ប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលោក Volker Turk។ AFP
ប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលោក Volker Turk កាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែមីនា បានអំពាវនាវឱ្យប្រទេសចិនធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ដើម្បីដោះស្រាយការរំលោភបំពានលើសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាននៅក្នុងខេត្តស៊ីនជាំងនិងតំបន់ទីបេ។
ក្នុងនោះអង្គការសិទ្ធិមនុស្សបានលើកឡើងពីការរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងររបស់ចិនទៅលើជនជាតិ Uyghurs ដែលជាជនជាតិភាគតិចកាន់សាសនាមូស្លីមដែលមានចំនួនប្រមាណ ១០ លាននាក់នៅភាគខាងលិចនៃខេត្តស៊ីងជាំង។
បើតាមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សដដែល រដ្ឋចិនបានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញក្រុមជនជាតិភាគតិចទាំងនោះដោយបង្ខិតបង្ខំពួកគេឱ្យធ្វើការងារលើសកំណត់នៅក្នុងតំបន់នោះ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណា ទីក្រុងប៉េកាំងបានប្រកែកយ៉ាងដាច់អហង្ការចំពោះសកម្មភាពរំលោភបំពានដូចការចោទប្រកាន់ខាងលើ។
បើទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដីលោក Volker Turk បាននិយាយទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិនាទីក្រុងហ្សឺណែវថា៖ «ខ្ញុំសូមអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលចិនអនុវត្តតាមអនុសាសន៍ដែលធ្វើឡើងដោយការិយាល័យរបស់ខ្ញុំនិងស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សផ្សេងទៀតទាក់ទងនឹងច្បាប់គោលនយោបាយនិងការអនុវត្តទាំងឡាយណាដែលរំលោភលើសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាជននៅក្នុងខេត្តស៊ីនជាំងនិងតំបន់ទីបេ»។
ទាក់ទិននឹងចំណុចនេះបេសកកម្មការទូតរបស់ប្រទេសចិននៅទីក្រុងហ្សឺណែវមិនបានឆ្លើយតបភ្លាមៗចំពោះសំណើសុំការអត្ថាធិប្បាយទេ។
ប្រទេសចិន បានដណ្តើមកាន់កាប់តំបន់ទីបេក្នុងឆ្នាំ ១៩៥០ ក្រោមរូបភាពរំដោះតំបន់នេះចេញពីរបបសក្ដិភូមិ។ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយក្រុមសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិបានថ្កោលទោសចិនម្ដងហើយម្ដងទៀតចំពោះការគ្រប់គ្រងបែបគាបសង្កត់ទៅលើតំបន់ទីបេ។
ក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស គឺលោកស្រី Michelle Bachelet ធ្លាប់បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយប៉ុន្មានម៉ោងមុនពេលលោកស្រីបញ្ចប់អាណត្តិដោយបញ្ជាក់ពីការរកឃើញថាមានការចាប់ឃុំខ្លួនជនជាតិភាគតិច Uyghurs និងអ្នកកាន់សាសនាមូស្លីមផ្សេងទៀត។
ក្នុងរបាយការណ៍នាពេលនោះលោកស្រី Michelle Bachelet បានសង្កត់ធ្ងន់ថាវាអាចរាប់ចូលជាទង្វើឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ។
ទាំងខេត្តស៊ីនជាំងនិងតំបន់ទីបេជានិច្ចកាលតែងរងការគាបសង្កត់ពីរដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំងតាមរយៈសកម្មភាពផ្សេងៗគ្នា។សូម្បីតែគោលនយោបាយដែលអនុវត្តនៅតំបន់ទាំង២ ក៏មានភាពតឹងរ៉ឹងជាងតំបន់ផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងប្រទេសចិនដែរ។
ផ្អែកតាមឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រទីបេគឺជាអាណាចក្រឯករាជ្យដ៏មានឥទ្ធិពលមួយប៉ុន្តែក្រោយមកត្រូវបានចិនអះអាងថាជាផ្នែកមួយរបស់ខ្លួននិងបានគ្រប់គ្រងតំបន់នេះដោយកំណត់ឱ្យប្រជាជនរៀននិងប្រើប្រាស់ភាសាចិនជំនួសឱ្យភាសាទីបេរបស់ពួកគេ។
ខេត្តស៊ីនជាំងឯណោះវិញជាខេត្តដែលមានជនជាតិភាគតិចអ៊ិស្លាមរស់នៅច្រើនប៉ុន្តែក៏ជាតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចចិនដែរ។ចិនបានចាត់ទុកខេត្តនេះជាទុនបម្រុងនៃប្រេងឥន្ធនៈនិងឧស្ម័នធម្មជាតិដ៏សំខាន់មួយរបស់ខ្លួន។
ជារឿយៗចិនបានប្រើប្រាស់ហេតុផលចោទប្រកាន់ជនជាតិអ៊ិស្លាមទាំងនោះថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយក្រុមភេរវករ ដើម្បីគាបសង្កត់ពួកគេកាន់តែខ្លាំងពី ១ ថ្ងៃទៅ ១ ថ្ងៃ៕
