ភ្នំពេញៈ អត្រាប្រេវ៉ាឡង់នៃការក្រិសក្រិនកុមារបានថយចុះពី ៣២ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០១៤ មក ២២ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០២១-២០២២ ខណៈភាគរយនៃកុមារស្គមស្គាំងមានអត្រា ១០ ភាគរយដដែល ហើយកុមារលើសទម្ងន់បានផ្លាស់ប្តូរតិចតួច។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍សូចនាករស្នូលនៃអត្រាអង្កេតប្រជាសាស្ត្រ និងសុខភាពកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០២១-២២។
របាយការណ៍បានលើកឡើងថា កុមារសរុបចំនួន ៤ ៤៤៣ នាក់ (គ្មានមេគុណអង្កេត) មានអាយុក្រោម ៥ ឆ្នាំត្រូវបានជ្រើសសសម្រាប់ថ្លឹងទម្ងន់ និងវាស់កម្ពស់។ ទោះជាយ៉ាងណា កុមារដែលបានជ្រើសរើសមួយចំនួនមានទិន្នន័យពេញលេញ និងគួរឱ្យជឿបានលើកម្ពស់ ទម្ងន់ និង/ឬអាយុមិនត្រូវបានកត់ត្រា។
អត្រាអង្កេតប្រជាសាស្ត្រ និងសុខភាពកម្ពុជាឆ្នាំ ២០២១-២២ បានបញ្ជាក់ថា៖ «ស្ថានភាពអាហារូបត្ថម្ភរបស់កុមារអាយុក្រោម ៥ ឆ្នាំ យោងតាមសន្ទស្សន៍មនុស្សមាត្រចំនួន ៣ គឺ ២២ ភាគរយនៃកុមារអាយុក្រោម ៥ ឆ្នាំមានភាពក្រិសក្រិន,១០ ភាគរយស្គមស្គាំង និង ១៦ ភាគរយមានកង្វះទម្ងន់»។
ចំនួននេះបើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៤ បញ្ហាកុមារក្រិសក្រិនមានការថយចុះពី ៣២ ភាគរយ មក ២២ ភាគរយ, កុមារមានបញ្ហាស្គមស្គាំងស្ថិតនៅអត្រា ១០ ភាគរយដដែល ខណៈដែលបញ្ហាកុមារកង្វះទម្ងន់បានថយចុះពី ២៤ ភាគរយ មក ១៦ ភាគរយ រីឯកុមារដែលលើសទម្ងន់មានចំនួន ៤ ភាគរយ។
ប្រភពដដែលបានឱ្យដឹងថាមនុស្សមាត្រ (Anthropometry) ត្រូវបានប្រើជាទូទៅ ដើម្បីវាស់វែងពីស្ថានភាពអាហារូបត្ថម្ភរបស់កុមារ។ រង្វាស់មនុស្សមាត្រ (Anthropometric) ត្រូវបានប្រើ ដើម្បីពិនិត្យតាមដានពីអំពីសូចនាករការអភិវឌ្ឍរបស់កុមារ។
ការបែងចែកកម្ពស់ និងទម្ងន់សម្រាប់កុមារអាយុក្រោម ៥ ឆ្នាំត្រូវបានប្រៀបធៀបបទដ្ឋានប្រជាជនគោលរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO ២០០៦)។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហាកុមារក្រិសក្រិន និងស្គមស្គាំងនេះ លោក ជា សំណាង ជាសហប្រធាន-អនុក្រុមការងារលើកកម្ពស់សេវាផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត អនាម័យ និងអាហារូបត្ថម្ភនៃក្រុមប្រឹក្សាស្តារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទធ្លាប់បានបញ្ជាក់ពីមូលហេតុថា វាបណ្តាលមកពីកង្វះទឹកស្អាត និងអនាម័យ។
លោកបានលើកឡើងថា ២៩ ភាគរយនៃគ្រួសារនៅជនបទមានទម្លាប់បន្ទោបង់ពាសវាលពាសកាល រួមទាំងការចោលលាមករបស់ទារក ឬកុមារតូច,៤១ភាគរយមិនទាន់ទទួលបានសេវាផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតជាមូលដ្ឋាន,៨៤ភាគរយមិនទាន់ទទួលបានសេវាផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត និង ២៣ ភាគរយគ្មានឧបករណ៍ ឬសម្ភារលាងសម្អាតដៃ ដែលមានទឹក និងសាប៊ូ។
លោក ហ៊ូ ក្រើន នាយករងនៃអង្គការហេឡែនខេលល័រ អន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជា (HKI) បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា លោកពិតជារីករាយនៅពេលទទួលព័ត៌មានថា អត្រាក្រិសក្រិននៃកុមារកម្ពុជាចុះមក ២២ ភាគរយ។
លោកបានបន្តថា ដើម្បីដឹងច្បាស់ពីមូលហេតុនៃការធ្លាក់ចុះតម្រូវឱ្យមានការសិក្សា និងវិភាគលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រ។ ប៉ុន្តែទោះយ៉ាងណា លោកគិតថា អាចមានកត្តាជាច្រើនដែលនាំឱ្យមានការធ្លាក់ចុះនេះ។
លោក ហ៊ូ ក្រើន បានថ្លែងថា៖ «កត្តាទាំងនោះ រួមមានការអនុវត្តផ្តល់អាហារដល់កុមារបានត្រឹមត្រូវ និងល្អប្រសើរជាងមុនគឺផ្តល់អាហារចម្រុះ និងបរិមាណអាហារបានត្រឹមត្រូវតាមអាយុ និងតម្រូវការរបស់កុមារ, អាចមានការយកចិត្តទុកដាក់លើការថែទាំកុមារបានល្អជាងមុន, ការអនុវត្តអនាម័យ និងទឹកស្អាតបានត្រឹមត្រូវ,ការបានទទួលសេវាសុខភាពប្រសើរជាងមុន, មានការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ និងទម្លាប់លើការផ្តល់អាហារបន្ថែមដល់កុមារប្រសើរជាងមុន...»។
ការអនុវត្តអនាម័យ និងទឹកស្អាតបានត្រឹមត្រូវធ្វើឱ្យមានការទប់ស្កាត់ទាន់ពេលនូវការរីករាលដាលជំងឺឆ្លងដែលធ្វើឱ្យកុមារមានបញ្ហាកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ។ ជំងឺជាកត្តារារាំងសមត្ថភាពរាងកាយកុមារក្នុងការបឺតស្រូបយកថាមពល និងសារជាតិចិញ្ចឹមផ្សេងៗទៀត រួមទាំងធ្វើឱ្យរាងកាយចុះខ្សោយ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីលោក ហ៊ូ ក្រើន។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ការបឺតស្រូបយកសារជាតិចិញ្ចឹមមិនបានល្អ គឺធ្វើឱ្យរាងកាយកុមារមានបញ្ហាកង្វះអាហារូបត្ថម្ភហើយនៅពេលរាងកាយខ្វះអាហារូបត្ថម្ភ វាធ្វើឱ្យកុមារមានហានភ័យខ្ពស់ក្នុងការចម្លងមេរោគបន្ថែមទៀត និងកង្វះអាហារូបត្ថម្ភជាបន្តបន្ទាប់នឹងឈានទៅធ្វើឱ្យកុមារមានបញ្ហាក្រិសក្រិន»។
ជាមួយនឹងការអបអរសាទរពីធ្លាក់ចុះនូវអត្រាក្រិសក្រិននេះ លោក ហ៊ូ ក្រើន ក៏មានការខកចិត្តខ្លាំងផងដែរ ចំពោះការធ្លាក់ចុះនូវអត្រាការបំបៅដោះកូនតែមួយមុខគត់ក្នុងចំណោមកុមារអាយុពី ០ ដល់ ៦ ខែ គឺធ្លាក់ចុះពី ៦៥ ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ នៅមកត្រឹមតែ ៥២ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០២២។
យោងតាមសូចនាករស្នូលនៃអត្រាអង្កេតប្រជាសាស្ត្រ និងសុខភាពកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០២១-២២ បានបញ្ជាក់ថា៖ «ការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយតែមួយមុខក្នុងចំណោមកុមារអាយុ ០-៥ ខែ បានកើនឡើងពី ១១ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០០០ កើនដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត ៧៤ ភាគរយ នៅឆ្នាំ ២០១០ ហើយបានធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់ពី ៦៥ ភាគរយ នៅឆ្នាំ ២០១៤ ដល់ ៥១ ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២១-២០២២»។
អ្នកស្រី សុខ សំអាត អាយុ ៣៩ ឆ្នាំ នៅខេត្តត្បូងឃ្មុំបាននិយាយថា អ្នកស្រីបានបំបៅកូនដោយទឹកដោះដល់កូនប្រុសទាំង ៤ នាក់របស់គាត់តាំងពីកើតរហូតអាយុ ២ ឆ្នាំ។
អ្នកស្រីបានបំបៅកូនដោយទឹកដោះ ដោយសារទឹកដោះម្តាយមានសារប្រយោជន៍ច្រើនជួយដល់សុខភាពរបស់កូន និងជួយឱ្យកូនឆ្លាតផងដែរ។
អ្នកស្រី សុខ សំអាត បានថ្លែងថា៖ «ទឹកដោះម្តាយមានអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនណាស់ ដូចជា ជួយឱ្យកូនខ្ញុំឆ្លាត ក្លៀវក្លា កូនមិនសូវឈឺ ជួយកាត់បន្ថយអត្រាកើតជំងឺមហារីកដោះ ជួយឱ្យម្តាយមានភាពស្និទ្ធស្នាលជាមួយកូន និងជួយកាត់បន្ថយការចំណាយលើការទិញម្សៅទឹកដោះគោផងដែរ»។
ការអនុវត្តការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយល្អបំផុត សម្រាប់ទារក និងកុមារតូច (IYCF) គឺមានសារៈសំខាន់ចំពោះសុខភាព និងការរស់រានមានជីវិតរបស់កុមារ ការអនុវត្ត IYCF ដែលបានណែនាំរួមមានការចាប់ផ្តើមដំបូងនៃការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយក្នុង ១ ម៉ោងដំបូងនៃជីវិត ការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយទាំងស្រុង សម្រាប់រយៈពេល ៦ ខែដំបូងនៃជីវិត និងការបំបៅកូន។
គួរបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាបានប្តេជ្ញាចិត្តបង្កើនអត្រាការបំបៅកូនដោយទឹកដោះម្តាយតែ ១ មុខគត់ សម្រាប់ទារក និងកុមារអាយុពី ០ ដល់ ៦ ខែ ឱ្យបានដល់ ៨៥ ភាគរយ នៅឆ្នាំ ២០៣០៕