អ្នកស្រី ទិត សុធារ៉ា (អាវខ្មៅ) ពេលកំពុងប្រមូលផលទឹកឃ្មុំកន្លងមក។ រូបថត សហការី
កំពង់ចាមៈ ទឹកឃ្មុំ ក្រៅពីមានរសជាតិផ្អែមដែលវាក្រេបពីលម្អងផ្ការុក្ខជាតិច្រើនប្រភេទហើយនោះ ក៏ត្រូវបានគេយកទៅផ្សំធ្វើជាឱសថព្យាបាលជំងឺបានជាច្រើនមុខទៀតផង។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះមានកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំ ១ កន្លែង នៅខេត្តកំពង់ចាម បានឱ្យឃ្មុំក្រេបតែលម្អងរុក្ខជាតិផ្កាគតែប៉ុណ្ណោះ។
ទឹកឃ្មុំប្រភេទនេះ ត្រូវបានម្ចាស់កសិដ្ឋានអះអាងថា កម្ពុជាក៏មានសមត្ថភាពចិញ្ចឹមឃ្មុំបានដែរ ហើយទឹករបស់វាក៏មានគុណភាពល្អមិនចាញ់ទឹកឃ្មុំនាំចូលពីបរទេសឡើយ។ «សម្រាប់ទឹកឃ្មុំរបស់ខ្ញុំបានជួយទៅដល់សង្គមច្រើនវិស័យដែរ ដែលទី១ ខ្ញុំបានជួយដល់ប្រជាកសិករទាល់ក្រនៅតាមបណ្តាខេត្តតាមរយៈផ្តល់ការងារនិងជួលទីតាំងរបស់ពួកគាត់។ ទី២ ខ្ញុំចង់បង្កើតប្រ៊នដ៍ទឹកឃ្មុំខ្មែរ ១ ដែលជួយលើកកម្ពស់ផលិតផលរបស់ខ្មែរសម្គាល់ថាជារបស់ខ្មែរ និងទី៣ ខ្ញុំបានជួយដល់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាក៏ដូចជាបរិច្ចាគទៅដល់កុមារកំព្រា»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់អ្នកស្រី ទិត សុធារ៉ា ជាម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំនៅភូមិកោះតូច ឃុំពាមជីកង ស្រុកកងមាស ខេត្តកំពង់ចាម។
អ្នកស្រី ទិត សុធារ៉ា បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា មូលហេតុធ្វើឱ្យអ្នកស្រីបើកកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំយកទឹកនេះដោយសារតែអ្នកស្រីសម្លឹងឃើញធនធានធម្មជាតិរុក្ខជាតិដែលអាចឱ្យសត្វឃ្មុំផលិតជាទឹកឃ្មុំបាន គឺមាននៅក្នុងស្រុកខ្មែរច្រើន។ ប៉ុន្តែផលិតផលទឹកឃ្មុំនៅក្នុងប្រទេសបែរជានៅខ្សត់ខ្សោយទៅវិញ ពោល គឺទឹកឃ្មុំត្រូវបានយកនៅតាមព្រៃបែបសាមញ្ញធម្មតាៗតែប៉ុណ្ណោះ។ ហេតុដូច្នេះហើយទើបយើងនៅមានកង្វះខាតទឹកឃ្មុំដើម្បីយកមកប្រើប្រាស់តាមតម្រូវការបាន។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «យើងក៏អាចចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំបានតាមរយៈប្រើប្រាស់ធនធានធម្មជាតិហ្នឹងហើយទាញយកផលប្រយោជន៍ពីវាបាន ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ក្នុងស្រុកក្នុងតម្លៃមួយសមរម្យ។ការផលិតទឹកឃ្មុំក្នុងស្រុកយើងបានមានន័យថា យើងបានជួយប្រទេសជាតិយើង»។
ចំពោះដំណើរការកសិដ្ឋានវិញ អ្នកស្រី សុធារ៉ា ឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន អ្នកស្រីចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំបានប្រមាណ ២០០ ហិប (ផ្ទះ-ឃ្មុំ) ដែលកសិដ្ឋានរបស់អ្នកស្រីអាចផលិតជាទឹកឃ្មុំបាន ៣ តោនក្នុង ១ រដូវៗ (២ ទៅ ៤ ខែ)។រីឯសត្វឃ្មុំវិញអាចផលិតទឹកឃ្មុំ ៣ ប្រភេទ គឺប្រភេទទឹកឃ្មុំផ្កាគ ប្រភេទទឹកឃ្មុំ ផ្កាមៀន និងទឹកឃ្មុំផ្កាកៅស៊ូ(យកចេញពីដើមកៅស៊ូ)។ ថ្វីបើជាប្រភេទទឹកឃ្មុំតែ ១ ដូចគ្នាមែន ប៉ុន្តែទឹកឃ្មុំដែលក្រេបយកពីលម្អងផ្កាផ្សេងៗពីគ្នានេះក៏មានរសជាតិខុសៗគ្នាដែរ។
ស្ត្រីចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំរូបនេះបន្តថា ការចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំរបស់អ្នកស្រីគឺផ្លាស់ប្តូរទៅតាមរដូវកាល ព្រោះថា សត្វឃ្មុំដែលអ្នកស្រីចិញ្ចឹមយកទឹក ដោយកំណត់យកលម្អងផ្កាតែ ៣ ប្រភេទទេគឺលម្អងផ្កាគ លម្អងផ្កាមៀន និងលម្អងផ្កាកៅស៊ូ។ រីឯសត្វឃ្មុំជាពូជឬប្រភេទតែមួយទេ ប៉ុន្តែទឹកឃ្មុំមាន៣ប្រភេទខុសៗគ្នាហើយសត្វឃ្មុំក៏ត្រូវផ្លាស់ប្តូរទីតាំងតាមរដូវកាលនៃផ្ការបស់ដើមឈើនីមួយៗដែរ។
ជាក់ស្តែងបច្ចុប្បន្ននេះជារដូវដើមគចេញផ្កា ហេតុដូច្នេះហើយអ្នកស្រីកំពុងតែចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំក្នុងចម្ការគនៅលើកោះថ្មី ស្ថិតក្នុងភូមិកោះតូច ឃុំពាមជីកង ស្រុកកងមាស ខេត្តកំពង់ចាមលើផ្ទៃដីប្រហែល ១០ ហិកតា។
ចំពោះសត្វឃ្មុំគឺ ១ ខែប្រមូលទឹកបានម្តង ហើយសម្រាប់រដូវដើមគផ្កាគឺមានរយៈពេល ២ ខែ ដូច្នេះ បើ ២ ខែ អ្នកស្រីប្រមូលផលទឹកឃ្មុំបាន ២ ដងដែរ។ អ្នកស្រីថា៖ «យើងសិក្សាទៅលើផ្កាគឃើញថា វាមានក្លិនឈ្ងុយ ហើយទឹកដមរបស់វាល្អនៅរដូវប្រាំង ហើយយើងដាក់ឃ្មុំទៅក៏បានទិន្នផលខ្ពស់។ទឹកឃ្មុំបានមកពីផ្កាគ គឺធំក្លិនផ្កាគតែម្តង ហើយវាមានប្រសិទ្ធភាពទៅលើជំងឺក្អក ផ្តាសាយដោយ-សារវាមានជាតិជូរៗនៅចុងមាត់តិចៗ។ទឹកឃ្មុំផ្កាគវាមានកំហាប់ខាប់ខ្លាំងជាងផ្កាផ្សេងៗ»។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «នៅកសិដ្ឋានរបស់ខ្ញុំ មុននឹងប្រមូលផលទឹកឃ្មុំខ្ញុំត្រួតពិនិត្យនៅកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមតែម្តងដោយពិនិត្យមើលជាតិទឹកក្នុងទឹកឃ្មុំថា តើវាគ្រប់អាយុប្រមូលផលឬនៅ?យើងមានអ្នកជំនាញកសិកម្មរបស់យើងត្រឹមត្រូវ។សម្រាប់អ្នកញ៉ាំទឹកឃ្មុំជាប្រចាំ គឺវាបានការពារប្រព័ន្ធភាពស៊ាំក្នុងរាងកាយបានល្អ មិនងាយឈឺទេ»។
បើតាមអ្នកស្រី សុធារ៉ា អាយុកាលនៃទឹកឃ្មុំដែលអាចយកបានគឺ ១ ខែ ក៏ប៉ុន្តែជាធម្មតាគេមើលតាមសភាពជាក់ស្តែងដែរថាតើផ្លិតរបស់ឃ្មុំបិទជិតដែរឬអត់ ដែលគេមានសន្ទះមើលទៅលើសម្បុកឃ្មុំ។ដោយសារតែត្រូវកំណត់ឱ្យគ្រប់អាយុនេះហើយបានជាទឹកឃ្មុំក្នុងកសិដ្ឋានអ្នកស្រីមានគុណភាពល្អជាងទឹកឃ្មុំក្នុងព្រៃ ព្រោះយើងទុកដល់គ្រប់អាយុល្អបានយើងយក បានន័យថាទឹកឃ្មុំនោះវាមានសមត្ថភាពជាឱសថតែម្តង បានយើងយកដោយយើងមិនប្រមូលទឹកឃ្មុំខ្ចីទេ។ ចំពោះការប្រមូលផលទឹកឃ្មុំវិញក្នុង ១ រដូវៗអ្នកស្រីអាចប្រមូលបាន ៣ តោនទៅតាមប្រភេទផ្កាខុសៗគ្នា។
ពាក់ព័ន្ធនឹងផ្ទះសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំយកទឹកវិញ អ្នកស្រី សុធារ៉ា បញ្ជាក់ថា សម្រាប់កសិដ្ឋានអ្នកស្រី មានសត្វឃ្មុំចំនួន ២០០ ហិប ហើយក្នុង ១ ហិបៗឬ ១ ធុងៗមានសត្វឃ្មុំចន្លោះពី ២ ទៅ ៣ ម៉ឺនក្បាល ខណៈសត្វឃ្មុំក៏ជាពូជក្នុងស្រុកដែរ។
ទន្ទឹមនេះ អ្នកស្រីក៏មានការគាំទ្រទៅដល់កសិកម្មផ្សេងៗទៀតដែរ ប្រសិនបើគាត់មានចំណេះជំនាញក្នុងការចិញ្ចឹមឃ្មុំ គឺគាត់អាចសហការជាមួយកសិដ្ឋានរបស់អ្នកស្រីបាន។ ជាការពិតទៅ គោលបំណងនៃការបង្កើតប្រ៊នដ៍ទឹកឃ្មុំរបស់អ្នកស្រីគឺជួយដល់ប្រជាកសិករដែរ បានន័យថា នៅពេលអ្នកស្រីលាតសន្ធឹងទីផ្សារលើសពីការផ្គត់ផ្គង់ គឺអ្នកស្រីជួយចូលរួមជាមួយកសិករដោយពួកគាត់ត្រូវសិក្សាពីជំនាញនេះដោយភាពស្មោះត្រង់។ ជាគោលបំណងអ្នកស្រី គឺជួយកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាកសិករតាមរយៈការជួយបណ្តុះបណ្តាលជំនាញចិញ្ចឹមសត្វឃ្មុំ និងជួយផ្តល់ការងារក្នុងកសិដ្ឋានដល់ពួកគាត់។
បើតាមអ្នកស្រី សុធារ៉ា បច្ចុប្បន្នទឹកឃ្មុំរបស់អ្នកស្រីមានលក់តែក្នុងប្រទេសទេ តែភ្ញៀវបរទេសក៏បានទាក់ទងមកអ្នកស្រីដែរ តែមិនទាន់ត្រូវរ៉ូវតម្លៃគ្នា ព្រោះអតិថិជនពីប្រទេសវៀតណាមគេឱ្យតម្លៃទាបពេក។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកស្រីក៏មានគម្រោងនាំទឹកឃ្មុំចេញទៅក្រៅប្រទេសដែរ ដូចជា ទីផ្សារនៅអាមេរិក និងចិន ព្រោះប្រទេសទាំងនេះមានតម្រូវការទឹកឃ្មុំច្រើនដើម្បីផ្គត់ផ្គង់តាមរោងចក្រសម្រាប់ធ្វើជាភេសជ្ជៈឬឱសថជាដើម។ ចំពោះដំណើរការនៃអាជីវកម្មទឹកឃ្មុំរបស់អ្នកស្រីគឺភាគច្រើនលក់ជាតំណាងចែកចាយក្នុងស្រុក លក់ ហ្វ្រេនឆាយ ហើយនិងផ្គត់ផ្គង់នៅតាមភោជនីយដ្ឋាន ហាងកាហ្វេបានប្រមាណជា ៨០ ភាគរយដែរ។
អ្នកស្រី សុធារ៉ា បានលើកឡើងថា សម្រាប់ទឹកឃ្មុំរបស់អ្នកស្រី គឺបានជួយទៅដល់សង្គមជាតិច្រើនដែលជាគោលបំណងធំរបស់អ្នកស្រីដែលទី១ បានជួយដល់ប្រជាកសិករក្រីក្រខ្លះនៅតាមបណ្តាខេត្តមួយចំនួនតាមរយៈការផ្តល់ជាការងារ និងជួលទីតាំងរបស់ពួកគាត់។ ទី២ គឺអ្នកស្រីចង់បង្កើតប្រ៊េនដ៍ទឹកឃ្មុំជារបស់ខ្មែរមួយដែលអាចជួយលើកកម្ពស់ផលិតផលរបស់ខ្មែរថា[យើងក៏មានទឹកឃ្មុំរបស់ប្រទេសយើងដែលមានគុណភាពល្អដូចជាបរទេសដែរ]និងទី៣ គឺអ្នកស្រីបានចូលរួមចំណែកជួយដល់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាក៏ដូចជាបានបរិច្ចាគប្រាក់មួយចំនួនទៀតទៅដល់កុមារកំព្រា។
បើតាមអ្នកស្រី សុធារ៉ា សម្រាប់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមឃ្មុំរបស់អ្នកស្រី គិតរហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះបានដំណើរការអស់រយៈពេល ៣ ឆ្នាំមកហើយ តែ ២ ឆ្នាំដំបូងជាលក្ខណៈលក់ធម្មតាៗទេ តែដោយសារតែមានអតិថិជនគាំទ្រច្រើនក្នុងរយៈពេល ១ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ទើបអ្នកស្រីបានដាក់ពាក្យស្នើសុំជាលក្ខណៈក្រុមហ៊ុនស្តង់ដាតាមរយៈក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម សភាពាណិជ្ជកម្ម ជាដើម៕
