មន្ត្រីកងទ័ពជើងទឹកកោះតៃវ៉ាន់ម្នាក់ ត្រួតពិនិត្យមើលប្រព័ន្ធមីស៊ីល Rolling Airframe ផលិតនៅអាមេរិក។ AFP
.jpg)
រដ្ឋាភិបាលប្រទេសចិន បានប្រកាសថា ខ្លួននឹងដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើក្រុមហ៊ុន Lockheed Martin ក្រុមហ៊ុន Boeing Defense ក្រុមហ៊ុន Raytheon ព្រមទាំងបុគ្គល ឬក្រុមហ៊ុនអាមេរិកណាមួយ ដែលទាក់ទងទៅនឹងផែនការផ្គត់ផ្គង់អាវុធរបស់ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនទៅកោះតៃវ៉ាន់។
ក្រុមហ៊ុនទាំង ៣ នេះ បានចូលរួមក្នុងការលក់មីស៊ីលហោះចម្ងាយឆ្ងាយចំនួន ១៣៥ ប្រព័ន្ធបាញ់មីស៊ីលចំនួន ១២ និងប្រព័ន្ធចាប់សញ្ញាឃ្លាំមើលមួយចំនួនទៅឱ្យកោះតៃវ៉ាន់ ដែលឧបករណ៍ទាំងនេះមានតម្លៃសរុប ១,៨ ពាន់លានដុល្លារ។
ចិនបានទាមទារឱ្យអាមេរិកបញ្ឈប់ការលក់នេះ ហើយបានប្រកាសការដាក់ទណ្ឌកម្មក្រោយក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានអនុញ្ញាតឱ្យការលក់ និងផ្គត់ផ្គង់អាវុធនេះដំណើរការទៅមុខ។
មន្ត្រីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោក Zhao Lijian បាននិយាយនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតមួយថា៖ «ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ជាតិរបស់យើង ប្រទេសចិន បានសម្រេចចិត្តចាត់វិធានការចាំបាច់ដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមហ៊ុនអាមេរិកដូចជា ក្រុមហ៊ុន Lockheed Martin ក្រុមហ៊ុន Boeing Defense និងក្រុមហ៊ុន Raytheon និងបុគ្គល ឬក្រុមហ៊ុនណាដែលដើរតួអវិជ្ជមានក្នុងដំណើរការលក់អាវុធ»។
លោក Zhao Lijian បានបន្តទៀតថា៖ «ជាថ្មីម្ដងទៀតយើងជំរុញឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកគោរពកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ចំពោះគោលការណ៍ចិនតែ ១ និងគោរពបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធ ដែលមានចែងនៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមចិន-អាមេរិក ទាំង ៣»។
ប៉ុន្តែលោក Zhao Lijian មិនបានបញ្ជាក់ឱ្យច្បាស់ថា ទណ្ឌកម្មរបស់ចិននឹងចាត់វិធានការអ្វីខ្លះចំពោះក្រុមហ៊ុនទាំង ៣ នេះ? ហើយក៏មិនបានបញ្ជាក់ថាតើទណ្ឌកម្មនេះ នឹងប៉ះពាល់ដល់អាជីវកម្មស៊ីវិលរបស់ Boeing ដែរឬទេ?
ក្រុមហ៊ុន Boeing មានអតិថិជនជាច្រើនក្នុងប្រទេសចិន ដែលទិញយន្តហោះស៊ីវិលរបស់ពួកគេ ហើយ Boeing ក៏បានបើករោងចក្រដំឡើងយន្តហោះ 737 កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ នៅប្រទេសចិន ផងដែរ។
អ្នកវិភាគមួយចំនួនបានគិតថា ការលក់អាវុធនេះ គឺជាលើកដំបូង ដែលអាមេរិកបានលក់អាវុធវាយលុកខ្នាតនេះដល់កោះតៃវ៉ាន់ តាំងពីពេលលោក Richard Nixon បានប្ដូរការទទួលស្គាល់ការទូតប្រទេសចិន ពីក្រុងតៃប៉ិទៅក្រុងប៉េកាំងវិញនៅឆ្នាំ ១៩៧៩។
ប៉ុន្មានម៉ោងក្រោយការប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលចិន ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានប្រកាសអនុញ្ញាតការលក់មីស៊ីលការពារដែនសមុទ្រ Harpoon ផលិតដោយ Boeing ចំនួន ១០០ គ្រាប់ ក្នុងតម្លៃ ២,៣៧ ពាន់លានដុល្លារ។
សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ដូចជាប្រទេសភាគច្រើន គឺមិនមានទំនាក់ទំនងការទូតជាផ្លូវការជាមួយកោះតៃវ៉ាន់ទេ ប៉ុន្តែទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនមានកាតព្វកិច្ចតាមផ្លូវច្បាប់ក្នុងការផ្ដល់ឱ្យកោះនេះនូវមធ្យោបាយការពារខ្លួន។
ភាពតានតឹងនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់បានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ ខណៈពេលទីក្រុងប៉េកាំងបង្កើនសកម្មភាពសមយុទ្ធយោធារបស់ខ្លួន ជាមួយនឹងសកម្មភាពរបស់រដ្ឋបាលលោក Trump ក្នុងការបង្កើនចំណងទាក់ទងផ្នែកយោធា និងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយកោះតៃវ៉ាន់ ហើយជាពិសេសក្រោយពីប្រធានាធិបតីកោះតៃវ៉ាន់ លោកស្រី Tsai Ingwen បានឡើងកាន់អំណាចនៅឆ្នាំ ២០១៦ ដោយលោកស្រីមានគោលនយោបាយធ្វើឱ្យតៃវ៉ាន់មានឯករាជភាព និងមិនទទួលយកគោលការណ៍ចិនតែ ១៕
