ភ្នំពេញ៖ ​រូបសំណាក​ព្រះ​នរាយណ៍​​សំរឹទ្ធ​មាន​ដើមកំណើត​ចេញពី​ប្រាសាទ​មេបុណ្យ​ខាងលិច​សតវត្សរ៍​ទី ១១ នៃ​ឧទ្យាន​បុរាណ​អង្គរ គ្រោង​នឹង​ទទួល​ការ​ជួសជុល និង​​ធ្វើ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​​បន្ថែម​​នៅ​ប្រទេស​បារាំង។

ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រសិល្បៈ​បាន​រៀបចំ​ពិធី​និមន្ត​ព្រះសង្ឃ ប្រោះព្រំ​សុំ​សេចក្តីសុខ​នៅព្រឹក​​ថ្ងៃទី ៧ ខែឧសភា នេះ នៅ​សារមន្ទីរ​ជាតិ​កម្ពុជា ។

ពិធី​នេះ​ប្រព្រឹត្តទៅ​ក្រោម​អធិបតីភាព លោកស្រី​ ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រ​សិល្បៈ លោក Fabrice ETIENNE​ អនុប្រធាន​បេសកកម្ម របស់​ស្ថាទូត​បារាំង​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា លោក Jamel OUBECHOU តំណាង​លោកស្រី Yannick LINTZ នាយក​សារមន្ទី​ជាតិ​សិល្បៈ​អាស៊ី​ហ្គីមេ ​និង​លោកស្រី Elke SELTER ប្រធាន​កម្មវិធី​នៃ​ស្ថាប័ន ALIPH។


លោក ឆាយ វិសុទ្ធ ប្រធាន​នាយកដ្ឋាន​សារមន្ទីរ នៃ​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រ​សិល្បៈ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា៖ «អាចថា ការ​ជួសជុល​ចម្លាក់​នេះ​មាន​ការ​ស្មុគស្មាញ​ ពីព្រោះ​ការ​ជួសជុល​កន្លងមក ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​យូរ​ឆ្នាំ​ហើយ តាំងពី​ទសវត្សរ៍​​ឆ្នាំ ១៩៥០​មក។ យើង​ចង់​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ការ​ជួសជុល​ពី​សម័យ​នោះ​ និង​បច្ចេកវិទ្យា​សម័យ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ថា តើ​វា​ទំនើប​ជាង​មុន​កម្រិត​ណា​ ដែល​អាច​ផ្លាស់​ប្ដូរ ឬថែមថយ​យ៉ាង​ដូចម្ដេច​ចំពោះ​ចម្លាក់​លោហៈធាតុ​នោះ»។ 


ការបញ្ជូន​ប្រតិមា​សំរឹទ្ធ​ដ៏​វិចិត្រ​នេះ គឺជា​គម្រោង​សហប្រតិបត្តិការ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ ​និង​បច្ចេកទេស​មួយ​រវាង​បារាំង ​និង​កម្ពុជា​ដែល​បាន​ឯកភាពគ្នា​តាំងពី​ឆ្នាំ​២០១៩ មកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែ​គម្រោង​នេះ​ត្រូវបាន​ពន្យារ​ពេល​ដោយសារ​វិបត្តិ​កូវីដ​១៩​។​


គម្រោង​នេះ នឹង​ធ្វើ​ការជួសជុល​អភិរក្ស និង​សិក្សា​វិភាគ​សមាសភាព​ផ្សំ​លើ​ប្រតិមា​ព្រះ​នារាយណ៍​ផ្ទុំ នៅ​វិទ្យាស្ថាន ​Centre de recherche et de restoration des musées de France (C2RMF) នៃ​ប្រទេស​បារាំង ដើម្បី​ធ្វើការ​ឈ្វេងយល់​បន្ថែម​ពី​បច្ចេកទេស​ដ៏​ប៉ិនប្រសព្វ​នៃ​ការ​សិត​លោហៈ​ខ្នាត​ធំ​មហាសាល​ក្នុង​អារ្យធម៌​ខ្មែរ​នា​សម័យអង្គរ​។​


លោកស្រី​ ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រ​សិល្បៈ គោរព ​រូបសំណាក​ព្រះ​នរាយណ៍​​សំរឹទ្ធ​។​ ក្រសួង​វប្បធម៌

លោក វិសុទ្ធ ថ្លែង​ទទួល​ស្គាល់​ថា សមត្ថភាព​ក្រុម​ការងារ​ជួសជុល​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​មាន​កំណត់ រួម​ទាំង​បច្ចេកវិទ្យា​ប្រើ​ប្រាស់​ ដោយ​មិន​មាន​លទ្ធភាព​ជួសជុល​ចម្លាក់​លោហៈយក្ស​ប្រវែង​ប្រមាណ ៦ ម៉ែត្រ​នោះ​ទេ។ 

លោក​បាន​ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្ដិ៍​ថា​៖ «​នេះជា​ឱកាស​មួយ​ដែល​យើង​បញ្ជូន​ចម្លាក់​នេះ​ចេញ​ទៅក្រៅ​សម្រាប់​ធ្វើ​ការ​ជួសជុល ហើយ​ទន្ទឹម​នេះ យើង​ក៏​គិត​រឿង​ធ្វើ​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ក្នុង​ការ​តាំងពិព័រណ៍​នៅ​បរទេស​ផងដែរ​អំពី​ភាព​ប្រណីត ក៏ដូចជា​ស្នាដៃ​ដ៏​អស្ចារ្យ​របស់​ដូនតា​យើង​ ដែលមាន​សមត្ថភាព​សិត​​លោហៈធាតុ​មួយ​ដ៏ធំ​មែនទែន​ ដែល​អាច​ថា មាន​ទំហំ​ធំ​បំផុត​​ប្រចាំ​តំបន់​ផង​នៅក្នុង​សម័យ​កាល​សតវត្សរ៍ទី ១១»។ 

យោង​តាម​ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រ​សិល្បៈ បាន​ឱ្យដឹងថា លទ្ធផល​នៃ​ការសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​នេះ នឹង​បោះពុម្ពផ្សាយ​យ៉ាង​ទូលំទូលាយ​ដើម្បី​ចែករំលែក​ពីបទ​ពិសោធន៍ ​និង​ទេពកោសល្យ​ក្នុងការ​សិត​លោហៈ​នៅក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មនុស្សជាតិ​។ 

ក្រៅពី​ការងារ​វិភាគ​បច្ចេកទេស ក្រុម​ជំនាញ​នឹង​សាកល្បង​ផ្គុំ​បំណែក​ទាំង ​៣៩ បំណែក​ ​ដែល​បាន​ដាច់ចេញពី​ដងខ្លួន​អស់​រយៈកាល​ជិត​១ពាន់​​ឆ្នាំ​មកហើយ និង​រៀបចំ​ផ្គុំ​តម្លើង​ជា ​3D​ ដើម្បី​បានដឹង​ពី​ទីតាំង​នៃ​បំណែក​ទាំងនោះ​។​

ក្រោយ​គម្រោង​អភិរក្ស ​និង​វិភាគ​ស្រាវជ្រាវ​នេះ​បញ្ចប់ ប្រតិមា​ដ៏​វិចិត្រ​នេះ​នឹងដាក់​តាំង​បង្ហាញ​ក្នុង​ពិព័រណ៍​មិន​អចិន្ត្រៃយ៍​នៅ​សារមន្ទីរ​សិល្បៈ​អាស៊ី​ហ្គី​មេ ហើយ​ការ​ដាក់តាំង​នេះ នឹងមាន​បន្ថែម​រូបចម្លាក់​អំពី​សំរឹទ្ធ​ចំនួន ​១២៦ ​ផ្សេងទៀត​ដែល​ខ្ចី​បន្ថែម​ពី​សារមន្ទីរ​ជាតិ​កម្ពុជា​នា​ដំណាក់កាល​ទី​២​។ 

ក្រសួង​វប្បធម៌ និង​វិចិត្រ​សិល្បៈ បាន​ឱ្យដឹង​បន្ដថា ពិព័រណ៍​មិន​អចិន្ត្រៃយ៍​ស្តីពី​សំរឹទ្ធ​សម័យអង្គរ​៖ សិល្បៈ​នៃ​អាទិទេព នឹង​រៀបចំ​នៅ​សារមន្ទីរ​ជាតិ​ហ្គីមេ​នា​អំឡុង​ពាក់​កណ្តាល​ឆ្នាំ​២០២៥ ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ការ​វិវឌ្ឍន៍​បច្ចេកទេស​នៃ​ការ​សិត​លោហៈ​ក្នុង​អារ្យធម៌​ខ្មែរ​រាប់​ចាប់ពី​សម័យ​បុរេប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដល់​សម័យ​ក្រោយ​អង្គរ។

ក្រោយ​បញ្ចប់​ពិព័រណ៍​មិន​អចិន្ត្រៃយ៍​នៅ​សារមន្ទីរ​ហ្គី​មេ ប្រតិមា​នេះ​នឹង​បន្តដំណើរ​ទៅ​ដាក់​តាំងនៅ​ប្រទេស​អាមេរិក​ចំនួន​៣​ទីតាំង​បន្ថែមទៀត​។ 

ការធ្វើដំណើរ​របស់​ប្រតិមា​ព្រះ​នរាយណ៍​ផ្ទុំ​ដែលជា​អាទិទេព​ព្រហ្មញ្ញសាសនា​របស់​ខ្មែរ​នា​សម័យ​អង្គរ ប្រៀបដូចជា​ការនាំយក​នូវ​ទេពកោសល្យ​ល្អ​ឯកនៃ​បច្ចេកទេស​សិត​លោហៈ​ដ៏​អស្ចារ្យ​របស់​ជាតិ​ខ្មែរ ចេញ​ទៅ​ផ្សព្វផ្សាយ​នៅលើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍​ឱ្យ​​សាធារណជន​បាន​ឈ្វែង​យល់​បន្ថែម​ពី​ភាព​ឧត្តុងឧត្តម​ខ្ពង់ខ្ពស់​នៃ​អារ្យធម៌​ខ្មែរ​នា​សម័យបុរាណ៕​