ការចុះចែកមុងជ្រលក់ថ្នាំប្រឆាំងជំងឺគ្រុនចាញ់ក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺពីឆ្នាំមុន។ រូប USAID
ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវទៅដល់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ត្រូវរួមសហការគ្នា ដើម្បីលុបបំបាត់ជំងឺគ្រុនចាញ់ឱ្យបានទាំងស្រុងនៅឆ្នាំ ២០២៥ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងឆ្នាំ ២០៣០ ក្នុងពិភពលោក។
លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើការអំពាវនាវបែបនេះតាមរយៈសារលិខិតនាឱកាសទិវាជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ ថ្ងៃទី ២៥ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២៣ ក្រោមប្រធានបទ «នេះជាពេលដែលគ្រុនចាញ់ត្រូវសូន្យ តាមរយៈការវិនិយោគ កែច្នៃ និងអនុវត្ត»។ ទិវានេះប្រារព្ធធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងបង្ហាញឱ្យឃើញពីពេលវេលាដែលត្រូវធ្វើឱ្យជំងឺគ្រុនចាញ់សូន្យពីពេលនេះ តាមរយៈការលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តសកម្មភាពពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានជាចាំបាច់។
សារលិខិតដដែលបានឱ្យដឹងទៀតថា ទោះបីការងារប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ កំពុងទទួលបាននូវសមិទ្ធផលយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ទៅតាមគន្លងនៃផែនការយុទ្ធសាស្ដ្រជាតិយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ត្រូវតែបង្កើនប្រសិទ្ធភាពការងារចូលរួមប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់នេះបន្ថែមទៀត។
លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា៖ «ព្រោះថា កម្ពុជានៅមិនទាន់លុបបំបាត់មេរោគគ្រុនចាញ់បានទាំងស្រុងនៅឡើយទេ រីឯជំងឺគ្រុនចាញ់ប្រភេទសន្ធំ នៅមានវត្តមាននៅឡើយក្នុងការគំរាមកំហែងដល់អាយុជីវិតសាធារណជន ជាពិសេសប្រជាជនដែលចូលទៅក្នុងតំបន់ព្រៃភ្នំទាញយកអនុផលព្រៃភ្នំ អេកូទេសចរណ៍ធម្មជាតិ ឬរស់នៅក្នុងភូមិសាស្ត្រដែលប្រឈមការចម្លងជំងឺគ្រុនចាញ់ ក្រោមវត្តមានភ្នាក់ងារចម្លងសត្វមូសដែកគោល»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំសូមអំពាវនាវឱ្យស្មាតីបំពេញកាតព្វកិច្ចដ៏អង់អាចក្លាហាននេះស្ថិតនៅជារៀងរាល់រហូតជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំ ពលរដ្ឋ ព្រមទាំងសូមឱ្យក្រសួង ស្ថាប័ន អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ទាំងអស់ វិស័យឯកជន អង្គការនានា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន សហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ដៃគូអនុវត្តន៍ សូមបន្តចូលរួមអនុវត្ត និងគាំទ្រដល់បេសកកម្មផែនការលុបបំបាត់ជំងឺគ្រុនចាញ់រហូតទទួលបានជោគជ័យទាំងស្រុង»។
បន្ថែមពីនេះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានណែនាំឱ្យក្រុមការងារលុបបំបាត់ជំងឺគ្រុនចាញ់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងអង្គការដៃគូពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវតែផ្ដល់ជូនដល់សាធារណជន នូវគ្រុនចាញ់សូន្យតាមភូមិសាស្ត្រនីមួយៗចាប់ពេលនេះតទៅ តាមរយៈយន្តការបន្តការវិនិយោគ និងបន្តកែច្នៃស្វែងរកប្រសិទ្ធភាព។
ទាក់ទិនរឿងនេះ លោក គួង ឡូ ប្រធានមន្ទីរសុខាភិបាលខេត្តព្រះវិហារ បានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី ២៣ ខែមេសាថា ក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ខេត្តព្រះវិហារមិនមានប្រជាពលរដ្ឋណាម្នាក់បានស្លាប់ដោយសារជំងឺគ្រុនចាញ់ឡើយ ហើយជំងឺគ្រុនចាញ់ និងជំងឺគ្រុនចាញ់សន្ធំបានធ្លាក់ចុះ។
លោក គួង ឡូ បញ្ជាក់ថា៖ «អ្វីដែលយើងកត់សម្គាល់សំខាន់នោះគឺក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ នេះ រយៈពេល ៣-៤ ខែនេះ មិនទាន់រកឃើញមានករណីប្រភេទជំងឺគ្រុនចាញ់សន្ធំនេះឡើយបើធៀបទៅនឹងឆ្នាំ ២០២២ ក្នុងឆមាសទី ១ រកឃើញ ១ ឬ ២ ករណី»។ ទោះយ៉ាងណាលោកថា មន្ទីរសុខាភិបាលខេត្តព្រះវិហារ នៅតែពិនិត្យមើលជាបន្តទៅទៀត ហើយក៏នៅតែបន្តអន្តរាគមន៍ទៅតាមផែនការយុទ្ធសាស្ត្រថ្នាក់ជាតិរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលផងដែរ។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ជំងឺគ្រុនចាញ់កើតឡើងដោយសារសត្វមូសដែកគោល ជាភ្នាក់ងារខាំបឺតឈាមចម្លងមេរោគទៅមនុស្សបង្កជាបញ្ហាព្រួយបារម្ភចម្បងសម្រាប់សុខភាពសាធារណៈ។ បើយោងតាមសារលិខិតលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន រាជរដ្ឋាភិបាលបានអនុម័ត ដាក់ចេញជាផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិលុបបំបាត់ជំងឺគ្រុនចាញ់ឆ្នាំ ២០១១-២០២៥ ដែលជាត្រីវិស័យនៃជ្រុង ១ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពឆ្នាំ ២០១៦-២០៣០ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការស្តារ និងអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស។
ការប្រតិបត្តិ ការវិនិយោគ កែច្នៃ និងអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិលុបបំបាត់ជំងឺគ្រុនចាញ់ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កំពុងសម្រេចបានជោគជ័យនូវវឌ្ឍនភាពសមិទ្ធផលផ្លែផ្កាជាបន្តបន្ទាប់។ ក្នុងនោះនៅឆ្នាំ ២០១៦ ត្រូវបានបញ្ឈប់លែងឱ្យមានភាពស៊ាំថ្នាំសម្លាប់មេរោគគ្រុនចាញ់ និងឆ្នាំ ២០១៨ មកដល់បច្ចុប្បន្នគ្មានមនុស្សស្លាប់ដោយសារជំងឺគ្រុនចាញ់ ឯករណីឈឺដោយជំងឺគ្រុនចាញ់ត្រូវបានកាត់បន្ថយជាលំដាប់ពីជាង ១១ ម៉ឺនករណីឈឺ និងស្លាប់ជាង ៥០០ នាក់ ជាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំ ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍មុនឆ្នាំ ២០១១ មកសល់ ៤ ០៤១ ករណីឈឺ នៅឆ្នាំ ២០២២ កន្លងមក៕
