ប្រភេទខ្យងមានតម្លៃខ្ពស់ និងកន្លែងចិញ្ចឹមនៅខេត្តមណ្ឌលគីរី ។ រូបថត សហការី
មណ្ឌលគិរី: ជាអ្នកស្រឡាញ់វិស័យកសិកម្មតាំងពីកុមារភាពលោក ហាច ឆន (Hach Chhorn) បានប្រឡងជាប់អាហារូបករណ៍នៅវិទ្យាស្ថានកសិកម្មព្រែកលៀប និងបានប្រឡូកក្នុងវិស័យកសិកម្មដោយបានចូលរួមជាមួយបណ្ដាអ្នកជំនាញផ្សេងៗទៀតទូទាំងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ដោយមើលឃើញពីសមាជិកក្រុមតាមប្រទេសជិតខាងចិញ្ចឹមខ្យងពូជជប៉ុនព្រោងព្រាត ជាពិសេស ជាមួយតម្លៃដ៏ខ្ពស់ លោក ឆន ក៏បានសម្រេចចិត្ដសាកល្បងចិញ្ចឹមខ្យងឈើរី ខ្យងប៊ឺ និងខ្យងទុរេន តាមរយៈការសិក្សាពីប្រទេសជិតខាង។
មានសម្បក និងសាច់លឿងស្រដៀងគ្នា ខ្យង ២ ប្រភេទ ត្រូវបានលោក ឆន ក៏ដូចជាប្រជាកសិករដទៃដាក់ឈ្មោះដូចគ្នាថា ខ្យងប៊ឺ ដែលមានពណ៌លឿងស្លែត និងខ្យងទុរេន មានពណ៌ដូចផ្លែទុរេនទុំ ខណៈខ្យងឈើរី មានពណ៌ក្រមៅ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំចូលចិត្តពិសោធ ខ្ញុំមិនមែនយកតែខ្យង ៣ ប្រភេទនេះទេ ពោលគឺមានខ្យងជាង ១០ ប្រភេទ ដែលខ្ញុំយកមកចិញ្ចឹមក្នុងកសិដ្ឋាន ហើយដល់ពេលខ្ញុំពិសោធគ្រប់ខ្យងទាំងអស់ ឃើញថា ខ្យង ៣ ប្រភេទនេះមានសក្ដានុពលជាងគេលើការចិញ្ចឹម។ មានន័យថាវាទាំងធន់នឹងអាកាសធាតុប្រែប្រួល វាធន់នឹងទឹកភ្លៀង វាអត់ត្រូវចំណាយលើការដូរទឹក និងប្រើចំណីធម្មជាតិ ១០០ ភាគរយ»។
លោកបន្ដថា ផ្ដើមពីខ្យងចម្រុះពូជតែ៣គីឡូក្រាម ក្នុងរយៈពេលជាង១ឆ្នាំ លោកអាចជម្រុះពូជផ្សេងៗឱ្យនៅសល់តិចដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយ ហើយបង្កើតពូជទាំងនោះឱ្យច្រើន ដែលរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ ពូជឈើរី ប៊ឺ និងទុរេនមានជាង ៣០០ អាងក្នុងកសិដ្ឋាន ៤០០ (400 Farm) នៅភូមិអូរណា ឃុំស្រែក្ទម្ព ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី។
ដោយបានសិក្សាផ្ទាល់ដល់ប្រទេសថៃរយៈពេល ១ សប្ដាហ៍ លោក ឆន ក៏បាននាំចូលពូជខ្យងជប៉ុនទាំងនោះពីប្រទេសថៃ តែម្ដងដោយមិនចាំបាច់បញ្ជាទិញពីប្រទេសជប៉ុនឡើយ។
ជាមួយនឹងការបង្កាត់ពូជរហ័សក្នុង ១ អាង ពី ៣០ ទៅ ៤០ ដង ក្នុង ១ ឆ្នាំ លោក ឆន អាចផ្ទុកកូនខ្យងពីចន្លោះ ១ ០០០ ទៅជាង ៣ ០០០ ក្បាល។
ដោយចាប់ផ្ដើមពីពងក្រហមតូចៗបង្កើតជាទម្រង់មូលទ្រវែង មេខ្យង ១ ក្បាលអាចបង្កើតកូនបានពីចន្លោះ ៣០០ ទៅ ៥០០ ក្បាល ហើយក្នុង ១ ឆ្នាំមេ ១ អាចបង្កាត់ពូជបាន ៤០ ដងឯណោះ។
លោកបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ ដោយបង្ហាញរូបភាពខ្យងពណ៌ស្រដៀងគ្នាទាំង ៣ ប្រភេទថា៖ «តាមពិតមានពូជថ្មីៗទៀតដែលយើងនាំចូល ហើយតម្លៃរបស់វា ១ គីឡូ រហូតដល់ ៥០០ ដុល្លារក៏មានដែរ។ តែឥឡូវខ្ញុំបុក ១ គីឡូ ១០០ សិន អា ៥០០ ចាំបន្តទៀត។ បច្ចុប្បន្ននេះ ខ្ញុំចាប់ខ្យងលក់រាល់ថ្ងៃ យ៉ាងអន់ក៏បាន ១-២ គីឡូដែរ។ គិតមើល ១ គីឡូ ១០០ ដុល្លារ»។
បុរសដែលប្រឡូកក្នុងវិស័យកសិកម្មតាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ និងបានបោះបង់ការងារជាប្រធានអង្គការមួយ លោក ឆន បានអះអាងថា ថ្វីដ្បិតតែលោកអាចបង្កាត់ពូជខ្យងរាប់រយអាងយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏លោកមិនទាន់មានលទ្ធភាពក្នុងការចិញ្ចឹមខ្យងសាច់បាននៅឡើយដែរ ដោយអតិថិជនរបស់លោកភាគច្រើនលើសលប់ជាអ្នកទិញយកទៅចិញ្ចឹមបន្ដ។
ធ្លាប់តែជាអ្នកបង្កាត់កូនកង្កែបលក់ លោក ជឿន ជា ងាកមកចិញ្ចឹមខ្យងពូជជប៉ុន នៅខេត្ដកំពង់ធំ ដោយចាប់ផ្ដើមពីការចំណាយប្រាក់ ២០ ម៉ឺនរៀល ទិញខ្យងទុរេនកន្លះគីឡូក្រាម ឬប្រមាណ ៤០ ក្បាល។
លោក ជា បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ ពីសមិទ្ធផលរយៈពេលជិត ២ ខែមកនេះថា៖ «បច្ចុប្បន្ន ខ្ញុំទទួលបានកូនខ្យងចូលខ្ទង់ម៉ឺនក្បាលហើយដោយប្រើ ៣ អាង ដែលនឹងត្រូវបំបែកទៅអាងផ្សេងៗទៀត។ អាយុពួកវាត្រឹមប្រហែលកន្លះខែ យើងដួសវាចេញដាក់អាងថ្មី»។
ផ្ទុយស្រឡះពីការចិញ្ចឹមកូន និងមេពូជកង្កែប ដែលទាមទារការយកចិត្ដទុកដាក់ខ្ពស់ លោក ជា បានអះអាងថា ខ្យងជប៉ុនដែលលោកបានទិញពីលោក ឆន និងទទួលការបណ្ដុះបណ្ដាលពីម្ចាស់កសិដ្ឋាន ៤០០ នេះផងនោះ ពិតជាងាយស្រួលចិញ្ចឹម និងមិនចំណាយលើចំណីច្រើនឡើយ។ ត្រឹមរយៈពេលដ៏ខ្លីប៉ុណ្ណោះ កូនខ្យងរបស់លោក ដែលធំឡើងមានពូជរហូតដល់ ៣ ប្រភេទ មានអតិថិជនមកសុំចែកទិញបន្ដជាហូរហែ។
លោកបាននិយាយថា៖ «មានអ្នកចង់ចិញ្ចឹមមកសួរនាំចែកកូនពីខ្ញុំ ២ គីឡូក្រាម ដោយ ១ គីឡូក្រាមតម្លៃ ១០០ ដុល្លារ តែខ្ញុំមិនទាន់ចង់លក់ទេ ពីព្រោះពួកវានៅតូចពេក វាខាតខ្ញុំ»។
អតីតនិស្សិតអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងតយកវេជ្ជសាស្ដ្រ និងពេទ្យសត្វ លោក ឆន បានឱ្យដឹងថា ឈ្មោះកសិដ្ឋាន ៤០០ មិនមែនមានន័យថា មានប្រភេទសត្វត្រឹម ៤០០ នោះទេ ទៅថ្ងៃអនាគត លោកនឹងបង្កើនឱ្យដល់ ៧០០ ប្រភេទនៃពូជសត្វចិញ្ចឹម។
ប៉ុន្ដែបច្ចុប្បន្ននេះ កសិដ្ឋានរបស់លោកមានពូជសត្វ ៤០០ ប្រភេទ ជាហេតុនាំឱ្យហៅកសិដ្ឋាននេះថា កសិដ្ឋាន ៤០០ ដោយរួមផ្សំសត្វចម្រុះ ហើយក្រៅពីខ្យងជប៉ុនដ៏មានតម្លៃថ្លៃ ក៏នៅមានប្រភេទសត្វមានតម្លៃជាច្រើនទៀតផងដែរ។
លោក ឆន បានប្រាប់ថា៖ «នៅនេះគ្រាន់តែព្រាបចូល ២០០ ប្រភេទ ហើយព្រាបខ្លះមានតម្លៃដល់ទៅ ១០ លានរៀល ក្នុង ១ គូហើយ ខណៈព្រាបខ្លះទៀត ១ គូ ត្រឹមតែ ២ ម៉ឺនរៀល។ ព្រាបក៏អាចយកមកធ្វើម្ហូបបានដែរ ដោយសារខ្ញុំទៅវៀតណាម ខ្ញុំចូលទៅឃើញគេមានដីតូចទេ តែគេចិញ្ចឹមបាន ដោយអាចរកបានពី ១ ០០០ ទៅ ៣ ០០០ ដុល្លារ ក្នុង ១ ខែ»។
លោក ឆន នៅមានមាន់ខ្មៅជាមានច្រើនប្រភេទ ដោយពូជខ្លះ ១ គូតម្លៃ ១០ លានរៀល ហើយពូជខ្លះទៀត ១៨ លានរៀល។នៅផ្នែកក្នុងទឹក ក្រៅពីខ្យង ម្ចាស់កសិដ្ឋាន ៤០០ រូបនេះនៅមានប្រភេទត្រីក្រាញ់ ត្រីអណ្ដែងស ខ្ចៅ សត្វសម្រាប់ជាចំណីសត្វដទៃ រួមទាំងមាន់លម្អផ្សេងៗទៀតផង។
ជាទូទៅក្នុងកសិដ្ឋាន ៤០០ ផ្ដោតសំខាន់លើផលិតពូជសត្វ ផលិតពង កូន មេបា និងកូនពូជ មិនថា តែអន្ទង់ ឬពស់ចាន់តាមម និងពស់ព្រលឹតដែលត្រូវបានមើលឃើញមានការចិញ្ចឹមយ៉ាងទូលំទូលាយក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ចំពោះការចិញ្ចឹមខ្យង ៣ ប្រភេទដ៏មានតម្លៃនេះ ត្រូវបានម្ចាស់កសិដ្ឋានអះអាងថា ពិតជាងាយស្រួលទាំងការថែទាំ និងការផ្ដល់ចំណី ដោយលោកតែងតែបង្ហោះវីដេអូចែករំលែកបទពិសោធនៃការចិញ្ចឹមទៀតផង។
លោក ឆន បានឱ្យដឹងថា៖ «ខ្ញុំចង់ចែករំលែកភាពជោគជ័យនេះ ដោយមិនបារម្ភថា មានអ្នកដទៃចិញ្ចឹមបាន និងលក់តម្លៃថោកជាងឡើយ ពីព្រោះខ្ញុំធ្វើច្រើនជាងគាត់។ ខ្ញុំមានគុណធម៌មួយតែងតែចែករំលែក។ ពេលខ្លះទោះបីថ្លៃមែន តែគេទទួលបានជំនាញ និងចំណេះថែមពីយើង ដែលពួកគេនៅតែបន្ដទិញពីយើង»។
ជាមួយការចែករំលែកបទពិសោធ ការបង្រៀនពីវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលតាមឆាតហ្វេសប៊ុក និង Telegram លោក ឆន ក៏បានពន្យល់ពីមូលហេតុដែលនាំឱ្យខ្យងជប៉ុនទាំងនេះមានតម្លៃ ក៏ដូចជាលើកទឹកចិត្ដដល់អ្នកមានបំណងចង់ចិញ្ចឹមទោះបីជាមានថវិកាតិចតួចក៏ដោយ។
លោកបានឱ្យដឹងថា៖ «អ្នកខ្លះហ៊ានទិញសត្វផ្សេងតម្លៃរាប់លានរៀល។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្យង ខ្ញុំមិនឱ្យគាត់ចេញច្រើនទេ តែ ១០-២០ ម៉ឺនឱ្យគាត់ទៅធ្វើពូជទៅ។ ទ្រាំតែ ៣ ខែបានផល ៣ខែខ្យង បង្កាត់ពូជទៀតបានហើយ។ អ្នកខ្លះគេអត់លុយគេទិញ ៣ គូ តម្លៃ ៥ ម៉ឺនរៀល ហើយខ្លះទៀតទិញ ១០ ម៉ឺនរៀលក៏យើងខ្ចប់ផ្ញើឱ្យដែរ»។
លោក ឆន បានបន្ដថា ថ្វីដ្បិតតែខ្យងទាំងនេះមានតម្លៃថ្លៃប្រាកដមែន តែកសិករដែលទិញយកទៅចិញ្ចឹមបន្ដ មិនចំណាយលើចំណីអាហារ និងការថែទាំអ្វីឡើយ។ មានន័យថា បើពួកគេមានលូ សំណាញ់ ស្បៃ ចាស់ៗ ក៏អាចចិញ្ចឹមបានហូបដែរ។ លោកព្យាយាមពន្យល់ឱ្យអ្នកចង់ចិញ្ចឹមឱ្យយល់ច្បាស់អំពីវិធីចិញ្ចឹម។
បើប្រៀបធៀបជាមួយខ្យងក្នុងស្រុក ខ្យងជប៉ុននេះស្រួលជាងទៀត ២០-៣០ ដង។ ការចិញ្ចឹមអាចធ្វើឡើងនៅក្នុងផ្ទះថ្ម ម្លប់ និងអត់ពន្លឺចូលដល់ក៏បាន។ ពួកវាស៊ីផ្លែននោង កាកសំណល់បន្លែ ស្លឹកឈើដំណាំក្បែរផ្ទះ រួមទាំងចក ត្រកួនជាដើម។ម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វ ៤០០ ប្រភេទរូបនេះ បាននិយាយថា ៩០ ភាគរយ កសិករទិញយកទៅធ្វើពូជ ហើយ ១០ ភាគរយ ទិញយកទៅលក់បន្ដ និងយកទៅហូបខ្លះ។
លោកទទួលស្គាល់ថា មានភោជនីយដ្ឋានមួយចំនួនទាក់ទងទិញខ្យងសាច់ខ្លះដែរ តែលោកមិនទាន់អាចផ្គត់ផ្គង់បានដោយសារបើនៅហាងធំៗទាមទារឱ្យមានការផ្គត់ផ្គង់ជាប់លាប់ និងច្បាប់មួយត្រឹមត្រូវសម្រាប់លើការចិញ្ចឹម ដែលលោកកំពុងតែប្រែក្លាយសិប្បកម្មទៅជាក្រុមហ៊ុន។
រំឭកដល់វេលាទំពាសាច់ដ៏ឈ្ងុយឆ្ងាញ់លើសពីអ្វីដែលធ្លាប់ទទួលទានកន្លងមក កញ្ញា ហួរ ជាបុគ្គលិក Tonlesap App បានរៀបរាប់អំពីរសជាតិខ្យងសម្រស់ស្រស់ស្អាតឈើរី ប៊ឺ និងទុរេន ដែលស័ក្តិសមនឹងតម្លៃដ៏ថ្លៃ ដោយសារវាជាប្រភេទមេពូជ។
កញ្ញា ហួរ ដែលផ្សព្វផ្សាយពីផលិតផលកសិកម្មរបស់លោក ហាច ឆន បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «ចំពោះរសជាតិ ខ្យងជប៉ុនគឺវាប្លែកខុសពីខ្យងធម្មតាមែន មើលសម្បកស្អាតហើយបើសាច់ខ្យងគឺកាន់តែឆ្ងាញ់ទៀតផង ព្រោះសាច់វាអាចនិយាយបានថាដូចសាច់មាន់ ឬសាច់គោអ៊ីចឹង»។
កញ្ញាបន្ដថា៖ «ពេលដែលផ្សំគ្រឿងគឺឆាប់ចូលជាតិ និងធ្វើបានម្ហូបច្រើនមុខទៀតផង។ អ្វីដែលពិសេសគឺយើងអាចធ្វើឱ្យខ្យង មានរសជាតិល្ពៅ និងមានរសជាតិបន្លែ ផ្លែឈើផ្សេងៗទៀតបាន ដោយមុនពេលចម្អិន យើងដាក់បន្លែ ផ្លែឈើឱ្យខ្យងស៊ីសិនហើយខ្យងនោះនឹងមានរសជាតិតាមអ្វីដែលយើងឱ្យវាស៊ី»។
ចំពោះអ្នកចង់ភ្លក្សរសជាតិខ្យងទាំង ៣ ប្រភេទ លោក ឆន បានឱ្យដឹងថា បន្ដិចទៀត ខ្យងទាំងនេះនឹងរីកសាយភាយទៅតាមបណ្ដាខេត្ដនានាយ៉ាងទូលំទូលាយ។ ពេលនោះហើយ តម្លៃរបស់វានឹងធ្លាក់ចុះ ដែលមនុស្សទូទៅអាចលៃលករកទិញមកទទួលទានបានហើយ។
ម្ចាស់សិប្បកម្ម ដែលតែងតែធ្វើវិដេអូបទបង្ហាញវិធីសាស្ដ្រចិញ្ចឹមខ្យង និងសត្វដទៃទៀត បាននិយាយថា៖ «ឥឡូវ មានគេចិញ្ចឹមច្រើន។ ខ្ញុំគិតថា ២ ឆ្នាំទៀត ខ្យងនេះអាចធ្លាក់ចុះ ១ គីឡូ ត្រឹម ១០ ដុល្លារ។ សាច់វាវិញ ស្រទន់ឆ្ងាញ់ និងជួយទៅដល់បញ្ហាសុខភាពកុមារ ស្ត្រី និងសុខភាពបន្តពូជ ដើម្បីឱ្យមានកម្លាំង»។
បច្ចុប្បន្ននេះ ខ្យងទាំង ៣ ប្រភេទ ដូចជាខ្យងប៊ឺ និងខ្យងទុរេន ១ គីឡូក្រាមមានតម្លៃ ១០០ ដុល្លារ ខណៈខ្យងឈើរីដែលមានពណ៌សម្បុរស្រគាំ មានតម្លៃ ៥០ ដុល្លារ។
ក្រៅពីអតិថិជនជាប្រជាកសិករក្នុងស្រុក កសិដ្ឋាន ៤០០ ក៏បានបញ្ជូនខ្យងពូជទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម ក៏ដូចជាបើកវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលដល់ប្រជាកសិករវៀតណាមរៀនអំពីវិធីចិញ្ចឹមខ្យងទាំងនេះផងដែរ។
លោក ឆន បានស្រាយចម្ងល់ពីភាពចាំបាច់នៃការរៀនវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាល ថ្វីដ្បិតតែវាងាយស្រួលចិញ្ចឹមមែន តែការធ្វើកសិកម្មមិនមែនផ្ដោតតែលើខ្យង ១ មុខទេ មានទាំង ត្រី កង្កែប ខ្យង បង្កង អន្ទង់ មាន់ស្រែ មាន់ខ្មៅ មាន់លម្អ ព្រាប ក្ងាន ទាកាប៉ា ដែលមានតម្លៃបង្រៀនតាមអនឡាញ ៥០ ដុល្លារនិងរៀនផ្ទាល់ ១០០ ដុល្លារ រួមទាំងការផ្ដល់ការប្រឹក្សាតាម Telegram ឥតកំណត់។
ជាមួយលទ្ធភាពលក់ចេញពី ១ ទៅ ២ តោន ក្នុង ១ ខែសម្រាប់ខ្យងជប៉ុន និងខ្យងស្រែជាង ១០ ប្រភេទ និងអ្នកទិញទៅចិញ្ចឹមបន្ដរាប់ពាន់នាក់ ម្ចាស់កសិដ្ឋាន ៤០០ រូបនេះ បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈមចម្បងរបស់អ្នកចង់ចិញ្ចឹមថ្មីៗថា ពួកគេបារម្ភពីទីផ្សារ។
លោក ឆន បានប្រាប់ថា៖ «ចំពោះកសិករដែលរៀនជាមួយខ្ញុំ ជួនកាលខ្ញុំជួយគាត់មកវិញដែរ ទាំងពង ទាំងកូន សាច់ និងពូជជួយលក់គាត់ទូទាំងប្រទេសវិញ។ពេលខ្លះខ្ញុំផលិតខ្លួនឯងអត់ទាន់ទេ។ ខ្ញុំមានកូនក្រុមតាមផ្នែកមួយៗដែលជួយផលិតខ្ញុំដើម្បីលក់បន្តទៀត។ យើងក៏បង្រៀនឱ្យមានទំនុកចិត្ត និងការតាំងចិត្តខ្លួនឯងបានលក់ទៅមាននិរន្តរភាព»។
លោក បានដាក់ទិសដៅថា នៅឆ្នាំ ២០២៥ ចិញ្ចឹមសត្វដល់ ៧០០ ប្រភេទ រួមទាំង ឈ្លើង ក្អែប ខ្ទួយ ខ្ទីង កញ្ចាញ់ចេក ថ្លែន ឱ្យតែយកមកធ្វើចំណីបាន។ លោកគ្រោងពង្រីកផ្ទៃដី ១៥ ហិកតា និងរៀបចំជាមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ធ្វើជាការិយាល័យ ផ្ទះស្នាក់ អាហារដ្ឋានជាដើម។ ពេលនេះកសិដ្ឋាន ៤០០ បើកទទួលភ្ញៀវបង់ប្រាក់តម្លៃ ៥ ដុល្លារម្នាក់ សម្រាប់ការថតរូប និងដើរកម្សាន្ដហើយឥតគិតថ្លៃសំបុត្រសម្រាប់អ្នកទទួលយកសេវាកម្មជាកញ្ចប់ផ្សេងៗ។
លោក ឆន បានប្រាប់ថា៖ «បច្ចុប្បន្នយើងមានការបើកទស្សនា កន្លែងស្នាក់នៅ អគារប្រជុំ បង្រៀន និងកន្លែងបោះតង់។ កន្លែងស្នាក់នៅខ្លះមានជាបន្ទប់រួម ខ្លះជាលក្ខណៈក្យូស ឬតង់។
លោកបន្ដថា៖ «តម្លៃ ១ ម៉ឺនរៀលសម្រាប់ស្នាក់នៅតង់ តែបើបាយទឹក ៣ ពេលទៀត សម្រាប់អ្នកមករៀន យើងគិត ៥ ដុល្លារម្នាក់។ ម្ហូបជួនកាលមានមាន់ខ្មៅ ព្រាប រួមទាំងខ្យង។ យើងអត់គិតរឿងតម្លៃទេ សំខាន់ឱ្យគេស្គាល់រសជាតិ ស្គាល់ប្រភេទ សត្វរបស់យើង ហើយគេអាចយកទៅនិយាយតៗនៅថ្ងៃខាងមុខទៀត»៕
