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃអំពើហិង្សា។ ជាពិសេសដៃគូបុរស ដែលសេពគ្រឿងស្រវឹង បង្កើនភាពគ្រោះថ្នាក់នៃអំពើហិង្សាលើដៃគូស្នេហ៍របស់ខ្លួនហើយការប្រើអំពើហិង្សា និងអំពើឃាតកម្ម ទៅលើគូស្នេហ៍ ឬក៏ប្តីប្រពន្ធឬក៏មិត្តភក្តិជិតស្និទ្ធ គឺពិតជាមានការលំបាកក្នុងការការពារទុកជាមុន កុំឲ្យកើតមានឡើង។
ចំណែកឯក្រសួងកិច្ចការនារី និងក្រសួងវប្បធម៌វិញ មានប្រតិកម្មតែទៅលើករណីនារីសិល្បៈណាស្លៀកពាក់សិចស៊ីទេព្រោះប៉ះពាល់ប្រពៃណី។ កន្លងមកក្រសួងទាំង ២ ធ្លាប់មានប្រតិកម្មខ្លាំងដាក់ស្ត្រី តារាចម្រៀងនិងតារាសម្តែង មានតាំងពីឲ្យគ្នាលុតជង្គង់សុំទោសកណ្តាលឆាកតន្ត្រីផ្សាយផ្ទាល់ តាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ក៏មាន មានតាំងពីហៅមកស្តីឲ្យព្រមានធ្វើកិច្ចសន្យានៅក្រសួងក៏មានដែរ។ តែផ្ទុយទៅវិញ ករណីអំពើហិង្សាយេនឌ័រសាហាវៗ ឬក៏ឃាតកម្មសាហាវៗមកលើស្ត្រីវិញកម្រឃើញក្រសួងទាំង ២ នេះ ចេញមុខថ្កោលទោសណាស់។
អ្វីៗគឺមានតែនៅលើទ្រឹស្តី និងក្រដាសច្រើនជាង មិនបានធ្វើការតាមដាននីតិវិធីរបស់តុលាការនោះទេ អ៊ីចឹងហើយបានជាករណីខ្លះ ជនល្មើសមិនបានរាងចាលទេ គឺមានតែប្រព្រឹត្តឌឺដងមកវិញក៏មានដែរ ព្រោះវាងាយស្រួលពេក វ៉ៃទៅលើគូស្នេហ៍ឬក៏ប្រពន្ធ ឬក៏ប្តីហើយចាក់ចេកចាក់ស្ករត្រូវគ្នាវិញទៅចប់ហើយ ដូចករណី នារីល្បីលក់ឡេឈ្មោះថៃ ស្រីនាងដែលត្រូវគូស្នេហ៍ទឹម សាវុធ វ៉ៃរហូតដល់ទៅ ១៣០ ដងជាដើម។
ករណីនេះធ្វើឲ្យសមត្ថកិច្ចខ្មាសគេលើគោកតែម្តង បើមិនជួយស្ត្រីគេថា សមត្ថកិច្ចហ្នឹង ស៊ីសំណូកខាងជនដៃដល់ ឬក៏មិនចាត់ការព្រោះជនរងគ្រោះហ្នឹងក្រីក្រមិនល្បី តែដល់ពេលជួយចាត់ការទៅតាមផ្លូវច្បាប់ស៊ើបអង្កេតទៅតាមនីតិវិធីវិញ បែរទៅជាជនរងគ្រោះ ដកពាក្យបណ្តឹងចេញធ្វើមិនដឹង។
បើផ្អែកទៅលើផ្លូវច្បាប់វិញ ការដកពាក្យបណ្តឹងរបស់ជនរងគ្រោះគឺបានតែករណីស្រាលទេ ដូចនៅក្នុងមាត្រា ៣៦ នៃច្បាប់ស្តីពីការទប់ស្កាត់នៃអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងកិច្ចការពារជនរងគ្រោះលើកឡើងថា៖ «ការចោទប្រកាន់ជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ពុំអាចធ្វើបានឡើយ បើមានសំណើជនរងគ្រោះជានីតិជនដោយបទល្មើសនោះ ជាបទមជ្ឈិមស្រាល ឬបទលហុ។ ក្នុងករណីអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារកើតឡើងជាថ្មីម្តងទៀត ដែលល្មើសហ្នឹងច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ តុលាការត្រូវចោទប្រកាន់ជនមុខសញ្ញារូបនោះ តាមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ បើទោះបីជាមានការស្នើសុំពីជនរងគ្រោះម្តងទៀតក៏ដោយ»។
ក្នុងករណីឈ្មោះស្រីនាង បានប្តឹងចំពោះមុខសមត្ថកិច្ចនេះ គឺអំពើហិង្សាធ្លាប់កើតឡើង ១៣០ ដងរួចមកហើយ ចំពោះនាងហើយមើលទៅការវាយដំមកលើគាត់ ហាក់បីដូចជាធ្ងន់ធ្ងរបែកមុខ ជាំពេញខ្លួនបោកនឹងគ្រែហើយ បានជាសមត្ថកិច្ចដុតដៃដុតជើង ទៅធ្វើអន្តរាគមន៍។ ចំពោះករណីរបួសជាក់ស្តែងបែបនេះ ចង់មិនចង់គឺសមត្ថកិច្ច និងតុលាការ ត្រូវកោះហៅជនប្រព្រឹត្តបទល្មើស ទៅតាមពាក្យបណ្តឹងរបស់ជនរងគ្រោះស្រីនាងមកសាកសួរ និងបំភ្លឺនៅតុលាការសិន មិនមែនគ្រាន់តែជនរងគ្រោះ ដកពាក្យបណ្តឹង ថាចប់រួចរាល់សំងំស្ងាត់ៗយករួចខ្លួនទេ។
តុលាការមិនមែនផ្សារត្រី ទិញហើយដូរវិញបានស្រួលៗនោះទេ។ ករណីនេះ បើតុលាការមិនបានកោះហៅជនល្មើសមកបំភ្លឺថា តើទំហំនៃការវាយដំមកលើជនរងគ្រោះស្រីនាងហ្នឹងស្រាល ឬក៏ធ្ងន់ប៉ុនណានោះ? គឺទី១) បាត់បង់ជំនឿលើតុលាការផង និងធ្វើឲ្យមុខមាត់សមត្ថកិច្ចខ្មាសគេផងខំអនុវត្តទៅតាមនីតិវិធី បែរជាតុលាការ ធ្វើមិនដឹងមិនឮទៅវិញ។ ទី២) បទពិសោធនេះហើយ ដែលអាចបង្កឲ្យមានអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងករណីឃាតកម្មសាហាវៗមកលើអ្នកដែលរស់នៅជាមួយគ្នាបានដោយសារមិនបានដោះស្រាយតាំងពីនៅករណីតូចតាចនេះធ្វើឲ្យសមត្ថកិច្ចប៉ូលិសពិបាកទប់ស្កាត់ស្ថានការណ៍សម្លាប់អ្នករស់នៅជាមួយគ្នានោះ។
ហេតុដូច្នេះហើយ រាល់សកម្មភាពណាដែលគិតថា អាចបង្កជាបញ្ហាហិង្សាធ្ងន់ធ្ងរ និងឃាតកម្មសាហាវបាននោះគឺត្រូវតែមានការចូលរួមការទប់ស្កាត់ ពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន និងការអនុវត្តច្បាប់ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាតាំងពីកកើតឡើងតូចតាចមក ព្រោះករណីដែលមនុស្សស្គាល់គ្នា រស់នៅជាមួយគ្នានេះ គឺងាយនឹងធ្វើសកម្មភាពប្រព្រឹត្តបទល្មើសណាស់។ ម្យ៉ាងវិញទៀតការផ្សព្វផ្សាយស្រានិងស្រាបៀរគួរបង្ហាញសារ «បើផឹកស្រា កុំប្រើអំពើហិង្សា!» ឲ្យដូចបើស្រវឹង កុំបើកបរផងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ម្នាក់ៗគួរតែរិះគន់អ្នកដែលពន្យុះឲ្យមានអំពើហិង្សា និងអ្នកដែលបង្ហោះរូបភាពសាហាវៗនៅលើហ្វេសប៊ុក ព្រោះវាធ្វើឲ្យជនល្មើសងាយនឹងធ្វើត្រាប់តាមដូចអ្វីដែលពួកគេធ្លាប់ឃើញគេធ្វើនោះ។ រីឯសមត្ថកិច្ច ក៏ត្រូវតែពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនតាមរយ:ការបណ្តុះបណ្តាលបំប៉នផ្នែកស៊ើបអង្កេត ករណីហិង្សា និងឃាតកម្មអ្នកស្គាល់គ្នា ឬក៏អ្នករស់នៅជាមួយគ្នាបន្ថែម ឲ្យបានស៊ីជម្រៅផងដែរ៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com
