អ្នកបើកបរម៉ូតូដឹកអីវ៉ាន់យកទៅឱ្យអតិថិជនដែលបញ្ជាទិញតាមអនឡាញ នៅតាមមហាវិថីព្រះមុនីវង្សនៅក្នុងខែមិថុនានេះ។ ពួកគាត់មួយចំនួនតែងប្រើទូរស័ព្ទក្នុងពេលកំពុងបើកបរ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញ: បើទោះបី ជាមានភាគរយទាបក្នុងចំណោមកត្ដាបង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ដោយមនុស្សដែលភាគច្រើនផ្ដោតលើការបើកបរល្បឿនលឿន និងស្ថិតក្នុងសភាពស្រវឹង ការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទអំឡុងពេលបើកបរក៏ជាកត្ដាដ៏គួរឱ្យព្រួយបារម្ភផងដែរចំពោះសុវត្ថិភាពនៅលើដងផ្លូវ។
លោកស្រី មឹន មាណវី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន និងជាអគ្គលេខាធិការ នៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានគណកម្មធិការជាតិ សុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក (គសចគ) បានឱ្យដឹងថា តាមការពិនិត្យជាក់ស្តែងការនិយាយទូរស័ព្ទនៅពេលកំពុងបើកបរនេះ គឺពិន័យបានតិចតួចប៉ុណ្ណោះព្រោះអ្នកប្រើគាត់ចេះដែរ ដោយធ្វើពេលកំបាំងមុខប៉ូលិស។
លោកស្រីលើកឡើងថា៖ «យើងសង្ឃឹមលើស្មារតីរបស់អ្នកប្រើផ្លូវ លើគ្រប់វិធានចរាចរណ៍ដើម្បីសុវត្ថិភាពគាត់ តែពិបាកខ្លាំងណាស់ ទើបមានគ្រោះថ្នាក់ច្រើន។ ខាងមន្ទីរសាធារណការខេត្តជាច្រើន គាត់សកម្មចុះអប់រំផ្សព្វផ្សាយស្ទើរៀងរាល់ថ្ងៃ»។
.jpg)
លោកស្រីបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «១ ៧៤៣ ករណី ប្រើទូរស័ព្ទពីថ្ងៃទី ១ ខែមករា ដល់ថ្ងៃទី ៣១ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២២ ស្មើ ១០ ភាគរយ នៃការពិន័យលើបទល្មើសផ្សេងៗ។ នេះតាមព័ត៌មានពីអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ»។
នាយកដ្ឋានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បានបង្ហោះសារព្រមានពីហានិភ័យគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ចំពោះការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទអំឡុងពេលបើកបរ។
ទំព័រហ្វេសបុករបស់នាយកដ្ឋាននេះ បានសរសេរថា៖ «ការនិយាយទូរស័ព្ទ ដោយកាន់នឹងដៃផ្ទាល់គឺមានហានិភ័យគ្រោះថ្នាក់ ៤ ដង និងការផ្ញើសារគឺមានហានិភ័យគ្រោះថ្នាក់ ២៣ ដង បើធៀបទៅនឹងអ្នកបើកបរដោយមិនបានប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ»។
យោងតាមច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកឆ្នាំ ២០១៥ ត្រង់ចំណុចទី៦ នៃមាត្រាទី៨ បានចែងថា ហាមប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ នៅពេលកំពុងបើកបរយានជំនិះ ដោយគ្មានឧបករណ៍សំឡេងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង។
លោក គីម បញ្ញា នាយកអង្គការមូលនីធិបង្ការរបួសអាស៊ី (AIP) បានឱ្យដឹងថា ដោយសាររបៀបប្រមូលព័ត៌មាន វាមានវិធីសាស្ដ្រផ្សេងគ្នា។ ជាទូទៅ វិធីសាស្ដ្រប្រមូលព័ត៌មាន ទាក់ទងនឹងមូលហេតុបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដោយសារតែការបើកបរនិយាយទូរស័ព្ទ មិនត្រូវបានធ្វើគ្រប់ជ្រុងជ្រោយទេ។
លោកបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «តាមពិត វាមាន ដោយសារយើងឃើញថា ការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទក៏ជាផ្នែកដ៏សំខាន់មួយ នៅក្នុងការពិន័យនូវអំពើល្មើសទាក់ទងស្ដីពីច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ដែលមើលឃើញថា មានភាគរយខ្ពស់ដែរ ក្រៅពីមូលហេតុផ្សេងទៀត ដូចជា មិនពាក់មួកជាដើម»។
លោកបញ្ហាបានឱ្យដឹងថា ធាតុផ្សំនៃការបង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ មាន ៤ ប្រភេទ គឺកត្ដាមនុស្សកត្ដាយានយន្ដកត្ដាផ្លូវថ្នល់ និងកត្ដាផ្សេងៗ។
លោកបន្ដថា បើនិយាយពីកត្ដាមនុស្សរួមទាំងការនិយាយទូរស័ព្ទ ការបើកបរមិនប្រកាន់ស្ដាំ ការបើកបរលើសល្បឿន ឬស្រវឹងជាដើម។ កត្ដាយានយន្ដ ទាក់ទងនឹងហ្វ្រាំងចង្កូត។ កត្ដាផ្លូវ ដោយសារផ្លូវវាកោងពេកនិងចុងក្រោយកត្ដាផ្សេងៗ ដូចជាកត្ដាអាកាសធាតុ។
លោកឆាយ គឹមខឿន អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការដ្ឋាន នគរបាលជាតិថ្លែងនៅថ្ងៃទី ៦ ខែមេសាថា ក្នុងរយៈពេល ៣ ខែឆ្នាំ ២០២២ នេះយ៉ាងហោចណាស់ មានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើតឡើងចំនួន ៨៥៩ លើក បណ្តាលឱ្យមានអ្នកស្លាប់ ៤៨៦ នាក់ អ្នករបួសធ្ងន់ ៧៧៩ នាក់ និងរបួសស្រាល ៤៥៩ នាក់។ តួលេខនេះ មានការកើនឡើងគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ បើប្រៀបធៀបរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ ២០២១។
លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិ សុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បានថ្លែងតាមរយៈលិខិតអំពាវនាវដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបានពីខែមេសា ដោយលោកបានអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋត្រូវពាក់មួកសុវត្ថិភាពជានិច្ច ក្នុងពេលធ្វើដំណើរតាមទោចក្រយានយន្តទោះជិត ឬឆ្ងាយគ្រប់ពេលវេលានិងមិនត្រូវបើកបរលើសល្បឿនកំណត់ជាដាច់ខាត។
លោកបន្ដថា ជាមួយគ្នានោះ ពលរដ្ឋមិនត្រូវបើកបរក្រោមឥទ្ធិពលនៃគ្រឿងស្រវឹងជាដាច់ខាត។ ត្រូវគោរពសិទ្ធិអាទិភាពគោរពសញ្ញាចរាចរណ៍ និងប្រកាន់ស្តាំជានិច្ច។ ត្រូវពាក់ខ្សែក្រវាត់សុវត្ថិភាពជានិច្ចក្នុងពេលធ្វើដំណើរតាមរថយន្តនិងមិនត្រូវបត់ ឬវ៉ាជែងក្នុងភាពប្រថុយប្រថាន ឬប្រើទូរស័ព្ទដោយគ្មានឧបករណ៍សំឡេងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឡើយ។
ក្នុងចំណោមកត្ដាគ្រោះថ្នាក់បង្កដោយមនុស្សចំពោះការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទអំឡុងពេលបើកបរ ក្រុមដឹកជញ្ជូនម្ហូបអាហារ ឬអីវ៉ាន់ផ្សេងៗ ដែលទើបរីកដុះដាលខ្លាំងក្នុងសម័យកូវីដ ១៩ ក៏បានក្លាយជាក្ដីកង្វល់មួយផងដែរ។
ដៃស្ដាំកាន់ចង្កូតម៉ូតូ ដែលដឹកឃ្លប់ធំមួយពីក្រោយ ខណៈភ្នែករំពៃមើលអេក្រង់ទូរស័ព្ទ នៅលើដៃខាងឆ្វេង និងក្រឡេកមើលអាសយដ្ឋានផ្ទះអតិថិជនផង ជាទិដ្ឋភាពរមែងប្រទះឃើញញឹកញយនៅតាមដងផ្លូវសាធារណៈ។
លោក បញ្ញា បានបន្ដថា៖ «នៅក្នុងការបើកបរវាត្រូវការឱ្យយើងផ្ចង់អារម្មណ៍ មើលផ្លូវខាងមុខនិងសងខាងក្រែងលោមានយានជំនះ និងអ្នកបើកបរផ្សេងៗមានការធ្វេសប្រហែសណាមួយ។ អ៊ីចឹងបើសិនជាគាត់ យកពេលវេលារបស់គាត់ ទៅនិយាយទូរស័ព្ទ គាត់ពិបាកផ្ចង់អារម្មណ៍និងធ្វើឱ្យងាយគ្រោះថ្នាក់មែនទែន»។
លោក គង់ រតនៈ នាយកស្ដីទី វិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បានលើកឡើងថា អ្វីដែលមើលឃើញគឺថា ទង្វើនេះ អត់មានសុវត្ថិភាពចំពោះអ្នកបើកបរខ្លួនឯង ហើយវាជាកិច្ចការមួយប្រឈម ដែលអាចជួបគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកដទៃទៀត។
លោកបានឱ្យដឹងថា មានការចែកគ្នាដាច់រវាងបញ្ញត្ដច្បាប់ និងការអនុវត្ដជាក់ស្ដែង ដោយសារករណីនេះ លោកឃើញថា វាទើបមានការកើនឡើងជាងមួយឆ្នាំ ឬពីរឆ្នាំចុងក្រោយ នូវក្រុមដឹកជញ្ជូនប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទដើម្បីមើលផ្លូវ ទីតាំងអតិថិជន ឬក៏ដើម្បីទាក់ទងអតិថិជន។
លោកបាននិយាយថា នាយកដ្ឋានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍បានក្រើនរំឭក ពីព្រោះតួនាទីអង្គភាពនេះ មិនមែនជាអ្នកអនុវត្ដច្បាប់នោះទេ។ ប៉ុន្ដែបើសមត្ថកិច្ចសម្រេចថា ត្រូវអនុវត្ដច្បាប់ អ៊ីចឹង ពួកគេត្រូវធ្វើតាមបញ្ញត្ដិច្បាប់ហើយ។ អ្នកបើកបរមិនអាចគេចផុតពីការផាកពិន័យបានទេ។
លោក រតនៈ បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ខ្ញុំគិតថា បងប្អូនកំពុងប្រកបរបរសេវាកម្មដឹកជញ្ជូន គួរតែពិចារណាថា បើសិនជាយើងមានធុរៈ ត្រូវប្រើទូរស័ព្ទ យើងត្រូវអែបខាងស្ដាំឈប់ ប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ រួចទើបបន្ដដំណើរទៅមុខទៀត។ បើយើងបើកបរបណ្ដើរ ប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទបណ្ដើរ វាបង្កហានិភ័យគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់»។
នាយកអង្គការមូលនិធិបង្ការរបួសអាស៊ី (AIP) លោក បញ្ញា បានឱ្យដឹងថា អង្គការរបស់លោកបានធ្វើការផ្សព្វផ្សាយទាំងប្រជាពលរដ្ឋ និងក្រុមគោលដៅ ក៏ដូចជាជំរុញឱ្យខាងសមាគមអ្នកបើកបរមិនថាយានយន្ដដឹកជញ្ជូនទំនិញ ឬដឹកអ្នកដំណើរ មានវិធានការជាមួយអ្នកបើកបររបស់ខ្លួន ឱ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ចំពោះអាយុជីវិតប្រជាពលរដ្ឋ។
យ៉ាងណាមិញ វាមិនមែនជាករណីកើតឡើងចំពោះអ្នកដឹកជញ្ជូនឈ្មោះ ជួន តារា នោះទេ ពីព្រោះភ្នាក់ងារចូលបម្រើការងារ ផ្នែកដឹកជញ្ជូនអំឡុងសម័យកូវីដ ១៩ នេះ បានទទួលការបណ្ដុះបណ្ដាល និងអនុវត្ដតាមការណែនាំរបស់ក្រុមហ៊ុនបានខ្ជាប់ខ្ជួន។
យុវជន តារា អាយុ ១៩ឆ្នាំ បម្រើការងារជាអ្នកដឹកជញ្ជូនរយៈពេលជាងមួយឆ្នាំមកហើយបាននិយាយថា៖ «ពេលខ្ញុំត្រូវមើលទូរស័ព្ទ និងទំនាក់ទំនងជាមួយភ្ញៀវ ខ្ញុំត្រូវឈប់អែបខាងកៀនសិន»។
ជាអ្នកបណ្ដុះបណ្ដាលការងារដល់បុគ្គលិកជាង ២ ០០០ នាក់នៅទូទាំងប្រទេស លោក វីកៃ យ៉ាសិទ្ធិ ប្រធានផ្នែកគ្រប់គ្រងភ្នាក់ងារដឹកជញ្ជូនក្រុមហ៊ុន NHAM24 បានឱ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុនតែងតែបណ្ដុះបណ្ដាលបុគ្គលិកតាំងពីថ្ងៃចូលធ្វើការដំបូងចំពោះការដឹកជញ្ជូនម្ហូបអាហារ និងកញ្ចប់អីវ៉ាន់ ក៏ដូចជាបណ្ដុះបណ្ដាលទាក់ទងការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ និងណែនាំពីច្បាប់ចរាចរណ៍ត្រួសៗផងដែរ។
លោក យ៉ាសិទ្ធិ អាយុ ២៨ឆ្នាំ បាននិយាយថា៖ «យ៉ាងណាមិញ បើគាត់មានការធ្វេសប្រហែស ដោយប្រើទូរស័ព្ទពេលបើកបរ ត្រូវប៉ូលិសចាប់ផាកពិន័យ នេះជារឿងបុគ្គលរបស់គាត់ផ្ទាល់ខ្លួន ដោយសារគាត់មិនបានស្ដាប់ការណែនាំរបស់ក្រុមហ៊ុន»។
ថ្វីដ្បិតតែបុគ្គលិកមួយចំនួន បានបំពាក់ទូរស័ព្ទភ្ជាប់ទៅនឹងក្បាលម៉ូតូរបស់ខ្លួន ដើម្បីងាយស្រួលមើលផែនទី និងចុចទាក់ទងភ្ញៀវយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ទង្វើនេះ នៅតែរំខានដល់ចរាចរណ៍ដដែល។
លោក គង់ រតនៈ បានឱ្យដឹងថា ចំពោះការបំពាក់ទូរស័ព្ទភ្ជាប់ក្បាលម៉ូតូ ជាទូទៅ វាក៏ជាការរំខានដែរ ហើយសូម្បីតែឡានស៊េរីទំនើប ដែលពួកគេភ្ជាប់បច្ចេកវិទ្យាអេក្រង់ក៏ដោយ ក៏ដូចគ្នា។ អ្នកបើកបរមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យមើលអ្វីផ្សេងក្រៅពីផ្លូវនោះទេ ពីព្រោះវាអាចបាត់បង់ការផ្ចង់អារម្មណ៍។ យ៉ាងណាមិញ វាមិនមានបញ្ញត្ដិច្បាប់ណាចែងថា ការភ្ជាប់ទូរស័ព្ទលើក្បាលម៉ូតូនោះ ខុសឬត្រូវនោះទេ។
លោក វន់ ពៅ ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ (IDEA) បានលើកឡើងពីហេតុផលថា ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ App បើមិនប្រើទូរស័ព្ទនោះទេ វាមិនអាចទៅរួចឡើយ លើកលែងតែពួកគេនិយាយទូរស័ព្ទ ហើយបើសិនជានិយាយទូរស័ព្ទ ពួកគាត់ប្រាកដជាខុសច្បាប់ហើយ។
លោកបាននិយាយថា៖ «នេះជាចំណុចមួយ ដែលក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនតាម App ត្រូវតែបង្រៀនច្បាប់បើកបរបន្ថែមទៀតទាក់ទងការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ។ គាត់លើកនិយាយនៅពេលភ្ញៀវខលមក ត្រូវពាក់កាស ឬឈប់អែបកៀន ដើម្បីចៀសវាងសគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ឬត្រូវបានប៉ូលិសផាកពិន័យ»។
លើសពីការនិយាយ ការមើល និងចុចផ្ញើសារលើទូរស័ព្ទកាន់តែជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ ដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍រហូតដល់ ២៣ ដង ដោយសារអ្នកបើកបរផ្ចង់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងទៅលើអេក្រង់ដ៏តូច។ នេះបើយោងតាមលោក គីម បញ្ហា នាយកអង្គការ AIP។
លោកបន្ដថា ប៉ុន្ដែវាម្យ៉ាងម្នាក់ទេ បើនិយាយទូរស័ព្ទទាក់ទងរឿងសប្បាយ ឬរឿងរន្ធត់ ធ្វើឱ្យអ្នកបើកបរងាយមានបញ្ហាជ្រុលចង្កូត ឬស្មារតីម្ចាស់ការក្នុងការបញ្ជាយានយន្ដដែរ។
លោក បញ្ញា បានបញ្ជាក់ថា៖ «យើងក៏បានស្នើសុំដល់ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេស នគរបាលចរាចរណ៍ គាត់ដាក់អនុវត្ដច្បាប់លើការនិយាយទូរស័ព្ទពេលបើកបរ ដែលយើងមើលឃើញថា វាជាបញ្ហាប្រឈមធំមួយ។ ដូច្នេះ ហើយ ពួកគាត់បានដាក់ការអនុវត្ដច្បាប់ទៅលើចំណុចនេះ ទោះបីជាអំពើល្មើសចរាចរណ៍មានច្រើនចំណុច តែចំណុចត្រូវបានចាប់យកមកអនុវត្ដជាអាទិភាព ដូចជាម៉ូតូមាន ៧ចំណុច និងរថយន្ដមាន ៩ចំណុច គឺមានការនិយាយទូរស័ព្ទនេះមួយដែរ»។
លោក គង់ រតនៈ ទទួលស្គាល់ថា ចំពោះការផ្ញើសារទូរស័ព្ទកំពុងពេលបើកបរនេះ ពួកគាត់កំពុងតែប្រព្រឹត្ដិខុសហើយ។ វាជាឥរិយាបទប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ជាទីបំផុត។
លោកនិយាយថា៖ «ខ្ញុំសុំលើកទឹកចិត្ដថា កុំឱ្យមានការមើលសារ ឬផ្ញើសារអំឡុងពេលបើកបរ ទោះបីជាឡានក៏ដោយ ឬម៉ូតូក៏ដោយ ពីព្រោះវាសុទ្ធតែបញ្ហាប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ទាំងអស់។ សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំលើកទឹកចិត្ដឱ្យសមត្ថកិច្ចគិតគូរជូនដំណឹង រឹតបន្ដឹងចំពោះចំណុចនេះ ពីព្រោះយើងគិតថា បើមានបញ្ហាអ្វីកើតឡើង យើងមិនអាចនិយាយពាក្យថា ស្ដាយក្រោយនោះទេ»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ជាទូទៅ ប្រជាពលរដ្ឋតែងតែដឹងថា ការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទពេលបើកបរគឺជាបញ្ហាហើយ តែពួកគាត់ច្រើនតែប្រហែស។ អ៊ីចឹង បើសិនជាសមត្ថកិច្ចជូនដំណឹងថា គាត់នឹងរឹតបន្ដឹងរយៈពេលមួយខែទៀត ឬមួយអាទិត្យ ពីរអាទិត្យ ជាទូទៅ យើងឃើញមានចំណុចជាច្រើនទៀត ដែលគាត់ត្រូវរឹតបន្ដឹងផ្អែកតាមច្បាប់។ ប៉ុន្ដែរដ្ឋាភិបាលយើងគាត់តែងតែមានការយោគយល់ និងមិនធ្វើការអនុវត្ដច្បាប់ទៅលើចំណុចអាទិភាពមួយចំនួននោះទេ»។
លោកបានបន្ដថា៖ «ដូច្នេះមតិមួយចំនួនលើកឡើងថា ការអនុវត្ដច្បាប់ចរាចរណ៍អត់មានប្រសិទ្ធភាព។ តាមពិត វាមិនមែនទាក់ទងច្បាប់ទេ តែវាទាក់ទងការអនុវត្ដទៅតាមបញ្ញត្ដិច្បាប់ យើងធ្វើអត់ទាន់បាន ដោយសារវាប៉ះពាល់ទៅលើកត្ដាសេដ្ឋកិច្ច ជីវភាពជាដើម និងត្រូវការកែសម្រួលជាច្រើនទៀត»៕
រាយការណ៍បន្ថែមដោយ អោម ប៊ុនធឿន
