ជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដែលធ្វើដំណើរតាមទូកទៅដល់កោះនៅឥណ្ឌូនេស៊ី។ AFP
ជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា (Rohingya) ជាង ២០០ នាក់ ដែលជាសមាជិកនៃជនជាតិភាគតិចមូស្លីម និងដែលត្រូវបានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវបានឥណ្ឌូនេស៊ី នាំយកចេញពីកោះដាច់ស្រយាលមួយរបស់ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា បន្ទាប់ពីពួកគេបានធ្វើដំណើរដោយអណ្តែតនៅលើទូកឈើឆ្លងកាត់សមុទ្រអស់រយៈពេលជាច្រើនសប្តាហ៍។
អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឥណ្ឌូនេស៊ី បានចុះអន្តរាគមន៍ជួយជម្លៀសពួកគេ ដោយសារតែពលរដ្ឋឥណ្ឌូនេស៊ីនៅទីនោះ បានព្យាយាមបង្ខំជនភៀសខ្លួនទាំងនោះឱ្យត្រឡប់ទៅក្នុងសមុទ្រវិញ។
កាលពីសប្តាហ៍មុន ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដែលមានសភាពអស់កម្លាំង និងហត់នឿយជាង ១០០០ នាក់ បានធ្វើដំណើរទៅដល់ខេត្តអាសេ (Aceh) ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។ ភាគច្រើន ពួកគេគឺជាជនជាតិភាគតិច មូស្លីម ដែលធ្វើដំណើរតាមសមុទ្រដោយប្រថុយប្រថាននៅលើទូកចាស់ៗ ចេញពីជំរុំជនភៀសខ្លួននៅបង់ក្លាដែស ដើម្បីស្វែងរកកន្លែងសុវត្ថិភាពរស់នៅក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ឬឥណ្ឌូនេស៊ី។
ជនភៀសខ្លួនចុងក្រោយបង្អស់មានចំនួន ២១៩ នាក់ក្នុងនោះមានបុរស ៧២ នាក់ ស្ត្រី ៩១ នាក់ និងកុមារ ៥៦ នាក់ដែលពួកគេបានទៅដល់ទីក្រុងសាបាង (Sabang) ប៉ុន្តែអ្នកស្រុកនៅទីនោះ បានបដិសេធមិនឱ្យពួកគេស្នាក់នៅទីនោះ ហើយបានគំរាមថា នឹងបញ្ជូនពួកគេត្រឡប់ទៅសមុទ្រវិញ។ ក្មេងជំទង់ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ាម្នាក់ឈ្មោះថា អាប់ឌុល រ៉ាម៉ាន (Abdul Rahman) បានសម្តែងការអស់សង្ឃឹម ហើយបាននិយាយថា ពួកគេមិនដឹងត្រូវទៅទីណានោះទេ ហើយក៏មិនចង់ត្រឡប់ទៅវិញនោះដែរ។
បន្ទាប់មកទៀត អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានបានយល់ព្រមផ្លាស់ប្តូរទីតាំងជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ទាំងអស់នោះ ទៅកាន់ទីជម្រកបណ្តោះអាសន្ននៅទីក្រុងឡូសេម៉ាវ៉េ (Lhokseumawe) ដែលជាទីក្រុងធំបំផុតមួយរបស់ខេត្តអាសេ នេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារជនភៀសខ្លួនរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ហៅកាត់ថា UNHCR។
លោក ហ្វៃសាល រ៉ាម៉ាន (Faisal Rahman) សហការីការពារជនភៀសខ្លួនមកពី UNHCR បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP ថា រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌូណនេស៊ី បានជ្រើសរើសទីតាំងសម្រាប់ជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា មួយចំនួនហើយ។ ជាក់ស្ដែង ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ាចំនួន ២៥៦ នាក់ ត្រូវបានផ្តល់ទីជម្រករយៈពេលបីខែនៅក្នុងទីក្រុងឡូសេម៉ាវ៉េ និង ៣៦ នាក់ទៀតដែលបានទៅដល់ក្រោយក៏ត្រូវបានបញ្ជូនទៅទីនោះដូចគ្នា។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីអន្តោប្រវេសន៍ម្នាក់ឈ្មោះថា អ៊ីសា រីស្គី (Izhar Rizky) បាននិយាយថា ទីជម្រកនៅទីនោះឥឡូវនេះ មិនសមរម្យ និងមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់មនុស្សជាង ៥០០ នាក់ នោះទេ។
ជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ដែលបានទៅដល់ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីថ្មីៗនេះ គឺជាចំនួនមួយដែលច្រើនជាងគេបង្អស់រាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៥ មក នេះបើយោងតាមលោកស្រី អាន់ម៉ាយម៉ាន (Ann Maymann) តំណាង UNHCR ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក អាប់ឌុល បានឱ្យដឹងថា ជនភៀសខ្លួនដែលបានមកដល់កាលពីល្ងាចថ្ងៃអង្គារ បានធ្វើដំណើរតាមសមុទ្រអស់រយៈពេល ១៥ ទើបមកដល់ទីនេះ ដោយចេញពីប្រទេសបង់ក្លាដែស។ លោកបានបន្ថែមថា ម៉ាស៊ីនទូករបស់ពួកគេបានខូច ធ្វើឱ្យពួកគេជាប់គាំង និងមិនអាចទៅកន្លែងណាផ្សេងទៀតបានទេ។
ដំបូងឡើយ កាលពីថ្ងៃពុធជនភៀសខ្លួនទាំងនោះត្រូវបានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅលើឆ្នេរមួយក្នុងទីក្រុងសាបាង ដែលជាកោះមួយនៅជិតភាគខាងជើងកោះស៊ូម៉ាត្រា។ ក្រុមសន្តិសុខបានឡោមព័ទ្ធពួកគេដើម្បីការពារមិនឱ្យមានការរត់គេចខ្លួន។ ក្នុងចំណោមជនភៀសខ្លួនទាំងអស់នោះ គេបានឮសំឡេងទារកយំបណ្ដើរខណៈដែលកុមារខ្លះបានរត់លេងនៅលើឆ្នេរយ៉ាងសប្បាយ ហាក់ដូចមិនមានរឿងអ្វីកើតឡើង។
ក្រោយមក ពួកគេបានឡើងជិះកាណូតទៅកាន់ខេត្តអាសេ។ គេសង្កេតឃើញថា ក្រុមការងារទទួលបន្ទុកបានចែកអាហារសម្រន់ទៅកាន់ក្មេងៗ ខណៈដែលអ្នកជំងឺម្នាក់ត្រូវបានគេដាក់នៅលើរទេះរុញ ហើយអ្នកផ្សេងទៀតកំពុងអង្គុយនៅលើឥដ្ឋ ពោពេញទៅដោយទឹកមុខស្រពោន។
សម្រាប់ប្រជាជនដែលរស់នៅទីក្រុងអាសេ ភាគច្រើនធ្លាប់មានបទពិសោធ ដោយបានជួបប្រទះឆ្លងកាត់នឹងជម្លោះដោយខ្លួនឯង ដូច្នេះពួកគេយល់ពីការតស៊ូ និងសុខទុក្ខរបស់បងប្អូនមូស្លីមភៀសខ្លួនទាំងអស់នោះ។ យ៉ាងណាមិញ អ្នកមួយចំនួននៅទីនោះបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភថា ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ានឹងចូលទៅប្រើប្រាស់ធនធានផ្សេងៗរបស់ពួកគេ និងការបង្កជម្លោះម្តងម្កាលជាមួយអ្នកស្រុកផងដែរ។
គិតមកទល់ពេលនេះ ប្រជាជនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ជាង ១ លាននាក់ ហើយដែលបានភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ ដែលភាគច្រើនគឺបន្ទាប់ពីការបង្ក្រាបដោយយោធា។
ឥណ្ឌូនេស៊ី មិនមែនជាប្រទេសហត្ថលេខីនៃអនុសញ្ញាជនភៀសខ្លួនរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនោះទេ ដូច្នេះឥណ្ឌូនេស៊ីមិនមានកាតព្វកិច្ចទទួលយកជនភៀសខ្លួនពីមីយ៉ាន់ម៉ានោះទេ ហើយថាប្រទេសផ្សេងទៀតគួរតែនាំគ្នាជួយទទួលយកជនភៀសខ្លួនទាំងនោះដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សបាននិយាយថា ឥណ្ឌូនេស៊ីគួរតែខិតខំបន្ថែមទៀតដើម្បីជួយពួកគេ ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិផ្សេងទៀតដែលទាក់ទងនឹងការការពារមនុស្សនៅដែនសមុទ្រ។
លោក អ៊ូស្មាន ហាមីដ (Usman Hamid) នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិប្រចាំនៅឥណ្ឌូនេស៊ី បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «កិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិតម្រូវឱ្យប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ជួយសង្គ្រោះជនភៀសខ្លួននៅក្នុងសមុទ្រ"។
លោកបានបន្តថា "ការហូរចូលនៃជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ានាពេលថ្មីៗនេះ បានបង្ហាញពីវិបត្តិមនុស្សធម៌ដែលកំពុងបន្តកើតមាន»៕
