បាត់​ដំបង: បាត់​ដំបង ជាទី​ក្រុង​ពោរពេញ​ទៅ​ដោយ​​ភាព​អស្ចារ្យ​នៃ​សិល្បៈ ក៏ដូចជា​​​​ស្ថាបត្យកម្មចាស់​ៗ​ ថ្មីៗ​នេះ​បានរៀបចំ​ពិធី​មហោស្រព​ «​​បាត់​ដំបង​ក្នុង​ក្ដីស្រមៃ​​៖ សិល្បៈ​សម្រាប់​ការ​​កសាង​ថ្ងៃ​អនាគត​»។​

​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​រួមគ្នា​​រវាង​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ​ Fonds Métis និង​ទីភ្នាក់ងារ Française de Développement (AFD) បាន​បង្កើត​​ជា​ស្នាដៃ​មួយ​ក្នុងការ​ប្រើប្រាស់​សិល្បៈ​ជា​កាតាលីករ​ដើម្បី​ផ្តួចផ្តើម​ការសន្ទនា​លើ​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព​។​

មហោស្រព​បង្ហាញ​ពី​បញ្ហា​ប្រឈម និង​កាលានុវត្តភាព​របស់​ខេត្ត​ទាក់ទង​នឹង​កិច្ច​អន្តរាគមន៍​របស់ AFD ក្នុង​តំបន់ រួម​ទាំង​ការគ្រប់គ្រង​ធន​ធាន​ទឹក ការអប់​រំ និង​លទ្ធភាព​ទទួលបាន​អគ្គិសនី​។​


​ដោយមាន​អ្នកចូលរួម​ជាង​ ១ ​ពាន់​នាក់ និង​ស្នាដៃ​ដាក់តាំង​បង្ហាញ​ដោយ​ឥតគិតថ្លៃ​រហូតដល់​ថ្ងៃទី ២៨ ខែតុលា នៅ​សួន​ច្បារ​​សម្តេច​ក្រឡា​ហោម ស ខេង ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​ទទួលបាន​ការចាប់​អារម្មណ៍​យ៉ាងខ្លាំង​។​

អ្នកស្រី Sandrine Boucher នាយក​ប្រចាំ​ប្រទេស​របស់ AFD បាន​និយាយថា៖​ «​សិល្បៈជាឫសគល់​នៃ​ការ​បង្កើត​អារម្មណ៍ និង​គំនិត​ ជាមួយ​នឹង​​ថាមពល​ពិសេស​ក្នុង​ការ​កៀរគរ​មនុស្ស​​គ្រប់​ជំនាន់មក​​ពិភាក្សា​​គ្នា​»​​។​


​អ្នក​ស្រី​បន្តថា គោលបំណង​នៃ​មហោស្រព​នេះ គឺ​ដើម្បី​ប្រមូល​គំនិត​យោបល់​​ទាំងនេះ ដើម្បី​រិះ​​រក​ដំណោះស្រាយ​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព​របស់​ខេត្ត​បាត់​ដំបង​។​


​អ្នកស្រី​ Camille Esparsa អ្នក​ទទួល​បន្ទុក​គម្រោង​ (AFD) បាន​និយាយ​ថា ព្រឹត្តិ​ការណ៍​នេះ​គឺមាន​សារៈ​សំខាន់​សម្រាប់​ទីភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍន៍​បារាំង (AFD)​។​

​តាមរយៈ​ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ អ្នកស្រីបាន​ឱ្យ​ដឹង​​ថា ភាគី​​សហការទាំង​អស់​​មានបំណង​ចង់​បង្ហាញថា​ សិល្បៈ​មិន​ត្រឹមតែ​ជា​ទម្រង់​​នៃ​ការបញ្ចេញមតិ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ក៏​ជា​កត្តា​ជំរុញ​ឱ្យមាន​ការផ្លាស់ប្តូ​រ​ប្រកបដោយ​អត្ថន័យ​នៅក្នុង​សហ​គមន៍​ផង​ដែរ​។

អ្នកស្រីបាន​និយាយថា​៖ «​​យើង​ចង់​បំផុសគំនិត​ប្រជាជន​ខេត្តបាត់ដំបង​ឱ្យ​កសាង​អនាគត​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​សម្រាប់​ខេត្ដ​ពួកគេ​។ ស្នាដៃ​សិល្បៈ​​នីមួយៗ​ដែល​ដាក់តាំង​បង្ហាញជា​​ការ​​លើកទឹកចិត្តចំពោះ​លើ​បញ្ហា​ប្រឈម​នៃ​វិស័យ​សេដ្ឋ​កិច្ច​​សំខាន់ៗ​។ យើង​សង្ឃឹមថា ​ស្នាដៃ​សិល្បៈ​ទាំងនេះ​នឹង​ជំរុញ​គំនិត​អភិវឌ្ឍ​ន៍ដល់​ខេត្ត​»​។

AFD Group លើក​កម្ពស់​គោល​នយោបាយ​របស់​បារាំង​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ និង​សាមគ្គីភាព​អន្តរជាតិ ដោយ AFD ផ្ដោត​លើ​​​វិស័យ​សាធារណៈ និង​អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ហើយ Proparco សម្រាប់​វិស័យ​ឯកជន និង​អ្នកជំនាញ​បារាំង​សម្រាប់​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​ប​ច្ចេកទេស​។​

ពួកគេ​ដឹកនាំ​គម្រោង​ជាង ៤ ពាន់​ នៅ​ទូទាំង ១១៥​ ប្រទេស ដោយ​ធ្វើ​ការតស៊ូ​មតិ​លើ​បញ្ហា​​អាកាសធាតុ ជីវចម្រុះ សន្តិភាព និង​សមភាព​យេនឌ័រ​។ គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​របស់​ពួកគេ​គាំទ្រ​ការយកចិត្តទុកដាក់រ​បស់​ប្រទេស​បារាំង ​ចំពោះ​គោល​ដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព​។​

គម្រោង​នេះ​បានចាប់ផ្តើម​ជាមួយ​សិក្ខា​សាលា​មួយ​ឈ្មោះថា Phare Design Lab ខេត្តបាត់ដំបង កាលពី​ខែ មក​រា ឆ្នាំ​ ២០២៣ ដោយ​រួមសហការ​ជាមួយ​អង្គការ​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ និង​សាលា​ជំនាញ​សិល្បៈ ទស្សនីយភាព​។

ក្នុងអំឡុង ​១​ សប្តាហ៍ និស្សិត​ប្រមាណ ​២០ ​នាក់​បាន​ជួបជុំគ្នា​ដោយ​បំពេញការងារ​ជា​ក្រុម​ដើម្បី​រៀបចំ​ការដាក់​បង្ហាញ​ស្នាដៃ​សិល្បៈ​មួយ​នៃ​កម្ពុជា ដែល​សម​ស្រប​សម្រាប់​អនាគត​។

សិល្បករ​អាជីព​ ៣ ​រូប ​បាន​កៀរគរ​គ្នា​ដើម្បី​ជួយ​ជ្រោមជ្រែង​និស្សិត​ក្នុងការ​បង្កើត កសាង និង​ដាក់តាំង​ស្នាដៃ​ទាំងនេះ​។ ទី​បំផុត​​ទៅ ស្នាដៃ​សិល្បៈ​ចំនួន ​៥ ​ប៉ុណ្ណោះ​ត្រូវបាន​រក្សាទុក ដើម្បី​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​ភាពចាំបាច់​ផ្នែក​សិល្បៈ បច្ចេក​ទេស និង​ថវិកា​នៃ​គម្រោង​។​

បើ​យោងតាម​លោក អូស្មាន់ ខាវ៉ាចា នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ​គោលបំណង​ចម្បង​របស់​មូលនិធិ Fonds Métis គឺ​ដើម្បី​កសាង​ស្ពាន​រវាង​ការ​អភិវឌ្ឍ និង​សិល្បៈ ក៏ដូចជា​បង្កើន​​ភាពជា​ដៃគូ។​

​បានចាប់ផ្តើម​នៅ​ឆ្នាំ ២០២១​ ដោយមាន​ការគាំទ្រ​ពី​ទីភ្នាក់ងារ​អភិវឌ្ឍន៍​បារាំង មូលនិធិ Fonds Métis សហការ​ជាមួយ​ផ្នែក​អភិវឌ្ឍន៍ សិល្បៈ និង​វិស័យ​ឯកជន​។​

​វា​ផ្តល់​ហិរញ្ញប្បទាន​ដល់​គម្រោង​សិល្បៈ ដើម្បី​ពង្រីក​ឥទ្ធិពល​នៃ​គោលនយោបាយ​អភិវឌ្ឍន៍ ដោយ​ធ្វើការ​យ៉ាង​ជិតស្និទ្ធ​ជាមួយ​សហគមន៍​មូលដ្ឋាន​គោលដៅ​។ គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​ដែលមាន​ឥទ្ធិពល​របស់​ពួកគេ​ត្រូវបាន​បង្ហាញ​ជាស​កល​។​

​លោក ខាវ៉ាចា បាន​បន្ដថា​៖ «​លើសពីនេះ ទីភ្នាក់ងារ​​ (AFD) ​​ប្រារព្ធ​ខួប​លើក​ទី 30 នៃ​ការងារ​នៅ​កម្ពុជា​នៅ​ឆ្នាំ ២០២៣​ ហើយ​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ​នឹង​ប្រារព្ធ​ខួប​លើក​ទី៣០​ នៅ​ឆ្នាំ ២០២៤​។​ ដូច្នេះ​អង្គការ​ទាំង ២​ មានការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​យ៉ាង​មុតមាំ ​​ក្នុង​ការ​កសាង​សហគមន៍​ឱ្យ​កាន់តែ​រឹងមាំ​​នៅ​កម្ពុជា​»​។​

​មហោស្រព​ «​​បាត់ដំបងក្នុង​ក្ដីស្រមៃ​​» បង្ហាញ​ស្នាដៃ​របស់​សិល្បករ​ចំនួន ២៧ នាក់ ​ជា​និស្សិត​ចម្បង​នៅ​អង្គការ​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ ដែល​បាន​ចូលរួម​សិក្ខា​សាលា​ដែល​រៀបចំ​ដោយ​សិល្បករ​ខ្មែរ​បច្ចុប្បន្ន​ឈានមុខ​គេ​ចំនួន ៣ គឺលោក​ វុ​ធ លី​ណូ អ្នកនាង​ អេង ដា​ណែ​ត និង ខៀវ សំណាង​។​

​ស្នាដៃ​សិល្បៈ​៤ ​រួមមាន «​បាក់​ព្រា​» «​មាន​អគ្គិសនី មានការ​កែច្នៃ​» «​ជំនាន់​ថ្មី សករាជ​ថ្មី​» និង «​តំណក់​ជីវិត​» បង្ហាញ​អំពី​ទិស​ដៅ​នៃ​ការអភិវឌ្ឍ​ខេត្ត​បាត់​ដំបង​នៅក្នុង​វិស័យ​សំខាន់ៗ​នៃ​ការគ្រប់គ្រង​ការនេសាទ លទ្ធភាព​ទទួលបាន​អគ្គិសនី ការ​អប់រំ និង​ការគ្រប់គ្រង​ធនធានទឹក​។ ស្នាដៃ​ទាំងនេះ​ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​ដោយ​ប្រើប្រាស់​សម្ភារ​ធម្មជាតិ និង​​ឬ​វត្ថុ​ចាស់ៗ​។

​ស្នាដៃ​សិល្បៈ​ទី៥ «​ដី​មាស​» មានការ​ចូលរួម​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពី​ពលរដ្ឋ​។ អ្នកចូលរួម​មហោស្រព​ត្រូវបាន​អញ្ជើញ​ឱ្យចូល​រួម​ចំណែក​​យ៉ាងសកម្ម​ក្នុង​ស្នាដៃ​នេះ​។ ក្នុងន័យនេះ អ្នក​ចូលរួមបាន​ទស្សនា​ព្រៃ​មួយ​ធ្វើឡើង​ពី​វ​ល្លិ និង​មែក​ឈើ ដោយ​មាន​ពិល​​បំភ្លឺ​មួយ​។

​​ទន្ទឹមនឹង​នោះដែរ ទស្សនីយភាព​សៀក​មួយ​បាន​ប្រព្រឹត្តទៅ​ក្នុងអំឡុង​នៃ​ការសម្ពោធ​បើក​មហោស្រព​នេះ​។ ទស្សនីយភាព​សៀក​មិន​ធ្លាប់មាន​ខាងលើ​ដែល​ធ្វើឡើង​ដោយ​អង្គការ​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ បាន​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ឱ្យឃើញ​នូវ​ភាព​ធំធេង​ផ្នែក​សិល្បៈ​នៃ​ស្នា​ដៃ​ទាំង​នេះ​។

​​អ្នកស្រី អេង រិទ្ធ​ដាណេត ​សិល្បការិនី​អាជីព អ្នកផ្តល់​ការណែនាំ​នៅក្នុង​គម្រោង​ខាងលើបានឱ្យ​ដឹង​ថា៖​ «​ខ្ញុំ​បានឃើញ​ភាព​រីក​ចម្រើន​គួរឱ្យកត់សម្គាល់​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ត្រិះរិះ​ពិចារណា​របស់​សិស្ស​ស្តីពី​បញ្ហា​សង្គម និង​សហ​គមន៍ ដែល​បាន​ធ្វើឱ្យ​វិធី​សាស្ត្រ​សិល្បៈ​របស់​ពួកគេ​មាន​ភាព​សម្បូរ​បែប​យ៉ាង​ខ្លាំង​»។

អ្នកស្រីបន្ដ​ថា​៖ «​កិច្ចពិភាក្សា​របស់​ពួកយើង​បាន​ផ្តោតលើ​សារៈសំខាន់​ក្នុងការ​ទទួលស្គាល់​សិល្បៈ​នៅក្នុង​បរិស្ថាន ដែល​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មានកា​រ​បង្កើត​ស្នាដៃ​សិល្បៈ ដែល​ចាក់​ឫស​យ៉ាងជ្រៅ​ទៅក្នុង​បរិបទ​សង្គម​»។​​

​បន្ទាប់ពី​ជំងឺ​រាតត្បាត​កូ​វីដ​ ១៩ បានបំផ្លាញ​​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ជាច្រើន​នៅ​កម្ពុជា និង​ពិភពលោក​ លោក ខា​វ៉ាចា ​បាន​ឱ្យ​​ដឹង​ថា លោក​រីករាយ​ស្វាគមន៍​ភ្ញៀវ​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ មកកាន់​ខេត្តបាត់ដំបង និង​​​អង្គការ​ហ្វារ​ពន្លឺ​សិល្បៈ​។​

​លោក​បាន​បន្តថា​៖ «​ខណៈ​រដូវ​កាល​ចាប់ផ្តើម យើង​សង្កេតឃើញ​ភ្ញៀវទេសចរ និង​អ្នកទស្សនា​កាន់តែច្រើន​ក្នុង​កម្មវិធី​សៀក​របស់​យើង ក្នុង​ដំណើរ​កម្សាន្ត​ក្នុង​​សាលា​របស់​យើង និង​ក្នុង​ក្រុង​បាត់ដំបង​ជាទូទៅ​»​។​

​លោក​បាន​ធានាថា ពិធីបុណ្យ​អុំទូក​នៅ​ខេត្ត​បាត់​ដំបង ក៏​នឹង​ក្លាយជា​ព្រឹត្តិការណ៍​ដ៏​ធំ និង​ជោគ​ជ័យ​ផងដែរ ដើម្បី​នាំ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​​ជាតិ និង​បរទេស​មក​លេង​ខេត្ត​ចាប់ពី​ថ្ងៃ​ទី ២៧-២៩ ខែតុលា​។​

​លោក​បាន​បន្ថែម​ថា លោក​សង្ឃឹមថា​នឹងមាន​អ្នកធ្វើ​ដំណើរ​ច្រើន​ទៀត​មក​ទទួលបាន​បទ​ពិសោធន៍​សិល្បៈ​ និង​វប្បធម៌​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែល​ធ្វើឱ្យ​វា​ក្លាយជា​កន្លែង​ដ៏​អស្ចារ្យ​មួយ​សម្រាប់​ការ​ទស្សនា​៕