លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក អង់តូនី ប្ល៊ីនកែន (ឆ្វេង) ចាប់ដៃជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីស៊ុយអែត Ulf Kristersson។ AFP
បណ្តាប្រទេសលោកខាងលិចកំពុងដាក់សម្ពាធលើប្រទេសតួកគី ឱ្យព្រមទទួលយកប្រទេសស៊ុយអែត ចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងស្តុកខុល (Stockholm) ប្រទេសស៊ុយអែត ក៏កំពុងព្យាយាមណាស់ដែរ ក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូល ឱ្យរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងអង់ការ៉ាប្រទេសតួកគី ឈប់ប្រឆាំងចំពោះសមាជិកភាពរបស់ខ្លួន។
លោក អ៊ូហ្វ គ្រីស្ទ័រសុន (Ulf Kristersson) នាយករដ្ឋមន្ត្រីស៊ុយអែត បានសរសេរនៅលើទំព័រកាសែត Financial Times ថា៖ «ច្បាប់ប្រឆាំងភេរវកម្មថ្មីដែលនឹងចូលជាធរមាននៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ខាងមុខ គឺជាមធ្យោបាយចុងក្រោយ ហើយដើម្បីទទួលបានការគាំទ្រពីទីក្រុងអង់ការ៉ាសម្រាប់ការចូលជាសមាជិកសម្ព័ន្ធភាពយោធាណាតូ»។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ស៊ុយអែតម្នាក់បាននិយាយថា៖ «ច្បាប់ភេរវកម្មថ្មីនេះគឺជាក្តីសង្ឃឹមដ៏ធំរបស់យើងសម្រាប់ការដោះស្រាយបញ្ហាដែលជាប់គាំងកន្លងមក។ ដូច្នេះ ការសម្រេចបែបណានោះវាអាស្រ័យទៅលើប្រទេសតួកគី»។
គួរដឹងដែរថា កាលពីឆ្នាំមុន ប្រទេសស៊ុយអែត បានស្នើសុំចូលជាសមាជិករបស់អង្គការណាតូ បន្ទាប់ពីរុស្ស៊ីបានចូលឈ្លានពានលើទឹកដីអ៊ុយក្រែន។
សំណើនេះបានក្លាយជាការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយរបស់ប្រទេសស៊ុយអែត ដែលតែងតែប្រកាន់ជំហរមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធយោធាជាង ២ សតវត្សរ៍មកនេះ។
ប្រទេសតួកគីតែងតែធ្វើការរារាំងសមាជិកភាពស៊ុយអែត ប៉ុន្តែបែរជាអនុញ្ញាតឱ្យប្រទេសហ្វាំងឡង់ចូលជាសមាជិករបស់អង្គការណាតូ ដោយលើកហេតុផលថា ស៊ុយអែតចាំបាច់ត្រូវបង្កើតច្បាប់ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវកម្មឱ្យបានតឹងរ៉ឹងជាងនេះ។ការជាប់គាំងនេះបានជំរុញឱ្យមានការប្រេះឆារវាងប្រទេសតួកគី និងសម្ព័ន្ធមិត្តណាតូរបស់ខ្លួននៅពេលដែលសម្ព័ន្ធភាពនេះកំពុងព្យាយាមសាមគ្គីគ្នាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។
កាលពីថ្ងៃអង្គារ អគ្គលេខាធិការអង្គការណាតូ លោក ចេន ស្តូលថិនប៊ឺក (Jens Stoltenberg) បាននិយាយ ថា វាពិតជាអាចទៅរួចក្នុងការដែលអនុញ្ញាតឱ្យស៊ុយអែតចូលក្នុងសម្ព័ន្ធភាពអង្គការ ណាតូ តាមរយៈកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់សម្ព័ន្ធភាពនេះដែលនឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ១១ ខែកក្កដាខាងមុខនេះ។
លោកបានសរសេរថា លោកបានជជែកគ្នាតាមទូរស័ព្ទជាមួយប្រធានាធិបតីតួកគី លោក អេដូហ្គែន (Erdogan) កាលពីថ្ងៃអង្គារដែលក្នុងនោះអ្នកទាំង២ បានពិភាក្សាអំពីការចូលជាសមាជិករបស់ស៊ុយអែតទៅក្នុងណាតូទៀតផង។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោក អង់តូនី ប្ល៊ីនកែន (Antony Blinken) ក៏បានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសស៊ុយអែតកាលពីថ្ងៃអង្គារផងដែរពោលគឺមុនពេលដែលត្រូវបន្តដំណើរទៅកាន់កិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់អង្គការណាតូ។
លោកបានលើកឡើងថា៖ «ពេលវេលាដែលត្រូវដើរឆ្ពោះទៅមុខគឺដល់ពេលហើយហើយយើងចង់ឃើញវាកើតឡើងមុនពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅទីក្រុងវីលនីញូសប្រទេសលីទុយអានី»។
បន្ថែមលើនេះប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ចូ បៃដិន (Joe Biden) បាននិយាយទៅកាន់លោក អេរដូហ្គែនកាលពីថ្ងៃចន្ទ ដើម្បីអបអរសាទរក្នុងការដែលលោកបានឈ្នះការបោះឆ្នោតជាថ្មីម្ដងទៀត។ លោក បៃដិន បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំបានប្រាប់គាត់ថា យើងចង់បានកិច្ចព្រមព្រៀងមួយពាក់ព័ន្ធនឹងប្រទេសស៊ុយអែត ដូច្នេះសូមធ្វើវាឱ្យបានសម្រេច»។
រីឯប្រទេសតួកគី បាននិងកំពុងស្វែងរកកិច្ចព្រមព្រៀងមួយជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកដូចគ្នានោះ គឺការទិញយន្តហោះចម្បាំងប្រភេទ F16 ប៉ុន្តែសភាអាមេរិកបានពន្យារពេល សិន។ កន្លងមក រដ្ឋបាលលោក បៃដិន បានអនុម័តយល់ព្រមលក់យន្តហោះប្រភេទ F16 ភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីតួកគីបានអនុញ្ញាតឱ្យហ្វាំងឡង់ចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូ។
រហូតមកដល់ពេលនេះ សភាអាមេរិកចង់ឱ្យតួកគីអនុម័តយល់ព្រមលើសំណើរបស់ស៊ុយអែតជាមុនសិនមុននឹងពួកគេធ្វើសកម្មភាពណាមួយបន្ត ប៉ុន្តែតួកគីនៅតែបន្តបង្ហាញក្តីបារម្ភចំពោះវិធានការប្រឆាំងភេរវកម្មរបស់ប្រទេសស៊ុយអែត។
ប្រធានាធិបតីតួកគីចង់ឱ្យប្រទេសស៊ុយអែតទប់ស្កាត់បាតុកម្មដែលធ្វើឡើងដោយសមាជិកនៃគណបក្សពលករឃើដ ឬហៅកាត់ថា PKK។ ហើយលោកមានការខកចិត្តជាខ្លាំងចំពោះព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីៗនៅទីក្រុងស្តុកខុល ដែលមានការដុតគម្ពីរកូរ៉ាននៅមុខស្ថានទូតតួកគី។
ដោយឡែកប្រទេសផ្សេងទៀតរបស់អង្គការណាតូចង់ឱ្យលោក អេដូហ្គែនគាំទ្រដល់សមាជិកភាពរបស់ស៊ុយអែត ដោយសារតែការព្រួយបារម្ភអំពីសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់៕
