ភ្នំពេញៈ បន្ទាប់ពីរក្សាបានកំណើនការនាំចេញកាលពីឆ្នាំ ២០២៣ អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យស្រូវអង្ករនៅកម្ពុជាមានសុទិដ្ឋិនិយមថា ទីផ្សារនាំចេញអង្ករកម្ពុជាឆ្នាំ ២០២៤ នេះ នឹងអាចបន្តកំណើនថែមទៀត បើទោះបីកត្តាអាកាសធាតុ និងតម្លៃដឹកជញ្ជូនអាចបង្កផលរំខានខ្លះៗក៏ដោយ។
ទិន្នន័យរបស់សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា (CRF) បង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ កម្ពុជាបាននាំចេញអង្ករទៅទីផ្សារអន្តរជាតិសរុប ៦៥៦ ៣២៣ តោន កើនឡើង ៣ ភាគរយបើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២២ ចំណែកទឹកប្រាក់ប្រមូលបានមានចំនួន ៤៦៦ លានដុល្លារ កើនឡើង ១៣ ភាគរយ។ អង្ករកម្ពុជាត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់គោលដៅចំនួន ៦១ ប្រទេស/ដែនដី តាមរយៈក្រុមហ៊ុននាំចេញចំនួន ៦៣។
ផ្អែកតាម CRF ការនាំចេញអង្ករទៅប្រទេសចិន និងតំបន់រដ្ឋបាលស្វយ័តហុងកុង មានបរិមាណ ២១២ ៧៥៦ តោន គិតជាប្រាក់ ១៣៨ លានដុល្លារ,ប្រទេសនៅទ្វីបអឺរ៉ុប (២៦ ប្រទេស) ចំនួន ២៦៤ ៦៨៣ តោន ស្មើនឹង ១៩១ លានដុល្លារ, ប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន (៧ ប្រទេស) ៩៣ ៣៧៦ តោន ស្មើនឹង ៦២ លានដុល្លារ និងទៅគោលដៅផ្សេងទៀតនៅអាហ្រ្វិក មជ្ឈិមបូព៌ា (២៦ ប្រទេស)បានចំនួន ៨៥ ៥០៨ តោន ស្មើទឹកប្រាក់ ៧៦ លានដុល្លារ។
ទន្ទឹមនឹងការនាំចេញអង្ករ កម្ពុជាក៏នាំចេញស្រូវ ៤ ៣៨៧ ៣៦៣ តោន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ ១,៣២ ពាន់លានដុល្លារផងដែរ ក្នុងនោះ ៦៤ ភាគរយបាននាំចេញដោយឆ្លងកាត់ការស្នើសុំការបញ្ជាក់ឯកសារនាំចេញពីអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច។ បរិមាណនាំចេញស្រូវ បានកើនប្រមាណ ២៦,៥ ភាគរយ និងចំនួនប្រាក់កើនប្រហែល ៥៦,៦៩ ភាគរយធៀបឆ្នាំ ២០២២។
ការនាំចេញអង្ករនឹងអាចបន្តភាពវិជ្ជមាន
ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា (CRF) លោក ចាន់ សុឃាំង បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីចុងសប្តាហ៍ថា ឆ្នាំ ២០២៣ អាចចាត់ទុកជាពេលវេលាល្អសម្រាប់ទីផ្សារនាំចេញអង្ករកម្ពុជាដោយអាចទទួលបានទាំងកំណើនបរិមាណ, ប្រាក់ចំណូល និងទីផ្សារថ្មីៗ បើទោះបីកម្ពុជាប្រឈមនឹងបញ្ហាជាច្រើន ពិសេសលំហូរចេញស្រូវយ៉ាងច្រើនទៅទីផ្សារប្រទេសជិតខាង។
លោកបន្ថែមថា សកម្មភាពទាំងនេះមានផលអវិជ្ជមានមួយចំនួនសម្រាប់ម្ចាស់រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ និងក្រុមហ៊ុននាំចេញអង្ករ ដែលមិនអាចប្រមូលទិញស្រូវយកមកស្តុកទុកបានច្រើន ព្រោះតម្លៃស្រូវឡើងខ្ពស់ជាងរាល់ឆ្នាំ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការនាំចេញស្រូវទៅក្រៅប្រទេសក្នុងបរិមាណដ៏ច្រើនកាលពីឆ្នាំមុន បានបង្កផលប៉ះពាល់ជាដំណំដល់រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវក្នុងស្រុក ដោយពិបាកប្រមូលទិញស្រូវយកមកស្តុកទុក ដើម្បីកិនជាអង្ករសម្រាប់នាំចេញទៅក្រៅប្រទេស»។
បើតាម CRF តម្លៃស្រូវនៅកម្ពុជាបានហក់ឡើងយ៉ាងខ្ពស់កាលពីចុងឆ្នាំ ២០២៣ ដោយប្រភេទស្រូវក្រអូប (ស្រូវសើមនៅវាលស្រែ) មានតម្លៃជាមធ្យម ១ ៤១៦,៦៧ រៀលក្នុង ១គីឡូក្រាម កើនពី ១ ០៧១,៦៧ រៀលកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២, ស្រូវប្រភេទ OM តម្លៃ ១ ៣៤៩,១៣ រៀល កើនពី ៩៥៧,០៥ រៀល, និងប្រភេទស្រូវ IR មានតម្លៃ ១ ៣៧០,៨៣ រៀល កើនពីតម្លៃ ៩៨០ រៀល។
លោកបន្ថែមថា៖ «ទោះមានបញ្ហាប្រឈមច្រើន ក៏កម្ពុជានៅតែអាចទទួលបានភាពវិជ្ជមានពីការនាំចេញអង្ករកាលពីឆ្នាំ ២០២៣»។
យោងតាមលោក សុឃាំង ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ អង្ករកម្ពុជាទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ និងទទួលការបញ្ជាទិញពីទីផ្សារថ្មីៗជាបន្តបន្ទាប់មានដូចជា ប្រទេសទីម័រខាងកើតការនាំចេញសម្រេចបាន ៤ ពាន់តោន, ហ្វីលីពីន ចំនួន ២ ៥០០ តោន, និងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ជាង ១៥ ៥០០ តោន។
លោកថ្លែងថា៖«សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា មានសុទិដ្ឋិនិយមថា ក្នុងឆ្នាំនេះការនាំចេញអង្ករទៅទីផ្សារអន្តរជាតិនឹងមានកំណើនបន្តទៀត បើអាកាសធាតុល្អប្រសើរ (មិនមានអាកាសធាតុរាំងស្ងួតក្នុងការធ្វើស្រែរដូវប្រាំង លើកទី ២), មានការគ្រប់គ្រងលំហូរស្រូវបានល្អ, និងតម្លៃស្រូវមិនឡើងប៉ោងខ្ពស់លើសទីផ្សារអន្តរជាតិ»។
យោងតាម CRF តម្លៃអង្ករក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ បានកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ដោយប្រភេទម្លិះអង្គរ មានតម្លៃជាមធ្យម ៩៨០ ដុល្លារក្នុង ១ តោន កើនពី ៧៩០ ដុល្លារក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២, អង្ករសែនក្រអូបតម្លៃ ៨៤០ ដុល្លារ កើនពី ៧៦០ ដុល្លារ, និងអង្ករស តម្លៃ ៧៨០ ដុល្លារ កើនពី ៦០០ ដុល្លារ។
ការនាំចេញអង្ករនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ អាចប្រឈមនឹងបញ្ហាមួយចំនួន
លោក ឡាយ ឈុនហួ អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន City Rice Import Export ដែលជាក្រុមហ៊ុននាំអង្ករ «អង្កររំដួល»ក ម្ពុជាទៅចូលរួមប្រកួតវេទិកា ស្រូវ-អង្ករពិភពលោក និងទទួលបានពានរង្វាន់លេខ ១ ជា «អង្ករល្អដាច់គេ» ប្រចាំឆ្នាំ ២០២២ បាននិយាយថា កត្តាគុណភាព រសជាតិ ក្លិន តម្លៃ និងកេរ្តិ៍ឈ្មោះពីការឈ្នះពានរង្វាន់ក្នុងវេទិកាលំដាប់ពិភពលោកជាបន្តបន្ទាប់ បានជួយឱ្យអង្ករកម្ពុជាទទួលបានការពេញនិយមកាន់តែខ្លាំង។
លោកបន្ថែមថា ទោះយ៉ាងណាសម្រាប់ទីផ្សារនាំចេញអង្ករក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ នេះអាចជួបនឹងបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនទាក់ទងនឹងការបង្កបង្កើនផលដោយសារកង្វះទឹកសម្រាប់ស្រោចស្រព។
លោកអះអាងថា៖ «គុណភាព រសជាតិ និងក្លិនអង្ករកម្ពុជាគឺត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិហើយ ប៉ុន្តែសម្រាប់ស្ថានភាពនាំចេញអង្ករក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ នេះ ខ្ញុំមិនហ៊ានវាយតម្លៃបែបណានោះទេ ព្រោះនៅឆ្នាំនេះផលិតកម្មស្រូវត្រូវព្យារកថា នឹងរងផលប៉ះពាល់ពីកង្វះខាតទឹកសម្រាប់ធ្វើស្រែ ខណៈការកើនឡើងនៃតម្លៃដឹកជញ្ជូនទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ក៏កំពុងដាក់សម្ពាធលើវិស័យនេះជាបណ្តើរៗដែរ»។
កត្តាអាកាសធាតុអាចនឹងដាក់កម្រិតលើទិន្នផលស្រូវក្នុងឆ្នាំ ២០២៤
សេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមកាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែមករា ឱ្យដឹងថា បន្ទាប់ពីធ្វើការតាមដាន និងព្យាករស្ថានភាពអាកាសធាតុរួចមក ក្រសួងជូនដំណឹងដល់សាធារណជនឱ្យបានជ្រាបថា ចាប់ពីពេលនេះដល់ខែឧសភា សីតុណ្ហភាពនឹងមានការប្រែប្រួលខ្លាំង ជាមួយនឹងសីតុណ្ហភាពក្តៅកើនឡើងខ្ពស់ជាងមធ្យមភាគច្រើនឆ្នាំ និងក្តៅជាងឆ្នាំ ២០២៣ ដោយសីតុណ្ហភាពមធ្យមអតិបរមា ៣៧C និងសីតុណ្ហភាពអតិបរមាខ្ពស់បំផុតរង្វង់ ៤១C នៅក្នុងខែមេសា និងដើមខែឧសភា។ ចំណែកភ្លៀងកក់ខែអាចមានតិចតួចជាមួយគ្នានឹងរបបខ្យល់មូសុងនិរតីខ្សោយធ្វើឱ្យរដូវវស្សាចាប់ផ្តើមយឺត។
ទីផ្សារនាំចេញអង្ករកម្ពុជាត្រូវបានពង្រីកជាបន្តបន្ទាប់
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោកស្រី ចម និម្មល ក្នុងពិធីអបអរសាទរការនាំចេញអង្ករកម្ពុជា ជាលើកទី១ ទៅទីផ្សារប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ដែលមានបរិមាណ ៥០០ តោនក្នុងចំណោមការបញ្ជាទិញចំនួន ៦០ ០០០ តោនស្មើនឹង ៥៤ លានដុល្លារ នៅទីស្នាក់ការក្រុមហ៊ុន វ័នរ៉ូដ គ្រុប កាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៤ បានលើកឡើងថា ការនាំចេញអង្ករនាពេលនេះមិនត្រឹមតែជាការធ្វើពាណិជ្ជកម្មទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជាការជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាពដ៏ល្អរវាងប្រទេសកម្ពុជា ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម និងប្រទេសចិន ដែលមានក្រុមហ៊ុន វ័នរ៉ូដ គ្រុប ជាតំណាង។
ផែនការនាំចេញអង្ករឱ្យបាន ១ លានតោនក្នុង ១ ឆ្នាំ ត្រូវអូសបន្លាយពេលជាបន្តបន្ទាប់
កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ កម្ពុជាធ្លាប់បានដាក់គោលដៅនាំចេញអង្ករទៅទីផ្សារអន្តរជាតិឱ្យបាន ១ លានតោន ប៉ុន្តែទោះបីចំណាយពេលជិត ១ ទសវត្សរ៍ហើយក៏ដោយ ក៏មហិច្ឆតានេះនៅមិនទាន់អាចលេចចេញជារូបរាងនោះទេមកដល់ពេលនេះ។ បន្ថែមលើនេះក្នុងសន្និបាតបូកសរុបការងារឆ្នាំ ២០២២ និងលើកទិសដៅឆ្នាំ ២០២៣ សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា ធ្លាប់ដាក់ចេញនូវផែនការក្នុងការនាំចេញអង្ករឱ្យបាន ១ លានតោននៅត្រឹមឆ្នាំ ២០២៥។
បើតាម CRF នារយៈពេល ៤ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការនាំចេញអង្ករកម្ពុជាទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ សម្រេចបានក្នុងរង្វង់ត្រឹមតែជាង ៦០ ម៉ឺនតោនប៉ុណ្ណោះ ដោយឆ្នាំ ២០២០ ចំនួន ៦៩០ ៨២៩ តោន, ឆ្នាំ ២០២១ ចំនួន ៦១៧ ០៦៩ តោន, ឆ្នាំ ២០២២ ចំនួន ៦៣៧ ០០៤ តោន និងឆ្នាំ ២០២៣ ចំនួន ៦៥៦ ៤២៣ តោន៕