ដបប្លាស្ទិកនិងសំរាមដទៃទៀតនៅតាមបណ្តោយទន្លេ Morava។ AFP
យោងតាមរបាយការណ៍ពីកម្មវិធីបរិស្ថានរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ឬហៅកាត់ថា UNEP បានឱ្យដឹងថា ការបំពុលដោយប្លាស្ទិកជាសកលអាចនឹងត្រូវបានកាត់បន្ថយ ៨០% គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០៤០។
របាយការណ៍ដដែលបានបន្តថា ជំហានដំបូងគឺការលុបបំបាត់ប្លាស្ទិកដែលមិនចាំបាច់ដូចជាការវេចខ្ចប់ដោយប្រើប្រាស់ថង់ប្លាស្ទិកច្រើនហួសហេតុ ហើយជំហានបន្ទាប់គឺការបង្កើនការប្រើប្រាស់ឡើងវិញនូវប្លាស្ទិកដែលយើងប្រើប្រាស់រួចហើយ ដូចជាដបទឹក និងថង់យួរជាដើម។
ការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមានបែបនេះ ប្រាកដណាស់ គឺត្រូវការគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល និងការចូលរួមសហការពីវិស័យឧស្សាហកម្មប្លាស្ទិក។ មានន័យថា ការបំពុលប្លាស្ទិកនឹងធ្លាក់ចុះមកត្រឹមប្រហែល ៤០ លានតោន ក្នុងឆ្នាំ ២០៤០ ប៉ុន្តែប្រសិនបើប្រទេសនីមួយៗគ្មានវិធានការកាត់បន្ថយណាមួយទេនោះចំនួនប្លាស្ទិកនឹងកើនឡើងរហូតដល់ប្រមាណ ២២៧ លានតោន ក្នុងឆ្នាំ ២០៤០ ដដែល។
របាយការណ៍បានបន្ថែមថា ការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាននេះ នឹងនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់ពិភពលោកទាំងមូល ពោលគឺមានតម្លៃរាប់ពាន់លានដុល្លារឯណោះនៅចន្លោះពីពេលនេះរហូតដល់ឆ្នាំ ២០៤០។ ម្យ៉ាងទៀត វាក៏បានជួយកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពអាកាសធាតុ និងបរិស្ថានទាំងមូលផងដែរ។
បច្ចុប្បន្ននេះប្លាស្ទិកបានបំពុលភពផែនដីទាំងមូល ពោលគឺចាប់តាំងពីកំពូលភ្នំអេវើរ៉េស (Everest) រហូត ដល់បាតមហាសមុទ្រដ៏សែនជ្រៅ។ រីឯមនុស្សវិញបានប្រើប្រាស់សារជាតិមីក្រូប្លាស្ទិកតាមរយៈអាហារ និងទឹក ក៏ដូចជាការដកដង្ហើមចូល ហើយសារជាតិទាំងនោះត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងសម្ពាធឈាម និងទឹកដោះរបស់មនុស្សយើងទៀតផង។
បច្ចុប្បន្ននេះពិភពលោកផលិតប្លាស្ទិកចំនួន ៤៣០ លានតោន ក្នុង ១ ឆ្នាំ ដែល ២ ភាគ ៣ នៃប្លាស្ទិកទាំងនោះគឺជាផលិតផលដែលមានអាយុកាលខ្លី និងដែលឆាប់ក្លាយជាកាកសំណល់ជាជាងអាចយកទៅប្រើប្រាស់ឡើងវិញបាន។
បើយោងតាមនិន្នាការផលិតកម្មបច្ចុប្បន្ន វាត្រូវបានគេសន្និដ្ឋានថា ចំនួនផលិតនឹងកើនឡើងរហូតដល់ទៅ ៣ ដងនៅឆ្នាំ ២០៦០។
លោកស្រី អ៊ីងហ្គើ អាន់ដឺសិន (Inger Andersen) នាយិកាប្រតិបត្តិរបស់ UNEP បានមានប្រសាសន៍ថា «វិធីដែលយើងផលិត ប្រើប្រាស់ និងបោះចោលប្លាស្ទិករាល់ថ្ងៃ គឺជាការបំពុលប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី បង្កើតហានិភ័យដល់សុខភាពមនុស្ស និងធ្វើឱ្យមានអស្ថិរភាពដល់អាកាសធាតុ»។
លោកស្រីបន្តថា៖ «របាយការណ៍នេះបានដាក់ចេញនូវវិធីសាស្ត្រកាត់បន្ថយហានិភ័យទាំងនោះតាមរយៈការអនុវត្តឈប់ប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិកចេញពីរង្វង់នៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីចេញពីរាងកាយរបស់យើង និងចេញពីប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចជារួម»។
របាយការណ៍នេះ បានប៉ាន់ប្រមាណថា ការកើនឡើងចំនួនប្រើប្រាស់ឡើងវិញនៃប្លាស្ទិកអាចកាត់បន្ថយការបំពុលប្លាស្ទិកចំនួន ៣០% នៅឆ្នាំ ២០៤០។បន្ថែមលើនេះ ការកែច្នៃឡើងវិញកាន់តែច្រើនអាចនឹងជួយកាត់បន្ថយការបំពុលដល់ទៅ ២០% បន្ថែមទៀតនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៤០ ដដែល។
ក្រៅពីនេះការយកពន្ធលើការប្រើប្រាស់ប្លាស្ទិក និងការពង្រឹងគោលការណ៍ណែនាំអំពីការវេចខ្ចប់ដើម្បីបង្កើនការកែច្នៃផលិតផលឡើងវិញក៏មានសារៈសំខាន់ផងដែរ។
ការជំនួសប្លាស្ទិកដោយប្រើប្រាស់វត្ថុធាតុផ្សេងជំនួសក៏អាចកាត់បន្ថយការបំពុលបាន ១៧% ផងដែរ។ ជាទូទៅ កាកសំណល់ប្លាស្ទិកពីអាហារដែលយកទៅប្រើប្រាស់ បានរួមចំណែកដល់ការបំពុលទឹកសមុទ្រ។ ដូច្នេះ ការផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់ជាវិជ្ជមាន នឹងជួយសន្សំការចំណាយ និងបង្កើតប្រាក់ចំណូលដល់បណ្ដាប្រទេសទាំងឡាយ។
ការអនុវត្តវិធានការ ឬគោលនយោបាយប្លាស្ទិកទាំងអស់នេះ គឺតម្រូវឱ្យមានការចំណាយថវិកាប្រមាណ ៦៥ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិកក្នុង ១ ឆ្នាំ ប៉ុន្តែការកាត់បន្ថយការបំពុលប្លាស្ទិក ៨០% ក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំខាងមុខ គឺអាចការពារការខូចខាតរហូតដល់ទៅ ៣ ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិកឯណោះ។
របាយការណ៍នេះក៏បានបង្ហាញដែរថា ការកាត់បន្ថយការបំពុលប្លាស្ទិក ៨០% អាចការពារការបំភាយឧស្ម័នកាបូនិកចំនួន ៥០០ លានតោនក្នុង ១ ឆ្នាំ ស្មើនឹងការបំភាយឧស្ម័នរបស់ប្រទេសកាណាដាទាំងមូល។ លើសពីនេះការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាន នេះក៏អាចបង្កើតការងារបន្ថែមចំនួនប្រហែលជា ៧សែនការងារនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៤០ ដែលភាគច្រើន វាកើតមាននៅក្នុងប្រទេសដែលមានចំណូលទាប។
ជាថ្មីម្ដងទៀត នាយកប្រតិបត្តិនៃកម្មវិធីបរិស្ថានរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានសម្តែងសុទិដ្ឋិនិយមអំពីការឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងជាសកលនៅឆ្នាំ ២០២៤ រវាងប្រទេសដែលជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិទាំង ១៩៣ ប្រទេសដោយបានគូសបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាការបំពុលដោយប្លាស្ទិក។
ដោយសារតែយើងនៅតែត្រូវការប្លាស្ទិក ដូច្នេះយើងចាំបាច់ត្រូវគិតគូរឡើងវិញអំពីរបៀបប្រើប្រាស់វាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពដោយផ្តោតលើការបង្កើនការប្រើប្រាស់ឡើងវិញ និងការកែច្នៃឡើងវិញ ដើម្បីអាចកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់បានតែ ១ ដង៕
