មណ្ឌលគិរីៈ ក្នុងនាមជានិស្សិតផ្នែកកសិកម្ម ដែលបានសិក្សាច្បាស់អំពីដំណាំសក្ដានុពលនៅតាមខេត្ដនីមួយៗ លោក ប៊ូ សុភក្ដិ ចាត់ទុក ផ្លែក្រូចវល្លិ៍ ឬផ្លែផាសិននៅខេត្ដមណ្ឌលគិរី ជាផ្លែឈើមានភាពវិសេសខុសប្លែកពីក្រូចវល្លិ៍មកពីប្រភពណាៗទាំងអស់។
លោកបាននិយាយថា ដំណាំផាសិន មានស្ទើរតែគ្រប់ខេត្ដ ហើយសូម្បីតែផ្លែផាសិន មកពីខេត្តកំពតដែលល្បីខាងដីមានជីវជាតិល្អ ក៏មានលក្ខណៈខុសប្លែកពីផាសិននៅមណ្ឌលគិរីដែរ ដោយវាមានរសជាតិផ្អែមសាប ខណៈផាសិននៅមណ្ឌលគិរីមានរសជាតិផ្អែមមុត។ នេះជាមូលហេតុដែលយុវជនមកពីខេត្ដកំពង់ឆ្នាំងរូបនេះជ្រើសរើសផ្លែក្រូចវល្លិ៍ ជាប្រភពកែច្នៃចម្បងសម្រាប់ផលិតជាស្រាអត្ដសញ្ញាណដ៏ពិសេសរបស់មណ្ឌលគិរី។
លោក សុភក្ដិ ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «គោលបំណងរបស់ខ្ញុំ ការបង្កើតសហគ្រាសស្រាផាសិននេះឡើង គឺដោះស្រាយបញ្ហាស្ទះទិន្នផលផ្លែផាសិនរបស់កសិករ ក្រោយបំផុសឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដាំ ជាជាងការនាំចូលពីបរទេស ដោយមិនទាន់ផ្ដោតលើគោលដៅរកប្រាក់ចំណេញ ដូចជារោងចក្រនៅឡើយ»។
លោក ប៊ូ សុភក្តិ ជាអតីតនិស្សិតផ្នែកកសិកម្ម និងបានធ្វើដំណើរទៅដល់ខេត្ដមណ្ឌលគិរី ក្នុងឆ្នាំ ២០១២ តាមរយៈការបំពេញការងារឱ្យគម្រោងរបស់ក្រុមហ៊ុនមួយនៅខេត្ដភាគឦសាននេះ។ ដោយជាប់ចិត្ដជាមួយខេត្ដតំណាងសត្វគោព្រៃនេះ លោកអះអាងថា តាមពិត បើគ្មានគម្រោងការងាររបស់ក្រុមហ៊ុនសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនោះ ក៏លោកព្យាយាមស្វែងរកក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗទៀត ដែលជួយឱ្យលោកអាចមានលទ្ធភាពមកបម្រើការនៅមណ្ឌលគិរី ដើម្បីស្វែងរកសក្ដានុពលពីតំបន់នេះ។
ដោយមើលឃើញភូមិសាស្ដ្រ និងអាកាសធាតុ អំណោយផល យុវជនវ័យ ៣៥ ឆ្នាំរូបនេះ មានគំនិតចង់ធ្វើអ្វីមួយជារបស់ខ្លួនឯង ដើម្បីលើកមុខលើកមាត់ខេត្ដ តាមរយៈវិស័យកសិទេសចរណ៍។ លោកពិនិត្យមើលគ្រប់ប្រភេទដំណាំ ក៏ចាប់អារម្មណ៍ទៅលើផ្លែផាសិន ដែលដុះលូតលាស់ល្អខ្លាំង និងមានរសជាតិឆ្ងាញ់ខុសពីខេត្ដផ្សេងៗ។
លោកនិយាយថា៖ «ខ្ញុំសិក្សាមើលឃើញថា សក្តានុពលមាន និងមានតម្រូវការទៀត តែផលិតផលនេះបែរជាត្រូវនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង ជាពិសេសវៀតណាម។ បើសិនយើងបំផុសឱ្យកសិករដាំ អ៊ីចឹងយើងអាចបង្កើតប្រាក់ចំណូលដល់កសិករ ដោយសារយើងដឹងថា ភូមិសាស្ដ្រមណ្ឌលគិរី អំណោយផលដល់ដំណាំ ដោយមិនចាំបាច់នាំចូលពីបរទេស»។
នៅឆ្នាំ ២០១៣ លោក សុភក្ដិ បានជួលដី ១ កន្លែង ទំហំ ៤ ពាន់ម៉ែត្រការ៉េ ដើម្បីដាំដំណាំក្រូចវល្លិ៍ ជាគំរូ សម្រាប់កសិករដទៃទៀត។ លោកបានដំឡើងប្រព័ន្ធទ្រើង និងបានអញ្ជើញក្រុមកសិករមកមើលថា តើមាននរណាចាប់អារម្មណ៍។ មួយរយៈក្រោយមក ប្រហែលកន្លះឆ្នាំ ប្រជាពលរដ្ឋមណ្ឌលគិរីចាប់ផ្ដើមធ្វើជាចម្ការរីកព្រោងព្រាត។
ដល់ពេលឃើញសកម្មភាពរីកដុះដាលច្រើនបែបនេះ លោក ប៊ូ សុភក្ដិ ចាប់ផ្ដើមគិត ១ ជំហានទៀតថា បើសិនជាពួកគាត់ដាំច្រើន ថ្ងៃក្រោយគួរត្រូវកែច្នៃទៅជាអ្វីវិញ ក្នុងករណីជន់ផ្លែនៅលើទីផ្សារ។
លោករំឭកថា៖ «ខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍លើការផលិតជាភេសជ្ជៈទេ តែដោយសារវាមានថ្លៃដើមខ្ពស់ជាមួយការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា និងប្រព័ន្ធអនាម័យ។ ការផលិតបែបសិប្បកម្មតូចៗ យើងមិនអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយផលិតផលនាំចូល ដែលមានតម្លៃថោកនោះបានទេ»។
លោកក៏បានបង្វែរលើការផលិតស្រា ដោយសារស្រាអាចស្ដុកទុកបានយូរ ខណៈការអប់ទុកកាន់តែយូរ វាកាន់តែមានរសជាតិឆ្ងាញ់។ ដូច្នេះ ស្រាផាសិនមណ្ឌលគិរី ចាប់ផ្ដើមចេញជារូបរាងសាកល្បង ក្នុងឆ្នាំ២០១៤ តែម្ដង។
ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ លោកផលិតជាស្រាផាសិន (ក្រូចវល្លិ៍) ជាលក្ខណៈតេស្ដសាកល្បង ដោយចែកចាយដល់មិត្ដភក្ដិ ដើម្បីស្វែងរករសជាតិមួយដែលអាចទទួលយកបាន ហើយក្រោយមក ក៏បានចុះបញ្ជី នៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៦ និងបានបង្កើតសហគ្រាសផលិតស្រាផាសិន មណ្ឌលគិរី។
បើតាមលោក សុភក្ដិ មិនមានអ្វីជាការលំបាកចំពោះការផលិតស្រាផាសិននេះទេ ដោយសារលោកជាអតីតនិស្សិតសិក្សាលើវិស័យកសិកម្មនេះស្រាប់។ ទោះយ៉ាងណា អ្វីដែលជាបញ្ហាចោទនោះ គឺដើមទុន ដើម្បីធ្វើឱ្យផលិតផលថ្មីមានដំណើរការរលូនល្អ។ ជាចម្បង សិប្បករត្រូវគិតទៅលើទីផ្សារ។ បច្ចុប្បន្ន លោកមានទីផ្សារសមុទ្រខៀវ ដែលមិនមានដៃគូប្រជែងទេ ថ្វីដ្បិតតែលោកបានឃើញពីសហគ្រាស និងសិប្បកម្មមួយចំនួនបានកើតឡើងក្នុងការផលិតស្រាផាសិនដូចគ្នាក៏ដោយ។
ដោយស្រាផាសិនមណ្ឌលគិរី សហគ្រាសរបស់លោកសុភក្ដិ បានដើរមុនគេ និងចុះបញ្ជីមុនគេ លោកនិយាយថា៖ «ខ្ញុំមិនមានអំនួតអ្វីទេ រហូតមកដល់ពេលនេះ ទាំងរសជាតិ និងការផលិត យើងមានភាពវិសេស។ ប៉ុន្ដែយើងមិនដឹងថា ថ្ងៃក្រោយ មានអ្វីផលិតច្រើនទៀត យើងអត់ដឹងទេ។ យើងមើលឃើញស្រាផាសិនមកពីប្រភពផ្សេងៗ តែមួយរយៈក្រោយ ក៏បាត់ទៅវិញ រួមទាំងកំពត និងបាត់ដំបង»។
ជាអ្នកបានទទួលទានស្រាផាសិនមណ្ឌលគិរី អ្នកស្រី ជា លីណា ម្ចាស់ហាងស្រានៅមណ្ឌលគិរី ឱ្យដឹងថា ជាទូទៅ អ្នកស្រីតែងតែកុម្ម៉ង់ស្រាផាសិនពីចន្លោះ ១០០ ទៅ ២០០ ដប ដោយមានការគាំទ្រខ្លាំងពីអតិថិជនក្នុងស្រុកភាគច្រើនលើសលប់។
ម្ចាស់ហាងដែលមានទីតាំងនៅរង្វង់មូលគោព្រៃរូបនេះប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «វាមានរសជាតិជូរអែមដែលមានការគាំទ្រច្រើនពីសំណាក់ភ្ញៀវខ្មែរ ខណៈភ្ញៀវបរទេស កាលមុនកូវីដ មានតែប្រមាណ ១ ទៅ ២ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្ដែឥឡូវ ដោយសារប្រជាជនជួបការលំបាកចំពោះសេដ្ឋកិច្ច ការលក់ដូរទាំងអស់មិនសូវអំណោយផលឡើយ»។
ចំពោះការផលិតស្រាផាសិននេះ លោក សុភក្ដិ ប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនគាបផ្លែផាសិនខ្នាតតូច ជាមួយជំនួយពីបុគ្គលិក ៥ នាក់ អំឡុងពេលប្រមូលផល និងផលិតស្រា ១ រដូវៗ។ បន្ទាប់មក ពួកគេទៅបំពេញកិច្ចការនៅចម្ការផាសិន។
ពីដើមឡើយ លោកដាំផាសិននៅចម្ការខ្លួនឯង ហើយក្រោយមក មិត្ដភក្ដិរបស់លោកមានចម្ការផាសិនធំនៅមណ្ឌលគិរី ក៏ចុះកុងត្រាក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ ហើយក្រោយមក ក៏បែកសាយចូលដល់សហគមន៍ ដោយលោកធ្វើការជាមួយសហគមន៍ដាក់ដាំ និងប៊ូស្រា។ ដូច្នេះ រាល់ថ្ងៃនេះ លោកបានកាត់បន្ថយការដាំខ្លួនឯង ហើយដើរប្រមូលទិញពីសហគមន៍វិញ។
ជាមធ្យម លោកបានលើកឡើងថា ផ្លែក្រូចវល្លិ៍ ៤ គីឡូក្រាម ផលិតបានស្រាផាសិន ១ ដប ដោយវាអាស្រ័យលើប្រភេទក្រូចវល្លិ៍ ដែលខ្លះមានសម្បកក្រាស់ និងខ្លះមានសម្បកស្ដើងជាដើម។ សហគ្រាសផាសិនមណ្ឌលគិរី ផលិតស្រាផាសិនចំនួន ២ ប្រភេទ ដោយ ១ ប្រភេទស្រាផាសិនមណ្ឌលគិរី ដែលមានពណ៌ធម្មជាតិលឿង ហើយ ១ ប្រភេទទៀត ពណ៌ក្រហម។ លោកប្រើប្រាស់ប្រភេទពូជផាសិនតៃវ៉ាន់ ដែលកិនគាបទាំងសម្បកតែម្ដង។
លោកសុភក្តិអះអាងថា៖ «ដោយយើងសិក្សាមើលទៅ ឃើញថា សម្បកផាសិនតៃវ៉ាន់មានសារធាតុអុកស៊ីតកម្ម ដែលជួយប្រយោជន៍ដល់សុខភាព។ ប៉ុន្ដែមិនមានស្ថាប័នវិទ្យាសាស្ដ្របញ្ជាក់នោះទេ វាគ្រាន់តែជាការគិតរបស់ខ្ញុំប៉ុណ្ណោះ។
លោកប្រាប់ថា៖ «យើងបន្ទុំ រយៈពេល ៦ ខែ យើងអាចច្រកដបបាន ហើយបើបានលើសនេះ ក៏កាន់តែល្អ។ ស្រាផាសិនមណ្ឌលគិរី ពណ៌លឿង មានកម្រិតអាល់កុល ១០,៥ ដឺក្រេ ខណៈស្រាផាសិនតៃវ៉ាន់ពណ៌ក្រហម មានកម្រិតអាល់កុល ១៣,៥ ដឺក្រេ ដែលលក់ក្នុងតម្លៃ ៦ ម៉ឺនរៀលដូចគ្នា»។
ស្រាផាសិនមណ្ឌលគិរីពណ៌លឿង មានរសជាតិជូរផ្អែម ដែលត្រូវបានដាក់រហស្សនាមថា «ស្នេហ៍គ្រាដំបូង» ខណៈស្រាផាសិនតៃវ៉ាន់ មានរសជាតិ ៤ មុខ គឺផ្អែម ល្វីង ជូរ និងចត់ ដែលត្រូវបានហៅថា «រសជាតិជីវិត»។
អ្នកស្រី កុំ សុធារី ជាម្ចាស់ផ្សារកសិផលមណ្ឌលគិរីអនឡាញ នៅម្ដុំជ្រោយចង្វារ ឱ្យដឹងថា អ្នកស្រី គឺជាដេប៉ូស្រាផាសិនធំផ្ដាច់មុខនៅភ្នំពេញ ដោយការកុម្ម៉ង់របស់អ្នកស្រីម្ដងៗក្នុងចន្លោះពី ៧០ ទៅ ៨០ កេស (១ កេស ១២ ដប)។
ផ្សារកសិផលមណ្ឌលគិរីអនឡាញផ្ដោតលើទិន្នផលដំណាំមកពីខេត្ដមណ្ឌលគិរី ដែលអ្នកស្រីអះអាងថា វាមានលក្ខណៈពិសេសជាងបណ្ដាខេត្ដដទៃ ខណៈត្រីសាច់ផ្សេងៗ អ្នកស្រី នាំចូលពីខេត្ដកំពង់ឆ្នាំង។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «មានការកុម្ម៉ង់ច្រើនគួរសមក្នុងចំណោមផលិតផល មកពីមណ្ឌលគិរីផ្សេងៗទៀតរបស់ផ្សារយើង។ ប៉ុន្ដែសហគ្រាស របស់លោកសុភក្ដិ មិនទាន់អាចផ្គត់ផ្គង់តាមតម្រូវការនៃការកុម្ម៉ង់របស់យើងនៅឡើយទេ»។
ក្នុង ១ រដូវ សហគ្រាសរបស់លោក ប៊ូ សុភក្ដិ មានសមត្ថភាពបញ្ចេញស្រាផាសិនចន្លោះប្រមាណ ពី ៥ ០០០ ទៅ ៨ ០០០ ដប ដែលចំនួននេះ លោកបានអះអាងថា វានៅមិនទាន់ឆ្លើយតបទៅតាមតម្រូវការទីផ្សារនៅឡើយទេ។
លោក សុភក្ដិ បញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំមើលឃើញថា ដោយការផលិតចេញជារៀងរាល់ឆ្នាំនូវប្រមាណយ៉ាងតិច ៥ ០០០ ដប ដែលមិនជោរជន់លើទីផ្សារ អតិថិជនក្នុងស្រុកយើងមានការគាំទ្រ ដែលជាកម្លាំងចិត្ដជំរុញឱ្យពួកយើងបន្ដផលិតនូវផលិតផលក្នុងស្រុកបន្ថែមទៀត»។
ចំពោះចក្ខុវិស័យកសិទេសចរណ៍ លោក សុភក្ដិ មានផែនការបង្កើតតំបន់កម្សាន្ដ។ ប៉ុន្ដែដោយសារទីតាំងចម្ការផាសិនមានចម្ងាយឆ្ងាយ និងស្ថានភាពផ្លូវលំបាក ដែលវាស្ថិតនៅតំបន់ទឹកធ្លាក់ប៊ូស្រា ខណៈសហគ្រាសផលិតស្រានៅទីក្រុងសែនមនោរម្យ ការបង្កើតកសិទេសចរណ៍នាពេលនេះ មិនទាន់អាចទៅរួច។
លោកឱ្យដឹងថា៖ «ប៉ុន្ដែផែនការនេះនឹងនៅតែអាចចេញជារូបរាង នៅពេលខ្ញុំបង្កើតចម្ការថ្មី ១ ទៀត ដែលនៅជិត និងងាយធ្វើដំណើរទៅដល់។ ពេលនោះ ភ្ញៀវទេសចរអាចទាំងទស្សនាចម្ការផាសិនផង និងអាចភ្លក្សស្រាផាសិនរបស់អ្នកមណ្ឌលគិរីផងដែរ»៕