សំរាមប្លាស្ទិកអណ្តែតត្រាក្នុងប្រឡាយទឹកស្អុយមួយកន្លែងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកន្លងមក។ រូបថត ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍
កាលពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ៨០ និងឆ្នាំ ៩០ ពលរដ្ឋខ្មែរនិយមប្រើប្រាស់សម្ភារវេចខ្ចប់តាមបែបធម្មជាតិ ដែលងាយនឹងរលាយទៅវិញជាជី ដូចជាការលក់អំពៅសាង ដោយដោតជាប់ឫស្សី ១ ដុំតូចពុះញែក ការខ្ចប់ត្រីអាំង ឬក៏ត្រីស្រស់ក៏យកតែស្លឹកឈូកខ្ចប់ចងជាមួយខ្សែកំប្លោកស្ងួតជាការស្រេច រីឯការខ្ចប់បាយឆា លតឆា មីឆា នំអាកោ ពោតកំបោរ នំចាក់ចុល នំកង និងនំក្រូចវិញ គឺខ្ចប់តែស្លឹកចេក និងស្លឹកឈូកក៏យួរមកដល់ផ្ទះបានហូបដែរ ហើយគ្មានសារជាតិគីមីមកឡូកឡំទេ។
.jpg)
ប៉ុន្តែឥឡូវ ការខ្ចប់ម្ហូបអាហារទាំងនេះគឺជំនួសវិញទៅដោយថង់ប្លាស្ទិកចានប្លាស្ទិក និងស្លាបព្រាក៏ប្លាស្ទិកដែរមិនថាអាហារទឹកទេ សូម្បីតែអាហារគោកហ្នឹងប្រើថង់ប្លាស្ទិកទាំងអស់ប្រើសម្រាប់ខ្ចប់ដែលធ្វើឲ្យអ្នកលក់ក៏ស្រួល អ្នកទិញក៏ពេញចិត្ត។
ដោយសារតែទីផ្សារនាំគ្នានិយមការវេចខ្ចប់ដោយថង់ប្លាស្ទិកបែបនេះហើយ បានជាអ្នកផលិតខំបង្កើនការផលិតកាន់តែកើនឡើង។ បច្ចុប្បន្ននេះគឺរាល់គំនរសំរាម និងនៅលើទឹកប្រឡាយលូវិញមើលទៅឃើញតែប្លាស្ទិករួមមានទាំងថង់ដាក់សំរាម សំបកដបប្រើប្រាស់រួចហើយនៅសំពីងសំពោង។ បើទៅលេងឆ្នេរខ្សាច់សមុទ្រវិញ ក៏ឃើញថង់ប្លាស្ទិក ចានប្លាស្ទិកដែលនៅរាយប៉ាយទាំងនៅលើឆ្នេរ និងនៅលើទឹកសមុទ្រព្រោងព្រាតផងដែរ។
ម្យ៉ាងវិញទៀតឲ្យតែមានកន្លែងរមណីយដ្ឋានកម្សាន្ត ឬក៏មានពិធីបុណ្យជាតិផ្សេងៗ ដូចជាបុណ្យចូលឆ្នាំ បុណ្យទន្លេ បុណ្យសមុទ្រ អុំទូក ភ្ជុំបិណ្ឌ និងបុណ្យសកល គឺក្រោយពីចប់ពិធី មើលទៅទីធ្លាសុទ្ធតែសំរាម ហើយថង់ប្លាស្ទិក ដបទឹកសុទ្ធប្លាស្ទិក ព្រោងព្រាតនៅទីនោះ។
អ្នកខ្លះបោសសំរាមប្លាស្ទិកទម្លាក់ចូលក្នុងទឹកទន្លេតែម្តង ហើយអណ្តែតព្រោងព្រាតចាក់ចូលទៅបឹងទន្លេសាបក៏មានដែរ បើនៅកន្លែងកម្សាន្តប៉ែកខាងលើនៃទន្លេមេគង្គវិញដូចជាព្រែកកាំពីនៅខេត្តក្រចេះ គឺអ្នកប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិក និងដបស្រាបៀរបោះគរចោល ហើយនៅពេលទឹកឡើងមក សំរាមទាំងនោះហូរចូលទៅក្នុងទឹកទន្លេ។
ចំណែកឯសំណល់វេជ្ជសាស្ត្រវិញក៏ជាបញ្ហាគួរឲ្យព្រួយបារម្ភដែរ បើនៅស្ថាប័នរដ្ឋ គឺមានម៉ាស៊ីនកម្ទេចសំណល់រឹង (incinerator) នៅមន្ទីរពេទ្យខេត្ត រាជធានីគឺប្រមូលស៊ីរ៉ាំង ម្ជុល និងប្រដាប់ប្រដាវះកាត់ពីមណ្ឌលសុខភាព និងមន្ទីរពេទ្យផ្ទាល់ តែនៅមន្ទីរពេទ្យឯកជនខ្លះ ឬកន្លែងព្យាបាលពេទ្យឯកជន មិនដឹងជាយកទៅចោល ឬក៏កម្ទេចនៅទីណាទេ គឺមានតែវេចខ្ចប់ចោលតាមសំរាមហើយ។
ជាក់ស្តែងនៅភូមិរកា ឃុំរកាខេត្តបាត់ដំបងមានរឿងអាស្រូវឆ្លងមេរោគអេដស៍ដល់មនុស្សជិត ៣០០ នាក់ កាលពីឆ្នាំ ២០១៤ ដោយសារតែការប្រើប្រាស់ម្ជុលរួមគ្នាហើយសំណល់វេជ្ជសាស្ត្រត្រូវបានគេបោះចោលពាសវាលពាសកាល។
ក្រៅពីនេះគ្រាន់តែចេញពីប្រឡងបាក់ឌុបបេក្ខជនដែលប្រឡងជាអ្នកពង្រាយសំរាម និងថង់ប្លាស្ទិកពេញទីធ្លាសាលា និងជុំវិញមណ្ឌលប្រឡង។
យ៉ាងណាមិញសម្រាប់អ្នករស់នៅផ្ទះបណ្តែតទឹកជាប្រចាំវិញបានបោះចោលសំរាមទៅតាមទឹកហូរចូលបឹងទន្លេសាប ហើយបើសិនជាមានការស្តារបឹងទន្លេសាបគឺអាចមានប្លាស្ទិករាប់សិបតោន។ រឿងសំរាមថង់ប្លាស្ទិកនេះមិនមែនជាការព្រួយបារម្ភតែនៅស្រុកខ្មែរទេ នៅឥណ្ឌូនេស៊ី នៅកោះបាលី ត្រូវបានគេហៅថា សមុទ្រប្លាស្ទិក ហើយនៅជាយទីក្រុងម៉ានីលនៃប្រទេសហ្វីលីពីនត្រូវបានគេហៅថាភ្នំសំរាមតែម្តង។
តាមរយៈរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ ២០១៨ របស់ក្រសួងបរិស្ថានគ្រាន់តែសំរាមសំណល់រឹងនៅរាជធានីភ្នំពេញកើនឡើងជាលំដាប់ក្នុង ១ ថ្ងៃមានប្រមាណជា ២ ៣០០ តោន។ សំរាមសំណល់រឹងទាំងនោះគឺអាចបង្កើនឧស្ម័នមេតានដែលជាផ្នែកមួយនៃឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ដែលបំពុលបរិស្ថាន។ ម្យ៉ាងទៀតបើយកប្លាស្ទិកទៅដុតវិញខ្លះដុតខ្សែភ្លើងដើម្បីយកលួសទង់ដែងគឺផ្សែងដែលចេញពីជាតិប្លាស្ទិកអាចបង្កជំងឺមហារីកបាន។
បើប្លាស្ទិកខ្លះអាចមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំ ពិបាករំលាយ ហើយបើក្នុងទឹកទន្លេបឹងបួរវិញគឺសត្វ និងជីវចម្រុះពុលពិបាករស់នៅ។
ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏មានសំរាមខ្លះ អាចកែច្នៃបានដែរ ដូចជា បន្លែរលួយៗយកទៅធ្វើជាជីកំប៉ុស្តិ៍ ប្លាស្ទិកខ្លះក៏ត្រូវកែច្នៃធ្វើជាកាបូប កាតាប ឬក៏ឆ្លាក់ចេញជារូបភាពជាដើម ។ រីឯសំបកដបទឹកសុទ្ធខ្លះទម្រាំតែបោះចោលចូលធុងសំរាម គឺអាចប្រើប្រាស់បាន ១០ ទៅ ២០ ដងហើយសំបកកំប៉ុងអាលុយមីញ៉ូមវិញ គឺអ្នកទិញអេតចាយទិញយកទៅ Recycle ធ្វើជាវត្ថុធាតុដើមវិញ។
យុវជនកម្ពុជាមួយក្រុមបានស្ម័គ្រចិត្តធ្វើយុទ្ធនាការប្រមូលសំរាមតាមប្រឡាយទឹកស្អុយបឹងត្របែក និងបឹងទំពុនដែលធ្វើឲ្យមហាជនសាទរ។
បើមើលទៅពហុកីឡដ្ឋានអូឡាំពិកពេលចប់ការប្រកួតបាល់ម្តងៗក៏មានយុវជនទស្សនិកជននាំគ្នាប្រមូលសំរាមផងដែរជាពិសេសដបទឹកសុទ្ធ និងកែវទឹកប្លាស្ទិកតែម្តង។ នៅពេលបុណ្យជាតិម្តងៗសាលារាជធានី ឬក៏ខេត្តបានដាក់ធុងសំរាមផងដែរ ដើម្បីកាត់បន្ថយការចោលសំរាមនេះ។
នៅតាមផ្សារទំនើបៗវិញគឺគេវេចខ្ចប់ដោយប្រើថង់ប្លាស្ទិកគឺយក ៤០០ រៀលបន្ថែម និងមានប្រព័ន្ធឌីជីថលឈ្មោះ Gogreen បង្កើត App សម្រាប់ផែនទីនៅរាជធានីភ្នំពេញកន្លែងណាដែលមានសំរាមគឺអាចដៅចំណុចបាន (Pin) ដើម្បីជាសញ្ញាឲ្យគេទៅប្រមូលសំរាមនៅទីនោះបាន។
ការអនុវត្តការប្រមូលសំរាមបានប៉ុណ្ណឹងគឺគ្រាន់តែជាការចាប់ផ្តើមនៃការកែប្រែឥរិយាបថរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិក និងអ្នកចោលប្លាស្ទិកនៅឡើយទេ រឿងដែលសំខាន់គឺតម្រូវឲ្យមានការផ្សព្វផ្សាយបន្ថែមនៅតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកផង តាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ និងតាមសាលារៀនបន្ថែមទៀត។
ម្យ៉ាងវិញទៀតអ្នកផលិត ឬក៏អ្នកលក់ គួរតែបង្កើតគំនិតថ្មីៗដើម្បីបញ្ចៀសការប្រើប្រាស់សារជាតិប្លាស្ទិកដូចនៅក្រុមហ៊ុនខ្លះនៅប្រទេស ចិន និងប្រទេស ឥណ្ឌា បានផលិតសម្ភារធ្វើពីឈើមកជំនួសដូចជាច្រាស់ដុះធ្មេញ ក្រាស់សិតសក់ ស្លាបព្រាឈើ កាំបិតក៏ឈើដែរ។ ក្រុមហ៊ុនអ៊ែរឥណ្ឌា Air India កំពុងតែអនុវត្តការឈប់ប្រើប្លាស្ទិកដែលប្រើបានតែម្តង។ រីឯនៅប្រទេស អេក្វាទ័រ គឺលើកទឹកចិត្តឲ្យអ្នកជិះរថយន្តក្រុងប្រមូលសំបកដបទឹកសុទ្ធបាន ១៥ គឺបានជិះរថយន្តក្រុងម្តងដោយមិនគិតថ្លៃ។
ម៉ូដែល (Models) ទាំងអស់នេះគឺកម្ពុជាសុទ្ធតែអាចធ្វើបាន ដើម្បីបញ្ចៀសការប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិកគឺចាប់ផ្តើមពីការវេចខ្ចប់ដោយប្រើស្លឹកឈើដែលជារបស់ធម្មជាតិសាមញ្ញៗ ៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com
