រូបតំណាង ការសិក្សាលើកណ្ដុរជួយអភិវឌ្ឍយុទ្ធសាស្ដ្រដើម្បីកាត់បន្ថយអាការលំបាករបស់កុមារអូទីសឹម។ AFP
ក្រុងញូវយ៉ក៖ ច្រើនឆ្នាំមកហើយ ឪពុកម្ដាយមួយចំនួនសម្គាល់ឃើញថា រោគសញ្ញាអាកប្បកិរិយាអូទីសឹមរបស់កូនខ្លួនបានកាត់បន្ថយនៅពេលពួកគេកើតជំងឺគ្រុនក្ដៅ។ បាតុភូតនេះត្រូវបានចងក្រងទាក់ទងនឹងការសិក្សាធំៗយ៉ាងតិច ២ រយៈពេល ១៥ ឆ្នាំ តែវានៅមិនទាន់ច្បាស់ពីមូលហេតុជំងឺគ្រុនក្ដៅមានប្រសិទ្ធភាពបែបនេះទេ។
.jpg)
ការសិក្សាថ្មីមួយពី MIT និងសាកលវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្ដ្រហាវើដ បានផ្ដោតលើការគ្រប់គ្រងដំណើរវិវត្ដន៍នៃកោសិកា ដែលអាចកំណត់បាតុភូតនេះ។ ចំពោះការសិក្សាលើសត្វកណ្ដុរ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវរកឃើញថា ករណីជំងឺឆ្លងខ្លះ ម៉ូលេគុលប្រព័ន្ធស៊ាំ ឈ្មោះ IL-17a ត្រូវបានបញ្ចេញ និងពង្រីកខ្លួនលើបរិវេណតូចនៃកន្សោមខួរក្បាល ដែលធ្លាប់ទាក់ទងទៅនឹងឱនភាពអាកប្បកិរិយាសង្គមលើសត្វកណ្ដុរ។
Gloria Choi ជាជំនួយការសាស្ដ្រាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្ដ្រខួរក្បាល និងញាណស្គាល់នៅ MIT និយាយថា៖ «យើងបានដឹងពីបាតុភូតនេះ ពីមុនមក (អ្នកមានពិការភាពអូទីសឹម) តែវាពិបាកជឿ ដែលខ្ញុំគិតថា ដោយការពិតថា យើងមិនបានដឹងពីអាកប្បកិរិយាប្រែប្រួលទៅតាមស្ថានភាពជំងឺ។ ពេលនេះ ការស្រាវជ្រាវ រួមទាំង ការពិសោធនៅមន្ទីរពិសោធន៍ខ្ញុំផងកំពុងព្យាយាមសិក្សាពីប្រសិទ្ធភាពរបស់វាទៅតាមគ្រប់វិធីសាស្ដ្រចាប់ពីកោសិកាប្រព័ន្ធស៊ាំ និងម៉ូលេគុល ដល់សរសៃប្រសាទសម្រាប់ទទួល ហើយសិក្សាពីរបៀបដែលទំនាក់ទំនងទាំងនេះអាចធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរអាកប្បកិរិយា»។
ទោះជាលទ្ធផលរកឃើញលើកណ្ដុរមិនសុទ្ធតែអាចឈានទៅរកការព្យាបាលលើមនុស្សយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ការសិក្សានេះអាចជួយត្រួសត្រាយផ្លូវក្នុងការអភិវឌ្ឍយុទ្ធសាស្ដ្រ ដែលជួយកាត់បន្ថយអាការពិបាកចំពោះកុមារអូទីសឹម ឬបញ្ហាទាក់ទងប្រព័ន្ធប្រសាទនានា។ នេះបើតាម Gloria Choi ដែលក៏ជាសមាជិកវិទ្យាស្ថាន Picower សម្រាប់ការសិក្សា និងការចងចាំរបស់ MIT ផងដែរ។
Choi និង Huh ធ្លាប់បានស្រាវជ្រាវបញ្ហាទាក់ទងផ្សេងៗទៀតរវាងជំងឺរលាក និងអូទីសឹម។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ ពួកគេបានបង្ហាញថា កណ្ដុរកើតពីមេ ដែលឆ្លងរោគធ្ងន់ធ្ងរពេលពពោះ ទំនងជាមានអាកប្បកិរិយាដូចជា អាកប្បកិរិយាមិនស្ងប់ក្នុងសង្គម អាកប្បកិរិយាដដែលៗ និងទំនាក់ទំនងមិនប្រក្រតី។
ពួកគេបានរកឃើញថា នេះបណ្ដាលមកពី IL-17a ដែលផលិតធាតុការពារក្នុងបរិវេណអំប្រ៊ីយ៉ុងអភិវឌ្ឍន៍នៃខួរក្បាល។ តំបន់នៃខួរក្បាលនេះ S1DZ គឺជាផ្នែកមួយនៃបរិវេណគ្រប់គ្រងញាណ និងត្រូវបានជឿថា វាទាក់ទងញាណដែលរាងកាយស្ថិតក្នុងបរិវេណទូលាយ។
លោក Choi ថា៖ «ប្រព្រឹត្ដិកម្មប្រព័ន្ធស៊ាំចំពោះមេ នាំឲ្យកើតបញ្ហានៃការលូតលាស់ជាលិកាឆ្អឹង ដែលគ្រប់គ្រងលើការបង្កើនភាពមិនប្រក្រតីអាកប្បកិរិយាតំណពូជ»។
អ្នកស្រាវជ្រាវបានពិសោធស្រដៀងគ្នាចំពោះកណ្ដុរកើតជំងឺប្រព័ន្ធប្រសាទ ៣ ក្បាល។ កណ្ដុរទាំងនេះខ្វះហ្សែនទាក់ទងអូទីសឹម និងជំងឺប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ដូចជា Shank3, Cntnap2 ឬ Fmr1។ ពួកវាសុទ្ធតែមានឱនភាពអាកប្បកិរិយា ស្រដៀងនឹងកណ្ដុរកើតរលាកក្នុងស្បូន ទោះបីជាកំណើតនៃរោគសញ្ញាមានលក្ខណៈខុសគ្នាក៏ដោយ។
ការចាក់បញ្ចូល LPS ក្នុងកណ្ដុរ បង្កើតជាជំងឺរលាកតែវាមិនប៉ះពាល់លើអាកប្បកិរិយាទេ។ មូលហេតុគឺថា បញ្ហារលាកមិនបង្កឲ្យកើតជំងឺឆ្លង IL-17a ទេ។ តែបើអ្នកស្រាវជ្រាវចាក់បញ្ចូល IL-17a ឲ្យកណ្ដុរ វាហាក់មានអាកប្បកិរិយាល្អ៕
