ភ្នំពេញៈ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី បានចេញព្រះរាជក្រឹត្យស្តីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការដឹកនាំកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ (គ.ក.ប.យ) ដើម្បីជាយន្តការសម្របសម្រួលជំរុញដល់ការអនុវត្ត និងលើកកម្ពស់វិស័យយុត្តិធម៌ប្រកបដោយតម្លាភាព និងប្រសិទ្ធភាព។
យោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យចុះថ្ងៃទី ៣០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៣ ដែលមាន ១៦ មាត្រាចែងថា៖«ព្រះរាជក្រឹត្យនេះកំណត់ពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការដឹកនាំកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ដើម្បីជាយន្តការដឹកនាំ សម្របសម្រួល និងជំរុញការអនុវត្តកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ស្របតាមកម្មវិធីនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល សំដៅពង្រឹង និងលើកកម្ពស់គោលការណ៍នីតិរដ្ឋ ព្រមទាំងគុណភាព និងប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា»។
គ.ក.ប.យ មានតួនាទី និងភារកិច្ចជាអ្នកដឹកនាំគាំទ្រ សម្របសម្រួល និងជំរុញការអនុវត្តការងារកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ផ្តួចផ្តើម និងលើកសំណើជូនរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីពិនិត្យ និងសម្រេច លើផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ កែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ផ្អែកលើគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។
ប្រភពដដែលបន្តថា គ.ក.ប.យ. ក៏មានតួនាទីដាក់ចេញសេចក្តីណែនាំ និងវិធានការចាំបាច់នានាសំដៅធានាប្រសិទ្ធភាព និងស័ក្តិសិទ្ធភាព នៃការអនុវត្តការងារកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃពីការអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ និងផែនការសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធនឹងការងារកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
ព្រះរាជក្រឹត្យបន្តថា៖«គ.ក.ប.យ. ក៏មានតួនាទីក្នុងការពិនិត្យ និងផ្តល់យោបល់លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យយុត្តិធម៌ និងជាអ្នកសម្របសម្រួល និងសហការជាមួយក្រសួង ស្ថាប័ន និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ ដើម្បីជំរុញ និងគាំទ្រដល់ការអនុវត្តការងារកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌»។
ព្រះរាជក្រឹត្យបញ្ជាក់ថា៖«គ.ក.ប.យ មានតួនាទីធ្វើរបាយការណ៍អំពីវឌ្ឍនភាពនៃការងារកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងលើកសំណើវិធានការចាំបាច់នានាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជូនរាជរដ្ឋាភិបាលពិនិត្យ និងសម្រេច ជំរុញការផ្សព្វផ្សាយសមិទ្ធផលនៃការងារកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ អនុវត្តការងារផ្សេងទៀតពាក់ព័ន្ធនឹងការងារកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌»។គ.ក.ប.យមានប្រភពធនធានផ្គត់ផ្គង់ដោយថវិកាជាតិជាកញ្ចប់ថវិកាដោយឡែកនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌថវិកាប្រចាំឆ្នាំរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌។
លោកអំ សំអាត នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការលីកាដូថ្លែងថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាតែងតែទទួលរងការរិះគន់ធ្ងន់ធ្ងរ ជាពិសេសទៅលើប្រព័ន្ធតុលាការមិនឯករាជ្យដែលមិនធានាបាននីតិរដ្ឋ និងយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម។ ក្នុងនាមសង្គមស៊ីវិលគឺបានទទូចយូរមកហើយ ដោយស្នើឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលពន្លឿនធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ឱ្យបានឆាប់ ដើម្បីឱ្យប្រព័ន្ធតុលាការក្លាយជាតុលាការមួយដែលឯករាជ្យ និងមានជំនឿទុកចិត្តពីសាធារណជន។
លោកអំ សំអាត បានថ្លែងថា៖«កាលណាប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ធានាបាននូវនីតិរដ្ឋធានាបាននូវយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គមប្រព័ន្ធតុលាការឯករាជ្យ នោះក៏ធានាបានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។ ដើម្បីធានាក្នុងការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ទាល់តែធ្វើកំណែទម្រង់ទាំងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងប្រព័ន្ធច្បាប់ ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពហើយស្របតាមបទដ្ឋានអន្តរជាតិ»។
លោកបានបន្ថែមថា ដូច្នេះកាលដែលមានព្រះរាជក្រឹត្យស្តីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃ គ.ក.ប.យគឺជារឿងល្អមួយ ប៉ុន្តែទាល់តែមានឆន្ទៈពិតប្រាកដក្នុងការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធច្បាប់ និងប្រព័ន្ធតុលាការ ឱ្យមានជំនឿទុកចិត្តបាន។
បើយោងតាមព្រះរាជក្រឹត្យដដែល សមាសភាពសមាជិកនៅ គ.ក.ប.យ គឺមកពីក្រសួង-ស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យយុត្តិធម៌។ ក្នុងនោះ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌លោក កើត រិទ្ធ និងប្រធានតុលាការកំពូលលោកជីវ កេង ត្រូវបានតែងតាំងឱ្យធ្វើជាសហប្រធាននៃគណៈកម្មាធិការដឹកនាំកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
បន្ថែមពីនេះក៏មានសមាជិកចូលរួមពីមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហរិញ្ញវត្ថុ ក្រសួងមុខងារសាធារណៈ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ ក្រសួងព័ត៌មាន ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី សាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ គណៈមេធាវីកម្ពុជា អាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ និងបណ្ឌិត្យសភាភូមិន្ទយុត្តិធម៌៕