ក្រណាត់ឌិនដែលប៉ាក់តាមរចនាប័ទ្មវប្បធម៌ខ្មែរ។ សហការី
ភ្នំពេញៈ ផ្ទាំងក្រណាត់ស្បៃឬក្រណាត់សូត្រដែលរំលេចជាក្បាច់រូបផ្កាចន្ទន៍ក្បាច់ភ្ញីទេស ភ្ញីភ្លើងយ៉ាងស្រស់ស្អាត និងរស់រវើកត្រូវបានប៉ាក់ឌិនដោយដៃផ្ទាល់របស់អ្នកភូមិសំប៉ានលើ ស្រុកស្អាង ប្រហែល ៤០ គ្រួសារហើយផ្ទាំងក្រណាត់ដែលរំលេចពីចម្លាក់វប្បធម៌ខ្មែរនេះ មិនគ្រាន់តែអភិរក្សវប្បធម៌ខ្មែរប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងយកទៅស្លៀកពាក់តុបតែងខ្លួនដល់ភ្ញៀវបរទេសមួយចំនួនដែលចូលទស្សនាក្នុងប្រាសាទអង្គរវត្តទៀតផង។
របរប៉ាក់ឌិនស្បៃរចនាតាមបែបសិល្បៈជារបរតំណពីដូនតារបស់ អ្នកភូមិសំប៉ានលើ ឃុំព្រែកអំបិល ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល ហើយបច្ចុប្បន្នមានប្រជាពលរដ្ឋប្រហែល ៤០ គ្រួសារ ដែលមានទាំងក្មេងចាស់ប្រុសស្រីកំពុងតែធ្វើហើយក៏ដូចជាបានជួយអភិរក្សវប្បធម៌ខ្មែរដែរតាមរយៈប៉ាក់ឌិនរចនាជាក្បាច់ដ៏វិចិត្រនេះ។
អ្នកស្រី ទុយ សុចាន់ អាយុ ៥៨ ឆ្នាំ រស់នៅភូមិសំប៉ានលើ ឃុំព្រែកអំបិល ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្ដាល បានរៀបរាប់ថា ពីដើមឡើយអ្នកភូមិភាគច្រើនជាអ្នកប្រកបរបរធ្វើចម្ការដាំបន្លែលក់និងខ្លះទៀតមានរបរប៉ាក់ឌិនស្បៃដែលមានតាំងពីដូនតា។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នអ្នកភូមិបានវិវឌ្ឍជំនាញប៉ាក់ឌិនប្លែកពីជំនាន់ដូនតា និងអាចរកចំណូលបន្ថែមដែលម្នាក់ៗនាំគ្នាថែរក្សា និង រៀនតៗបន្តគ្នារហូតមក។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «ខ្ញុំដឹងថា របរប៉ាក់ឌិននេះមានតាំងពីដូនតា និងចេះតៗគ្នាមិនសាបសូន្យទេ ហើយម្យ៉ាងខ្ញុំមានអាយុច្រើនមិនអាចធ្វើការងារបានដូចកាលពីនៅមានកម្លាំងហេតុនេះហើយក៏ចេះតែធ្វើទៅ ជាជាងនៅផ្ទះទំនេរ។ ក្នុង ១ ខែខ្ញុំរកប្រាក់បានចន្លោះពី ១០០ ទៅ ២០០ ដុល្លារដែរហ្នឹង ហើយខ្ញុំអាចចេះរចនាឆ្លាក់ក្បាច់ខ្មែរបានទៀត»។
អ្នកស្រីឱ្យដឹងថា តាមពិតទៅរបរប៉ាក់ឌិននេះជាជំនាញធ្វើដោយដៃសុទ្ធសាធដូចនេះត្រូវទាមទារឱ្យអ្នកធ្វើហ្នឹងមានចិត្តអំណត់ និងផ្ចិតផ្ចង់ខ្លាំងណាស់មិនអាចធ្វើខ្ជីខ្ជាឱ្យតែរួចពីដៃបានទេ។
ប៉ុន្តែក៏មិនតម្រូវថា មនុស្សចាស់ទើបអាចធ្វើបានដែរដែលបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងភូមិរបស់អ្នកស្រីមានក្មេងៗស្រីអាយុជាង ១០ ឆ្នាំ មនុស្សវ័យជំទង់ ហើយអ្នកមានអាយុ ៦០ ឆ្នាំ ឬអាយុច្រើនជាងនេះក៏គាត់អាចអង្គុយប៉ាក់ឌិនបានដែរសូម្បីតែស្វាមីរបស់អ្នកស្រីអាយុ ៦០ ឆ្នាំ ទៅហើយ ក៏គាត់អង្គុយប៉ាក់ឌិនបានដែរ។
បើតាមអ្នកស្រី សុចាន់ ការចាក់ឌិនកំណាត់ស្បៃនេះគេយកដែក ឬឈើ ៤ ជ្រុងប៉ុនកដៃក្មេងហើយកីនេះគឺប្រើសម្រាប់លាតក្រណាត់ស្បៃ។ ចំពោះការដំឡើងកីវិញ គឺអាស្រ័យទៅតាមអតិថិជនបើគាត់ត្រូវការស្បៃប្រវែង ២ ម៉ែត្រ ទៅ ២ ម៉ែត្រកន្លះឬ ៣ ម៉ែត្រ និងទទឹងកន្លះម៉ែត្រពោលគឺកីអាចដំឡើងទៅតាមប្រវែងស្បៃដែលអតិថិជនកុម្ម៉ង់។ ចំពោះកម្ពស់កីពីដីវិញអាចយកត្រឹមកន្លះម៉ែត្រ ព្រោះងាយស្រួលក្នុងការអង្គុយចាក់មិនចុកចង្កេះ តែកីនេះក៏អាចដាក់នៅលើគ្រែបានដែរ និងយកតែកម្ពស់ ២ តឹកអីពីផ្ទៃគ្រែបានហើយ។
អ្នកស្រី សុចាន់ ប្រាប់ថា៖ «ការរចនាចេញជាក្បាច់ម៉ូដផ្សេងៗនេះមិនមែនខ្ញុំជាអ្នកប៉ាក់ឌិនទេតែនៅលើកំណាត់ស្បៃមានគូសដានស្រាប់ហើយយើងចាក់តាមនោះទៅ។ វាអាស្រ័យលើអ្នកទិញ បើអ្នកទិញគេចង់បានក្បាច់អី គឺថៅកែឌីហ្សាញតាមហ្នឹងហើយយកមកទម្លាក់ឱ្យអ្នកប៉ាក់ឌិនធ្វើ»។
លោក អេង ហេង អាយុ ៣៦ ឆ្នាំ ដែលជាម្ចាស់អាជីវកម្មបាននិយាយថា តាមពិតទៅលោកជាកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរទេ ហើយនៅពេលនោះលោកឃើញស្បៃដែលគេដាក់តាំងលក់មានប៉ាក់ឌិនជាក្បាច់ផ្សេងៗល្អស្អាត លោកក៏ចាប់អារម្មណ៍។ បន្ទាប់មកលោកក៏ចាប់ផ្តើមធ្វើសាកល្បងតែការងាររោងចក្រក៏លោកនៅតែធ្វើបណ្តើរដែរ។ រហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៣ ដោយសារតែមុខរបរលោកចាប់ផ្តើមមានអតិថិជនស្គាល់បណ្តើរៗហើយនោះលោកក៏ឈប់ពីរោងចក្រហើយចាប់អាជីពនេះរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
លោកបន្តថា ចំពោះអាជីវកម្មដែលកំពុងប្រកបនេះមិនមានជាទីតាំងសិប្បកម្មអ្វីទេ ដោយគ្រាន់តែយកក្រណាត់មករចនាជាទម្រង់រូបក្បាច់ភ្ញីទេសភ្ញីភ្លើងឬក្បាច់ចម្លាក់នៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទបុរាណខ្មែរហើយយកដើរដាក់ឱ្យអ្នកភូមិចាក់ឌិនទៅតាមទម្រង់មានស្រាប់។ លុះពេលប៉ាក់ឌិនរួចទើបដើរប្រមូលយកមកវិញ តែទម្រាំសម្រេចជាផលិតផលមួយៗ គឺត្រូវចំណាយពេលប៉ាក់ឌិនចន្លោះពី ១ ខែដល់ ២ ខែ ទើបធ្វើហើយ ១ ឌិន។
លោក អេង ហេង ប្រាប់ថា៖ «ក្រេណាត់ស្បៃដែលខ្ញុំចាក់ឌិននេះ សុទ្ធសឹងតែបង្ហាញពីក្បាច់ចម្លាក់របស់ខ្មែរទាំងអស់ ហើយខ្ញុំធ្វើនេះក៏ចង់អភិរក្សស្នាដៃវប្បធម៌ខ្មែរយើងដែរ។ ផលិតផលរបស់ខ្ញុំនេះ ធ្វើដោយដៃផ្ទាល់ពីប្រជាជនខ្មែរ ហើយជាទម្រង់សិល្បៈចម្លាក់បែបខ្មែរយើងសុទ្ធទៀត»។
បើតាមលោក អេង ហេង ផលិតផលនេះមានអតិថិជនកុម្ម៉ង់ទិញច្រើននៅខេត្តសៀមរាប ព្រោះគាត់យកទៅជួលឱ្យជនបរទេសពាក់ ពេលពួកគេចូលទស្សនាប្រាសាទអង្គរវត្ត ឬក៏យកទៅប្រើក្នុងពិធីមង្គលការ និងក្នុងពិធីបុណ្យទានផ្សេងៗ ឬក៏ប្រើសម្រាប់សម្តែងសិល្បៈរបាំជាដើម។ ក្រៅពីខេត្តសៀមរាប គឺនៅរាជធានីភ្នំពេញដែលអ្នកសម្អាងការត្រូវការច្រើនដែរដែលក្នុង ១ ក្រណាត់ស្បៃមានតម្លៃចន្លោះពី ១៣០ ដុល្លារ ដល់ជាង ២០០ ដុល្លារ។
ក្រណាត់ឌិនដែលប៉ាក់តាមរចនាប័ទ្មវប្បធម៌ខ្មែរ។សហការី
លោកបញ្ជាក់ថា ចំពោះសាច់ក្រណាត់វិញ គឺលោកធ្វើបានគ្រប់ប្រភេទមិនចំពោះតែស្បៃ ឬហូលផាមួងសូត្រស៊ឹងអីទេ ឱ្យតែអតិថិជនកុម្ម៉ង់ គឺធ្វើបានទាំងអស់ព្រោះការប៉ាក់ឌិននេះមិនរើសក្រណាត់ទេ។ចំពោះក្រណាត់ដែលលោកដាក់ឱ្យអ្នកភូមិធ្វើ គឺលោកបានគូសចេញជាទម្រង់រួច ដូច្នេះអ្នកធ្វើគ្រាន់តែចាក់ឌិនលើគំនូសតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ប៉ាង ផាន់នី មេឃុំព្រែកអំបិលបានឱ្យដឹងថា នៅភូមិមួយចំនួននៃឃុំព្រែកអំបិលស្រុកស្អាងមានរបរប៉ាក់ឌិនស្បៃនេះតាំងពីដូនតាក៏ប៉ុន្តែការប៉ាក់ឌិនពីមុនខុសពីបច្ចុប្បន្ន ព្រោះមនុស្សមានការវិវឌ្ឍធ្វើអ្វីដែលថ្មី។ ចំពោះរចនាប័ទ្មបែបខ្មែរឱ្យតែគាត់ចម្លងចេញមកប្រាកដប្រជាថាវាជារចនាប័ទ្មរបស់ខ្មែរពិតប្រាកដគឺល្អតែម្តង ដែលប្រជាពលរដ្ឋចេះថែរក្សាកេដំណែលវប្បធម៌របស់សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌរបស់ខ្មែរទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «តែបើសិនជាក្បាច់ក្បូររចនាហ្នឹងវាមិនមែនជាលក្ខណៈខ្មែរទេអាហ្នឹងខ្ញុំក៏អត់គាំទ្រដែរទេណា។ បើគាត់អភិរក្សវប្បធម៌ខ្មែរយើងបានបែបនេះល្អណាស់ហើយ»។
លោកស្រី មួង សារឹម ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តកណ្តាលបានឱ្យដឹងថា មន្ត្រីនៃមន្ទីរបានចុះទៅស្រង់ស្ថិតិអំពីការងារនេះហើយដែរ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ខាងខ្ញុំគ្រាន់តែដឹងពីមុខរបររបស់គាត់ហើយដោយសារគាត់ធ្វើល្អ ខ្ញុំជួយគាំទ្រជួយលើកទឹកចិត្តគាត់ថា ឱ្យធ្វើមានលក្ខណៈ ប្រពៃណីរបស់ខ្មែរ»៕
