កិច្ចសន្ទនាវិនិយោគកម្ពុជា-ឥណ្ឌូនេស៊ី កាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣។ រូបថត CDC
ភ្នំពេញៈ ទោះបីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជាជាមួយប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោកបានធ្លាក់ចុះក្នុងខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣ ក៏ចំនួនទឹកប្រាក់នៃការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា-ឥណ្ឌូនេស៊ី មិនបានធ្លាក់ចុះទេ គឺមានជាង ៨៨ លានដុល្លារ កើនជិតទ្វេដងបើធៀបនឹងខែមករា ឆ្នាំ ២០២២។ នេះបើយោងតាមអគ្គនាយកដ្ឋានគយ។
តារាងស្ថិតិជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មទំនិញរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានគយឱ្យដឹងថា ក្នុងខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣ ការផ្លាស់ប្តូរទំនិញរវាងកម្ពុជា-ឥណ្ឌូនេស៊ី មានចំនួនសរុប ៨៨,០៤៥ លានដុល្លារ កើន ៩៥,៩ ភាគរយ បើធៀបខែមករា ឆ្នាំ ២០២២។ ក្នុងនោះទំនិញនាំចូលពីឥណ្ឌូនេស៊ី មានចំនួន ៨៣,៨១៦ លានដុល្លារ កើន ១០០ ភាគរយ និងទំនិញកម្ពុជានាំទៅឥណ្ឌូនេស៊ី មានទឹកប្រាក់ ២,១១៤ លានដុល្លារ កើនឡើង ៦,១ ភាគរយ។ តាមទិន្នន័យ គឺជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាមានឱនភាពប្រមាណ ៨៣,៨១៦ លានដុល្លារ។
ដោយឡែកទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីក្នុងខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣ ធៀបខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ ដែលប្រមាណ ១១៨,២៩៣ លានដុល្លារ គឺក្នុងខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣ ធ្លាក់ចុះ ២៥,៥៧ ភាគរយ។
អ្នកសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក ហុង វណ្ណៈ បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៧ ខែមីនាថា ការកើនឡើងនៃទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង ២ គឺដោយសារលក្ខខណ្ឌភូមិសាស្ត្រនៅជិតគ្នា ហើយប្រទេសទាំង ២ ក៏ជាសមាជិកអាស៊ាន និងកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP) ជាមួយគ្នាដែរ។
លោកបន្តថា ទោះយ៉ាងណាបើផ្អែកលើតួលេខ គឺការនាំចេញរបស់កម្ពុជាមានគម្លាតឆ្ងាយពីឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលទាមទារឱ្យកម្ពុជាត្រូវខិតខំទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគឥណ្ឌូនេស៊ីឱ្យចូលមកបណ្តាក់ទុន ក៏ដូចជាខំស្វែងរកផលិតផលមានសក្តានុពលសម្រាប់នាំទៅឥណ្ឌូនេស៊ី។
លោកថ្លែងថា៖ «ចំនួនប្រាក់ដែលឥណ្ឌូនេស៊ីនាំមកកម្ពុជាច្រើននេះ គឺអាចដោយសារតែផលិតផលនាំចូលមួយចំនួន គឺសម្រាប់ប្រើជាវត្ថុធាតុដើម ឬគ្រឿងផ្សំសម្រាប់បំពេញឱ្យការផលិត ឬកែច្នៃដើម្បីនាំចេញ និងម្យ៉ាងទៀតអាចដោយសារឥណ្ឌូនេស៊ីជាសមាជិកនៃក្រុមប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនទាំង ២០ (G20) ដូច្នេះសមត្ថភាពនាំចេញរបស់ប្រទេសនេះ ក៏មានវិសាលភាពខ្លាំងដែរ»។
អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា លោក លឹម ហេង ថ្មីៗនេះឱ្យដឹងថា ដោយសារកម្ពុជាជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដូច្នេះការនាំចូលវត្ថុធាតុដើម និងឧបករណ៍បរិក្ខារជាច្រើន គឺដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក និងសម្រាប់ផលិតកែច្នៃនាំចេញ។ លោកបន្ថែមថា ការចូលជាធរមាននៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន, កម្ពុជា-កូរ៉េ និង RCEP កំពុងក្លាយជាកម្លាំងស្រូបដ៏ខ្លាំងរបស់កម្ពុជាក្នុងការទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគបរទេសឱ្យមកបណ្តាក់ទុន។
លោកថ្លែងថា៖ «ទោះជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាមានឱនភាពខ្លាំងជាមួយឥណ្ឌូនេស៊ី ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់គឺយើងត្រូវមើលទីផ្សារនាំចេញវិញ ព្រោះលទ្ធភាពនៃការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅទីផ្សារអន្តរជាតិក៏មានចំនួនកាន់តែច្រើនដែរ»៕
