ភ្នំពេញៈ របាយការណ៍របស់អង្គការទេសន្ដរប្រវេសន៍អន្ដរជាតិ (IOM) បានរកឃើញជនចំណាកស្រុកនៅកម្ពុជា ប្រឈមមុខនឹងឧបសគ្គជាច្រើនក្នុងការទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាព ដើម្បីបង្ការជំងឺឆ្លង ខណៈដែលរបាយការណ៍នេះក៏បានផ្ដល់អនុសាសន៍ក្នុងការបង្កើតគោលនយោបាយរួមបញ្ជូលជនចំណាកស្រុកផងដែរ។
ការរកឃើញបែបនេះ តាមរយៈការសិក្សាស្រាវជ្រាវនៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ខេត្តស្ទឹងត្រែង ខេត្តព្រៃវែង និងខេត្តស្វាយរៀង ដែលជាខេត្តមានព្រំដែនជាប់ប្រទេសថៃ ប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសឡាវ ជាប្រទេសដែលមានប្រជាជនខ្មែរធ្វើចំណាកស្រុកទៅរស់នៅ និងប្រកបការងារ។
នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ចុងក្រោយរបស់អង្គការ IOM ដែលមានចំណងជើងថា «ជំងឺឆ្លង និងការទទួលបានសុខភាពក្នុងចំណោមជនចំណាកស្រុកនៅកម្ពុជា» ដែលបានចេញផ្សាយកាលពីសប្តាហ៍មុន និងអ្នកសារព័ត៌មានទទួលបាននៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ បានឱ្យដឹងថា ជនចំណាកស្រុកសរុបចំនួន ៤៦២ នាក់ មកពីខេត្តចំនួន ៥ នៅកម្ពុជា បានធ្វើការស្ទង់មតិទៅលើចំណេះដឹង និងឥរិយាបថ ពីការផ្ដល់សេវាទាក់ទងនឹងមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ ជំងឺរបេង ជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B ជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ C ជំងឺគ្រុនឈាម គ្រុនចាញ់ និងជំងឺឆ្លងផ្សេងៗទៀត។
ប្រភពដដែលបន្តថា លទ្ធផលស្ទង់មតិនេះ រកឃើញថា ជនចំណាកស្រុក កំពុងប្រឈមនឹងឧបសគ្គជាច្រើនទាំងការយល់ដឹង ភាសា កង្វះខាតគោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រជាតិ ដែលរួមបញ្ចូលជនចំណាកស្រុក។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ក៏បានរកឃើញថា ការអប់រំ ផ្សព្វផ្សាយទាក់ទងនឹងជំងឺទាំងអស់នោះក៏បានថយចុះដែរ ហើយអត្រានៃការធ្វើតេស្តស្វែងរកជំងឺទាំងនេះ ក៏មិនមានជនចំណាកស្រុកណាម្នាក់ធ្លាប់បានធ្វើតេស្តរកផងទេ។
របាយការណ៍បញ្ជាក់ថា៖ «ជនចំណាកស្រុក ប្រឈមមុខនឹងឧបសគ្គជាច្រើនក្នុងការទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាពសំខាន់ៗ ដោយសារកត្តាមួយចំនួនរួមមាន ស្ថានភាពចំណាកស្រុកមិនទៀងទាត់ ឧបសគ្គភាសា កង្វះគោលនយោបាយសុខភាពរួមបញ្ចូលជនចំណាកស្រុក និងលទ្ធភាពមិនអាចសម្រេចបាននូវគោលដៅសុខភាពសកលដូចជា ការការពារនិងបង្ការជំងឺឆ្លងផ្សេងៗ»។
ប្រភពដដែលថា ហេតុនេះធ្វើឱ្យមានអត្រាឈឺ និងការស្លាប់ខ្ពស់ក្នុងចំណោមជនចំណាកស្រុក ជាពិសេសក្នុងស្ថានភាពចំណាកស្រុកខុសច្បាប់ ការកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្ម គឺជាការព្រួយបារម្ភផ្នែកសុខភាពដែលភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវយកចិត្តទុកដាក់។
អង្គការ IOM បានលើកឡើងជាអនុសាសន៍ដែរថា ដើម្បីអាចចូលរួមចំណែកដោះស្រាយបញ្ហាឧបសគ្គទាំងអស់បាន ក្រសួងសុខាភិបាល ក៏ដូចជាក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ត្រូវបង្កើតទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអង្គការដៃគូពាក់ព័ន្ធ ទៅលើការគាំទ្រ អប់រំ និងធ្វើយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយពីជំងឺទាំងអស់ទៅកាន់សហគមន៍មូលដ្ឋាន ជាពិសេសក្រុមជនគោលដៅ។ លើសពីនេះទៀត ត្រូវកសាងគោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ការពារជនចំណាកស្រុក និងពង្រឹងការអនុវត្តផែនការដែលមានស្រាប់តាំងពីថ្នាក់ជាតិ រហូតដល់ថ្នាក់ក្រោមជាតិ។
ប្រធាននាយកដ្ឋានជំងឺឆ្លងនៃក្រសួងសុខាភិបាល លោក លី សូវ៉ាន់ នៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា មិនអាចសុំអត្ថាធិប្បាយបានទេ ដោយហេតុជាប់ប្រជុំ។
កាលពីខែកញ្ញាកន្លងទៅ ក្រសួងសុខាភិបាល បានរៀបចំនូវគោលនយោបាយជាតិស្តីពីសុខភាពជនទេសន្តរប្រវេសន៍ និងរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិស្តីពីសុខភាពជនទេសន្តរប្រវេសន៍ ២០២២-២០៣០ ដោយមានការគាំទ្រពីអង្គការ IOM។
តាមរយៈគោលនយោបាយជាតិ និងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនេះ ក្រសួងបានបង្កើតក្រុមការងារបច្ចេកទេសសុខភាពជនទេសន្តរប្រវេសន៍នៅថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិមួយចំនួន ក្នុងនោះបានការបង្កើតក្រុមការងារបច្ចេកទេសសុខភាពជនទេសន្តរប្រវេសន៍ នៅថ្នាក់ក្រោមជាតិសម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។
កម្មវិធីនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នីតិកាលទី៧ នៃរដ្ឋសភានេះដែរ ក្រសួងសុខាភិបាលបានដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្ត្រអាទិភាព៩ចំណុច រួមមាន៖ ១. ការពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន ២. ការពង្រឹងសមត្ថភាពប្រព័ន្ធសុខាភិបាល និងសេវាសង្គមកិច្ច ៣. ការពង្រឹងប្រព័ន្ធផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពប្រកបដោយនវានុវត្តន៍ ៤. បង្កើនការអប់រំសុខភាព និងការផ្សព្វផ្សាយ។
៥. ការបង្កើនគុណភាព នៃការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈវេជ្ជសាស្ត្រ អមវេជ្ជសាស្ត្រ ៦. ការពង្រីកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវន្ត ពង្រឹងការផ្គត់ផ្គង់ឱសថ បរិក្ខារ និងការបំពាក់ឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រ ៧. ការពង្រឹងកិច្ចសហការពហុវិស័យ និងអន្តរវិស័យ ការចូលរួមរបស់សហគមន៍ និងការលើកកម្ពស់ការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ ៨. កសាងភាពជាដៃគូរវាងរដ្ឋ និងឯកជន ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល រួមទាំងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ និងសកលលោក និង ៩. ការអភិវឌ្ឍសុខាភិបាល ឌីជីថល៕