ការចុះ MoU រវាងតំណាងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយនឹង ARDB កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤។ ARDB
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងខិតខំជំរុញផលិតភាពក្នុងវិស័យកសិកម្មឱ្យបានកាន់តែប្រសើរដើម្បីអាចធានាបានការផ្គត់ផ្គង់តម្រូវករក្នុងស្រុក និងជំរុញការនាំចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ ខណៈស្ថាប័នរដ្ឋចំនួន ២ បានចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា(MoU)ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងជំរុញការនាំចេញ។
រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោកស្រី តឹករ៉េត កំរង និងអគ្គនាយកនៃធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងកសិកម្ម(ARDB) លោក កៅ ថាច កាលពីថ្ងៃទី ៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤ នៅទីស្តីការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា។
ពិធីនេះធ្វើឡើងដោយមានការចូលរួមពី លោកស្រី ចម និម្មល រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ព្រមទាំងតំណាងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា, រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ, ក្រុមហ៊ុននាំចេញអង្ករ, សហព័ន្ធដំឡូងមីកម្ពុជា, ក្រុមហ៊ុនប្រមូលទិញ-កែច្នៃដំឡូងមី, ក្រុមហ៊ុនប្រមូលទិញ-កែច្នៃស្វាយចន្ទី, តំណាងក្រសួង-ស្ថាប័ន និងភាគីពាក់ព័ន្ធជាច្រើនទៀត។
យោងតាម ARDB អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នានេះធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងជំរុញភាពជាដៃគូតាមរយៈការភ្ជាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្ម និងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម, ជំរុញការប្រើប្រាស់ផលិតផល និងសេវារបស់ធនាគារ ARDB ជំរុញការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីប្រតិបត្តិការដែលមានកិច្ចធានា ការផ្តល់ទិន្នន័យសន្ទស្សន៍ថ្លៃទំនិញក្នុងទីផ្សារ ការគាំទ្រការកែច្នៃផលិតផលក្នុងស្រុក និងការនាំចេញ តាមរយៈការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានពីធនាគារដែលមានអត្រាការប្រាក់ទាប។
លោកស្រី តឹករ៉េត កំរង បានលើកឡើងថា ការចុះ MoU រវាងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងធនាគារ (ARDB) គឺជាសក្ខីភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងស្ថាប័នរដ្ឋទាំងពីរ ដែលមានតួនាទីគាំទ្រគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម។
ចំណែកលោក កៅ ថាច និយាយថា៖«កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះនឹងក្លាយជាកម្លាំងចលករប្រកបដោយចីរភាពក្នុងការលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍវិស័យកសិកម្ម និងពាណិជ្ជកម្ម តាមរយៈការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់គ្រប់តួអង្គក្នុងខែ្សច្រវាក់តម្លៃកសិកម្មពីធនាគារ និងការបង្កើតតម្លៃបន្ថែមលើផលិតផលកសិកម្មដោយការតភ្ជាប់ទីផ្សារក្នុងស្រុក និងជំរុញការនាំចេញ ដោយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។
អ្នកសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក ហុង វណ្ណៈ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ក្នុងថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូ ថា ក្នុងនាមជាប្រទេសកសិកម្ម កម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវតែរិះរកគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីបង្កើនផលិតភាពការដាំដុះ ទិន្នផល គុណភាព និងទីផ្សារឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយទាំងសម្រាប់បំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក និងនាំចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ។
លោកបន្តថា ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនេះប្រាកដជាចូលរួមចំណែកច្រើនក្នុងការជួយទ្រទ្រង់ និងលើកកម្ពស់វិស័យកសិកម្ម ព្រោះក្នុងនាមជាស្ថាប័នផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានក្នុងវិស័យកសិកម្ម ARDB តែងជួយផ្តល់ឱ្យប្រជាកសិករ ឬអ្នកវិនិយោគនូវប្រាក់កម្ចីដែលមានអត្រាការប្រាក់អនុគ្រោះទៅដល់អ្នកមានតម្រូវការដើម្បីបង្កើនផលិតភាពក្នុងវិស័យកសិកម្ម។ ចំណែកក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម គឺជាស្ថាប័នតភ្ជាប់រវាងទីផ្សារក្នុងស្រុក ជាមួយទីផ្សារនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស។
លោកបានថ្លែងថា៖«ខ្ញុំពិតជាគាំទ្រឱ្យមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបែបនេះ ព្រោះបញ្ហាទីផ្សារ និងតម្លៃតែងធ្វើឱ្យប្រជាកសិករ និងអ្នកវិនិយោគក្នុងវិស័យកសិកម្មជួបបញ្ហាច្រើននៅរៀងរាល់ឆ្នាំ ពិសេសនៅពេលរដូវប្រមូលផលម្តងៗ។ នៅពេលដាំដុះប្រជាកសិកម្មតែងខិតខំធ្វើ ប៉ុន្តែកង្វះទីផ្សារ និងតម្លៃ បានធ្វើឱ្យកសិកម្មមួយចំនួនក្លាយជាកូនបំណុលរបស់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ ឬម្ចាស់បំណុល ដែលពិបាកនឹងរំដោះខ្លួនរួច»។
លោកបានបន្ថែមទៀតថា ទោះយ៉ាងណា ដោយសារថវិការបស់ ARDB មានប្រភពពីរដ្ឋាភិបាល ដូច្នេះការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានទៅឱ្យប្រជាកសិករ ឬវិនិយោគិនក្នុងវិស័យកសិកម្មក៏មានកម្រិតផងដែរ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ឃឹម ហ្វីណង់ ក្នុងកិច្ចពិភាក្សាមួយកាលពីពេលថ្មីៗនេះបានលើកឡើងថា ចាប់ពីខែមករា-ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៤ កម្ពុជាបាននាំចេញកសិផលទៅទីផ្សារអន្តរជាតិក្នុងទឹកប្រាក់សរុប ៣,៤ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើងជិត ៥០ ភាគរយបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣។
ភាគច្រើននៃការនាំចេញកសិផលរបស់កម្ពុជា គឺក្នុងទម្រង់ដើម ឬឆៅ(មិនទាន់កែច្នៃ) ដែលសកម្មភាពបែបនេះធ្វើឱ្យកម្ពុជាខាតបង់ប្រាក់បន្ថែមយ៉ាងច្រើន។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖«ប្រសិនបើយើងអាចរកវិធីកែច្នៃហើយចាំនាំចេញកសិផលយើងវិញ គឺសក្តានុពលនៃតម្លៃបន្ថែមពីវិស័យកសិកម្មចំពោះសេដ្ឋកិច្ចជាតិនៅមានទំហំធំធេងណាស់»។
លោកបានបន្ថែមថា ដើម្បីឱ្យការងារទាំងអស់នេះដំណើរការទៅមុខបានល្អ គឺទាមទារឱ្យមានការចូលរួមពីសំណាក់ប្រជាកសិករក្នុងការបង្កើតសហគមន៍កសិកម្ម។
ការចងក្រងជាសហគមន៍កសិកម្ម វានឹងបង្កភាពងាយស្រួលទាំងសម្រាប់ប្រជាកសិករដាំដុះដែលមិនចាំបាច់បារម្ភពីបញ្ហាកង្វះទីផ្សារ ការជ្រើសរើសពូជ និងតម្លៃ ចំណែកអ្នកទិញយកទៅកែច្នៃ ឬនាំចេញក៏មិនសូវបារម្ភពីការស្វែងរកទិញផងដែរ។
លោកបានថ្លែងថា៖«ប្រសិនបើយើងអនុវត្តបានបែបនេះ គឺកសិកម្មនឹងក្លាយទៅជាចលករមួយសំខាន់ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ»៕
