កិច្ចប្រជុំរវាងថ្នាក់ដឹកនាំ CDC ជាមួយផ្នែកឯកជនកម្ពុជា-អាមេរិក។ CDC
ក្រុមវិនិយោគិនអាមេរិក បានបង្ហាញភាពកក់ក្តៅចំពោះការបណ្តាក់ទុនផ្ទាល់នៅកម្ពុជា ដែលរដ្ឋាភិបាលតែងយកចិត្តទុកដាក់ជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានា ព្រមទាំងមានរៀបចំយន្តការកិច្ចសន្ទនារវាងរដ្ឋ និងផ្នែកឯកជន ទាំងក្នុងកម្រិតបច្ចេកទេស និងគោលនយោបាយជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
បន្ទាប់ពីកិច្ចសន្ទនាលើកទី ១ កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤ នៅទីស្នាក់ការក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា កាលពីថ្ងៃ២៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ មានរៀបចំជំនួបសន្ទនាលើកទី ២ រវាងរដ្ឋ និងផ្នែកឯកជនកម្ពុជា-អាមេរិក (The 2nd Cambodia – U.S. Public – Private Sector Dialogue) ដែលមានការចូលរួមពី លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី អនុប្រធានទី១ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា(ក.អ.ក.) ជាមួយលោកស្រី Bridgette L. Walker ភារធារីស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា។
ក្នុងជំនួបនេះក៏មានការចូលរួមពីតំណាងក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកនៅកម្ពុជា(AmCham Cambodia), ក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចសហរដ្ឋអាម៉េរិក-អាស៊ាន(US-ABC), ផ្នែកឯកជននៅកម្ពុជា និងមន្ត្រីជំនាញជាច្រើនរូប។
យោងតាម CDC កិច្ចសន្ទនាលើកទី២ រវាងរដ្ឋ និងផ្នែកឯកជនកម្ពុជា-អាមេរិក បានប្រព្រឹត្តទៅដោយមានរបៀបវារៈ ១. បទប្បញ្ញត្តិ និងបទដ្ឋានគតិយុត្តពាក់ព័ន្ធនឹងការវិនិយោគ, ២. កត្តាជំរុញលើកកម្ពស់លទ្ធភាពក្នុងការចូលមកកាន់ទីផ្សារកម្ពុជាពីសំណាក់ការវិនិយោគ និងធុរកិច្ចពីសហរដ្ឋអាមេរិក, និង ៣. នីតិវិធីពាក់ព័ន្ធ និងកិច្ចសម្របសម្រួលវិនិយោគនានា និងបញ្ហាផ្សេងៗ។
ជាកិច្ចចាប់ផ្ដើម លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បានលើកឡើងថា កិច្ចសន្ទនានេះមានគោលបំណងស្តាប់ និងពិភាក្សាដើម្បីជួយដោះស្រាយរាល់កង្វល់នានារបស់វិនិយោគិនអាមេរិក ដែលកំពុងវិនិយោគនៅកម្ពុជា។
ជំនួបនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃយន្តការថែទាំវិនិយោគ ខណៈរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតែងយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងទៅលើការពង្រឹងជំនឿចិត្តរបស់តួអង្គពាក់ព័ន្ធ រួមមានផ្នែកឯកជនដែលមានស្រាប់ និងវិនិយោគិនថ្មីៗ តាមរយៈការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពយន្តការសន្ទនារវាងរដ្ឋ និងឯកជនទាំងក្នុងកម្រិតគោលនយោបាយ និងបច្ចេកទេស ដើម្បីជំរុញការពិភាក្សាស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះបញ្ហាប្រឈមនានា។
លោក ចាន់ថុល បានប្រាប់ក្រុមវិនិយោគិនអាមេរិកទៀតថា កម្ពុជាកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលនៃការបោះជំហានទៅមុខយ៉ាងលឿនទាំងកំណើនការបណ្តាក់ទុនផ្ទាល់ ក៏ដូចជាទំហំពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។
ជាក់ស្តែងកាលពីឆ្នាំ ២០២៤ កម្ពុជាបានបំបែកកំណត់ត្រារបស់ CDC ដែលសម្រេចបានតាមបណ្តាឆ្នាំកន្លងមក តាមរយៈការអនុម័តឱ្យគម្រោងវិនិយោគចំនួន ៤១៤។
លោកអះអាងថា៖«តួលេខនេះ គឺជាសក្ខីភាពស្តែងឱ្យឃើញពីប្រសិទ្ធភាពនៃច្បាប់ស្តីពីវិនិយោគនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ដូចជាគោលនយោបាយនានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការថែទាំគាំទ្រកិច្ចការវិនិយោគពីផ្នែកឯកជន ដោយបានចាត់ទុកវិស័យនេះជាម៉ាស៊ីនដ៏សំខាន់ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ»។
លោកប្រាប់ទៀតថា អ្វីដែលសម្រេចបានក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ក៏ដោយសារតែកម្ពុជាបានខិតខំធ្វើពិពិធកម្មជាបន្តបន្ទាប់នូវប្រព័ន្ធច្បាប់របស់ខ្លួន ព្រមទាំងការអនុវត្តឌីជីលូបនីយកម្មនៅ CDC តាមរយៈការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងគម្រោងវិនិយោគកម្ពុជា cdcIPM និងបានរំលេចអំពីមុខងារ e-Signature របស់ប្រព័ន្ធដែលផ្តល់ភាពបត់បែនខ្ពស់ក្នុងការអនុម័តគម្រោងវិនិយោគមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ បានពីគ្រប់ទីកន្លែងនិងពេលវេលា តាមរយៈប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណេត។
តាមរយៈកិច្ចសន្ទនានេះ តំណាងវិនិយោគិនអាមេរិកបានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ជាវិជ្ជមានដែលទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងមានសុទិដ្ឋិនិយមខ្ពស់ចំពោះការទទួលស្តាប់ពីបញ្ហាប្រឈម និងការផ្លាស់ប្តូរយោបល់ពិសេសជាមួយនឹងបទពិសោធដែលធ្លាប់ទទួលបានការឆ្លើយតប ក៏ដូចជាដំណោះស្រាយ បន្ទាប់ពីបានលើកឡើងកាលពីកិច្ចប្រជុំលើកទី១។
តំណាងវិនិយោគិនអាមេរិករំពឹងថា បន្ទាប់ពីជំនួបសន្ទនាលើកទី២ នេះ ពួកគេក៏នឹងទទួលបានលទ្ធផលជាវិជ្ជមានទៅតាមលំដាប់នីតិវិធី និងបទដ្ឋានគតិយុត្តពាក់ព័ន្ធថែមមួយកម្រិតទៀត។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩៤ ដល់ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៤ ទុនវិនិយោគរបស់អាមេរិកនៅកម្ពុជា មានទឹកប្រាក់សរុបជាង ១ ០៧៧ លានដុល្លារអាមេរិក។ ក្រុមហ៊ុនរបស់អាមេរិកភាគច្រើនវិនិយោគលើវិស័យកសិកម្ម, កសិក-ឧស្សាហកម្ម, ឧស្សាហកម្ម និងទេសចរណ៍។
អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា លោក លឹម ហេង បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ក្នុងថ្ងៃទី២៧ ខែមីនា ថា អាមេរិក គឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជាតាមរយៈការទទួលទិញទំនិញក្នុងទឹកប្រាក់ជាច្រើនពាន់លានដុល្លារជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
ការបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អនេះបានផ្តល់នូវផលវិជ្ជមានច្រើនសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា បើទោះបីជាចំនួនវិនិយោគិនអាមេរិកនៅកម្ពុជានៅមានចំនួនតិចតួចបើធៀបនឹងចំនួនវិនិយោគិនមកពីប្រទេសមួយចំនួនដូចជា ចិន និងវៀតណាម។
លោកបានថ្លែងថា៖«ទោះចំនួនវិនិយោគិនអាមេរិកនៅកម្ពុជាមិនមានចំនួនច្រើនដូចប្រទេសមួយចំនួន ប៉ុន្តែអាមេរិកពិតជាដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ក្នុងការទទួលទិញទំនិញពីកម្ពុជា»។
លោកបន្តថា៖«យន្តការនៃការជួយដោះស្រាយបញ្ហា និងបង្កើនទំនុកចិត្ត បាននិងកំពុងជួយឱ្យកម្ពុជាស្រូបទាញបានការចូលមកបណ្តាក់ទុនកាន់តែច្រើននាពេលនេះ»។
ទិន្នន័យរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា(GDCE) បានឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីកម្ពុជា-អាមេរិក មានទឹកប្រាក់សរុប ១០,១៨ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ១១,២ភាគរយបើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២៣។
ក្នុងចំនួននេះគឺកម្ពុជានាំទៅអាមេរិក ៩,៩២ពាន់លានដុល្លារ កើន ១១,៤ភាគរយ ចំណែកទំនិញអាមេរិកនាំចូលវិញ មានចំនួន ២៦៤,១៥ លានដុល្លារ កើន ២,៧ ភាគរយ។
ដោយឡែកសម្រាប់រយៈពេល ២ ខែដើមឆ្នាំ២០២៥ ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង ២ បានទឹកប្រាក់ ១ ៦៧៥,១៦ លានដុល្លារ កើនឡើង ២៥ ភាគរយ ដោយទំនិញកម្ពុជានាំទៅអាមេរិក ១ ៦២៦,៣៩ លានដុល្លារ កើនឡើង ២៥,៤ភាគរយ និងអាមេរិក នាំចូល ៤៨,៧៦លានដុល្លារ កើន ៣៤,៦ភាគរយ។
