លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក អានតូនី ប្លីនកែន (ឆ្វេង) និងលោក វ៉ាង យី ជួបគ្នាកាលពីថ្ងៃទី ៣១ តុលា។ AFP
ទីប្រឹក្សារដ្ឋ និងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនបានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃសុក្រថា តៃវ៉ាន់មិនមានសិទ្ធិអ្វីមួយនៅក្នុងច្បាប់អន្តរជាតិឡើយ ព្រោះខ្លួននៅតែជាផ្នែកមួយរបស់ប្រទេសចិន។
ថ្លែងពីទីក្រុងរ៉ូម អំឡុងពេលដែលលោកចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿនចំនួន ២០ ឬហៅកាត់ថា G-20 លោក វ៉ាង បាននិយាយថា៖ «មានប្រទេសចិន តែមួយប៉ុណ្ណោះលើពិភពលោក។ រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ជារដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់តែ ១ គត់ ដែលតំណាងឱ្យចិនទាំងមូល ហើយតៃវ៉ាន់ជាផ្នែកមួយនៃទឹកដីរបស់ប្រទេសចិន»។
សមាជិកនៃការិយាល័យនយោបាយនៃគណបក្សកុម្មុយនីស្តចិនរូបនេះ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រជាជន ១,៤ ពាន់លាននាក់របស់ចិន កំពុងតែខិតខំជំរុញឱ្យចិនដីគោក និងកោះតៃវ៉ាន់រួបរួមគ្នាឡើងវិញ។
«តៃវ៉ាន់គ្មានអនាគតនោះឡើយ ប្រសិនបើមិនបង្រួបបង្រួមជាមួយចិនដីគោក។ ក្រៅពីជាផ្នែកមួយរបស់ប្រទេសចិន តៃវ៉ាន់មិនមានសិទ្ធិអ្វីនៅក្នុងច្បាប់អន្តរជាតិនោះទេ»។ នេះជាការលើកឡើងបន្តរបស់លោក វ៉ាង។
ការលើកឡើងដូច្នេះធ្វើឡើងក្រោយពេលដែលរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក អានតូនី ប្លីនកែន (Anthony Blinken) គូសបញ្ជាក់ពីគោលជំហររបស់អាមេរិកក្នុងការចង់ឃើញឱ្យតៃវ៉ាន់ «ចូលរួមដោយមានន័យ» នៅក្នុងប្រព័ន្ធអង្គការសហប្រជាជាតិ។
លោកបានលើកឡើងថា៖ «ការចូលរួមដ៏មានន័យរបស់តៃវ៉ាន់នៅក្នុងប្រព័ន្ធអង្គការសហប្រជាជាតិមិនមែនជារឿងនយោបាយនោះទេ តែជារឿងជាក់ស្ដែងមួយ»។ លោកបានបន្ថែមថា «ការរារាំងមិនឱ្យតៃវ៉ាន់ចូលរួមធ្វើឱ្យខូចការសំខាន់ៗរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងអង្គភាពចំណុះរបស់ខ្លួន»។
សហរដ្ឋអាមេរិកលើកទឹកចិត្តឱ្យសមាជិកអង្គការកំពូលពិភពលោកមួយនេះចូលរួមជាមួយខ្លួន ដើម្បីគាំទ្រការចូលរួមដោយមានន័យរបស់តៃវ៉ាន់នៅក្នុងប្រព័ន្ធអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោក ប្លីនកែន។
លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា រាល់ការចូលរួមនៅឆាកអន្តរជាតិរបស់តៃវ៉ាន់ត្រូវតែស្របតាម «គោលនយោបាយ ចិនតែ ១» របស់អាមេរិកដែលតម្រង់ទិសដោយច្បាប់ស្ដីពីទំនាក់ទំនងតៃវ៉ាន់សេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមចំនួន ៣ និងការធានាចំនួន ៦ ចំណុច»។
តាមពិតទៅគោលនយោបាយ «ចិនតែ ១» របស់អាមេរិកនៅតែមានភាពស្មុគស្មាញណាស់ដោយសារតែគោលជំហររបស់ប្រទេសនេះ មានភាពផ្លាស់ប្ដូរទៅតាមកាលៈទេសៈ។ ជាគោលការណ៍អាមេរិកមិនទទួលស្គាល់តៃវ៉ាន់ជារដ្ឋឯករាជ្យនោះទេ ប្រសិនបើផ្អែកគោលនយោបាយនេះ តែអាមេរិកមានសិទ្ធិការពារតៃវ៉ាន់តាមរយៈការលក់អាវុធ ហើយក៏មានទំនាក់ទំនងផ្នែកផ្សេងៗជាមួយគ្នាលើកលែងតែទទួល-ស្គាល់ជារដ្ឋមួយប៉ុណ្ណោះ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះដែរ លោក វ៉ាង យី បាននិយាយកាលពីថ្ងៃសុក្រសប្ដាហ៍មុនថា សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងតែលេបសម្ដីរបស់ខ្លួនហើយ អំឡុងពេលដែលខ្លួនបានសច្ចានៅពេលបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយចិនប្រជាមានិតកាលពី ៥០ ឆ្នាំមុន។
«សកម្មភាព [របស់អាមេរិក] រំលោភលើការប្ដេជ្ញាចិត្តនយោបាយរបស់ពួកគេនៅពេលដែលពួកគេបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយចិន»។ នេះជាការចុះផ្សាយរបស់ក្រសួងការបរទេសចិន។
ប្រភពខាងលើបានបន្តថា អាមេរិកកំពុងតែមើលរំលងឆន្ទៈរបស់ប្រទេសភាគច្រើនដែលគាំទ្រដល់សេចក្ដីសម្រេចរបស់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិលេខ ២៧៥៨។ ការមើលរំលងនេះជាការមើលស្រាលដល់ធម្មនុញ្ញស្ថាប័នពិភពលោកមួយនេះ។ នេះបើតាមការបន្ថែមរបស់ខាងចិន។
តាមពិតទៅតៃវ៉ាន់ ឬសាធារណរដ្ឋចិនធ្លាប់កាន់កាប់កៅអីនៅស្ថាប័នពិភពលោកនេះ ចាប់តាំងពីអង្គការនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដំបូងនៅឆ្នាំ ១៩៤៥ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៧១ នៅពេលដែលមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តសេចក្ដីសម្រេចលេខ ២៧៥៨ ដែលជាសេចក្ដីសម្រេចថា សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនជា «តំណាងស្របច្បាប់របស់ចិននៅក្នុងឆាកអង្គការសហប្រជាជាតិ» និងដកចេញនូវ «តំណាងរបស់លោកចៀងកាយចៀក» ដែលជាមេដឹកនាំតៃវ៉ាន់នៅកាលនោះ។
សេចក្ដីសម្រេចនោះ ត្រូវបានចូលជាធរមានជាមួយនឹងសំឡេងគាំទ្រ ៧៦ មិនគាំទ្រ ៣៥ និងអនុប្បវាទចំនួន ១៧ សំឡេង។ ចំណោមសំឡេងគាំទ្រទាំងនោះក៏មានសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរខណៈនៅពេលអាមេរិកកំពុងតែចាប់ផ្ដើមបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋធានីប៉េកាំង ស្របពេលដែលចិន និងសូវៀតមានភាពប្រេះឆានឹងគ្នា៕
ហ៊ីម រដ្ឋា
វីដេអូ៖
