ភ្នំពេញៈ អគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងគោក លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងថា គ្រាប់មីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះទាំងអស់ មិនត្រឹមតែបំផ្លាញអាយុជីវិត និងបង្ករបួសស្នាមដល់ ប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ប៉ុណ្ណោះទេ វាថែមទាំងជាឧបសគ្គធ្វើឱ្យរាំងស្ទះដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិទៀតផងដែរ។
លោកថ្លែងបែបនេះ កាលពីសប្តាហ៍មុន ក្នុងពិធីប្ដូរឈ្មោះរបស់សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា និងការប្រមូលថវិកាជួយដល់គម្រោងសម្ដេចតេជោសម្រាប់ សកម្មភាពមីន ការជួយឧបត្ថម្ភទៅដល់ការដោះមីននៅកម្ពុជា គឺជាការជួយខ្មែរទាំងអស់គ្នា។
ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាគ្រាប់មីននៅកម្ពុជា ឆ្ពោះទៅរកកម្ពុជាគ្មានមីនឆ្នាំ ២០២៥ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបង្កើតគម្រោងសម្តេចតេជោសម្រាប់សកម្មភាពមីន ក្រោមមូលបទ «ផ្តល់ដីសុវត្ថិភាព បង្កើតស្នាមញញឹម» ដែលមានលោក ហ៊ុន សែន ជាប្រធាន និងដឹកនាំគ្រប់គ្រង និងសម្របសម្រួលដោយអាជ្ញាធរមីន។
លោក ម៉ាណែត ថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសុំចូលរួមជាថវិកាសម្រាប់សកម្មភាព ដោះមីននេះចំនួន ១ ម៉ឺនដុល្លារផងដែរ ហើយតាមពិតការចូលរួមនេះ គឺចូលរួមជួយខ្លួនឯងទេ ដោយ សារកងទ័ពជើងគោកក៏ជាប្រតិបត្តិករក្នុងការដោះមីននេះដែរ ហើយយើងជាខ្មែរ ដោះមីននៅស្រុកខ្មែរគឺជួយខ្មែរទាំងអស់គ្នា»។
សកម្មភាពបោសសម្អាតមីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទះរាប់លានគ្រាប់នៅគ្រប់ទិសទីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលបានបន្សល់ទុកដោយសារសង្គ្រាមក្នុងតំបន់ និងជម្លោះផ្ទៃក្នុងអស់ជាង៣ទសវត្សរ៍មកហើយ ចាប់ពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៦០ ដល់ឆ្នាំ ១៩៩៨។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់ថា៖ «គ្រាប់មីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះទាំងនោះ មិនត្រឹមតែបំផ្លាញអាយុជីវិត និងបង្ករបួសស្នាមដល់ ប្រជាពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ប៉ុណ្ណោះទេ វាថែមទាំងជាឧបសគ្គធ្វើឱ្យរាំងស្ទះដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិទៀតផង»។
អាជ្ញាធរមីនឱ្យដឹងថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានធ្វើការបោសសម្អាតមីន តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧៩ ដើម្បីរំដោះផ្ទៃដី និងសុវត្ថិភាពជូនប្រជាជននៅតាមលំនៅឋាន តាមហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការបង្កបង្កើនផល។ ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩២ ការបោសសម្អាតមីនមនុស្សធម៌ទ្រង់ទ្រាយធំនៅកម្ពុជា ត្រូវបានចាប់ផ្ដើមជាផ្លូវការ ដោយមានកម្មវិធីសកម្មភាពមីនពេញលេញ។ ក្នុងរយៈពេលជាង ៣០ ឆ្នាំមកនេះ កម្ពុជាបានរកឃើញ និងបំផ្លាញគ្រាប់មីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម រាប់លានគ្រាប់ និងបានប្រែក្លាយដីមីនទៅជាដីមាស។
ទាក់ទងនឹងចំណុចនេះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងថា ទោះបីមានកិច្ចប្រឹងប្រែង និងយកចិត្ត-ទុកដាក់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងមានការចូលរួមពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ នានាក៏ដោយ កម្ពុជាបន្តនៅសល់ផ្ទៃដីមានមីន និងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះប្រមាណជា ២ ០០០ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា និងមានប្រជាពលរដ្ឋជាង ១,១ លាននាក់ កំពុងបន្តរស់នៅលើតំបន់សង្ស័យទាំងនេះ។
លោកថា៖ «ក្នុងនោះ ផ្ទៃដីមានមីន ៧០២ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ដែលជាមហិច្ឆតារបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺត្រូវបោសសម្អាតឱ្យអស់ត្រឹមឆ្នាំ ២០២៥។ ដើម្បីគាំទ្រដល់ផែនការអាទិភាពអភិវឌ្ឍន៍ជាតិរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងឈានទៅ សម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យ កម្ពុជា ១ គ្មានមីនឆ្នាំ ២០២៥ គោលការណ៍ណែនាំស្តីពីការអនុវត្តយន្តការភូមិអស់មីនត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីធានាថា រាល់ចម្ការមីនទាំងអស់ដែលមានក្នុងភូមិត្រូវបានបោសសម្អាត»។
គោលការណ៍ណែនាំស្តីពីការអនុវត្តយន្តការភូមិអស់មីន គឺមានសកម្មភាពជាច្រើន ក្នុងនោះក៏មានការកៀរគរ ធនធានហិរញ្ញវត្ថុពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាមិត្ត ប្រតិបត្តិករបោសសម្អាតមីនជាតិ-អន្តរជាតិ វិនិយោគិន និងសប្បុរសជននានា ដើម្បីទទួលការគាំទ្រ និងធ្វើការបោសសម្អាតគ្រាប់មីន ឱ្យអស់នៅឆ្នាំ ២០២៥ ពីភូមិ ១ ទៅ ភូមិ ១ និងពីខេត្ត ១ ទៅខេត្ត ១។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅថ្ងៃទី ២១-២២ ខែវិច្ឆិកានេះ អាជ្ញាធរមីនមានការរៀបចំតាំងពិព័រណ៍ខួប ៣០ ឆ្នាំ នៃសកម្មភាពមីននៅកម្ពុជា នាមជ្ឈមណ្ឌលសន្និបាត និងពិព័រណ៍កោះពេជ្រ។
បើតាមអាជ្ញាធរមីន ការតាំងពិព័រណ៍នេះ សហការជាមួយប្រតិបត្តិករសកម្មភាពមីនជាតិ-អន្តរជាតិ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល សរុបចំនួន ២១ ស្ថាប័ន ដោយមានស្តង់ចំនួន ៥២ ដាក់តាំងបង្ហាញ។
ការតាំងពិព័រណ៍នេះ នឹងអនុញ្ញាតឱ្យចូលទស្សនាដោយសេរី និងមាន ដាក់តាំងបង្ហាញពីសមិទ្ធផលសកម្មភាពមីនរយៈពេល ៣០ ឆ្នាំ ឧបករណ៍ ម៉ាស៊ីន គ្រឿងចក្របោសសម្អាតមីន ការបង្ហាញការដោះមីនដោយដៃ ព្រមទាំងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធហិតរកមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ដោយសត្វ (សុនខ និងកណ្តុរ)។ នេះបើតាមការលើកឡើងពីមន្ត្រីនៃអាជ្ញាធរមីន៕