​សៀមរាបៈ បច្ចុប្បន្ននេះ ពុំ​សូវ​ឃើញ​មាន​សិប្បកម្ម​សិល្បៈ​ចម្លាក់​ស្បែក​របស់​ខ្មែរ នៅ​សេសសល់​ច្រើន​ឡើយ ពោល​គឺមាន​ចំនួន​តិចតួច​នៅតាម​រមណីយដ្ឋាន​ទេសចរណ៍​មួយចំនួន​ក្នុង​ខេត្ត​សៀមរាប​។ ភាគច្រើន​សិប្បកម្ម​ចម្លាក់​ស្បែក​ទាំងនេះ មាននៅ​តាមផ្លូវ​ចូលទៅ​ប្រាសាទបាគង និង​នៅខាងមុខ​ប្រាសាទ​ព្រះ​គោ​ផ្ទាល់​តែម្តង​។​


​សិប្បកម្ម​ចម្លាក់​ស្បែក​មួយកន្លែង នៅ​ភូមិ​ឪឡោក ឃុំ​-​ស្រុក​​ប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប ដែល​បាន​បង្កើតឡើង​តាំងពី​ឆ្នាំ ២០០១ មិន​ត្រឹមតែ​ជា​អាជីវកម្ម​បង្កើតឡើង ដើម្បី​ប្រាក់ចំណូល​នោះទេ ប៉ុន្តែ​ជា​ផ្ទះ​ដ៏​កក់ក្តៅ​មួយ ដែល​បាន​ផ្តល់ឱកាស​ឱ្យ​យុវជន​ក្រីក្រ ក្មេង​កំព្រា​ស្នាក់នៅ រៀន​ចម្លាក់​ស្បែក​ផង និង​មានឱកាស​បន្ត​ការសិក្សា​នៅ​មហាវិទ្យាល័យ​ទៀតផង​។​


​លោក ញឹក សេរី​រតនា ដែលជា​ម្ចាស់​សិប្បកម្ម​ចម្លាក់​ស្បែ​កមួយ​នេះ ដែល​ធ្លាប់​ឆ្លងកាត់​ការ​លំបាក​សព្វបែបយ៉ាង​ក្នុង​ឆាក​ជីវិត បាន​ឱ្យដឹងពី​ប្រវត្តិ​របស់ខ្លួន​មុន​មាន​សិប្បកម្ម​ដែល​អាចជួយ​កុមារកំព្រា​ក្រខ្សត់ រយៈពេល​ជាង ២០​ ឆ្នាំ​មកនេះ​ថា​៖ «​ដើមឡើយ​ខ្ញុំ​មិនមែនជា​អ្នកធូរធារ​អី​ទេ ខ្ញុំ​គ្រាន់តែ​ជា​ក្មេង​កំព្រា​ម្នាក់ នៅពេល​អាយុ ៩​ ឆ្នាំ ឪពុកម្តាយ​របស់ខ្ញុំ បាន​ស្លាប់ចោល​អស់​ទៅ ខ្ញុំ​ដើរ​រើស​អេតចាយ ធ្វើ​នំ​ខ្មែរ​ទូល​ដើរ​លក់ ដល់ពេល​មួយ​ឃើញ​រោង​ស្បែក ក៏​ចាប់អារម្មណ៍​ចង់​សុំ​គាត់​ចូលរៀន​»​។


​លោក​បាន​បន្តថា​៖ «​ដល់​ឆ្នាំ​ ២០០១ ខែ ​១២ ខ្ញុំ​បាន​សុំ​ខាង​អង្គភាព​មក​បើក​កន្លែង​ផ្ទាល់​ខ្លួនឯង ព្រោះ​ប្អូន​ខ្ញុំ​ត្រូវ​រៀន​ដល់​មហាវិទ្យាល័យ ហើយ​ប្រាក់ខែ​នៅ​ទីនោះ​ផ្គត់ផ្គង់​ប្អូន​មិន​គ្រាន់​អ៊ីចឹងទៅ ខ្ញុំ​ក៏​ចាប់ផ្តើម​អាជីវកម្ម​ខ្លួនឯង​តិក​តក់ៗ ជួយ​ប្អូន​ផង និង​កុមារកំព្រា​ផង រហូត​ប្រែក្លាយ​កន្លែង​លក់ដូរ​នេះ ពី​អាជីវកម្ម​សម្រាប់​គ្រួសារ​ទៅជា​កន្លែង​មនុស្សធម៌ ជួយ​បង្ហាត់បង្រៀន​ដល់​ក្មេង​ក្រីក្រ និង​ក្មេង​កំព្រា​ឪពុកម្ដាយ​ជាច្រើន​ទៀត​» ។​


​លោក ញឹក សេរី​រតនា បានឱ្យដឹងថា ចំនួន​កុមារ​ដែល​សិប្បកម្ម​របស់លោក​បាន​ជួយ​សរុប​ប្រមាណ​ជាង ១០០​ នាក់ និង​បច្ចុប្បន្ន​មាន​កុមារ​សរុប​ដែល​នៅទីនេះ​មាន​ចំនួន ២៨​ នាក់​។


​ម្ចាស់​សិប្បកម្ម​ចម្លាក់​ស្បែក Khmer Art Leather Carving Little Angels បានឱ្យដឹង​ទៀតថា រយៈពេល​ជាង ២០​ ឆ្នាំ​មកនេះ សិប្បកម្ម​ចម្លាក់​ស្បែក​របស់លោក បាន​កែប្រែ​វាសនា​ក្មេង​កំព្រា​ក្រខ្សត់​ទៅជា​មានការ​ងារ​សមរម្យ​ធ្វើ​ដូចជា ក្រឡាបញ្ជី មគ្គុទេសក៍​ទេសចរណ៍ បុគ្គលិក​ធនាគារ ខ្លះ​មាន​ការងារ​ផ្សេង​ធ្វើ​រៀងៗ​ខ្លួន និង​មាន​យុវជន​ប្រមាណ ៥០​ នាក់ ចាប់​អាជីព​ជា​អ្នក​ចម្លាក់​ស្បែក​។

​ម្ចាស់​សិប្បកម្ម​វ័យ ៤៥ ​ឆ្នាំ​រូបនេះ បានឱ្យដឹង​ទៀតថា កន្លែង​របស់លោក​ជួយ​តែ​ក្មេងៗ កំព្រា​ក្រីក្រ ឪពុកម្តាយ​លែងលះគ្នា ដែល​គាត់​មានបំណង​ចង់​រៀន​បន្ត បញ្ចប់​មហាវិទ្យាល័យ​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​ក្មេងៗ​ដែល​រស់នៅ​ទីនេះ​លោក​បែងចែក​ពេលវេលា​ច្បាស់​លាស់ គឺ​ទាល់តែ​ពួកគេ​ទំនេរ​ពី​ការសិក្សា ទើប​អនុញ្ញាត​ឱ្យជួយ​សិប្បកម្ម ប៉ុន្តែ​ដល់ពេល​រៀន​ត្រូវ​តែ​ទៅ​រៀន បើ​មិន​ទៅ​រៀន​លោក​មិនឱ្យ​រស់នៅ​ទីនេះ​ទេ ព្រោះ​គោលដៅ​របស់លោក គឺ​ជួយ​តែ​អ្នក​ដែល​ចង់​រៀន​។

​លោក​សេរី​រតនា បន្តថា​៖ «​ការរៀន​ជំនាញ​ចម្លាក់​នេះ វា​គ្រាន់តែ​ជា​ជំនាញ​បន្ថែម​សម្រាប់​ពួកគាត់ មិនមែន​ថា មិន​ចង់ឱ្យ​ពួកគាត់​ចេះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ចង់ឱ្យ​ពួកគាត់​មានចំណេះដឹង​ទូទៅ​ឱ្យបាន​ច្រើន ប្រសិនបើ​គាត់​ចាប់​របរ​ស្បែក​នេះ​មិនបាន គាត់​អាចធ្វើ​អ្វី​ផ្សេង​បាន កុំឱ្យ​ចេះតែ​មួយ​ហ្នឹង​»​។

​ដ្បិតថា មុខរបរ​លក់​ចម្លាក់​ស្បែក​មិនបាន​ចំណូល​ច្រើន​ដែល​អាចឱ្យ​លោក​ក្លាយទៅជា​អ្នកមាន​ទេ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា​៖ «​ខ្ញុំ​សប្បាយចិត្ត​ដោយ​យើង​ធ្លាប់​ក្រ​ធ្លាប់​លំបាក ចង់​ឱ្យគេ​ជួយ តែ​ឥឡូវ​យើង​មាន​កិត្តិយស គេ​ហៅថា គ្រូ កូនសិស្ស​មាន​ឡាន ម៉ូតូ​ល្អៗ​ជិះ​ទៅ គេ​ថា នេះ​ជា​ឆ្នាំងបាយ​ដែល​ខ្ញុំ​ផ្តល់ឱ្យ​ពួកគេ​ខ្ញុំ​សប្បាយចិត្ត​»​។

បន្ថែម​ពីលើ​នេះ លោក​ក៏មាន​បំណង​ចង់​បើក​ជា​សារមន្ទីរ​ស្បែ​កមួយ ដែលជា​កន្លែង​ដាក់តាំង​ស្បែក​គ្រប់​ប្រភេទ​មានការ​ពន្យល់ និង​មានការ​អនុវត្ត​ផ្ទាល់ ពោលគឺ​លោក​ចង់ឱ្យ​ក្លាយជា​កន្លែង​ពិរ​ព័រ​ណ៍​សម្រាប់​សិល្បៈ​តែម្តង​។

​សូមបញ្ជាក់ថា ល្ខោន​ស្រមោល​ស្បែក​ធំ ជា​សិល្បៈ​ខ្មែរ​មួយបែប មានកំណើត​តាំងពី ស​.​វ​ទី​ ១ និង​ត្រូវបាន​ចុះ​ក្នុង​បញ្ជី​បេតិកភណ្ឌ​វប្បធម៌​អរូបី​នៃ​មនុស្សជាតិ របស់​អង្គការ​យូណេស្កូ​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ២៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ​ ២០០៥៕