ភ្នំពេញៈ ផ្នែកឯកជនរំពឹងថា ការខិតខំរបស់រដ្ឋាភិបាលលើការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូន នឹងជួយឱ្យកម្ពុជាអាចទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគឱ្យមកបណ្តាក់ទុនផ្ទាល់កាន់តែច្រើន ហើយសមត្ថភាពនៃការប្រកួតប្រជែងតម្លៃទំនិញលើទីផ្សារអន្តរជាតិក៏នឹងប្រសើរផងដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី ២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៤ នៅទីស្តីការក្រសួង លោក ហេង ណន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន បានជួបជាមួយលោក Francois Shih អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន Sharpland Group ដើម្បីពិភាក្សាពីឱកាស ក៏ដូចជាសក្តានុពលវិនិយោគនៅកម្ពុជាលើវិស័យដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោក ផ្លូវទឹក និងកំពង់ផែ និងក៏បានស្នើសុំការគាំទ្រ និងការណែនាំពីថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងលើគម្រោងរបស់ខ្លួនមួយចំនួន។
លោក ហេង ណន បានប្រាប់គូសន្ទានាអំពីគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល អាណត្តិទី៧ ដែលផ្ដោតសំខាន់លើវិស័យអាទិភាពសំខាន់ៗរួមមាន មនុស្ស ផ្លូវ ទឹក ភ្លើង និងបច្ចេកវិទ្យា ដែលជាគោលដៅគន្លឹះ ដើម្បីប្រែក្លាយកម្ពុជាទៅជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០ ខាងមុខ។
លោក ជា ចាន់ដារ៉ា ប្រធានសមាគមពាណិជ្ជករដឹកជញ្ជូន និងខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់នៅកម្ពុជាបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែកុម្ភៈថា វិស័យដឹកជញ្ជូនដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ តាមរយៈការបង្កើតបរិយាកាសល្អសម្រាប់ទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ និងលើកកម្ពស់សមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងលើទីផ្សារអន្តរជាតិ។
លោកបន្តថា សម្រាប់វិស័យដឹកជញ្ជូននៅកម្ពុជាពេលនេះ គឺមានភាពល្អប្រសើរច្រើនបើធៀបនឹងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែបើធៀបនឹងប្រទេសជិតខាង គឺនៅមានកម្រិតនៅឡើយ ដែលទិដ្ឋភាពនេះទាមទារឱ្យមានការខិតខំបន្ថែមទៀត។
លោកបន្ថែមថា នៅពេលប្រទេសមួយមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនល្អ គឺវានឹងធ្វើឱ្យតម្លៃដឹកជញ្ជូនថយចុះ និងចំណេញពេលវេលា ហើយអ្នកវិនិយោគនឹងអាចទទួលមានអត្ថប្រយោជន៍ និងទំនុកចិត្តកាន់តែច្រើន។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «គ្រប់អ្នកវិនិយោគមុននឹងសម្រេចទៅបណ្តាក់ទុននៅទីតាំង ឬប្រទេសណាគេតែងសិក្សា និងធ្វើការវាយតម្លៃមុនគេលើការដឹកជញ្ជូនសម្រាប់នាំចូលវត្ថុធាតុដើម ចរាចររបស់កម្លាំងពលកម្ម និងការដឹកជញ្ជូនទំនិញទៅទីផ្សារ។ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកាន់តែច្រើន និងល្អ គឺនឹងជួយទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគឱ្យមកបណ្តាក់ទុនផ្ទាល់ ឬបញ្ជាទិញទំនិញពីកម្ពុជាកាន់តែច្រើន»។
អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា លោក តាន់ មុនីវណ្ណ ធ្លាប់បាននិយាយថា ការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ជាបន្តបន្ទាប់ ពិសេសផ្លូវល្បឿន គឺជាការគិតគូរវែងឆ្ងាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិឱ្យមានសម្ទុះទៅមុខកាន់តែលឿន និងជាផ្នែកមួយក្នុងការទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគឱ្យចូលមកបណ្តាក់ទុនកាន់តែច្រើន។ លោកបន្តថា វានឹងកាន់តែពិសេសបន្ថែមទៀតប្រសិនបើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងអស់នោះត្រូវបានតភ្ជាប់ជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ និងសកលលោក។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងអស់ គឺជាផ្នែកធំសំខាន់បំផុតដែលជំរុញដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចព្រោះការជំរុញសេដ្ឋកិច្ចមិនមែនតែយើងម្នាក់ឯងធ្វើទៅបានទេ គឺត្រូវការការតភ្ជាប់រវាងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ អ៊ីចឹងវាគ្មានអ្វីក្រៅពីការប្រើប្រាស់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនេះឱ្យអស់លទ្ធភាពទេត្រូវសហការជាមួយប្រទេសពាក់ព័ន្ធឱ្យបានលឿនបំផុត»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងពិធីបិទសន្និបាតបូកសរុបរបស់ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ នៅរសៀលថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៤ បានបង្ហាញមហិច្ឆតាចង់ឱ្យកូនខ្មែរធ្វើផ្លូវល្បឿន លឿនទាំងក្រោមដី លើដី និងសាងសង់អគារពាណិជ្ជកម្មទំនើបៗច្រើនជាន់ដោយខ្លួនឯង ប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់មិនចាញ់ប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍ។
លោកថ្លែងថា៖ «ថ្ងៃក្រោយកម្ពុជានឹងមានសមត្ថភាពធ្វើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ទាំងផ្លូវល្បឿនលឿនអ្វីៗ ក្រោមដី លើដីទាំងអស់ ហើយធ្វើដោយកូនខ្មែរ និងក្រុមហ៊ុនខ្មែរទៀត ខ្ញុំចង់ មហិច្ឆតាខ្ញុំអ៊ីចឹង»។
លោកបញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំ ១៩៩០ មានជំនាញការមកពីធនាគារពិភពលោក និងជំនាញការអន្តរជាតិផ្សេងៗមកជួយសរសេរគោលនយោបាយសម្រាប់ប្រទេសជាតិ ប៉ុន្តែពេលនេះអ្នកជំនាញជាកូនខ្មែរទទួលបានជំនាញទាំងនោះ ព្រមទាំងមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើអគារពាណិជ្ជកម្មច្រើនជាន់ និងអាចធ្វើស្ពានឆ្លងទន្លេបានទៀតផង។ ថ្វីបើក្រោមដីមិនទាន់មានការសាងសង់ ប៉ុន្តែរឿងចំណុចនេះនឹងកើតឡើងនៅពេលខាងមុខមិនខាន។
ដើម្បីឱ្យមហិច្ឆតានេះសម្រេចបានជោគជ័យ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី លើកឡើងថា វិស័យឯកជនត្រូវតែមានការពង្រឹង ឱ្យបានរឹងមាំ ពោលគឺដកដង្ហើមខ្លួនឯងនិងលើកទឹកចិត្តក្នុងការម្ចាស់ការធ្វើដោយខ្លួនឯង។ ក្រសួងឧស្សាហកម្ម ដែលជាសេនាធិការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ជាស្នូលក្នុងការជួយលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធត្រូវធ្វើយ៉ាងណាយកចិត្តទុកដាក់ និងមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ធ្វើការពង្រឹងឱ្យបានលឿន។ ជាមួយគ្នានោះត្រូវរៀបចំលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តផ្សេងៗដើម្បីជំនួយដល់ការពង្រឹងកិច្ចការងារនេះ៕