ពិព័រណ៍ផលិតផលខ្មែរ និងទំនិញនាំចេញ-នាំចូលកម្ពុជាលើកទី១៦ នឹងប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅសប្តាហ៍ក្រោយ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ការនាំចេញផ្លែចេកស្រស់ជាផ្លូវការទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ក្នុងរយៈពេល ១១ ខែ ដើមឆ្នាំ២០២៣ សម្រេចបានជាង ២៦ ម៉ឺនតោន ធ្លាក់ចុះជិត ២៤ ភាគរយបើធៀបរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ២០២២ ក្នុងនោះការនាំចេញភាគច្រើនគឺទៅប្រទេសចិន។
របាយការណ៍ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឱ្យដឹងថា វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកលដែលកំពុងកើតមាននាពេលនេះ បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងធំធេងទៅលើលំហូរពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ដោយធ្វើឱ្យការបញ្ជាទិញទំនិញគ្រប់ប្រភេទថយចុះ ក្នុងនោះបរិមាណផ្លែចេកស្រស់ដែលបាននាំចេញកត់ត្រាដោយផ្អែកលើប្រព័ន្ធទិន្នន័យគ្រឹះភូតគាមអនាម័យជាតិចាប់ពីខែមករា ដល់ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ គឺមានសរុប ២៦៣ ១១៦,៩៣តោន ធ្លាក់ចុះ ២៣,៨៤ ភាគរយ បើធៀបរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២២ ដែលមានចំនួន ៣៤៥ ៤៧០,២ តោន។
របាយការណ៍បានឱ្យដឹងទៀតថា សម្រាប់ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ការនាំចេញចេកស្រស់ មានបរិមាណ ២៥ ១២៥,៣៥តោន។ ផ្លែចេកស្រស់កម្ពុជា ត្រូវបាននាំចេញភាគច្រើនទៅប្រទេសចិន វៀតណាម និងជប៉ុន ជាដើម។
លោក ហ៊ុន ឡាក់ អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន ឡុង ម៉េត អេហ្គ្រីខលឈ័រ ដែលមានកសិដ្ឋានដាំចេកដ៏ធំនៅក្នុងខេត្តកំពត និងជាក្រុមហ៊ុននាំចេញចេកស្រស់ទៅទីផ្សារប្រទេសចិន បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នៅថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ ថា មូលហេតុដែលនាំឱ្យការនាំចេញចេកស្រស់ទៅក្រៅប្រទេសធ្លាក់ចុះគឺដោយសារកត្តាចម្បងចំនួន ២ គឺទី១ អាកាសធាតុមិនសូវល្អនាំឱ្យមានកើតឡើងសត្វល្អិតចង្រៃជាច្រើនបំផ្លាញផ្លែចេក និងទី ២ តម្លៃនៅទីផ្សារអន្តរជាតិ (គិតត្រឹមខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣)ធ្លាក់ចុះទាបជាងឆ្នាំ២០២២។ លោកបន្តថា ប្រហែលជាង ៩៥ ភាគរយ នៃការនាំចេញចេកស្រស់របស់កម្ពុជា គឺទៅប្រទេសចិន និងអាចមានតិចតួចទៅប្រទេសវៀតណាម និងជប៉ុន។
លោកថ្លែងថា៖«ការធ្លាក់ចុះបរិមាណនៃចេញចេកស្រស់ គឺរួមផ្សំទាំងកត្តាខាងក្នុង និងខាងក្រៅ។ សម្រាប់កត្តាខាងក្រៅ គឺដោយសារទិសដៅនាំចេញជាង ៩៥ ភាគរយទៅប្រទេសចិន ដូច្នេះបើសេដ្ឋកិច្ចនៅប្រទេសចិនមិនសូវល្អ តម្លៃចេកក៏ធ្លាក់ចុះដែរ»។
សម្រាប់រយៈពេលនៅសល់ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ និងឆ្នាំ២០២៤ ខាងមុខ លោក ហ៊ុន ឡាក់ មានសុទិដ្ឋិនិយមថា ការនាំចេញចេកស្រស់ទៅប្រទេសចិន នឹងមានកំណើនឡើងវិញ ដោយលោកសង្កេតឃើញថា ចាប់ពីខែវិច្ឆិកា រហូតដល់ពេលនេះ គឺការនាំចេញចេកបានបង្ហាញពីសញ្ញាវិជ្ជមានជាបន្តបន្ទាប់។
ចេកស្រស់កម្ពុជា ត្រូវបាននាំចេញទៅប្រទេសចិន ជាលើកដំបូងកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៩ ដោយវាគឺជាផ្លែឈើដំបូងគេរបស់កម្ពុជាដែលត្រូវបាននាំចេញទៅប្រទេសចិនជាផ្លូវការ។
អភិបាលខេត្តកំពត លោក ម៉ៅ ធនិន ធ្លាប់បាននិយាយថា អាជ្ញាធរខេត្ត ក៏ដូចជាមន្ទីរជំនាញរបស់ខេត្តកំពត បានធ្វើកិច្ចការជាច្រើនដើម្បីគាំទ្រទៅលើការដាំដុះដំណាំកសិផល រួមទាំងចេក ដើម្បីធានាការផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុក និងជំរុញការនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស។
លោកនិយាយថា៖«ឥឡូវនេះក្រុមហ៊ុន កំពុងមានការជំរុញបន្ថែមទៅលើការដាំដុះ (ផ្លែចេក)។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា បើសិនជាការដាំដុះនេះល្អនឹងអាចពង្រីកបានលើផ្ទៃដីមួយចំនួន ដែលពាក់ព័ន្ធនៅទីនោះថែមទៀតដោយមានការចូលរួមពីសហគមន៍ ពីបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋជុំវិញនោះ»។
លោកអភិបាលខេត្តបន្តថា ការពង្រីកផ្ទៃដីដាំដុះចេកនៅខេត្តកំពត នឹងទទួលបានប្រាក់ចំណូលព្រមទាំងជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ ប្រចាំខែរបស់ប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ ថែមទាំងទទួលបាន ទីផ្សារពលកម្មនៅនឹងកន្លែងបន្ថែមទៀត។
កម្ពុជា និងចិន បានអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគី (CCFTA) ជាផ្លូវការអស់រយៈពេលជិត២ ឆ្នាំហើយដែលបានចាប់ផ្តើមកាលពីដើមខែមករា ឆ្នាំ ២០២១ ដែលត្រូវបានគេសង្កេតថាមានការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងជុំវិញការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី និងលំហូរនៃការវិនិយោគពីប្រទេសចិន និងបណ្តាប្រទេសនានាមកកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេលនេះ។
នៅក្នុងលក្ខខណ្ឌនៃកិច្ចព្រមព្រៀង CCFTA នេះ មុខទំនិញប្រមាណជា៩៨ ភាគរយនៃការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសចិន និង ៩០ ភាគរយនៃការនាំចេញរបស់ប្រទេសចិន មកកម្ពុជាគឺរួចពន្ធ ក្នុងនោះមានកសិផលមួយចំនួនដូចជាដំឡូងមី ស្វាយ ចេក មៀនប៉ៃលិនជាដើម។ បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាបាននាំចេញនូវផលិផលវារីវប្បកម្មមួយចំនួនធំហើយទៅកាន់ទីផ្សារចិន ដែលកន្លងមកក្រសួងកសិកម្មធ្លាប់បានប្រកាសថាប្រទេសចិនអនុញ្ញាត្តអោយនាំចេញ រហូតដល់ទៅ១១មុខនៃផលិតផលជល។
នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២ កម្ពុជាបាននាំចេញចេកស្រស់ចំនួន ៣៦៧ ៤០០ តោន ថយចុះ ១៣ ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០២១។ ក្នុងនោះនាំចេញទៅប្រទេសចិនប្រមាណ ៣៣០ ០០០ តោន វៀតណាមជាង ៣៦ ០០០ តោន និងជប៉ុនជាង ២ ៨០០ តោន។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ពីក្រុមហ៊ុនឡុងម៉េត៕
