តារាងប្រៀបធៀបលទ្ធផលប្រឡងបាក់ឌុប រវាងថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រ និងថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គម។ តុង សុប្រាជ្ញ
កាលពីឆ្នាំទៅមានផ្ទុះរឿងអាស្រូវបញ្ហា Error បច្ចេកទេសបូកពិន្ទុតាមប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រលើវិញ្ញាសារគណិតវិទ្យាចំពោះថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្ត ដែលធ្វើឲ្យបេក្ខជនធ្លាក់ខុសប្រក្រតី តែក្រោយពីមានការតវ៉ា ពីបេក្ខជនមិនសុខចិត្ត ហើយគណៈកម្មការប្រឡងបានសម្រេចសើរើឡើងវិញ ហើយបូកពិន្ទុឡើងវិញ ឃើញថា មានតែបេក្ខជនចំនួន ៩៧៥ នាក់ ទេបានជាប់វិញក្នុងការប្រកាសលទ្ធផលលើកទី២។
ករណីនេះធ្វើឲ្យបាត់បង់ទំនុកចិត្តពីទាំងបេក្ខជន ទាំងមាតាបិតារបស់បេក្ខជនមួយចំនួនមកលើក្រសួងអប់រំ ជាពិសេសលោក ហង់ ជួនណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីតែម្តងដែលខំសាងស្នាដៃតាំងតែពីឆ្នាំ ២០១៤ កន្លងមក ហើយមានបេក្ខជនដែលបានប្រឡងធ្លាក់កាលពីឆ្នាំទៅខ្លះ មានការសង្ស័យថា មិនដឹងយ៉ាងម៉េចដែរទេកាលពីឆ្នាំដែលខ្លួនប្រឡង។ តែទោះយ៉ាងណា ក្រសួងអប់រំប្រកាសជាផ្លូវការបើកផ្លូវឲ្យបេក្ខជនដាក់ពាក្យតវ៉ាបានរយៈពេល ៣០ ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីការប្រកាសលទ្ធផលនៅពេលដែលមានការសង្ស័យលើលទ្ធផលដែលខ្លួនប្រឡងរួចហើយនោះ។
សម្រាប់ការប្រឡងបាក់ឌុបឆ្នាំនេះ នៅថ្ងៃទី ១៩-២០ ខែ សីហា ខាងមុខក្រសួងអប់រំ កំពុងតែខ្វែងដៃខ្វែងជើងពង្រឹងនូវប្រព័ន្ធបច្ចេកទេសទាំងផ្នែករឹង (hardware) ទាំងផ្នែកទន់ (software) ហាក់បីដូចមានភាពចាស់ទុំជាងមុនអស់ពេល ៥ ឆ្នាំកន្លងមកហើយនោះ រីឯស្ថាប័នប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ (ACU) ដែលធ្លាប់ចូលរួមសង្កេតការណ៍ ៥ ឆ្នាំកន្លងទៅនៅពេលប្រឡងម្តងៗ តែងតែកោតសរសើរថា ការប្រឡងបាក់ឌុបមានដំណើរការល្អមិនមានភាពមិនប្រក្រតីដូចជា បែកធ្លាយវិញ្ញាសា ការបើកចម្លង ឬក៏ស៊ីសំណូកពេលប្រឡងនោះទេ អ៊ីចឹងហើយបានជាឆ្នាំនេះ ACU លែងចូលរួមសង្កេតការណ៍។
ជាលទ្ធផលឃើញថា បេក្ខជនដែលប្រឡង ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តែចេះគឺជាប់ហើយដោយសារការបង្ហាញនូវសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន ហើយក៏លែងសូវមានជំនឿទៅលើការស្រោចទឹកពីព្រះសង្ឃមុនពេលប្រឡងដូចដែលធ្លាប់តែនាំគ្នាផ្អើលឈូឆរតាមគ្នាកាលពីមុននោះទៀតទេ។
តែបើផ្អែកទិន្នន័យនៃលទ្ធផលនៃការប្រឡងបាក់ឌុប ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបាន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំគឺបេក្ខជនប្រឡងមាននិន្នាការជ្រើសរើសយកថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គមឡើងភ្លូកទឹកភ្លូកដី ដោយសារតែលទ្ធផល ៣ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះគឺការប្រឡងជាប់កើនឡើងដល់ជាង ៨០ ភាគរយ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្តវិញគឺនៅទ្រឹងជាប់បានតែជាង ៥០ ភាគរយដដែលទេ។
គ្រាន់តែកំណើនបេក្ខជនថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គម បានប្រឡងជាប់រយៈពេលតែ ៥ ឆ្នាំឡើងដល់ទៅ ១៨ ដង (ឆ្នាំ ២០១៤ មានតែចំនួន ២ ៤៩២ នាក់ ទល់ឆ្នាំ ២០១៨ មានចំនួន ៤៥ ០០២ នាក់) បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្តវិញគឺមានកំណើនតិចតួចប្រមាណជាង ៣ ម៉ឺននាក់តែប៉ុណ្ណោះ។ អ៊ីចឹងចង់ឬមិនចង់កូនសិស្ស ដែលចង់រៀនថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្តដែរតែរៀនខ្សោយ ខ្លាចធ្លាក់នាំគ្នារត់មកដូរថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គមវិញ។ នៅពេលដែលផ្អើលមកប្រឡងថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គមជាប់ច្រើនៗពេក រហូតដល់ក្រសួងអប់រំលែងហ៊ានចេញលទ្ធផល បេក្ខជនថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមប៉ុន្មាននាក់ និងភាគរយ?
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននូវលទ្ធផលទាំង ២ ដងហ្នឹងកាលពីឆ្នាំ ២០១៨ កន្លងទៅ ដើម្បីកុំឲ្យសិស្សផ្អើលជ្រួលច្របល់ពេកថា សិស្សជាប់ថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គមជាប់ច្រើនលើសលប់ពេក សូម្បីតែរបាយការណ៍សន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលការងារអប់រំ យុវជន និងកីឡាឆ្នាំ ២០១៧-១៨ និងទិសដៅ ២០១៨-១៩ ដែលប្រារព្ធពិធីឡើង កាលពីខែមីនាកន្លងទៅ ក៏មិនបញ្ចេញទិន្នន័យនេះដែរ។
និន្នាការនៃកំណើនបេក្ខជនថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្តសង្គមប្រឡងជាប់ដ៏គំហុកនេះមិនដឹងមូលហេតុពិតថា តើមកពីក្រសួងចេញវិញ្ញាសាខ្សោយពេកដើម្បីឲ្យប្រឡងជាប់ច្រើន ឬក៏ជាគោលការណ៍របស់ក្រសួងអប់រំកំណត់ឲ្យសិស្សថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គមជាប់ច្រើននោះទេ?
តែជាក់ស្តែងលទ្ធផលនេះ គឺមិនទាន់ឆ្លើយតបនឹងគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងសាមីក្រសួងផ្ទាល់ផងដែរ គឺមានការខិតខំលើកកម្ពស់កូនសិស្សឲ្យចូលរៀនផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រពិត មានតាំងពីជំនួយបន្ថែមបច្ចេកវិទ្យា ព័ត៌មាន និងសារគមនាគមន៍ (ICT) ការរៀនបច្ចេកវិទ្យាវិទ្យាសាស្ត្រតាមប្រព័ន្ធ E-learning (E2STEM) ការរៀបចំពិព័រណ៍មហោស្រពដើម្បីជំរុញ និងលើកកម្ពស់វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យា វិស្វកម្ម និងគណិតវិទ្យា និងបង្កើតគណៈកម្មាធិការវិទ្យាសាស្រ្ដកម្ពុជាសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវនិងការបណ្ដុះបណ្ដាលថ្នាក់បណ្ឌិតនិងបង្កើតសាលាថ្នាក់បណ្ឌិតជាដើម។
កន្លងមកលោកនាយរដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ធ្លាប់រិះគន់និស្សិតដែលនិយមភ្លែតឡើងនាំគ្នាទៅរៀនមហាវិទ្យាល័យគ្រប់គ្រង តែលោកលើកទឹកចិត្តនិសិ្សតឲ្យងាកមករកការសិក្សាវិទ្យាសាស្ត្រពិតបច្ចេកទេស វិស្វករនិងសំណង់។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ជាសមិទ្ធផលនៃការលើកស្ទួយវិស័យវិទ្យាសាស្រ្តនេះឃើញថា មានការប្រសើរបណ្តើរៗបានបន្តិចម្តងៗខ្លះៗគួរភ្ញាក់ផ្អើលផងដែរ ដូចជាយុវជន ២ ក្រុមគឺ ១ ក្រុមមកពីវិទ្យាស្ថានពហុបច្ចេកទេសព្រះកុសុមៈ អាចបង្កើតមនុស្សយន្ត AI ដែលអាចធ្វើចលនា និងនិយាយភាសាខ្មែរ និងអង់គ្លេស ព្រមទាំងក៏ឈានដល់ការបង្កើតម៉ាស៊ីនដោះមីនដំបូងបង្អស់លើពិភពលោកឈ្មោះថា «ជីវិត» ផងដែរ។ វណ្ណកម្មទាំងនេះ គឺខំប្រឹងរត់តាមការវិវត្ថន៍នៃឧស្សាហកម្ម (4.0)។
ជាមួយនឹងការខិតខំលើកកម្ពស់ផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តនេះដែរ ក៏ក្រសួងអប់រំនៅមានការខ្វះខាតនូវសម្ភាររៀបចំតាក់តែងតាំងពីកុមារចូលរៀនតូចៗឲ្យចាប់អារម្មណ៍ក្នុងការសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ ដូចជាការរៀបចំសង់ផ្ទះ សង់ឡាន ពេទ្យ ការលាយសារធាតុគីមី និងបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលជាដើម ដែលឧបករណ៍ទាំងនេះនៅសាលាឯកជនទំនើបៗនៅរាជធានីភ្នំពេញមានរួចហើយ។
ម្យ៉ាងវិញទៀតការរកទីផ្សារការងារ សម្រាប់ថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្តដែលចេញពីសាកលវិទ្យាល័យទៅគឺមានការងារដែលអាចងាយចាប់យកបានស្រួលនៅឡើយទេ មានន័យថា បានតែនិស្សិតវិទ្យាសាស្រ្តដែលពូកែៗទេ ដែលអាចបានការងារធ្វើសមស្រប ក្រៅពីនោះគឺមានតែរកការងារណាដែលចិញ្ចឹមក្រពះសិនហើយ។
សូម្បីតែការវិនិយោគទុនខាងការងារវិទ្យាសាស្ត្រ និងសំណង់មកដាក់ទុន ឬក៏ប្រតិបតិ្តការនៅស្រុកខ្មែរក៏ការងារជំនាញៗវិទ្យាសាស្រ្ត និងវិស្វករភាគច្រើនសុទ្ធតែជនបរទេសទៀត ហើយពួកគេមិនបានផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាមកអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ ឬក៏វិស្វករមកអ្នកជំនាញខ្មែរផ្ទាល់នោះទេ មានន័យថា ទាល់តែអ្នកបច្ចេកទេសខ្មែរមានចំណេះដឹងខ្ពស់ណាស់បានចាប់ទិចនិក ឬក៏ តាក់ទិកពីជនបរទេសបាន។ បើពុំនោះទេគឺបានត្រឹមតែហុចបន្លែត្រីសាច់ ឲ្យគេស្លដដែល។ សូម្បីតែប្រទេសក្នុងសមាជិកអាស៊ានក៏យើងពិបាកនឹងប្រកួតនឹងគេផងផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកទេសនេះ។
លក្ខខណ្ឌនេះគឺផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាលចិន ដែលគេបានកំណត់ឲ្យក្រុមហ៊ុនដែលមកវិនិយោគនៅប្រទេសចិន តម្រូវឲ្យក្រុមហ៊ុន ផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា មកអ្នកជំនាញជនជាតិចិន។ ហេតុដូច្នេះរាជរដ្ឋាភិបាល គួរតែយកបទពិសោធពីប្រទេសចិន ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងគោលការណ៍លើកស្ទួយវិស័យវិទ្យាសាស្ត្រនេះ រីឯក្រសួងអប់រំវិញ គួរតែគិតគូររឿងកំណែទម្រង់អត្រាជាប់បាក់ឌុបឲ្យមានសមាមាត្រនឹងគ្នារវាងថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្ត និងថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រសង្គមកុំឲ្យមានគម្លាតគ្នាខ្លាំងពេក ដើម្បីជាកាដូដល់សិស្សដែលចង់រៀនថ្នាក់វិទ្យាសាស្រ្តផង៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com
