ជនជាតិដើមភាគតិចក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ ចូលរួមប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិច កាលពីថ្ងៃទី ៩ សីហា។ រូបថត រដ្ឋបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ
ភ្នំពេញៈ សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជា បានប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចពិភពលោកលើកទី២៩ និងនៅកម្ពុជាលើកទី១៩ នៅតាមបណ្តាសហគមន៍របស់របស់ពួកគេរៀងៗខ្លួនទូទាំងប្រទេស ដើម្បីលើកម្ពស់ការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជនជាតិដើមភាគតិច ដោយអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលថ្មីពន្លឿនការចុះបញ្ជីដីសមូហភាពដល់សហគមន៍របស់ពួកគេ។
ព្រឹត្តិការណ៍ប្រារព្ធពិធីជួបជុំនេះបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ៩ សីហា ដោយផ្តោតលើប្រធានបទ យុវជនជនជាតិដើមភាគតិច គឺជាតួអង្គនៃការផ្លាស់ប្ដូរ ដើម្បីសិទ្ធិស្វ័យសម្រេច ក្នុងនោះមានការប្រមូលផ្តុំនៅរាជធានីភ្នំពេញ និងនៅតាមសហគមន៍មូលដ្ឋាន រួមទាំងការចូលរួមជាមួយក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ នៅខេត្តសៀមរាបផងដែរ។
អ្នកស្រី ភ្លឹក ភីរុំ ជាស្ត្រីជនជាតិដើមភាគតិចម្នាក់ និងជាអ្នករៀបចំទិវានេះ នៅក្នុងភូមិដោះក្រមុំ សង្កាត់សុខដុម ក្រុងសែនមនោរម្យ ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ការប្រារព្ធទិវាក្នុងឆ្នាំនេះ គឺមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ និងមានសេរីភាពជាងឆ្នាំមុនៗ ដោយគ្មានការរារាំងនោះទេ ហើយថែមទាំងមានការចូលរួមគាំទ្រពីសំណាក់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចផងដែរ។
អ្នកស្រី បាននិយាយថា ការជួបជុំគ្នារំឭកទិវានេះ គឺមានគោលបំណងក្នុងការលើកកម្ពស់ការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណីឱ្យបានល្អប្រសើរ ព្រមទាំងលុបបំបាត់រាល់ទម្រង់នៃការរើសអើងមកលើជនជាតិដើមភាគតិច។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ អ្នកស្រីបន្ថែមថា ទិវានេះ នឹងចូលរួមពង្រឹងការផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូល្អ និងកិច្ចសហការរវាងជនជាតិដើមភាគតិច និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ខណៈអ្នកស្រីចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលថ្មី ពន្លឿនការចុះបញ្ជីដីសមូហភាពដល់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចទាំងអស់ឱ្យបានឆាប់។
អ្នកស្រី បានបញ្ជាក់ថា៖«ខ្ញុំសុំឱ្យគាត់ពន្លឿនក្នុងការចុះបញ្ជីដីសមូហភាព ដើម្បីឱ្យជនជាតិដើមភាគតិច មានដីប្រើប្រាស់ស្របតាមច្បាប់។ នេះគឺជាសំណូមពររបស់ខ្ញុំ ហើយខ្ញុំសុំឱ្យគាត់នៅតែបន្តការគាំទ្រនៅពេលពួកខ្ញុំធ្វើកម្មវិធីបែបហ្នឹង កុំឱ្យមានការរាំងស្ទះពីសំណាក់អាជ្ញាធរអី»។
ក្នុងឱកាសទិវាអន្តរជាតិនៃជនជាតិដើមភាគតិចពិភពលោកនេះដែរ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) ក៏បានចេញ ផ្សាយរបាយការណ៍បច្ចុប្បន្នភាព ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានបណ្ណកម្មសិទ្ធិដីសមូហភាព សម្រាប់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅកម្ពុជាផងដែរ។
CCHR បានឱ្យដឹងថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០១១ ដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានផ្តល់ការចុះបញ្ជីដីសមូហភាពដល់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជាចំនួន៤០សហគមន៍ប៉ុណ្ណោះ ហើយការចុះបញ្ជីថ្មីមានចំនួនត្រឹមតែ២១ សហគមន៍ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មក បើទោះបីជារដ្ឋាភិបាល បានប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការពន្លឿនការចុះបញ្ជីដីធ្លីសម្រាប់ជនជាតិដើមភាគតិចក៏ដោយ។
CCHR បានបញ្ជាក់ថា៖«ក្តីកង្វល់ចម្បង១ ក្នុងចំណោមក្តីកង្វល់ដទៃទៀត របស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច គឺការមិនដាក់បញ្ចូលពាក្យសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច នៅក្នុងសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងច្បាប់ស្តីពីព្រៃឈើ តែជំនួសដោយពាក្យសហគមន៍មូលដ្ឋាន»។
ដូច្នេះ CCHR លើកទឹកចិត្តដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបំពេញការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការពន្លឿនការចុះបញ្ជីដីសមូហភាពសម្រាប់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច និងដោះស្រាយឧបសគ្គដែលរារាំងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចពីការចុះបញ្ជីដីសហគមន៍របស់ពួកគេ។
តាមការចងក្រងក្នុងរបាយការណ៍ថ្មីរបស់ CCHR ដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបាននៅថ្ងៃទី៩ សីហា បានបង្ហាញថា លទ្ធផលសរុបរយៈពេល១២ឆ្នាំ គឺចាប់ពីឆ្នាំ២០១១ រហូតដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ មានសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចចំនួន ៤០ ក្នុងនោះមាន ៣ ៨៩៣គ្រួសារ ឬស្មើ៨,៧៣ភាគរយនៃសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចសរុបចំនួន៤៥៨សហគមន៍នៅទូទាំងប្រទេសបានទទួលបណ្ឌកម្មសិទ្ធិដីសមូហភាព។
របាយការណ៍នោះលម្អិតថា ខេត្តដែលមានការចុះបញ្ជីដីសមូហភាព គឺខេត្តរតនគិរី មាន ២៧សហគមន៍ លើផ្ទៃដីជាង២៧ ០០០ហិកតា ចំណែកខេត្តមណ្ឌលគិរីមាន៧សហគមន៍ លើផ្ទៃដីជាង ៦ ០០០ហិកតា និងខេត្តក្រចេះមាន ៤សហគមន៍ លើផ្ទៃដីជាង ៤ ៧០០ហិកតា ព្រមទាំងខេត្តស្ទឹងត្រែងមាន ២សហគមន៍ លើផ្ទៃដីជិត ២ ០០០ហិកតា។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន មិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយជុំវិញករណីនេះបានទេ កាលពីថ្ងៃទី៩ សីហា ឆ្នាំ២០២៣៕
