សាខាក្រុមហ៊ុន Goldman Sachs នៅម៉ាឡេស៊ីទទួលសារភាពថា ក្រុមហ៊ុនបានឃុបឃិតរំលោភច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយនៅបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងគម្រោងដ៏ធំមួយពាក់ព័ន្ធនឹងមូលនិធិទ្រព្យរដ្ឋ (sovereign wealth fund) នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលគេដឹងថាជាប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។
ក្រុមហ៊ុន Goldman Sachs ដែលគេស្គាល់ថា ជាក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ និងជាធនាគារលំដាប់ពិភពលោកមួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមានទីស្នាក់ការកណ្តាលនៅទីក្រុងញូវយ៉ក បានយល់ព្រមបង់ប្រាក់ពិន័យចំនួន ២,៩ ពាន់លានដុល្លារ ឱ្យទៅអាជ្ញាធរនានា ហើយក្នុងនោះប្រាក់ពិន័យចំនួន ១,៣ ពាន់លានដុល្លារ នឹងត្រូវបង់ទៅក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិក។
នេះគឺជាចំនួនទឹកប្រាក់ពិន័យដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់មិនធ្លាប់មាន ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលហាមឃាត់មិនឱ្យក្រុមហ៊ុនអាមេរិកសូកប៉ាន់មេដឹកនាំបរទេស។
អនុប្រធានការិយាល័យ FBI ប្រចាំទីក្រុងញូវយ៉ក លោក William Sweeney បាននិយាយថា៖ «ការលោភលន់ គឺជារឿងមិនល្អ។ ការលោភលន់បែបនេះបង្កឱ្យមានការខាតបង់យ៉ាងធំធេងទៅលើសង្គម។ ការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយដែលគ្មានការស៊ើបអង្កេតតាមដាន ធ្វើឱ្យបាត់បង់ជំនឿទុកចិត្តមកលើស្ថាប័នសាធារណៈ និងអង្គភាពរដ្ឋដូចគ្នាដែរ»។
ក្រុមហ៊ុនធនាគារ Goldman Sachs បានដោះស្រាយដាច់ដោយឡែករួចហើយ ជាមួយរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ី ដោយបានឯកភាពគ្នាកាលពីរដូវក្តៅកន្លងទៅ លើកញ្ចប់ទឹកប្រាក់សំណងចំនួន ៣,៩ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងនោះក្រុមហ៊ុននឹងទូទាត់សងជាសាច់ប្រាក់ចំនួន ២,៥ ពាន់លានដុល្លារ និងសន្យាប្រមូលប្រាក់ ១,៤ ពាន់លានដុល្លារទៀត ដែលត្រូវបានលួចចេញពីគម្រោង «1MDB» ប្រគល់ឱ្យទៅរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ី។
ជាផ្នែកមួយនៃការព្រមព្រៀងគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ីបានយល់ព្រមទម្លាក់ចោលការចោទពីបទព្រហ្មទណ្ឌ និងការប្តឹងប្តល់ផ្សេងៗទៀតក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដែលពាក់ព័ន្ធ នឹងធនាគារ Goldman Sachs រួមទាំងការប្តឹងប្តល់ទៅលើសាខាក្រុមហ៊ុននេះ លើអតីតនាយក និងលើនាយកបច្ចុប្បន្នរបស់ក្រុមហ៊ុនផងដែរ។
ការប្រើថវិកាដោះស្រាយបញ្ចប់បញ្ហាខាងលើនេះ រួមទាំងការបង់ប្រាក់ពិន័យឱ្យទៅនិយតករនានាផ្សេងៗផង រួមមាន ហុងកុង ៣៥០ លានដុល្លារ ចក្រភពអង់គ្លេស ១២៦ លានដុល្លារ និងសិង្ហបុរី ១២២ លានដុល្លារ ធ្វើឱ្យក្រុមហ៊ុនត្រូវចំណាយទឹកប្រាក់ចំនួន ៥,១ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងរឿងអាស្រូវនេះ។
តែទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមហ៊ុនអាចនឹងប្រឈមនឹងការចោទពីបទរដ្ឋប្បវេណីផ្សេងៗទៀត។ តួលេខ ៥,១ ពាន់លានដុល្លារនេះ គឺប្រហាក់ប្រហែលនឹងប្រាក់ចំណេញដែលក្រុមហ៊ុនទទួលបានក្នុងរយៈពេល ៩ ខែ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០។ គិតត្រឹមចុងខែកញ្ញាឆ្នាំនេះ ក្រុមហ៊ុនមានសាច់ប្រាក់ក្នុងដៃចំនួន ១៥៣ ពាន់លានដុល្លារ ដែលកើនឡើងចំនួន ២០ ពាន់លានដុល្លារ ធៀបនឹងរយៈពេល ៣ ខែមុន។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទៅកាន់បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន លោកនាយកប្រតិបត្តិ David Solomon បានលើកឡើងថា៖ «ក្រុមហ៊ុនរីករាយនឹងបិទបញ្ចប់បញ្ហានេះ ប៉ុន្តែយើងនឹងមិនភ្លេចមេរៀនមួយនេះទេ។ នៅពេលសហការីណាម្នាក់រំលោភបទប្បញ្ញត្តិរបស់ក្រុមហ៊ុន ហើយកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះទៀត គឺរំលោភច្បាប់ដោយចេតនានោះ ក្រុមហ៊ុនត្រូវតែទទួលខុសត្រូវ និងទទួលស្គាល់នូវការបរាជ័យដ៏ធំដែលបង្កឡើងដោយអំពើរបស់បុគ្គលនោះចំពោះក្រុមហ៊ុន»។
ក្រុមហ៊ុនបានឱ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុននឹងកាត់បន្ថយប្រាក់លាភការ (compensation) ចំនួន ៣១ លានដុល្លារ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ពីលោក Solomon និងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ដទៃទៀត និងថា ក្រុមហ៊ុននឹងព្យាយាមប្រមូលត្រឡប់មកវិញនូវទឹកប្រាក់ចំនួន ៧៦ លានដុល្លារ ដែលបានបង់ ឬត្រូវបង់ឱ្យទៅនាយកប្រតិបត្តិចំនួន ៣ រូប ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងរឿងអាស្រូវពុករលួយនេះ។ លើសពីនេះ ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្រុមហ៊ុននឹងទាមទារយកមកវិញនូវទឹកប្រាក់ចំនួន ៦៧ លានដុល្លារដែលបានបង់ឱ្យទៅនាយកប្រតិបត្តិនានា ដូចជា លោក Lloyd Blankfein ជាដើម។
រឿងអាស្រូវនេះជាប់ទាក់ទងនឹងទឹកប្រាក់ចំនួន ៤,៥ ពាន់លានដុល្លារ ដែលក្រសួងយុត្តិធម៌សហរដ្ឋអាមេរិកអះអាងថា ត្រូវបានលួចយកចេញពីមូលនិធិ 1MDB ក្នុងឆ្នាំ ២០១២ និង ២០១៣។ អាជ្ញាធរបាននិយាយថា ទឹកប្រាក់នេះត្រូវបានប្រើប្រាស់យកទៅទិញខុនដូ សណ្ឋាគារ នាវាកម្សាន្ត និងយន្តហោះផ្ទាល់ខ្លួន និងចំណាយថតភាពយន្តនានា ដូចជា រឿង The Wolf of Wall Street ជាដើម។
យោងតាមឯកសារតុលាការ ធនាគារ Goldman Sachs បានរៀបចំការចេញសញ្ញាប័ណ្ណរដ្ឋធំៗចំនួន ៣ លើក សម្រាប់មូលនិធិ 1MDB ដែលតាមរយៈនេះរៃអង្គាសបានថវិកាចំនួន ៦,៥ ពាន់លានដុល្លារ ហើយធនាគាររកចំណូលបានប្រមាណ ៦០០ លានដុល្លារពីការងារនេះ។ អតីតមន្ត្រីធនាគារចំនួន ២ រូបរបស់ធនាគារ Goldman Sachs រងពាក្យបណ្តឹងដែលចោទថា ពួកគាត់បានជួយសម្រួលដល់ការលួច លុយប្រមាណជាង ២,៧ ពាន់លានដុល្លារ ដែលបានមកពីការរៃអង្គាសនោះ។
ដំណោះស្រាយចុងក្រោយនេះ គឺមិនរាប់បញ្ចូលការចោទពីបទព្រហ្មទណ្ឌទៅលើអតីតមន្ត្រីធនាគារចំនួន ២ រូប គឺលោក Roger Ng និងលោក Tim Leissner នោះទេ។ លោក Roger Ng មិនព្រមសារភាពទេ ហើយនឹងត្រូវឡើងសវនាការនៅខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១។ លោក Tim Leissner ទទួលសារភាពថា ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយដែលប្តឹងដោយក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិក។
រឿងអាស្រូវនេះមានជាប់ពាក់ព័ន្ធដល់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី លោក Najib Razak ដែលកាលពីរដូវក្តៅនេះ ត្រូវបានតុលាការប្រកាសថា មានទោសលើបទចោទចំនួន ៧ ចំពោះរឿងអាស្រូវនេះ។ តុលាការម៉ាឡេស៊ីរកឃើញថា គាត់មានទោសពីបទបំពានអំណាច លាងលុយ និងរំលោភលើទំនុកចិត្ត។ លោក Najib មិនទទួលសារភាពទេ និងបាននិយាយនៅមុខតុលាការថា៖ «មិនថា តុលាការសម្រេចបែបណានោះទេ រឿងនេះនឹងមិនចប់ត្រឹមនេះទេ»។ គាត់បានប្តឹងតវ៉ាទៅតុលាការឧទ្ធរណ៍៕
អុឹង ម៉េងគង់