សកម្មភាពលក់បន្លែនៅផ្សារដើមគ និងគំនូសប្លង់ផ្សារដើមគថ្មី។ រូបថត សហការី
ភ្នំពេញៈ ទាំងបន្លែស្លឹក ទាំងបន្លែហូបផ្លែដែលប្រជាកសិករភាគច្រើនដាំតាមបច្ចេកទេស និងប្រើជីធម្មជាតិកំពុងមានតម្រូវការខ្ពស់នៅលើទីផ្សារក្នុងស្រុក ក្នុងនោះក៏មានម្ចាស់ផ្សារក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ១ រូបផងដែរដែលបានប្រកាសគ្រោងចាំទទួលទិញកសិផលពីប្រជាកសិករក្នុង ១ ថ្ងៃចំនួន ៥០០ តោន។
ផ្សារដែលគ្រោងទទួលទិញកសិផលនេះឈ្មោះផ្សារដើមគថ្មីដែលមានលោកផាន សុភ័ក្រ ជាម្ចាស់ និងមានទីតាំងនៅភូមិត្រពាំងថ្លឹង ៤ សង្កាត់ចោមចៅ ១ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។
លោក ផាន សុភ័ក្រ ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ថា នៅដើមខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ លោកនឹងចាប់ផ្តើមដំណើរការទទួលទិញបន្លែកសិផលពីប្រជាកសិករខ្មែរក្នុង ១ ថ្ងៃ កំណត់យក ៥០០ តោន។ ការចាប់ផ្តើមទទួលទិញនឹងធ្វើនៅក្នុងខែកញ្ញាដោយសារបច្ចុប្បន្នសំណង់ផ្សាររបស់លោកនៅមិនទាន់សាងសង់រួចរាល់នៅឡើយ។ ចំពោះការដាក់ឈ្មោះ [ផ្សារដើមគថ្មី] នេះក៏មិនមានន័យថា រើពីផ្សារដើមគចាស់ទៅលក់ដែរ តែលោកដាក់ឈ្មោះផ្សារដើមគថ្មីនេះគឺលោកចង់បង្កភាពងាយស្រួលចំណាំដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងងាយយល់ ពោលគឺគ្រាន់តែឃើញស្លាក ឬឮថាផ្សារដើមគថ្មី គាត់នឹងយល់ថា ជាផ្សារបន្លែតែម្តង។
លោកបានបន្តថា ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកក៏បានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងពាណិជ្ជកម្មដោយភ្ជាប់ឈ្មោះថាផ្សារដើមគថ្មី ២៤ ម៉ោងទៀតផងដែរ ព្រោះកុំឱ្យជាន់ឈ្មោះគ្នានឹងផ្សារដើមគ។ ជាគោលបំណងនៃការបង្កើតផ្សារដើមគថ្មីនេះគឺ ទី១ ជាការរួមចំណែកមួយជួយរកទីផ្សារកសិកម្មជូនប្រជាកសិករ។ ទី២ គឺជាការចូលរួមជាមួយនឹងអាជ្ញាធរសាលារាជធានីភ្នំពេញដើម្បីលុបបំបាត់ការលក់ដូរនៅតាមចិញ្ចើមផ្លូវសាធារណៈជាបណ្តើរៗដែលនេះជាបំណងរបស់លោក។ នេះគ្រាន់តែចង់ចូលរួមនិងមានយុទ្ធសាស្ត្រមួយចំនួនក្នុងការធ្វើសមាហរណកម្មបញ្ឈប់ការលក់ដូរតាមចិញ្ចើមផ្លូវសាធារណៈប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានពោលថា៖ «អ្វីដែលខ្ញុំគិតថាលុបបំបាត់ការលក់ដូរនៅលើចិញ្ចើមផ្លូវសាធារណៈ គឺពុំមានន័យថា ស្អប់ខ្ពើមបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋជាជាតិសាសន៍ខ្លួនដែលប្រកបរបរនោះទេ។ ប៉ុន្តែការលក់ដូរនៅលើចិញ្ចើមផ្លូវសាធារណៈនោះវាបង្កភាពស្មុគស្មាញដល់អាជ្ញាធរ វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។ អ្វីដែលពិសេសនោះវាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់ និងកិត្តិសព្ទសង្គមជាតិ»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ហេតុដូច្នេះហើយទើបបានលោកខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើ រីឯចំពោះផែនការទៅលើទីផ្សារកសិកម្មនេះក៏លោកមានបំណងកាត់បន្ថយការនាំកសិផលចូលក្នុងប្រទេស កាត់បន្ថយការធ្វើចំណាកស្រុករបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ។ បើនិយាយឱ្យអស់ទៅ មានន័យថា ការកាត់បន្ថយការនាំលុយចេញទៅក្រៅប្រទេស ហើយក៏ជាការរួមចំណែកមួយជួយកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។ ប៉ុន្តែអ្វីៗបានត្រឹមតែគិតបានត្រឹមតែធ្វើម្នាក់ឯង មិនមានការចូលរួមចំណែកពីផ្នែកណាមួយទេ។
បើតាមលោក សុភ័ក្រ ថ្វីដ្បិតតែផ្សាររបស់លោកនៅមិនទាន់សាងសង់រួចក្តី តែជារឿយៗមានប្រជាពលរដ្ឋទូរស័ព្ទសួរលោកអំពីការទទួលទិញកសិផលកសិកម្ម ហើយលោកចេះតែសុំពន្យារពេល ព្រោះផ្សារមិនទាន់សង់រួច។លោកទទួលទិញចូលកសិផលជាបន្លែ តែត្រូវឱ្យមានតុល្យភាពគ្នារវាងកសិករជាមួយនឹងឈ្មួញកណ្តាល។ បានន័យថា កុំឱ្យឈ្មួញកេងចំណេញពីប្រជាកសិករច្រើនពេក ដោយលោកគិតគូរតាំងពីការដាំបន្លែ និងការប្រមូលទិញ។ ជាមួយនេះលោកត្រូវបង្កើតឱ្យមានដេប៉ូសម្រាប់ទទួលទិញកសិផលនិងមានការវេចខ្ចប់ត្រឹមត្រូវដែលការវេចខ្ចប់នេះក៏ត្រូវការកម្លាំងពលកម្មដែលជាការបង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងមូលដ្ឋានទៀតផង។
លោក សុភ័ក្រ បានបញ្ជាក់ថា ក្រោយពីវេចខ្ចប់រួចត្រូវមានការដឹកជញ្ជូនដែលការដឹកជញ្ជូននេះត្រូវប្រើរថយន្តត្រជាក់ [ក្លាស្សេ] ដូចជា ប្រភេទបន្លែស្លឹក ត្រូវដឹកតាមរថយន្តត្រជាក់ជាដើម។ សម្រាប់ទីតាំងផ្សាររបស់លោកក៏មានសាងសង់ជាឃ្លាំងសម្រាប់ក្លាស្សេមួយដែលមានទទឹង ១២ ម៉ែត្រ និងបណ្តោយ ៦០ ម៉ែត្រសម្រាប់ស្តុកកសិផលណាដែលត្រូវការត្រជាក់។ ចំពោះកសិផលដែលលោកទទួលទិញពីប្រជាកសិករនោះគឺទុកសម្រាប់ចែកចាយលក់បន្ដឱ្យអាជីវករនៅក្នុងផ្សារហ្នឹង ហើយអាជីវករក៏បន្តចែកចាយឱ្យអាជីវករនៅតាមបណ្តាខេត្តផ្សេងៗទៀត។
លោក សុភ័ក្រ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ជាគោលដៅទៅថ្ងៃខាងមុខក៏ដូចជាការរួមចំណែកជាមួយសាលារាជធានីភ្នំពេញគឺលោកគ្រោងនឹងបង្កើតផ្សារធំៗចំនួន៥ទីតាំងនៅជុំវិញរាជធានីភ្នំពេញ។ មានន័យថា ប្រជាពលរដ្ឋជាអាជីវករដែលមកពីតាមបណ្តាខេត្តត្រូវឈប់នៅតាមខ្សែក្រវាត់ក្រុងហើយសម្រាប់អ្នកនៅផ្នែកខាងក្នុងនឹងចេញទៅខាងក្រៅដើម្បីនាំកសិផលទៅលក់ដូរនៅទីនោះ ដែលការធ្វើបែបនេះអាចកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បានមួយកម្រិតផងដែរ។ មួយវិញទៀតលោកនឹងបង្កើតឱ្យមានទីផ្សារតាមអនឡាញដែលអតិថិជនមានទីតាំងនៅឆ្ងាយៗគឺមិនបាច់មកទិញផ្ទាល់ទេគ្រាន់តែប្រាប់តាមទូរស័ព្ទនឹងដឹកដល់ទីតាំងតែម្តង។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ចំពោះតម្លៃបន្លែយ៉ាងណានោះ លោកមិនទាន់កំណត់បានទេ ដោយសារផ្សារទើបបង្កើតថ្មី តែទៅថ្ងៃមុខលោកនឹងកំណត់តម្លៃទីផ្សារថេរមួយ។ ម្យ៉ាងទៀតបច្ចុប្បន្នការនាំកសិផលកសិកម្មចូលស្ទើរតែ ៧០ ទៅ ៨០ ភាគរយទៅហើយ អ៊ីចឹងលោកពិបាកនឹងកំណត់តម្លៃទីផ្សារនៅក្នុងស្រុក។
លោក ផុន ថៃលាង ប្រធានផ្នែកទីផ្សារនៅក្នុងសហគមន៍កសិកម្មស្អាងភ្នំរីកចម្រើនបានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នសហគមន៍ស្អាងភ្នំរីកចម្រើន ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល ដែលមានសមាជិកចំនួន ២២៩ នាក់ជាកម្លាំងផលិតការដាំដុះ។
ចំពោះដំណឹងដែលថា នឹងមានការទទួលទិញកសិផលកសិកម្មបែបនេះ លោកបានបង្ហាញក្ដីរីករាយនឹងទទួលយកពីព្រោះថា ថ្វីដ្បិតបច្ចុប្បន្នសហគមន៍មានដៃគូក្រុមហ៊ុនទទួលទិញបន្លែក្ដី ប៉ុន្តែការទទួលទិញនោះមិនបានយកតាមកំណត់ទេ ដោយពេលខ្លះបន្លែដែលកសិករបេះច្រើនហួសការកំណត់របស់ក្រុមហ៊ុនធ្វើឱ្យសល់និងមិនដឹងជាយកទៅលក់នៅទីណា។
លោកបានឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនដៃគូបានទិញបន្លែពីសហគមន៍របស់លោកតែ ៣ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ក្នុង ១ សប្តាហ៍ ដែលមានចន្លោះពី ៥០០ គីឡូក្រាមទៅ ៧០០ គីឡូកក្រាមតាមការបញ្ជាទិញពីក្រុមហ៊ុន។ ប៉ុន្តែមានប្រជាកសិករក្នុងសហគមន៍របស់លោកខែខ្លះបានដាំលើសពីតម្រូវការរបស់ក្រុមហ៊ុន ហើយខែខ្លះផ្គត់ផ្គង់ឱ្យក្រុមហ៊ុនមិនគ្រប់គ្រាន់ ដោយសារខាងក្រុមហ៊ុនទទួលទិញមិនទៀងទាត់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រសិនបើមានខាងផ្សារទទួលទិញច្រើន គឺកាន់តែជំរុញទឹកចិត្តឱ្យកសិករខិតខំដាំដុះបន្ថែមទៀត ព្រោះពួកគាត់រស់នឹងអាជីពនេះទៅហើយ»៕
