អគារអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារនៅក្នុងខណ្ឌទួលគោក។ ហុង មិនា
នៅប្រទេសណាក៏ដូចប្រទេសណាដែរ រឿងការប្រមូលពន្ធចូលរដ្ឋគឺជាតម្រូវការចាំបាច់ តែគ្រាន់តែមានការបត់បែនទៅតាមកាលៈទេសៈរបត់នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច កម្រិតប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋផងដែរថា តើត្រូវចាប់យកពីណាទៅមុន ហើយចេញពីមួយទៅមួយទុកគម្លាតប៉ុន្មានឆ្នាំតែប៉ុណ្ណឹង។
.jpg)
ទាំងសមាជិកសភា សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ទាំងគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ទាំងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ទាំងមន្ត្រីរាជការរហូតដល់មន្ត្រីបានចូលនិវត្តន៍ និងអតីតយុទ្ធជន ម្នាក់ៗក៏សុទ្ធតែចង់បានការដំឡើងប្រាក់ខែដែរ ដើម្បីចាយឱ្យទាន់ទៅនឹងអតិផរណា តម្លៃទំនិញទីផ្សារក្នុង ១ ឆ្នាំៗ។
អ៊ីចឹងដើម្បីដំឡើងប្រាក់ជូនពួកគាត់ តើ រដ្ឋាភិបាលត្រូវធ្វើដូចម្តេចក្នុងករណីអត្រាកំណើនពន្ធបានតិចតួចនោះ? ភាសាសាមញ្ញថា បានលុយមកពីណាដើម្បីដំឡើងប្រាក់ខែ និងប្រាក់ឧបត្ថម្ភផ្សេងៗ អ៊ីចឹងមានតែ រាវរកមធ្យោបាយប្រមូលពន្ធផ្សេងៗ យកមកគាំទ្របន្ថែមពីលើអ្វីដែលមានស្រាប់ ព្រោះចំណូលពីពន្ធដារ ពន្ធគយ និងចំណូលពីមធ្យោបាយផ្សេងៗគឺរដ្ឋបានទៅចំណាយឲ្យចេញជាផ្លូវថ្នល់ ស្ពាន សួនច្បារសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ មណ្ឌលសុខភាព សម្ភារបរិក្ខារ និងបេសកកម្មផ្សេងៗ។
អ៊ីចឹងហើយអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារដើរបានមកដល់កម្រិតមួយ ដើម្បីបង្ហាញរាជរដ្ឋាភិបាល និងសាធារណជនឲ្យឃើញថា ស្ថាប័នហ្នឹងពូកែប្រមូលពន្ធមានកំណើនរហូតនោះគឺមានតែវិធីសាស្ត្របង្កើនរបៀបយកពន្ធផ្សេងៗបន្ថែមដូចជា ថ្មីៗនេះក្រសួងរៀបចំដែនដីនគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានធ្វើការចុះបញ្ជីសំណង់តាមផ្ទះ ដើម្បីវាយតម្លៃដី និងផ្ទះដែលត្រូវបង់ពន្ធ និងការគ្រោងប្រមូលពន្ធលើប្រាក់ចំណេញមូលធនចំនួន ២០ ភាគរយចាប់ពីខែមករាឆ្នាំ ២០២១ តទៅ ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចពន្យារពេល ១ ឆ្នាំទៀតរហូតដល់ឆ្នាំ ២០២២ តែការពន្យារពេលនេះត្រូវបានមជ្ឈដ្ឋានទូទៅសាទរ ព្រោះចំពេលបច្ចុប្បន្ននេះប្រាក់ចំណូលរបស់វិនិយោគិន និងប្រជាពលរដ្ឋមានការធ្លាក់ចុះសឹងតែទាំងអស់គ្នា ដែលរងផលប៉ះពាល់ពីជំងឺកូវីដ១៩កំពុងតែវាយលុកនៅលើពិភពលោក និងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
ជាងនេះទៅទៀតនៅក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ ២០២០ ប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយសារទឹកជំនន់ដល់ទៅ ២០ រាជធានី-ខេត្ត ហើយផ្ទះល្វែងកំពុងតែដាក់លក់ និងដីឡូត៍កំពុងតែសាងសង់តាមជាយៗរាជធានីភ្នំពេញ និងតាមបណ្តាខេត្តខ្លះគឺលិចទាំងស្រុងជិះទូក ខូចហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមួយផ្នែកធំ។
គ្រោះមហន្តរាយធំៗ ២ ហ្នឹងធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងទាំងប្រាក់ចំណូលទាំងបំណុល ទាំងការប្រាក់នៅធនាគារ ដែលពិបាកកែប្រែឡើងវិញ ជាពិសេសអ្នកលក់អចលនទ្រព្យ ដូចជា ដីធ្លី និងផ្ទះសំបែង មិនសូវមានអតិថិជនមកទិញ ឯអ្នកមានលុយវិនិយោគទិញផ្ទះក៏ទុកវិញសិនរង់ចាំមើលកាលៈទេសៈល្អឡើងវិញដែរ។
ប៉ុន្តែអ្វីដែលទទួលរងទម្ងន់ធ្ងន់នោះ គឺអ្នកដែលខ្ចីលុយធនាគារទិញដី ទិញផ្ទះសំបែងទិញខុនដូ ឬក៏បង់ថ្លៃផ្ទះគឺយ៉ាប់មែនទែនរកលុយបង្វិលសងមិនទាន់។ បញ្ហាខ្លះទាក់ទងទៅនឹងជំងឺកូវីដ ១៩ រាជរដ្ឋាភិបាលជួយសម្រួលឲ្យមានការបន្ធូរបន្ថយមួយចំនួន ដើម្បីជួយសម្រួលបន្ទុកដែលរងផលប៉ះពាល់ពីជំងឺកូវីដ ១៩ រីឯបន្ទុកទឹកជំនន់វិញ រាជរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជនខ្លះក៏បានរួមចំណែកជួយសង្គ្រោះទោះបីជាមិនបានគ្រប់គ្នាក៏បានដល់អ្នកទីទ័លក្រមួយចំនួនផងដែរ តែរាជរដ្ឋាភិបាលក៏សម្រេចមិនដំឡើងប្រាក់ខែជូនមន្ត្រីរាជការផងដែរ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារ ចុះថ្ងៃទី ១២ ខែតុលា បានឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៩ ខែឆ្នាំនេះ កម្ពុជាប្រមូលចំណូលពន្ធអាករបានជាង ២ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ៣,៧១ ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។ អ៊ីចឹងរដ្ឋាភិបាលបានប្រមូលពន្ធមានកំណើនល្អដែរ ហើយបើទោះបីជាមានផលប៉ះពាល់ពីជំងឺកូវីដ១៩ ក៏ដោយ។
រីឯការដែលធ្វើឲ្យសុខភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ក្រុមហ៊ុនឯកជន ឬក៏ប្រាក់ចំណូលរបស់ពលរដ្ឋសាមញ្ញ ដែលមានកាតព្វកិច្ចត្រូវបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ ចំពោះពន្ធចំណេញលើមូលធនចំនួន ២០ ភាគរយនេះជួបការលំបាកច្រើន បើតាមពិតទៅគឺត្រូវអនុវត្តតាំងពីឆ្នាំ ២០១០ ដោយសារចេះតែពន្យារពេលម្តងហើយម្តងទៀត។ នេះបើតាមប្រសាសន៍ លោក គង់ វិបុល អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារដែលធ្លាប់បានលើកឡើងកន្លងមក។
សរុបមកវិញ គម្រោងអនុវត្តន៍ចំពោះការយកពន្ធលើចំណេញលើមូលធនចំនួន ២០ ភាគរយនេះធ្វើឡើងនៅអំឡុងពេលដែលវិនិយោគិនចិនបានចូលមកអភិវឌ្ឍវិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យ។ តែនៅពេលគ្រោងចាប់អនុវត្តចំពេលប្រទេសកម្ពុជាក៏ដូចជា សកលលោកកំពុងរងគ្រោះពីផលប៉ះពាល់ពីជំងឺកូវីដ ១៩ នេះ ធ្វើឱ្យវិនិយោគិន និងពលរដ្ឋដែលរកស៊ីលើវិស័យអចលនទ្រព្យមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំង។
ហេតុដូច្នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែចាប់ផ្តើមពិភាក្សាឡើងវិញថាតើត្រូវប្រមូលពន្ធលើចំណេញលើមូលធនចំនួន ២០ ភាគរយនេះនៅពេលដែលមានវ៉ាក់សាំងជំងឺកូវីដ ១៩ នេះសិនទៅ ក៏មិនទាន់ហួសពេលដែរ ដោយសារការប្រមូលពន្ធក៏នៅតែមានកំណើនដែរនោះ អ៊ីចឹងរដ្ឋនៅតែមានឱកាសដំឡើងប្រាក់ខែជូនមន្ត្រីរាជការផងដែរ។
ប្រសិនបើចាប់ផ្តើមប្រមូលពន្ធក៏គួរតែយកពីអ្នកលក់ចំណេញចាប់ពី ១០ ម៉ឺនដុល្លារឡើងទៅនៅឆ្នាំទី ១ អ្នកដែលលក់បានក្រោម ១០ ម៉ឺនដុល្លារ មិនជាប់ពន្ធលើចំណេញលើមូលធនចំនួន ២០ ភាគរយនេះទេ។
ជម្រើសទី ២ គឺនៅឆ្នាំបន្ទាប់មកត្រឹម ៥ ម៉ឺនជាប់ពន្ធ និងជម្រើសទី ៣ សម្រាប់ឆ្នាំទី ៣ គឺការយកពន្ធពីការលក់ចំណេញ ២ ម៉ឺនដុល្លារឡើងទៅ ហើយនៅឆ្នាំទី ៤ គឺប្រមូលទាំងអស់តែម្តង។
ការធ្វើដូចនេះ ដើម្បីជួយដល់ស្ថានភាពអ្នកក្រីក្របានស្វែងយល់ពីការបង់ពន្ធផង និងការផ្តល់ឱកាសបន្ធូរបន្ថយដល់អ្នកពុំសូវមានលទ្ធភាព និងអ្នកដែលជំពាក់ធនាគារដោយសារតែរកស៊ីអចលនទ្រព្យផង។
ករណីនេះនៅប្រទេសជឿនលឿនគេបានរកដំណោះស្រាយទៅតាមលទ្ធភាពរបស់រដ្ឋដោយបានជួយសម្រួលដល់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់គេផងដែរ បើទោះបីជាមានពលរដ្ឋខ្លះបានរត់ចោលផ្ទះសំបែង ដីធ្លី ដោយសារតែជាប់បំណុលដូចនៅសហរដ្ឋអាមេរិកកាលជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៨៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com
