លោកឆែន ចន្ទដារ៉ា (អាវស) បង្ហាញពីការផលិតប្រេងកន្ទក់ក្នុងពិព័រណ៍កាលពីខែមុន។ រូបថត សហការី
បាត់ដំបង: រោងចក្រផលិតប្រេងកន្ទក់នៅខេត្ដបាត់ដំបង ចាប់ផ្ដើមចម្រាញ់ប្រេងសាកល្បងក្នុងបរិមាណ ៦ តោនប្រេង ក្នុង ១ ថ្ងៃ និងត្រៀមដាក់លក់លើទីផ្សារក្នុងស្រុកក្រោយពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីជាតិបញ្ចប់។
លោក ឆែន ចន្ទដារ៉ា បានជម្នះការវាយតម្លៃរបស់សេដ្ឋវិទូមួយចំនួនដែលអះអាងថា របរផលិតប្រេងកន្ទក់ចាយដើមធំ និងមិនអាចរកប្រាក់ចំណូលមកសង់រោងចក្រតម្លៃរាប់លានដុល្លារ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ក្នុងនាមជាយុវជនឈាមរាវម្នាក់ដែលមានបំណងបង្កើតអ្វីថ្មីៗសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាជាពិសេសផលិតផលក្នុងស្រុក ខ្ញុំនៅតែជម្នះធ្វើវា ថ្វីដ្បិតតែសេដ្ឋកិច្ចវិទូខ្លះថា វាមិនអាចទៅរួច ដោយសារការចំណាយខ្ពស់»។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ លោក ចន្ទដារ៉ា បានចូលរួមពិព័រណ៍មួយក្នុងប្រទេសចិន និងបានចាប់អារម្មណ៍ពីការផលិតប្រេងកន្ទក់។ លោកបានសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីថ្លៃដើមចំពោះលទ្ធភាពនៃការបង្កើតរោងចក្រនៅកម្ពុជា។
នេះជាគំនិតបង្កើតរោងចក្រផលិតប្រេងកន្ទក់សុខៈដែលលោកបានអះអាងថា វាជាលើកដំបូងបំផុតនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្ដែផែនការរបស់លោកបានអាក់ខានអំឡុងពេលផ្ទុះកូវីដ ហើយលោកទើបសម្រេចបន្ដផែនការនានាពេលថ្មីៗ។
លោកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ប្រេងកន្ទក់សុខៈ នឹងដាក់លក់នៅលើទីផ្សារក្នុងស្រុក ក្រោយបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែររួច។ វាមានតម្លៃធូរថ្លៃជាងប្រេងកន្ទក់នាំចូលពីប្រទេសជិតខាង។ រយៈពេល ១ ឬ ២ ឆ្នាំទៀត ខ្ញុំមានបំណងផលិតប្រេងកន្ទក់រហូតដល់ ៥០ តោន ដែលប្រើប្រាស់កន្ទក់បរិមាណ ២៥០ ទៅ ៣០០ តោន»។
លោក ចន្ទដារ៉ា ប្រធានសហគ្រាសធុនមធ្យមនៃក្រុមហ៊ុន Cambodian Rice Bran Oil Company Limited បានឱ្យដឹងថា រោងចក្រទើបបញ្ចប់ការផ្គុំ ម៉ាស៊ីនកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ ហើយពេលនេះកំពុងស្ថិតក្នុងការចម្រាញ់សាកល្បង។ ដោយសារតែដើមឆ្នាំមានកម្មវិធីបុណ្យច្រើនការផលិតតេស្ដនេះទើបមានរយៈពេលប្រហែល ២០ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។
ផលិតផលប្រេងកន្ទក់ត្រូវបានដាក់តាំងបង្ហាញនៅក្នុងពិធីពិព័រណ៍វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍អន្តរជាតិកម្ពុជា លើកទី ១ ឆ្នាំ ២០២៣ ដែលរៀបចំឡើងកាលពីចុងខែមីនាកន្លងទៅ។
ជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រសួងវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍បន្ទាប់ពីវិបត្ដិកូវីដ ម្ចាស់រោងចក្រប្រេងកន្ទក់ដែលប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនស្វ័យប្រវត្ដិបច្ចេកវិទ្យាចុងក្រោយជាមួយការចាយទុន ៦ លានដុល្លារ និង ២ លានដុល្លារទៀតសម្រាប់ការផលិតដំណាក់កាលដំបូង ត្រូវបានលើកទឹកចិត្ដឱ្យដាក់តាំងបង្ហាញផលិតផលក្នុងពិធីពិព័រណ៍នោះ។
លោកបានឱ្យដឹងថា នៅកម្ពុជាមិនទាន់មានរោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងកន្ទក់នេះទេ ក្រៅពីសិប្បកម្មដែលមានសមត្ថភាពកៀបប្រេងត្រឹម ១ ថ្ងៃ ១០០ គីឡូក្រាមខណៈប្រេងកន្ទក់សុខៈរបស់លោកចន្ទដារ៉ា អាចផលិតប្រេង ១ ថ្ងៃក្នុងរង្វង់ ១០ តោន។
ម្ចាស់រោងចក្រប្រេងកន្ទក់ដែលមានទីតាំងនៅស្រុកថ្មគោល ខេត្ដបាត់ដំបង លោក ចន្ទដារ៉ា បាននិយាយថា ការផលិតប្រេងកន្ទក់ ១០ តោននេះ ត្រូវការកន្ទក់ចន្លោះពី ៥០ ទៅ ៨០ តោន ដោយផ្សំជាមួយសមាសធាតុចម្រាញ់មួយចំនួនទៀត។
លោកបានរំឭកថា ទន្ទឹមនឹងភាពល្បីល្បាញនៃការនាំចេញអង្ករទៅទីផ្សារអន្ដរជាតិតាំងពីសម័យជំនាន់សង្គមរាស្ដ្រនិយម កម្ពុជាក៏ធ្លាប់មានរោងចក្រប្រេងកន្ទក់នៅឫស្សីកែវ។ ប៉ុន្ដែអកុសល សមិទ្ធផលទាំងនេះ ត្រូវបានបំផ្លាញក្នុងរបបខ្មែរក្រហមទាំងអស់។
ស្របតាមចក្ខុវិស័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលបានលើកឡើងថា «រួមគ្នាទិញផលិតផលខ្មែរគឺបង្កើតការងារជូនពលរដ្ឋខ្មែរ» [Buy Local to Create Jobs for Cambodians] ម្ចាស់សហគ្រានធុនមធ្យមរូបនេះបានបន្ដថា ជាក់ស្ដែង អាជីវកម្មរបស់លោកមើលឃើញចំណេញ។
ការបង្កើតរោងចក្រផលិតប្រេងកន្ទក់នេះ ក្រៅពីសុខភាព និងផលចំណេញ លោកក៏បានផ្ដោតលើកត្ដា ៣ យ៉ាង គឺការកាត់បន្ថយការនាំចេញវត្ថុធាតុដើម និងចូលផលិតផលសម្រេច កាត់បន្ថយអត្រាពលករចំណាកស្រុក និងពលរដ្ឋមិនចាំបាច់ចំណាយខ្ពស់ក្នុងការទិញផលិតផលប្រេងឆានាំចូល ដែលមានតម្លៃថ្លៃលើផលិតផលដូចគ្នា។
បើតាមលោកគីម ហួត ប្រធានមន្ទីរពាណិជ្ជកម្មខេត្តបាត់ដំបង ការផលិតរបស់រោងចក្រនឹងជួយកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ប្រេងឆានាំចូល ដែលលោកអះ-អាងជាញឹកញាប់ថា មានគុណភាពឬស្តង់ដាទាប និងអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព។
លោក ចន្ទដារ៉ា បានប្រាប់ថា ការបំប្លែង ឬញែកប្រេងចេញពីកន្ទក់ត្រូវប្រើសារធាតុគីមី ៦ ប្រភេទទៅតាមកម្រិតស្ដង់ដាអន្ដរជាតិដោយមានតែអំបិលប៉ុណ្ណោះ អាចត្រូវបានរកនៅក្នុងស្រុក ក្រៅពីនេះជាការនាំចូល។
លោក ចន្ទដារ៉ា ទទួលស្គាល់ថា នៅកម្ពុជាមានការខ្វះខាតខ្លាំងចំពោះគ្រឿងផ្គុំផ្នែកខាងម៉ាស៊ីន និងវត្ថុធាតុដើមសម្រាប់បំប្លែងជាប្រេងកន្ទក់។ លោកបានលើកឡើងថា កន្លងមកនៅតាមសិប្បកម្មនានា វិធីសាស្ត្រក្នុងការយកប្រេងកន្ទក់ត្រូវបានធ្វើឡើងតាមរយៈការកៀប។ ប៉ុន្ដែវិធីបុរាណនេះ មិនអាចទាញយកប្រេងអស់ពីកន្ទក់ឡើយ។
លោកបានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន រោងចក្រស្ដង់ដាទូទៅប្រើសារធាតុបំប្លែងដែលអាចស្រូបយកប្រេងទាំងអស់ពីល្បាយកន្ទក់។ លោកបានអះអាងថា អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានលើកឡើងថា ការប្រើប្រាស់សារធាតុបំប្លែងនេះមានរយៈពេល ១០០ ឆ្នាំហើយ ដោយមិនប៉ះពាល់សុខភាពអ្នកទទួលទានទេ។
លោកបានបន្ដថា សារធាតុចម្រាញ់ទាំងនោះ មានតួនាទីកម្ចាត់ខ្លាញ់មិនល្អ ២ ប្រភេទចេញ និងរក្សាទុកខ្លាញ់ល្អ ២ នៅក្នុងខ្លួនដែលជាតម្រូវការនៃសារពាង្គកាយរបស់មនុស្ស។
លោក ចន្ទដារ៉ា បានអះអាងថា ប្រេងកន្ទក់ផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ច្រើនចំពោះសុខភាពអ្នកទទួលទាន ជាពិសេសសុខភាពបេះដូងដែលវាផ្ទុកជីវជាតិ និងសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម ដូចជា oryzanol ជាដើម។
ចំពោះពណ៌សម្បុរនៃប្រេងកន្ទក់ ម្ចាស់សហគ្រាសតម្លៃប្រាក់លានលោក ចន្ទដារ៉ា បានបន្ដថា វាអាស្រ័យលើធាតុពិតនៃវត្ថុធាតុដើម។ ជាក់ស្ដែង កន្ទក់អង្ករម្លិះ ដែលជាវត្ថុធាតុដើមចម្បងរបស់រោងចក្រ នឹងមានពណ៌មាសទៅតាមពណ៌កន្ទក់។
លោកបានលើកឡើងពីគុណភាពអង្ករនៅក្នុងស្រុកដែលបន្ដជាប់លេខ ១ ថា អង្ករកម្ពុជាមិនសូវប្រើប្រាស់ជី ក៏ដូចជា ការផលិតតាំងពីដើមដល់ចប់ស្របទៅតាមលក្ខខណ្ឌវិនិច្ឆ័យរបស់គណៈកម្មាធិការ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «កន្ទក់នៅស្រុកថៃ វៀតណាម ឥណ្ឌា ស្រីលង្កាឬបង់ក្លាដែសផ្ដល់ទិន្នផលប្រេងយ៉ាងច្រើន ១៦ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ខណៈកន្ទក់នៅកម្ពុជាផ្ដល់ទិន្នផលប្រេងប្រហាក់ប្រហែល ២០ ភាគរយ»។
ក្រៅពីគុណភាពអង្ករដែលបន្សល់ជាកន្ទក់ ការចម្រាញ់វត្ថុធាតុដើមនេះ មិនត្រូវធ្វើឡើងលើសពីរយៈពេល ៤៨ ម៉ោង ក្រោយកន្ទក់ត្រូវបានកិនចេញពីរោងម៉ាស៊ីននោះទេ ដោយការរក្សាទុកកន្ទក់រយៈពេលយូរ វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គុណភាពប្រេង។
ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ ស្ថាបនិករោងចក្រប្រេងកន្ទក់រូបនេះធ្វើការជាមួយសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជាដើម្បីឱ្យម្ចាស់រោងម៉ាស៊ីនផ្ដោតលើផលិតផលកន្ទក់ផង ក្រៅពីគុណភាពអង្ករពួកគេ។ អតីតនិស្សិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច វិទ្យាសាស្ដ្រនយោបាយ និងទំនាក់ទំនងអន្ដរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យ China University of Political Science and Law លោក ចន្ទដារ៉ា បានឱ្យដឹងថា៖ «ពេលពួកគាត់កិនស្រូវរួច ពួកគាត់ដឹកអង្ករចេញលក់តាមអតិថិជនដោយមិនសូវខ្វល់អំពីកន្ទក់ អង្កាម និងចុងអង្ករ។ ខ្ញុំចង់ឱ្យពួកគាត់បែងចែករវាងកន្ទក់ ចុងអង្ករ និងអង្កាមដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ដោយសារសារធាតុសំណល់នេះសុទ្ធតែមានអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗគ្នា»។
លោកសារភាពថា លោកបានជួបឧបសគ្គច្រើនចំពោះការផលិតប្រេងកន្ទក់នេះ ដោយសារវាថ្មីសម្រាប់កម្ពុជា ហើយគ្រប់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ មិនទាន់ដឹងច្បាស់អំពីផលិតផលនេះ ជាពិសេសការប្រើប្រាស់សារធាតុបំប្លែង។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «ជាក់ស្ដែង ការនាំចូលសារធាតុបំប្លែងសម្រាប់ផលិតផលប្រេង ត្រូវបានមន្ដ្រីមានសមត្ថកិច្ចខ្លះយល់ថា វាជាសារធាតុសម្រាប់ផលិតគ្រឿងញៀន។ នេះជាការតាមដាន និងត្រួតពិនិត្យរបស់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច»។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តបាត់ដំបងលោកសឿម ប៊ុនរិទ្ធ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា លោកស្វាគមន៍ចំពោះគម្រោងបង្កើតរោងចក្រនៅក្នុងខេត្តដែលលោកថា នឹងជួយជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងបង្កើតការងារ លើកទឹកចិត្តប្រជាពលរដ្ឋកុំឱ្យធ្វើចំណាកស្រុក។
លោក ចន្ទដារ៉ា បានឱ្យដឹងថាបច្ចុប្បន្ននេះ រោងចក្រមានបុគ្គលិក ៥៥ នាក់ ស្រី ២០ នាក់ ដោយមិនទាន់បានបូកបញ្ចូលភ្នាក់ងារចែកចាយផងទេ៕
