ក្រសួងកសិកម្ម កំពុងជំរុញ និងលើកទឹកចិត្ត ដល់ប្រជាកសិករឱ្យប្រើប្រាស់ពូជស្រូវក្នុងស្រុក ជាជាងពូជស្រូវបរទេស ខណៈដែលក្រសួងអះអាងថា ការបន្តដាំដុះពូជស្រូវ ដែលនាំចូលពីបរទេស វាប្រៀបដូចជាការខ្ចីដង្ហើមគេដក។
ខណៈដែលការរដូវច្រូតកាត់បានមកដល់ជាបណ្ដើរៗនៅតាមតំបន់មួយចំនួន ប្រជាកសិករបានត្អូញត្អែរអំពីការធ្លាក់ចុះនៃតម្លៃស្រូវសើម បន្ទាប់ពីពួកគាត់បានចំណាយប្រាក់ច្រើនដើម្បីដាំដុះ និងថែទាំម។
កញ្ញា អ៊ឹម រចនា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឆ្លើយតបទៅនឹងសំនួររបស់អ្នកសារព័ត៌មានអំពីបញ្ហានេះកាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ដោយទទួលស្គាល់អំពីការធ្លាក់ចុះនៃតម្លៃស្រូវឆ្នាំនេះ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងតម្លៃដែលកសិករលក់បានកាលពីឆ្នាំមុន។
កញ្ញា រចនា ថ្លែងដូច្នេះថា៖ «មែនទែនទៅ នៅក្នុងឆ្នាំនេះ បើទោះជាស្រូវសើមលក់ពុំបានថ្លៃដូចឆ្នាំមុនក៏ដោយ កសិករនៅតែចំណេញ។ យើងយល់អំពីហេតុផលមួយចំនួន ដែលលោកត្អូញត្អែរ ក៏ប៉ុន្តែ យើងបានសិក្សាលម្អិតរួចហើយ។ មានបញ្ហាប្រធានសក្តិមួយចំនួន ដែលបានធ្វើឱ្យការចំណាយរបស់បងប្អូនយើងមានការកើនឡើង ដូចជាបញ្ហាទឹកជំនន់, គ្រោះរាំងស្ងួត, ដង្កូវហ្វូង, រុយស, និងសត្វល្អិតចង្រៃផ្សេងទៀតជាដើម ដែលធ្វើឱ្យការចំណាយរបស់កសិករត្រូវបន្ថែមមួយកម្រិតទៀត»។
អ្នកនាំពាក្យ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការបន្តដាំដុះពូជស្រូវ ដែលនាំចូលពីបរទេស វាប្រៀបដូចជាការខ្ចីដង្ហើមគេដក ខណៈដែលក្រសួងបានជំរុញ លើកទឹកចិត្តឱ្យកសិករដាំពូជស្រូវជាតិ ពីព្រោះលក់បានថ្លៃ ដាំឆាប់បានផល ធ្វើឱ្យកសិករកាត់បន្ថយបានជាអតិបរមានូវហានិភ័យ។
«ដើម្បីកាត់បន្ថយនូវបញ្ហាតម្លៃស្រូវធ្លាក់ថ្លៃតាមមាត់ឈ្មួញនេះ ក្រសួងកសិកម្ម តែងតែបានពន្យល់លើកទឹកចិត្ត និងជំរុញឱ្យកសិករដាំស្រូវដែលជាពូជជាតិដោយសារកត្តាសំខាន់ៗមួយចំនួន ដូចជា បានផលចំណេញច្រើនដល់កសិករ ខណៈការដាំស្រូវពូជនាំចូលពីបរទេសនាំមកនូវហានិភ័យខ្ពស់ដល់កសិករ ជាដើម» ។
កញ្ញា រចនា បានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា ស្ថាប័នជំនាញដែលស្ថិតក្រោមឱវាទរបស់ក្រសួងកសិកម្ម បានជោគជ័យជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងការបង្កាត់ពូជស្រូវល្អៗជាច្រើនដែលក្នុងនោះពូជស្រូវសែនក្រអូប០១ គឺជាពូជស្រូវកំពុងឈានមុខគេទាំងក្នុងប្រទេស និងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ។
«ពូជស្រូវសែនក្រអូប០១ គឺជាពូជបង្កាត់ចេញពីស្រូវផ្ការំដួល ធ្វើឱ្យអង្ករ នៃស្រូវសែនក្រអូប០១ មានក្លិនក្រអូប មានទម្រង់អង្ករស្រលោនល្អ បាយទន់ មានរសជាតិឆ្ងាញ់ ជាពូជស្រូវស្រាល ដាំដុះបានផលក្នុងរយៈពេលខ្លី ផ្ដល់លទ្ធភាពឱ្យកសិករអាចធ្វើបានច្រើនដងក្នុងមួយឆ្នាំ។ សំខាន់បំផុត ពូជស្រូវសែនក្រអូប០១ មានការចរចាធានាតម្លៃខ្ពស់ដោយរោងម៉ាស៊ីន និងសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា»។ កញ្ញា រចនា បានបញ្ជាក់បន្ថែម។
បើតាម នាយកវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជា លោក ឡោ ប៊ុណ្ណា នៅកម្ពុជា មានការដាំដុះពូជស្រូវប្រមាណជាង ២ពាន់ពូជដែលវិទ្យាស្ថានប្រមូលបាន ខណៈដែលពូជដែលមានការនិយមដាំដុះមានប្រមាណត្រឹម ១ពាន់ប៉ុណ្ណោះ។ ចាប់ពីទស្សវត្សឆ្នាំ៩០ មក វិទ្យាស្ថានបានបញ្ចេញពូជស្រូវប្រមាណ ៤៦ប្រភេទហើយ ឱ្យដល់កសិករដាំដុះ ដោយពូជនីមួយៗ បែងចែកទៅតាមក្សេត្រ-បរិស្ថាន ខុសៗគ្នា។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «នៅក្នុងកម្មវិធីគោលនយោបាយស្តីពីការជំរុញផលិតកម្មស្រូវ និងការនាំចេញអង្ករ យើងបានដាក់ចេញពូជប្រមាណជាង ១០ពូជផ្សេងៗទៅក្នុងកម្មវិធីនេះ ដែលមានពូជស្រូវស្រាល ៣ពូជ ស្រូវកណ្តាល ៦ពូជ និងស្រូវធ្ងន់ចំនួន ៤ពូជ។ ដោយមកទល់នឹងពេលនេះ ពូជដែលពេញនិយមជាងគេ គឺពូជសែនក្រអូប០១ និងពូជផ្ការំដួល»។
លោកបានបន្ថែមថា កាលពីឆ្នាំ២០២៣ ក្រសួងកសិកម្ម បានបញ្ចេញពូជចំប៉ីស៧០ ដែលជាពូជបង្កាត់ចេញពីពូជផ្ការំដួល ដែលមានលក្ខណៈពិសេសជាងពូជផ្ការំដួល ដោយសារការដាំដុះមិនប្រកាន់រដូវ ធន់នឹងអាកាសធាតុ ខណៈវិទ្យាស្ថានកំពុងបង្កើនការផលិត និងត្រៀមចែកទៅមន្ទីរកសិកម្មខេត្តនានាផងដែរ។
នៅអំឡុងពេលសុន្ទរកថា បិទវេទិកាស្រូវអង្ករកម្ពុជា លើកទី៧ ឆ្នាំ២០២៤ នាថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា លោក ចាន់ សុឃាំង ប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា បានថ្លែងថា វិស័យស្រូវអង្ករ បានទទួលការយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងពីរាជរដ្ឋាភិបាល ដោយតាមរយៈការដាក់ចេញនូវកម្មវិធីគោលនយោបាយស្តីពីការជំរុញផលិតកម្មស្រូវ និងការនាំចេញអង្ករនេះ ផលិតកម្មស្រូវ មានបរិមាណត្រឹមតែប្រមាណ ៧,៣លានតោន សម្រាប់ស្រូវសើម ខណៈដែលការនាំចេញមានប្រមាណត្រឹមតែ ២០ពាន់តោនសម្រាប់ឆ្នាំ ២០០៩។
លោកបាននិយាយទៀតថា តាមរយៈការដាក់ចេញនូវកម្មវិធីគោលនយោបាយស្តីពីការជំរុញ ផលិតកម្មស្រូវ និងការនាំចេញអង្ករក្នុងឆ្នាំ ២០១០-២០១១ បានធ្វើឱ្យផលិតកម្មនិងការនាំចេញស្រូវអង្ករ មានការរីកចម្រើនជាជំហាន ដោយក្នុងនោះកាលពីឆ្នាំ ២០២២-២០២៣ ការនាំចេញស្រូវសម្រេចបាន ៤,៣៩លានតោននៃផលិតកម្មសរុប ១២,៤៥លានតោននៅគ្រាដែលអង្ករនាំចេញបាន ៦៥៦ពាន់តោននាឆ្នាំនោះ។
លោកអះអាងជារួមថា៖ «ការនាំចេញស្រូវអង្ករនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ មានទឹកប្រាក់ ១,៧៩ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលបានចាក់បញ្ចូលក្នុងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។
ដោយឡែក ក្នុងរយៈពេល ៨ខែ ឆ្នាំ២០២៤នេះ ការនាំចេញអង្ករសម្រេចបាន ១១២ពាន់តោន និងបាននាំចេញស្រូវចំនួន ៣,៣លានតោន។ ក្នុងរយៈពេល ១២ខែ (សីហា ២០២៣-សីហា ២០២៤) នៃរាជរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ ការនាំចេញអង្ករបានជាង ៧០ម៉ឺនតោន ខណៈដែលការនាំចេញស្រូវសម្រេចបានជាង ៥លានតោន»។
គួររម្លឹកថា ពូជស្រូវសែនក្រអូប០១ មានទីផ្សារស្រាប់ទាំងក្នុងប្រទេស ទាំងនៅប្រទេសចិន និងអឺរ៉ុប ហើយការដាំពូជស្រូវសែនក្រអូប០១ គឺជាការលើកតម្កើងកិត្តិយសមុខមាត់ កិត្តិនាមពូជស្រូវជាតិ ដោយស្រូវប្រភេទនេះ ក៏ទទួលបានពានមាសនៅចិនផងដែរ ខណៈដែលជាពូជស្រូវផ្ការំដួលវិញ បានឈ្នះពានរង្វាន់ជាអង្ករឆ្ងាញ់ដាច់គេនៅលើពិភពលោករហូតទៅដល់ ៥លើក៕