រូបថតសេះសមុទ្រ (The Ocean's Messenger) របស់លោកលោក ស៊ន ស្រិញ (ឆ្វេង) ស្នាដៃដ៏ទាក់ទាញរបស់លោកប៉ែន រ៉ូប៊ីតគឺ Flower Bush (2024) (ស្តាំ)។ រូបថត Prum Ero
ភ្នំពេញ៖ ស្នារដ្ឋបាលសិល្បៈ នឹងរៀបចំតាំងពិព័រណ៌ក្រុមថ្មីរបស់ខ្លួនគឺ មុជទឹកមុជដី អបអរសាទរការបើកវិចិត្រសាលថ្មី និងគម្រោងសិល្បៈរបស់សិល្បករនៅទីនោះ។
ពិព័រណ៍នេះនឹងចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី ២៦ ខែកញ្ញា ដល់ថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៤ ដែលបង្ហាញពីស្នាដៃរបស់វិចិត្រករល្បីៗមកពីខេត្តបាត់ដំបង រាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តកោះកុង រួមមាន លោកជា សេរីរ័ត្ន អ្នកនាងគ្រឿម កូឡាប លោក ប៉ែន រ៉ូប៊ីត អ្នកនាងប្រាក់ ដាលីន និងលោក សន ស្រេង (សមុទ្រ)។
លក្ខណៈពិសេសនៅក្នុងពិព័រណ៍ មុជទឹកមុជដី នឹងបង្ហាញស្នាដៃដល់អ្នកទស្សនាពីទំនាក់ទំនងរបស់មនុស្សជាតិជាមួយធម្មជាតិតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយចម្រុះ៖ ការគូរលើផ្ទាំងក្រណាត់ និងក្រដាស ចម្លាក់ និងការថតរូប។
អ្នកនាង ជុំ ច័ន្ទវាសនា ស្ថាបនិកស្នារដ្ឋបាលសិល្បៈ បានឱ្យដឹងថា៖ «លើកឡើងពីបរិស្ថានរវាងមនុស្សពាក់ព័ន្ធជាមួយធម្មជាតិ ដូចជា បឹង ទន្លេ សមុទ្រ លំនៅឋាន ស្រែកចម្ការ ព្រៃ ដោយសិល្បករ ស្វែងរកធាតុផ្សេងៗបង្ហាញពីតថភាពសង្គម ការផ្លាស់ប្ដូរបរិយាកាស ការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងស្ថានភាពរូបវន្ដ វប្បធម៌ សង្គម និងប្រវត្ដិសាស្ដ្រដែលទាក់ទងដី និងទឹកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
ស្នាដៃ និងរចនាប័ទ្មសិល្បៈ
បណ្តុំសិល្បៈរបស់លោក ជា សេរីរ័ត្ន មានផ្ទាំងគំនូរចំនួន ៧ ផ្ទាំងនៅលើផ្ទាំងក្រណាត់។ ការងាររបស់លោកស្វែងយល់ពីទំនាក់ទំនងយ៉ាងស៊ីជម្រៅរវាងធម្មជាតិ និងជីវិតជនបទក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយប្រើប្រាស់វត្ថុធាតុដើមពិសេសៗ ដូចជា ខ្សាច់ ភក់ និងដីលាយជាមួយនឹងថ្នាំប្រេង។
ស្នាដៃដ៏ទាក់ទាញរបស់លោកគឺ Flower Bush (2024) ជាផ្ទាំងក្រណាត់ដ៏ធំលាយឡំធាតុទាំងនេះ ចាប់យកភាពសម្បូរបែបនៃទេសភាពជនបទរបស់ប្រទេសកម្ពុជា និងតួនាទីដ៏សំខាន់ដែលធម្មជាតិដើរតួក្នុងការរស់រានមានជីវិតរបស់មនុស្ស។
អ្នកនាង ច័ន្ទវាសនា បានឱ្យដឹងថា៖ «តាមរយៈសិល្បៈរបស់លោក សិរីរ័ត្ន វាបានសង្កត់ធ្ងន់ថា បើគ្មានធម្មជាតិទេ ភាពងងឹត និងការបំផ្លិចបំផ្លាញនឹងកើតឡើង»។
លោក សិរីរ័ត្ន កើតក្នុងឆ្នាំ ១៩៩០ នៅខេត្តបាត់ដំបង ជាសិស្សបញ្ចប់ការសិក្សានៅអង្គការហ្វាពន្លឺសិល្បៈ ផ្នែកគំនូរ ហើយក្រោយមកបានក្លាយជាគ្រូបង្រៀនផ្នែករចនាក្រាហ្វិក។
ការងាររបស់លោកត្រូវបានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងលើសហគមន៍ជនបទរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយផ្តោតលើការមិនយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះបរិស្ថាន។ លោក សិរីរ័ត្ន បានដាក់តាំងបង្ហាញស្នាដៃរបស់លោកយ៉ាងទូលំទូលាយ រួមមាននៅប្រទេសសិង្ហបុរី ជប៉ុន និងអូស្ត្រាលី។
ចំណែកសិល្បករម្នាក់ទៀត អ្នកនាង គ្រឿម កូឡាប បង្ហាញផ្ទាំងគំនូរចំនួន ៣នៅលើផ្ទាំងក្រណាត់ ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការព្រួយបារម្ភរបស់នាងចំពោះការរិចរិលបរិស្ថាន ជាពិសេសការបំពុលទឹក។
នៅក្នុងសិល្បៈស៊េរី អ្នកនាង កូឡាប តាមដានវដ្ដជីវិតនៃប្លាស្ទិក ពីប្រភពដើមជាទម្រង់ប្រេងឧស្ម័ន រហូតដល់ឥទ្ធិពលរបស់វាទៅលើផ្លូវទឹក និងជីវិតសមុទ្រ។
អ្នកនាង ច័ន្ទវាសនា បានលើកឡើងថា៖ «ទឹកប្រៀបដូចជាសរសៃឈាម ដែលហូរស្រោចស្រពខ្លួនប្រាណមនុស្ស និងផែនដីទាំងមូល។ សារធាតុរ៉ែ ឧស្ម័នរាវមានជាតិគីមីកែច្នៃ ទឹកកខ្វក់ហូរចេញពីរោងចក្រឧស្សាហកម្មនានា និងវត្ថុប្លាស្ទិក ឬជ័រទាំងឡាយ ដែលមនុស្សបានប្រើប្រាស់ហើយបោះចូល ឬហូរចូលក្នុងអូរ ប្រឡាយ បឹងបួរ ទន្លេបង្កឱ្យមានចរន្ដទឹកកខ្វក់»។
អ្នកនាង កូឡាប កើតឆ្នាំ១៩៨៧ ក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ក៏ជាសិស្សបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកសិល្បៈនិងគំនូរជីវចលរបស់ហ្វាពន្លឺសិល្បៈ និងសាលា Gerard Pivat School of Applied Art and Design នៅប្រទេសបារាំង។
ការងាររបស់ កូឡា ផ្តោតលើបញ្ហាសង្គម និងបរិស្ថាន ជាពិសេសផលប៉ះពាល់នៃកាកសំណល់ឧស្សាហកម្មលើប្រភពទឹកធម្មជាតិ។
អ្នកនាងបានដាក់តាំងបង្ហាញនៅប្រទេសបារាំង កូរ៉េ ថៃ និងជប៉ុន ហើយបានទទួលរង្វាន់មាសពី White Canvas Cambodia ក្នុងឆ្នាំ ២០២០។
ផ្ទាំងគំនូរទាំងប្រាំពីររបស់ ប៉ែន រ៉ូប៊ីត លើក្រដាសដែលបំផុសគំនិតដោយក្រមាប្រពៃណីខ្មែរ បង្កើតទាំងទម្រង់ជាក់ស្តែង និងអរូបី។ រូបថត Prum Ero
ផ្ទាំងគំនូរទាំងប្រាំពីររបស់ ប៉ែន រ៉ូប៊ីត លើក្រដាសដែលបំផុសគំនិតដោយក្រមាប្រពៃណីខ្មែរ បង្កើតទាំងទម្រង់ជាក់ស្តែង និងអរូបី។
ក្រឡាចត្រង្គចម្រុះពណ៌ និងលំនាំលំហូររបស់លោក ដូចដែលបានឃើញនៅក្នុងក្រមានៅលើខ្យល់ (២០២៤) ឆ្លុះបញ្ចាំងពីចំណុចប្រសព្វនៃជីវិតជនបទ អំណាចយោធា និងព្រៃឈើរបស់កម្ពុជា។
កើតនៅឆ្នាំ១៩៩១ នៅខេត្តបាត់ដំបង រ៉ូប៊ីន ត្រូវបានគេស្គាល់ជាសិល្បករគាស់កកាយរឿងរ៉ាវអតីតកាល បច្ចុប្បន្នកាល និងអនាគតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា តាមរយៈទម្រង់អរូបី និងជាក់ស្តែង។
រូបគំនូររបស់ រ៉ូប៊ីត គូរបង្ហាញពីឥទ្ធិពលតំណាងឱ្យវប្បធម៌ខ្មែរ ក៏ដូចជា សន្ទរសង្គមដែលកំពុងបន្ដ។ ការតាំងពិពណ៌ទោលត្រូវបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងភ្នំពេញ សិង្ហបុរី និងម៉ាឡេស៊ី។
រូបចម្លាក់ទាំងបួនរបស់អ្នកស្រី ប្រាក់ ដាលីន ស្វែងយល់ពីនគរូបនីយកម្ម និងការផ្លាស់ទីលំនៅរបស់សហគមន៍ជនបទ។
រចនាសម្ព័ន្ធដែកដ៏ខ្ពស់របស់អ្នកនាង ដូចជា Untitled Vertical Pipes (2024) តំណាងឱ្យការពង្រីកឧស្សាហកម្ម ដែលបង្ហាញទាំងអារម្មណ៍ និងការឈឺចាប់ដែលកំពុងកើនឡើងដោយសារការអភិវឌ្ឍន៍។
ការងារទាំងនេះផ្ដោតលើបញ្ហាផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត ដែលទំនើបភាវូបនីយកម្មកើតឡើងលើទឹកដី និងប្រជាជនដែលពឹងផ្អែកលើវា។
រចនាសម្ព័ន្ធដែកដ៏ខ្ពស់របស់អ្នកស្រី ប្រាក់ ដាលីន។ រូបថត Prum Ero
ដាលីន កើតនៅឆ្នាំ ១៩៩៦ នៅខេត្ដកំពង់ចាម ជាសិល្បករ និងស្ថាបត្យករ បញ្ចប់ការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ និងគម្រោងសិល្បៈស-ស។ អ្នកនាងបានប្រើផ្ទៃខាងក្រោយពីរដើម្បីបង្កើតរូបចម្លាក់ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីទិដ្ឋភាពទីក្រុងដែលកំពុងរីកចម្រើននៃទីក្រុងភ្នំពេញ។
ស្នាដៃរបស់ ដាលីន ត្រូវបានដាក់តាំងបង្ហាញជាអន្តរជាតិនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ថៃ និងអាល្លឺម៉ង់។
លោក ស៊ន ស្រិញ (សមុទ្រ) អ្នកមុជទឹកអាជីព ប្រើការថតរូបរបស់លោក ដើម្បីតស៊ូមតិសម្រាប់ការអភិរក្សសមុទ្រ។
រូបថតចំនួនប្រាំបួនរបស់លោក ស្រិញ រួមទាំង សេះសមុទ្រ (The Ocean's Messenger) (2017) ចាប់យកជីវិតក្រោមទឹកដ៏រស់រវើកនៃសមុទ្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលបង្ហាញពីភាពស្រស់ស្អាត និងភាពផុយស្រួយនៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីសមុទ្រ។
អ្នកនាង ច័ន្ទវាសនា បានឱ្យដឹងថា៖ «ការងាររបស់សមុទ្រមិនត្រឹមតែបង្ហាញពីទេសភាពក្នុងទឹកដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជំរុញអ្នកទស្សនាឱ្យការពារបរិស្ថានទាំងនេះពីការបំពុល និងការនេសាទលើសចំណុះផងដែរ»។
លោក ស្រិញ កើតក្នុងឆ្នាំ១៩៨៨ នៅខេត្ដកោះកុង គឺជាអ្នកមុជទឹកដែលមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈ និងជាអ្នកតស៊ូមតិផ្នែកបរិស្ថានសមុទ្រ។
លោកប្រើការថតរូបដើម្បីចាប់យកភាពស្រស់ស្អាតក្រោមទឹកនៃតំបន់មាត់សមុទ្ររបស់កម្ពុជា។
លោក ស្រិញ បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងសកម្មភាពចូលរួមធ្វើការងារលើការអង្កេតថ្មប៉ប្រះទឹក ការសម្អាតសំរាម និងថតរូបនៅបាតសមុទ្រដោយលើកកម្ពស់ការអនុវត្តនិរន្តរភាពនៅក្នុងសហគមន៍។
អ្នកស្រី ច័ន្ទវាសនា បាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំរស់នៅដើម្បីចែករំលែកចំណង់ចំណូលចិត្ដរបស់ខ្ញុំចំពោះសិល្បៈជាមួយអ្នកដទៃ ដោយបង្ហាញស្នាដៃសិល្បករខ្មែរទៅកាន់មនុស្សជុំវិញពិភពលោក»៕
