ភ្នំពេញៈ លោក នេ​ត សាវឿន ឧបនាយករដ្ឋមន្ដ្រី និង​ជា​ប្រធាន​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន បានចេញ​គោលការណ៍​ណែនាំ សម្រាប់​ចាត់តាំង​អនុវត្ត​ការងារ ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន នៅ​ទូទាំងប្រទេស ខណៈ​មន្ត្រី​នៃ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល បាន​សម្តែង​នូវ​ការស្វាគមន៍​ចំពោះ​ការដាក់ចេញ​នូវ​ផែនការ​អនុវត្ត​ការងារ​នេះ​។​


​យោងតាម​គោលការណ៍​ណែនាំ​ដែល​ចុះហត្ថលេខា​ដោយ​លោក នេ​ត សាវឿន និង​បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃទី ​១០ ខែតុលា ឆ្នាំ ​២០២៣ បាន​លើកឡើងថា និន្នាការ​នៃ​ការផលិត ការ​ចរាចរ ការជួញដូរ និង​ការប្រើប្រាស់​គ្រឿងញៀន នៅតែមាន​កំណើន​ខ្លាំង ទាំង​នៅក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​អន្តរជាតិ តំបន់ និង​អនុតំបន់ ហើយ​បាន​បន្ត​គំរាមកំហែង និង​ជះឥទ្ធិពល​អវិជ្ជមាន​ធ្ងន់​ធ្ង​រ​ដល់​កម្ពុជា​។​

​លោក​បានសរសេរថា​៖ «​ជាក់ស្ដែង ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយនេះ ការប្រើប្រាស់​គ្រឿងញៀន ក្នុង​ស្រទាប់​យុវវ័យ​បាន​រាលដាល​គួរឱ្យ​ព្រួយបារម្ភ បង្ក​ជា​ផលប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព សន្តិសុខ និង​សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ នាំឱ្យមាន​ក្តីកង្វល់​យ៉ាងខ្លាំង ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅតាម​មូលដ្ឋាន និង​សង្គមជាតិ​ទាំងមូល​។ ជាមួយនេះ ការកែច្នៃ​ផលិត​គ្រឿងញៀន​ខុសច្បាប់​ត្រូវបាន​រកឃើញ និង​បង្ក្រាប​បានជា​បន្តបន្ទាប់ ជាមួយនឹង​វត្តមាន​សារធាតុ​គីមី​ផ្សំ​ជាច្រើន ត្រូវបាន​រកឃើញ​នៅ​ទីតាំង​ទាំងនោះ​»​។​


​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ទុក្ខ​កង្វល់​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ធានាបាន​នូវ​សុវត្ថិភាព សណ្ដាប់ធ្នាប់ សន្តិសុខ និង​ការអភិវឌ្ឍ​សង្គម ព្រមទាំង​ឈានទៅ​កាត់បន្ថយ និង​លុបបំបាត់​គ្រឿងញៀន​ពី​កម្ពុជា លោក នេ​ត សាវឿន បានដាក់​ចេញ​នូវ​គោលការណ៍​ណែនាំ​សម្រាប់​ចាត់តាំង​អនុវត្ត​ការងារ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន​ក្នុងនោះ​រួមមាន​៖ បង្កើន​ការងារ​ផ្សព្វផ្សាយ​អប់រំ​, បង្កើត​យន្តការ​គ្រប់គ្រង​សារធាតុ​គីមី​ផ្សំ , ទប់ស្កាត់​ការនាំ​ចូល​គ្រឿងញៀន​, ការទប់ស្កាត់​ការកែច្នៃ​ផលិត​គ្រឿងញៀន និង​ការលុបបំបាត់​ការប្រើប្រាស់ និង​ជួញដូរ​គ្រឿងញៀន​។​

​លោក​បាន​បញ្ជាក់ថា ៖ «​គ្រប់​ក្រសួង ស្ថាប័ន និង​ថ្នាក់ក្រោម​ជាតិ​ទាំងអស់ ត្រូវ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឱ្យបាន​ទូលំ​ទួ​លាយ​ពី​ផលវិបាក និង​គ្រោះថ្នាក់​នៃ​គ្រឿងញៀន ឥទ្ធិពល​នៃ​គ្រឿងញៀន និង​អប់រំ​ដាស់តឿន​ក្រើនរំឭក​ដល់​មន្ត្រី​របស់​ខ្លួន​គ្រប់​ជាន់ថ្នាក់ រួមទាំង​ធ្វើការ​ផ្សព្វផ្សាយ​សារ​អប់រំ​តាមរយៈ​បណ្តាញសារព័ត៌មាន វិទ្យុ ទូរទស្សន៍ កាសែត និង​លើ​ផលិតផល​ផ្សេងៗ​ជាដើម​»​។​


​ជាមួយគ្នានេះ លោក នេ​ត សាវឿន កាលពី​ថ្ងៃទី​៩ ខែតុលា បានចេញ​សេចក្តីសម្រេច ចាត់តាំង​ក្រុមការងារ​ត្រួតពិនិត្យ ជំរុញ តាមដាន និង​សហការ​ក្នុង​ការងារ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន តាម​គោលដៅ​រាជធានី​-​ខេត្ត នៅ​ទូទាំងប្រទេស ដើម្បី ផ្សព្វផ្សាយ​ផែនការ បទបញ្ជា គោលការណ៍​ណែនាំ និង​វិធានការ​នានា​ដែល​បាន​ដាក់ចេញ​ដោយ​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន និង​រាជរដ្ឋាភិបាល​ក្នុងការ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន​។

​លោក​បានបញ្ជាក់​តាមរ​យៈ​សេចក្តីសម្រេច​ថា ចំពោះមុខ ក្រុមការងារ​នេះ​ត្រូវ​ត្រួតពិនិត្យ ជំរុញ តាមដាន សម្របសម្រួល និង​សហការ​ក្នុងការ​អនុវត្ត​ការងារ និង​ផែនការ​សកម្មភាព​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន ដើម្បី​លើកកម្ពស់​ប្រសិទ្ធភាព​ការអនុវត្ត ឆន្ទៈ ប្តេជ្ញាចិត្ត​ខ្ពស់ និង​ការដឹកនាំ​ដ៏​មុត​ស្រួច​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​នីតិកាល​ទី​៧​នៃ​រដ្ឋសភា ក្នុងការ​កាត់បន្ថយ និង​ឈានទៅរក​ការលុបបំបាត់​គ្រឿងញៀន​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា​។

​លោក អំ សំអាត នាយក​ទទួលបន្ទុក​កិច្ចការ​ទូទៅ​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ​នៅ​ថ្ងៃទី​១០ ខែតុលា បាន​ស្វាគមន៍​ចំពោះ​ការដាក់ចេញ​គោលការណ៍​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន ព្រោះ​បញ្ហា​គ្រឿងញៀន​ត្រូវបាន​គេ​មើលឃើញ​ជា​បញ្ហា​មួយ​ធ្ងន់ធ្ងរ​នៅក្នុង​សង្គមជាតិ​កម្ពុជា និង​ពិភពលោក​ទាំងមូល​។

​លោក​ថា កន្លងមក អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល មានការ​ព្រួយបារម្ភ យ៉ាងខ្លាំង​លើក​បញ្ហា​គ្រឿងញៀន​នេះ ដោយសារតែ​មិនមាន​ការ​ថមថយ ទោះបីជា​អាជ្ញាធរ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ទប់ស្កាត់​។​

​ជាក់ស្តែង​កាលពីពេល​ថ្មីៗ មាន​ករណី​ឧក្រិដ្ឋជន​គ្រឿងញៀន បានធ្វើ​ចរាចរណ៍​ចូលមក​ប្រទេស​កម្ពុជា មាន​ទាំង​ការផលិត ការចែក​ចាយ និង​សាបព្រោះ​ទៅដល់​សហគមន៍​ជនបទ ដែល​ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់​យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ធនធាន​មនុស្ស​ជាពិសេស​ក្នុង​ស្រទាប់​យុវជន​កម្ពុជា​។

​លោក អំ សំអាត បាន​ថ្លែងថា​៖«​ដើម្បី​ឱ្យមាន​ប្រសិទ្ធភាព​ថែមទៀត​នោះ គឺ​ត្រូវអនុវត្ត​ដោយ ទី​១ ច្បាប់​ដែលមាន​ស្រាប់​ត្រូវតែ​អនុវត្ត​តឹងរ៉ឹង​ជាដាច់ខាត​។ ទី​២ ត្រូវតែមាន​ការបណ្តុះបណ្តាល​បន្ថែមទៀត សម្រាប់​មន្ត្រី ដែលមាន​ភារកិច្ច​ក្នុងការ​បង្ក្រាប​គ្រឿងញៀន​»​។

​លោក​បាន​បន្តថា ៖ «​ចំណុច​ទី​៣ ត្រូវតែ​លុបបំបាត់​នូវ​អំពើពុករលួយ ដែល​កុំ​ឱ្យមាន​មន្ត្រី​ពាក់ព័ន្ធ​លើ​បញ្ហា​គ្រឿង​ញឿ​ន ហើយ​បើ​ពាក់ព័ន្ធ​ត្រូវតែ​អនុវត្ត​ឱ្យបាន​ជាដាច់ខាត បើទោះបី​មាន​ឋានន្តរស័ក្តិ​កម្រិតណា​ក៏ដោយ និង​ទី​៤ យើង​ត្រូវមាន​កិច្ចសហការ​ជាមួយនឹង​បណ្តា​ប្រទេស​នៅក្នុង​តំបន់ និង​ពិភពលោក ដើម្បី​កំណត់​មុខសញ្ញា​គ្រឿងញៀន​ឱ្យបាន​តឹងរ៉ឹង​»​។​

​សូមបញ្ជាក់ថា នៅក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​ស្តីពី​លទ្ធផល​កិច្ចប្រជុំ​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន កាលពី​ថ្ងៃទី​១៦ ខែកញ្ញា កន្លងទៅនេះ​លោក មាស វិ​រិ​ទ្ធ អគ្គលេខាធិការ នៃ​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​គ្រឿងញៀន បាន​លើកឡើងថា​បញ្ហា​គ្រឿងញៀន​ជា​បញ្ហា​សកល​ដែល​ត្រូវ​រួមគ្នា​ដោះស្រាយ ព្រោះ​វា​បាន​ជះឥទ្ធិពល​អវិជ្ជមាន​ជាច្រើន ដូចជា​ផ្នែក​សន្តិសុខ សុវត្ថិភាព និង​សុខុមាល​សង្គម រំខាន​ដល់​ការអភិវឌ្ឍ​សង្គម​។​

​លោក បាន​បញ្ជាក់ថា ៖ «​បច្ចុប្បន្ន​ពិភពលោក​ទាំងមូល​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​ការគំរាមកំហែង​ដោយ​គ្រឿងញៀន​សំយោគ ដែល​ជាមាន​លក្ខណៈ​ងាយស្រួល​ក្នុងការ​ផលិត​និង​មានតម្លៃ​ថោក​។ ជាក់ស្តែង​នៅ​កម្ពុជា យើង​បាន​បង្ក្រាប​បទល្មើស​គ្រឿងញៀន​ជាច្រើន​ករណី និង​ចាប់យក​សារធាតុ​ញៀន​ជាច្រើន​តោន ដែល​គ្រឿងញៀន​ទាំងនេះ ត្រូវបាន​គេ​នាំចូល​ពី​បរទេស​ឆ្លងកាត់​កម្ពុជា បន្តទៅ​ទីផ្សារ​បទេស តាម​ច្រក​ផ្លូវគោក ផ្លូវទឹក ផ្លូវអាកាស​និង​បញ្ញើ​ប្រៃសណីយ៍​។ ថ្មីៗ​នេះ​សមត្ថកិច្ច​កម្ពុជា​យើង ក៏បាន​បង្ក្រាប​ករណី​លួចលាក់​កែច្នៃ​ផលិត​គ្រឿងញៀន​ខុសច្បាប់​ផងដែរ​»​។

​បើតាម​លោក មាស វិ​រិ​ទ្ធ ក្នុង​រយៈ​៨​ខែ​ឆ្នាំ​២០២៣​នេះ សមត្ថកិច្ច​បាន​បង្ក្រាប​បទល្មើស​គ្រឿងញៀន បាន​ចំនួន ៥១៣៣​ករណី ឃាត់ខ្លួន​ជនល្មើស ចំនួន​១២ ៤៩១​នាក់​ចាប់យក​សារធាតុ​ញៀន ចំនួន ២ ៦៥៨,៥៦​គីឡូក្រាម រួម​និង​សារធាតុ​គីមី​ផ្សំ​ចំនួន​៩១០,៨៧​គីឡូក្រាម ព្រមទាំង​វត្ថុតាង​ពាក់ព័ន្ធ​មួយចំនួនទៀត​៕