លោក ឌិត ទីណា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង នេសាទ សម្ពោធឧទ្យានបេតិកភណ្ឌកៅស៊ូ តេជោ ធិបតី នៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ២០២៤។ នៀម ឆេង
លោក ឌិត ទីណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូនេះ បានសម្ពោធឧទ្យានកៅស៊ូ ដែលមានដើមកៅស៊ូចំណាស់ជាងគេនៅកម្ពុជាជាង ៤០០ដើមដាំតាំងពីសម័យអាណានិគមនិយមបារាំង។ លោកចាត់ទុកដើមកៅស៊ូចំណាស់នេះជាបេតិកភណ្ឌ និងបង្ហាញពីការវិវត្តនៃដំណាំកសិឧស្សាហកម្មកៅស៊ូនៅកម្ពុជា។
ឧទ្យានបេតិកភណ្ឌកៅស៊ូ តេជោ ធិបតី មានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងឃុំថ្មពេញ ស្រុកត្បូងឃ្មុំ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ដែលបច្ចុប្បន្ននេះមានដើមកៅស៊ូចាស់១០០ឆ្នាំចំនួន ៤៤៨ដើម។
ដើមកៅស៊ូទាំងនេះត្រូវបានយកពូជពីតំបន់អាម៉ាហ្សូន ហើយត្រូវបានដាំដោយប្រើគ្រាប់ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជាដើមរបស់វាមានទម្រង់ខុសៗគ្នា ខណៈដែលដើមកៅស៊ូបច្ចុប្បន្ន មានទម្រង់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នាដោយសារតែការដាំដោយមានពូជចម្រាញ់តាមរយៈការខ្លូននោះទេ។
លោក ម៉ក ហុង ប្រធានអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនចម្ការកៅស៊ូសុភក្តិនីកា បានឲ្យដឹងថា លោកស្ម័គ្រចិត្តប្រគល់ចម្ការកៅស៊ូដែលមានវ័យចំណាស់នេះទៅឲ្យក្រសួងកសិកម្មដើម្បីថែរក្សាបន្ត និង ដើម្បីបុព្វហេតុស្រាវជ្រាវផ្នែកកៅស៊ូ។
លោកថ្លែងថា៖ «ដីនេះជាក់ស្ដែងជារបស់ក្រុមហ៊ុនសុភក្តិនីកា ដោយសារក្រសួងកសិកម្មចាប់អារម្មណ៍ទៅលើការអភិរក្សដើមកៅស៊ូនេះ យើងក៏បានប្រគល់សិទ្ធិហ្នឹងដើម្បីឲ្យអគ្គនាយកដ្ឋានកៅស៊ូគ្រប់គ្រង់ តែនេះធ្វើតាមផ្ទាល់មាត់ទេ។ ទៅថ្ងៃក្រោយ អគ្គនាយកដ្ឋានកៅស៊ូសុំកាត់ដីនេះពីក្រុមហ៊ុនកៅស៊ូសុភក្តិនីកា ហើយដាក់ទៅជាទ្រព្យរបស់អគ្គនាយកកៅស៊ូ។ ខ្ញុំយល់ព្រម ព្រោះនេះជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ទាំងអស់គ្នា»។
ការសម្ពោធឧទ្យានបេតិកភណ្ឌកៅស៊ូ តេជោ ធិបតី ក៏ធ្វើឡើងជាមួយនឹងការប្រឡងប្រណាំងចៀរជ័រកៅស៊ូ ដែលមានកម្មករចៀរជ័រកៅស៊ូជំនាញៗចំនួន ៧១ មកពីចម្ការកៅស៊ូចំនួន ៣៤ និងសហគមន៍ចម្ការកៅស៊ូគ្រួសារចំនួន៥។ ម៉ូតូចំនួន ១៥គ្រឿងត្រូវបានប្រគល់ជូនដល់ជ័យលាភី ពីលេខ១ដល់លេខ ៣ ដែលចំណាត់ថ្នាក់នីមួយៗមានចំនួន ៥នាក់។
លោក ឌិត ទីណា បានប្រកាសថា ក្រសួងកសិកម្មនឹងរៀបចំការប្រកួតប្រជែងស្នាដៃចៀរជ័រកៅស៊ូបន្តទៀតនៅឆ្នាំក្រោយ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីដំណាំកៅស៊ូ និងដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់កម្មករចម្ការកៅស៊ូ និងពង្រឹងជំនាញរបស់ខ្លួនក្នុងការងារនេះ។
លោក ឃុន កក្កដា អគ្គនាយកស្ដីទី នៃអគ្គនាយកដ្ឋានកៅស៊ូ នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០២០ ផ្ទៃដីដំណាំកៅស៊ូបានកើនឡើង៨ដង ចាប់ពីជាង ៥ម៉ឺនហិកតាក្នុងឆ្នាំ២០០០ កើនមកដល់ជាង៤០ម៉ឺនហិកតា ក្នុងឆ្នាំ២០២០។
លោកថា ផលិតផលក៏បានកើន ឡើងជាង៧ដងផងដែរ ដែលពីមុនមានជាង៥ម៉ឺនតោន បានកើនមកដល់៣៥ម៉ឺនតោន ដែលបាននាំមកនូវចំណូល ក្នុងសេដ្ឋកិច្ចជាតិប្រមាណ៥០០លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំ។
លោកថា នៅឆ្នាំ ២០២៤នេះ កម្ពុជាមានផ្ទៃដីដំណាំកៅស៊ូសរុបចំនួន៤២៥ ៤៤៣ហិកតា ក្នុងនោះ៥២ភាគរយ ជាចម្ការកៅស៊ូកសិឧស្សាហកម្ម និង៤៨ភាគទៀតស្មើនឹង ២០២ ៣២១ហិកតា ជាផ្ទៃដីកៅស៊ូគ្រួសារ។
លោកផលិតផលជ័រសម្រេចបានក្នុង ឆ្នាំ២០២៤ មានចំនួន៤០៧ ២០៩តោន កើនឡើង៤ភាគរយធៀបឆ្នាំ២០២៣។ ចំណូលពីការលក់ជ័រកៅស៊ូ មានចំនួន ៦៤០លានដុល្លារ។
មធ្យមក្នុងឆ្នាំនេះគឺ ១៦១៧ដុល្លារក្នុងមយតោន កើនឡើង២៨០ដុល្លារក្នុងមួយតោន ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣ ដែលបានតែ ១៣៣៧ដុល្លារក្នុងមួយតោន។
លោកបន្តថា ដំណាំកៅស៊ូបានស្រូបយកកម្លាំងពលកម្មចៀរជ័រចំនួន១៤ម៉ឺននាក់ និងចិញ្ចឹមអ្នកក្នុង បន្ទុកគ្រួសារ ដែលរួមមានប្រពន្ធ កូន និងឪពុក ម្តាយ សរុបប្រមាណជាង៤២ម៉ឺននាក់៕
