សំណួរ៖ មានការរាយការណ៍ថា កិច្ចប្រជុំលើកទី ១ នៃក្រុមប្រឹក្សា ប្រឹក្សាយោបល់នៃវេទិកាខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង។ តើលោកស្រីអាចផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតជាងនេះដល់យើងបានទេ?
ចម្លើយ៖ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះក្រសួងការបរទេសបានចេញព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងបញ្ជីសមាជិកនៃក្រុមប្រឹក្សាប្រឹក្សាយោបល់។ ខ្ញុំសូមនិយាយ ២-៣ ពាក្យបន្ថែមទៀតអំពីបញ្ហានេះ។ ទី ១ ក្រុមប្រឹក្សា ប្រឹក្សាយោបល់គឺជាស្ថាប័នប្រឹក្សាយោបល់គោលនយោបាយអន្តរជាតិ និងជាស្ថាប័នមិនស្វែងរកប្រាក់ចំណេញដែលមានសមាសភាពជនល្បីៗអន្តរជាតិមកពីទូទាំងពិភពលោក រួមទាំងអតីតឥស្សរជន អតីតប្រធានអង្គការអន្តរជាតិ សាស្ត្រាចារ្យល្បីៗ និងមនុស្សមកពីសហគមន៍ពាណិជ្ជកម្ម។ ពួកគេចូលរួមជាមួយក្រុមប្រឹក្សាប្រឹក្សាយោបល់ក្នុងឋានៈបុគ្គលជាជាងតំណាងឲ្យប្រទេស ឬស្ថាប័នណាមួយ។
ទី ២ ការបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាប្រឹក្សាយោបល់មានគោលបំណងប្រមូលមតិយោបល់ និងសំណើពីភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដោយមានគោលការណ៍ស្វែងរកអត្ថប្រយោជន៍រួមគ្នាតាមរយៈការពិគ្រោះយោបល់ទូលំទូលាយ និងការរួមចំណែករួមគ្នា ដើម្បីផ្តល់ការគាំទ្រដល់វេទិកាខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ។ ដំណើរការបង្កើតនេះមានលក្ខណៈបើកចំហ មានលក្ខណៈរួមបញ្ចូល និងតម្លាភាព។
យើងបានយកយោបល់ពីភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ហើយជម្រាបស្ថានទូតបរទេសនានាក្នុងប្រទេសចិនអំពីព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធ។ បន្ទាប់ពីទទួលបានការឯកភាពពីសមាជិកទាំងអស់នៃក្រុមប្រឹក្សាប្រឹក្សាយោបល់ យើងប្រកាសបញ្ជីឈ្មោះ។ គំរូប្រតិបត្តិការ និងវិធាននៃនីតិវិធីរបស់ក្រុមប្រឹក្សា ប្រឹក្សាយោបល់ត្រូវបានសម្រេចដោយសមាជិកទាំងអស់របស់ខ្លួន តាមរយៈការពិភាក្សា។ ទី ៣ កិច្ចប្រជុំលើកទី ១ នៃក្រុមប្រឹក្សាប្រឹក្សាយោបល់គឺជោគជ័យណាស់។
សមាជិកបានពិនិត្យវឌ្ឍនភាពនៅក្នុងការឈានទៅរកគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវរួមគ្នា និងនិយាយអំពីតួនាទីវិជ្ជមាននៃគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះនៅក្នុងការបង្កើនការផ្សារភ្ជាប់គ្នានៃបណ្តាប្រទេស និងតំបន់ផ្សេងៗជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកកសាងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដែលមានលក្ខណៈបើកទូលាយ និងអនុវត្តរបៀបវារៈឆ្នាំ ២០៣០ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍចីរភាព។
សមាជិកទាំងអស់គាំទ្រការធ្វើឲ្យស៊ីជម្រៅ និងបង្ហាញភ័ស្តុតាងអំពីគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវហើយសង្ឃឹមថាវេទិកាខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវលើកទី ២ សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនឹងផ្ញើសារវិជ្ជមាននៃការគាំទ្រភាពពហុភាគីភាពបើកទូលាយ ការអភិវឌ្ឍ លទ្ធផលឈ្នះ‑ឈ្នះ។ ពួកគេក៏បានដាក់សំណើដែលមានលក្ខណៈស្ថាបនា និងសំណើស្តីពីការសម្របសម្រួលគោលនយោបាយម៉ាក្រូ ការអភិវឌ្ឍគម្រោងជាក់ស្តែង និងយន្តការធានាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។
សំណួរ៖ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម Twitter និយាយថាខ្លួនចាប់បានសកម្មភាពគួរឲ្យសង្ស័យដែលចេញមកពីអាសយដ្ឋាន IP របស់ប្រទេសអារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត និងចិន។ តើលោកស្រីមានមតិយោបល់បែបណា? តើអ្វីអាចជាសកម្មភាពសង្ស័យ?
ចម្លើយ៖ ខ្ញុំគិតថាអ្វីដែលអ្នកបានលើកឡើងគឺជាការរាយការណ៍កាលពីពេលមុនដោយកាសែត Reuters។ ប៉ុន្តែព្រឹកនេះកាសែត Reuters បានកែតម្រូវការរាយការណ៍ខុសរបស់ខ្លួនកាលពីពេលមុន។ ការរាយការណ៍ថ្មីនិយាយថា អាសយដ្ឋាន IP ដែលត្រូវបានប្រើដើម្បីចូលទៅ Twitter ហាក់បីដូចជាមកពីប្រទេសចិន និងប្រទេសអារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត ប៉ុន្តែពួកគេប្រហែលមិនមែនជាពួកហេកឃើរ (hacker) ដែលធ្វើការឲ្យរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសពាក់ព័ន្ធទេ។
ដូចអ្នកដឹងហើយជំហររបស់រដ្ឋាភិបាលចិនស្តីពីសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិតគឺនៅតែដដែល។ យើងសង្ឃឹមថានៅពេលនិយាយអំពីបញ្ហានេះ ភាគីទាំងអស់អាចគោរពតាមស្មារតីនៃការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ស្មារតីនៃសមភាព និងអត្ថប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសកលនេះ តាមរយៈកិច្ចសន្ទនា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។
សំណួរ៖ យើងបានកត់សម្គាល់ឃើញថារដ្ឋាភិបាលចិនបានចេញឯកសារគោលនយោបាយស្តីពីសហភាពអឺរ៉ុប (EU) នាព្រឹកនេះ។ តើវាមានលក្ខណៈសំខាន់ពិសេសណាមួយទេ ចំពោះទំនាក់ទំនងរវាងចិន‑សហភាពអឺរ៉ុបក្រោមកាលៈទេសៈថ្មីនេះ?
ចម្លើយ៖ រដ្ឋាភិបាលចិនបានចេញឯកសារគោលនយោបាយទី ៣ របស់ខ្លួនស្តីពីសហភាពអឺរ៉ុបនាថ្ងៃនេះបន្ទាប់ពីឯកសារមុនៗដែលចេញក្នុងឆ្នាំ ២០០៣ និង ២០១៤។ ឯកសារគោលនយោបាយនេះគឺជាការប្រកាសសំខាន់មួយនៃគោលនយោបាយរបស់ចិនស្តីពីអឺរ៉ុបដែលរៀបរាប់អំពីគោលដៅនៃគោលនយោបាយរបស់ចិនស្តីពីសហភាពអឺរ៉ុបនៅក្នុងយុគសម័យថ្មី និងវិធានការសំខាន់ក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសន្ទនា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅក្នុងវិស័យផ្សេងៗរវាងប្រទេសចិន និងសហភាពអឺរ៉ុបនាពេលខាងមុខ។
សហភាពអឺរ៉ុបធ្វើឲ្យមានកម្លាំងយុទ្ធសាស្ត្រដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងឆាកអន្តរជាតិ។ ប្រទេសចិនផ្តល់តម្លៃចំពោះតួនាទី និងឥទ្ធិពលរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនៅក្នុងកិច្ចការតំបន់ និងកិច្ចការអន្តរជាតិ ហើយការអភិវឌ្ឍទំនាក់ទំនងជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបគឺស្ថិតនៅក្នុងចំណោមអាទិភាពនានានៃការទូតរបស់ចិន។
ក្នុងរយៈកាលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះការកសាងភាពជាដៃគូរវាងចិន‑អឺរ៉ុបដើម្បីសន្តិភាព កំណើន កំណែទម្រង់ និងអរិយធម៌បានបន្តធ្វើឲ្យមានវឌ្ឍនភាពថ្មី។ ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រទូលំទូលាយ រវាងចិន‑សហភាពអឺរ៉ុបបានបន្តរីកចម្រើនទាំងទទឹង និងបណ្តោយដោយបង្កើតឲ្យមានគំរូល្អនៃការដោះដូរ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់វិស័យច្រើនស្រទាប់ និងទូលំទូលាយ។ ឆ្នាំនេះគឺជាខួបទី ១៥ នៃភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រទូលំទូលាយរវាងចិន‑អឺរ៉ុប និងជាខួបទី ២០ នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលចិន‑អឺរ៉ុបនៅពេលដែលទំនាក់ទំនងរវាងចិន‑អឺរ៉ុប ប្រឈមមុខនឹងទស្សនវិស័យថ្មី និងឱកាសសំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍបន្ថែម។
រដ្ឋាភិបាលចិនសង្ឃឹមថានឹងធ្វើឲ្យស៊ីជម្រៅ និងទូលំទូលាយចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទូលំទូលាយជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបឆ្ពោះទៅរកទំនាក់ទំនងចិន‑សហភាពអឺរ៉ុប និងរួមគ្នាកសាងសន្តិភាពពិភពលោក រួមចំណែកចំពោះការអភិវឌ្ឍសកល និងរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិ។
សំណួរ៖ កាលពីថ្ងៃទី ១៨ ខែធ្នូ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបានអនុម័តគោលការណ៍ណែនាំអំពីកម្មវិធីការពារជាតិ និងផែនការត្រៀមខ្លួនការពារជាតិរយៈពេលមធ្យមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីដែលបានចែងថាថវិកាជាតិនឹងបង្កើនចំនួនប្រមាណ ១០% ក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំទៀត។ ឯកសារពាក់ព័ន្ធរួមមានខ្លឹមសារពាក់ព័ន្ធនឹងចិន និងបង្ហាញក្តីបារម្ភខ្លាំងចំពោះទង្វើរបស់ចិន នៅក្នុងវិស័យសន្តិសុខយោធា។ តើលោកស្រីមានមតិយោបល់ដូចម្តេចដែរ?
ចម្លើយ៖ ខ្លឹមសារពាក់ព័ន្ធនឹងចិននៅក្នុងឯកសារទាំងនេះដែលត្រូវបានចេញដោយខាងជប៉ុនគឺគ្មានអ្វីទេ ប៉ុន្តែជារឿងដែលត្រូវបាននិយាយជាច្រើនដងរួចហើយកាលពីពេលមុន។ ពួកគេកំពុងតែនិយាយដោយគ្មានការទទួលខុសត្រូវ ហើយចោទប្រកាន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋានមកលើការកសាង និងសកម្មភាពយោធាការពារជាតិដែលមានលក្ខណៈធម្មតារបស់ចិន និងញុះញង់ឲ្យមានពាក្យថា «ការគំរាមកំហែងពីចិន» ជាមួយនឹងចិត្តសាស្ត្រសង្គ្រាមត្រជាក់។ ទង្វើបែបនេះពីខាងជប៉ុនមិនមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ ចំពោះការកែលម្អ និងអភិវឌ្ឍចំណងទាក់ទងរវាងចិន‑ជប៉ុន ឬសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់។ ប្រទេសចិនមិនពេញចិត្តយ៉ាងខ្លាំង និងប្រឆាំងចំពោះទង្វើនោះ។
ដោយសារអ្វីដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រទង្វើរបស់ជប៉ុនទៅលើសន្តិសុខយោធាត្រូវបានតាមដានយ៉ាងជិតស្និទ្ធិដោយបណ្តាប្រទេសជិតខាង នៅក្នុងអាស៊ី និងសហគមន៍អន្តរជាតិ។ យើងជំរុញជប៉ុនឲ្យរក្សាការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះយុទ្ធសាស្ត្រ «ការពារជាតិលក្ខណៈការពារខ្លួនសុទ្ធសាធ» រក្សាការប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះវិថីនៃការអភិវឌ្ឍដោយសន្តិភាព និងប្រព្រឹត្តដោយប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងវិស័យសន្តិសុខយោធា។
សំណួរ៖ សំណួរខ្ញុំគឺស្រដៀងគ្នានឹងសំណួរមុនដែរ។ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុននៅថ្ងៃនេះបានសម្រេចផ្លាស់ប្តូរពីនាវាយោធាតូចនៃកងកម្លាំងការពារខ្លួនទៅជានាវាធំដែលផ្ទុកយន្តហោះ។ តើលោកស្រីមានយោបល់ដូចម្តេចដែរ?
ចម្លើយ៖ ដោយសារអ្វីដែលបានកើតឡើងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រទង្វើរបស់ជប៉ុន នៅក្នុងវិស័យសន្តិសុខយោធាត្រូវបានតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ដោយបណ្តាប្រទេសជិតខាងនៅក្នុងអាស៊ី និងសហគមន៍អន្តរជាតិទាំងមូល។ យើងជំរុញឲ្យជប៉ុនរក្សាការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះយុទ្ធសាស្ត្រ «ការពារជាតិលក្ខណៈការពារខ្លួនសុទ្ធសាធ» ប្រកាន់ខ្ជាប់តាមវិថីនៃការអភិវឌ្ឍដោយសន្តិភាព និងប្រព្រឹត្តដោយប្រុងប្រយ័ត្ននៅក្នុងវិស័យសន្តិសុខយោធា។
សំណួរ៖ យោងតាមរបាយការណ៍នាយកក្រុមប្រឹក្សាពាណិជ្ជកម្មជាតិរបស់សេតវិមានលោក Peter Navarro និយាយថាសហរដ្ឋអាមេរិកចង់ឲ្យប្រទេសចិនទិញច្រើនជាងមុនពីអាមេរិកតាមរយៈការពិភាក្សាពាណិជ្ជកម្ម ប៉ុន្តែសំខាន់ខ្លាំងជាងនេះគឺការផ្លាស់ប្តូររចនាសម្ព័ន្ធ។ តើអ្វីទៅជាប្រតិកម្មរបស់លោកស្រី?
ចម្លើយ៖ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាពិភាក្សាពាណិជ្ជកម្មចិន‑អាមេរិកខ្ញុំសូមឲ្យអ្នកសួរទៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្មសម្រាប់ភាពជាក់លាក់។ អ្វីដែលខ្ញុំអាចប្រាប់អ្នកគឺថា ក្រុមសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មរបស់ប្រទេសទាំង ២ កំពុងស្ថិតនៅក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជិតស្និទ្ធនឹងគ្នាអំពីការពិភាក្សាយោបល់ស្របទៅតាមស្មារតីនៃការឯកភាពគ្នារវាងប្រមុខរដ្ឋទាំង ២ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល។
យើងសង្ឃឹមថាក្រុមនៃប្រទេសទាំង ២ នឹងអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងគ្នាដែលបានព្រមព្រៀងគ្នានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនៃប្រមុខរដ្ឋទាំង ២ ដោយស្មោះត្រង់ ហើយបង្កើនការពិគ្រោះយោបល់គ្នានៅក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង លុបបំបាត់ពន្ធគយបន្ថែមដើម្បីឲ្យមានលទ្ធផលឈ្នះ‑ឈ្នះ និងអត្ថប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកក្រោមលក្ខខណ្ឌនៃការគោរពគ្នាសមភាពការរក្សាសន្យា និងការប្រព្រឹត្តឲ្យត្រូវទៅតាមពាក្យដែលបាននិយាយ។
លោក Navarro បាននិយាយថាលោកចង់ឲ្យចិនធ្វើកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធ ប៉ុន្តែខ្ញុំចង់ផ្តល់យោបល់ទៅគាត់ និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធដទៃៗដែលមានគំនិតដូចគាត់អានដោយយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសុន្ទរកថាសំខាន់ដែលថ្លែងដោយអគ្គលេខាធិការ Xi Jinping នៅក្នុងពិធីប្រារព្ធខួបទី ៤០ នៃកំណែទម្រង់របស់ចិន និងបើកនាព្រឹកនេះ។ អរិយធម៌ចិនគឺល្អណាស់គឺជាអរិយធម៌មួយដែលបានបន្តអស់រយៈពេលជាង ៥០០០ ឆ្នាំដោយមិនមានការកាត់ផ្តាច់នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ។ មិនមានសៀវភៅអត្ថបទ ឬវិធានមាសដើម្បីធ្វើតាមសម្រាប់កំណែទម្រង់ និងការអភិវឌ្ឍក្នុងប្រទេសចិនដែលជាប្រទេសមួយដែលមានអរិយធម៌ជាង ៥ ០០០ ឆ្នាំ និងមានប្រជាជនជាង ១,៣ ពាន់លាននាក់ទេ។
គ្មាននរណាម្នាក់ស្ថិតនៅក្នុងឋានៈប្រាប់ប្រជាជនចិនថា គួរធ្វើនេះ ឬធ្វើនោះទេ។ អ្វីដែលត្រូវធ្វើកំណែទម្រង់ និងរបៀបអំពីកំណែទម្រង់ត្រូវតែស៊ីគ្នាទៅនឹងគោលដៅសំខាន់ៗនៃការកែលម្អ និងអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធសង្គមនិយម ដែលមានលក្ខណៈចិន និងការធ្វើទំនើបកម្មចំពោះប្រព័ន្ធរបស់ចិន និងសមត្ថភាពសម្រាប់អភិបាលកិច្ច។
យើងត្រូវតែធ្វើកំណែទម្រង់អ្វីដែលគេអាចធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ ហើយមិនមែនជាកំណែទម្រង់អ្វីដែលមិនគួរ និងមិនអាចផ្លាស់ប្តូរ៕ PS