លោកមេធាវី យុង ផានិត និងជនជាប់ឃុំក្រីក្រ នៅក្នុងសាលសវនាការ។ រូបថត សហការីលោក យុង ផានិត
ភ្នំពេញៈ កំពុងឈរនៅក្បែរយុវជនម្នាក់ពាក់អាវពណ៌លឿងទុំដែលសម្គាល់ថា ជាអ្នកទោសខណៈបុរសម្នាក់ទៀតគ្រងសម្លៀកបំពាក់ពណ៌ខ្មៅ និងមានពាក់ក្រវ៉ាត់ ក ពណ៌ស សម្គាល់ថាជាមេធាវីបានបន្លឺសំឡេងច្បាស់ៗដែលកំពុងដាក់អារម្មណ៍ទៅជាមួយនឹងរឿងក្តី នៅក្នុងចំណោមមនុស្សជាច្រើននាក់ដែលកំពុងអង្គុយស្តាប់នោះគឺ លោកយុង ផានិត ជាមេធាវី មួយរូបការពារក្តីជូនជនក្រីក្រដែលបម្រើការនៅ គណៈមេធាវីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
លោក ផានិត ក្នុងទឹកមុខមាំសម្បុរខ្មៅតែសម្តីទន់ភ្លន់ និងសក់ក្បាលល្បាយពណ៌ខ្មៅ និងពណ៌ស ដែលបង្ហាញថា ជាមនុស្សមានវ័យចំណាយក្តីតែបុរសវ័យ ៥៨ ឆ្នាំ រូបនេះហាក់នៅតែចិញ្ចឹមចិត្តមិនព្រមបោះបង់ធ្វើជាមេធាវីស្ម័គ្រចិត្ត ការពារក្តីជូនជនក្រីក្រ (អ្នកទោសគ្មានលទ្ធភាពជួលមេធាវី) របស់គណៈមេធាវីឡើយ។ ទោះបីដឹងខ្លួនថា ការប្រើប្រាស់ជំនាញនេះតាមឆន្ទៈរបស់ខ្លួន ដែលមិនសូវទទួលបានកម្រៃដូចមេធាវីឯកជនដទៃទៀតក្តី ប៉ុន្តែឆន្ទៈរបស់លោកមុតស្រួចជាងវ័យរបស់ខ្លួនទៅទៀត។
លោក យុង ផានិត បានរៀបរាប់ថា លោកបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងមានកូនចំនួន៣នាក់នៅក្នុងបន្ទុក។ ក្នុងជីវិតជាកូនកំព្រា ឪពុកម្តាយលោកបានរស់នៅជាមួយបងស្រីនិងខិតខំរៀនសូត្រនៅសាលាពញាក្រែកក្នុង សង្កាត់ទួលសង្កែ ខណ្ឌឬស្សីកែវ រាជធានីភ្នំពេញ។ ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៨១ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៨៨ លោកបានប្រឡងចូលរៀនមធ្យមនីតិសាស្ត្រ នៅសាលាកម្មាភិបាលរដ្ឋបាល និងនីតិសាស្ត្រ (បច្ចុប្បន្នសាលាភូមិមិន្ទនីតិសាស្ត្រ សាលាច្បាប់បឹងត្របែក) ហើយលោករៀនចប់ និងទទួលបានសញ្ញាប័ត្រមធ្យមនីតិសាស្ត្រជំនាន់ទី២ នៅឆ្នាំ ១៩៩០។
.jpg)
លោកបន្តថា ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៩២ លោកបានស្ម័គ្រចិត្តចូលបម្រើការងារជាក្រឡាបញ្ជីនៅខេត្តស្ទឹងត្រែងមួយរយៈរហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩៥ ក៏បានផ្លាស់មករាជធានីភ្នំពេញវិញ និងប្រឡងចូលធ្វើជាមេធាវីមេធាវីក្នុងឆ្នាំដដែល និងបានប្រឡងចេញនៅឆ្នាំ ១៩៩៦។ ចំពោះការងារធ្វើជាមេធាវីការពារក្តីជូនជនក្រីក្រដំបូងគឺលោកបានចូលបម្រើការជាមេធាវីទៅលើក្រុមស្ត្រី និងកុមារដែល រងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រូសារ។ បន្ទាប់មកលោកធ្លាប់ការពារក្តីដូចជារឿងវិវាទដីធ្លី និងការពាររឿងព្រហ្មទ័ណ្ឌជាច្រើនសំណុំរឿងទៀត ជាពិសេសការពារជនរងគ្រោះនៅសាលាក្តីខ្មែរក្រហម។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំបានជួបប្រទះរឿងការពារក្តីជូនជនក្រីក្រ គឺយើងត្រូវប្រើចិត្តសាស្ត្រព្រោះកូនក្តីយើងជាអ្នកក្រីក្រដូច្នេះគាត់ត្រូវការភាពកក់ក្តៅពីយើង និងភាពស្និតស្នាល។ បញ្ហានេះខ្ញុំយល់ច្បាស់ ហើយដោះស្រាយបាន ដោយសារខ្ញុំជាកូនកំព្រា ហើយក្រដូចកូនក្តីដែរ។ បើកូនក្តីអ្នកមានវិញ គឺពួកគាត់មានលក្ខណបញ្ជាយើង និងត្រូវការស្គាល់យើងឱ្យច្បាស់ ហើយខ្ញុំឡើងការពារក្តីនៅក្នុងសវនាការម្តងៗ គឺយកទ្រឹស្តីវិជ្ជាជីវៈជាអ្នកច្បាប់យកមកប្រើ។ ជាបទពិសោធ អ្នកក្រ និងអ្នកមាន ខ្ញុំប្រឹងការពារក្តីដូចគ្នា ប៉ុន្តែអ្នកក្រប្រើចិត្តសាស្ត្រច្រើនជាងអ្នកមាន»។
លោកបន្តថា៖ «តួនាទីយើងជាអ្នកការពារក្តីឱ្យគេ គឺរឿងអ្វីក៏អាចដោះស្រាយបានដែរ ព្រោះយើងជាអ្នកច្បាប់យើងត្រូវតែដោះស្រាយទៅតាមផ្លូវច្បាប់ទៅ យើងកុំទៅដោះស្រាយក្រៅពីច្បាប់។ខ្ញុំពេញចិត្តនឹងពាក្យ ១ ឃ្លាថា វិថីជោគជ័យ គឺគ្មានដានជើងខ្ចិលទេ អ្នកខ្ចិល គឺមិនអាចឡើងទៅវិថីជោគជ័យបានឡើយ»។
លោកបានលើកឡើងថា លោកចាប់ផ្តើមក្លាយជាមេធាវីការពារជនជូនក្រីក្រតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៦ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ បើគិតពីចំនួនកូនក្តីដែលលោកបានការពារឱ្យគឺមានចំនួន ១២ ៤៨០ នាក់ហើយ ក្នុងរយៈពេល ២៦ ឆ្នាំមកនេះ។ ក្នុងនោះលោកទទួលបានជោគជ័យខ្លះ និងមិនជោគជ័យខ្លះដោយអាស្រ័យទៅលើសំណុំរឿងក្តីនីមួយៗ។ ជាមួយគ្នានេះលោកក៏មានការិយាល័យមេធាវីមួយផ្ទាល់ខ្លួនផងដែរឈ្មោះការិយាល័យច្បាប់ និងពិគ្រោះយោបល់។
ចំពោះជនចាប់ចោទ ឬគ្រួសាររបស់ជនជាប់ចោទដើម្បីពឹងពាក់ទទួលបានមេធាវីពីគណៈមេធាវីនោះគឺជាគោលការណ៍ ក្នុងរឿងព្រហ្មទណ្ឌ សិទ្ធិមានមេធាវី ជនគ្រប់រូបមានសិទ្ធិជ្រើសរើសមេធាវី ហើយបើគ្មានលទ្ធភាពទេ អាចស្នើទៅគណៈមេធាវីផ្ទាល់ ឬតាមរយៈប្រតិភូគណៈមេធាវីប្រចាំតុលាការរាជធានី-ខេត្ត។ ចំពោះតុលាការវិញពេលត្រូវការមេធាវីមកការពារក្តីឱ្យជនជាប់ចោទដែលគ្មានលទ្ធភាពរកជួលមេធាវីឯកជនគឺ ត្រូវស្នើសុំទៅគណៈមេធាវី ឬប្រតិភូគណៈមេធាវីតាមរយះក្រសួងយុត្តិធម៌។
ទាក់ទងនឹងការងាររបស់មេធាវីជួយជនក្រីក្រនេះដែរ លោក លី ច័ន្ទតុលា ប្រធានគណៈមេធាវីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ធ្លាប់បានផ្តល់បទសម្ភាសជាមួយភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថានៅក្នុងយន្តការនៃការផ្ដល់នូវការការពារក្ដីជូនដល់ជនក្រីក្រ គឺគណៈមេធាវីបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងការផ្ដល់មេធាវីការពារក្ដី ដល់ជនក្រីក្រ ដែលជាជនល្មើស នៅក្នុងសុំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌ បទមជ្ឈិម ឬក៏បទឧក្រិដ្ឋ។ បន្ថែមពីលើនេះគណៈមេធាវីក៏បានចូលរួមសកម្មនៅក្នុងការជួយដល់ស្ដ្រី និងក្មេងស្រី ដែលរងគ្រោះដោយអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ឬដោយអំពើរំលោភសេពសន្ថវៈ ឬជាការប៉ះពាល់ដល់កិត្ដិយសស្ដ្រី ឬក្មេងស្រី ដែលកិច្ចការងារនេះ គណៈមេធាវីបានសហការជាមួយក្រុមប្រឹក្សាជាតិកម្ពុជាដើម្បីស្ដ្រី។
លោកបន្តថា កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១ លោកបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយមួយទៀតគឺគោលនយោបាយស្ដីពីការពិគ្រោះយោបល់ និងការការពារក្ដីដោយមិនយកកម្រៃសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ សម្រាប់បងប្អូនកម្មករ កម្មការិនី ក៏ដូចជាស្ដ្រី និងក្មេងស្រីដែលរងគ្រោះ គឺយើងមានផ្ដល់មេធាវីដើម្បីការពារក្ដី ជូនពួកគាត់ ទាំងក្នុងរឿងព្រហ្មទណ្ឌ ទាំងក្នុងរឿងរដ្ឋប្បវេណី ដោយយើងមិនធ្វើការយកកម្រៃអ្វីទេ។ក្នុងរយៈពេលជិត ២ ឆ្នាំនេះលោកបានពង្រឹងនូវយន្តការនៃការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានអំពីសកម្មភាពរបស់គណៈមេធាវី ក៏ដូចជាយន្តការនៃការទទួលយកនូវព័ត៌មាន ក៏ដូចជាការស្នើសុំអន្តរាគមន៍ពីសំណាក់សហភាតាមេធាវីរបស់គណៈមេធាវី។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងក៏មានពង្រីកសកម្មភាព ការងាររបស់យើងនៅក្នុងគេហទំព័រ និងបណ្ដាញសង្គមរបស់គណៈមេធាវី ក៏ដូចជាបង្កើតក្រុមតេឡេក្រាមរបស់សមាជិកគណៈមេធាវីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីឱ្យយើងអាចទទួលព័ត៌មាន ឬក៏សំណូមពរពី សហភាតារបស់យើងមកវិញ។ នៅក្នុងយន្តការនេះយើងឃើញថា សហភាតាមេធាវីដែលគាត់មានបញ្ហា ឬមានសំណូមពរផ្សេងៗ ពួកគាត់អាចប្រើប្រាស់នូវយន្តការទាំងអស់នេះ ដើម្បីទំនាក់ទំនងជាមួយគណៈមេធាវីហើយគណៈមេធាវីក៏អាចអន្តរាគមន៍ ឬដោះស្រាយបញ្ហាជូនពួកគាត់បានឆាប់រហ័សដែរ»៕
