ភ្នំពេញ៖ មានការផ្សព្វផ្សាយតាមសារព័ត៌មាននានាថា កម្ពុជានឹងមានថ្នាំចាក់បង្ការមេរោគអេដស៍នៅដើមឆ្នាំ ២០២៥ ខាងមុខនេះ។
ព័ត៌មាននេះបានធ្វើឱ្យមហាជនជាច្រើនមានការភាន់ច្រឡំថា ពួកគេនឹងលែងបារម្ភពីការឆ្លងជំងឺអេដស៍ទៀតក្រោយការចាក់ថ្នាំបង្ការនេះរួច។
យ៉ាងណាមិញ អ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាពបានឱ្យដឹងថា ថ្នាំចាក់បង្ការមេរោគអេដស៍នេះ គ្រាន់តែជាមធ្យោបាយមួយផ្សេងទៀត ក្រៅពីស្រោមអនាម័យ និងថ្នាំលេប។
វេជ្ជបណ្ឌិត អ៊ុក វិជ្ជា ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ សើស្បែក និងកាមរោគ បានឱ្យដឹងថា ក្រសួងសុខាភិបាលនឹងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំព្រឹព (PrEP) សម្រាប់បង្ការមុនពេលប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ ជាប្រភេទថ្នាំចាក់ ប៉ុន្តែមិនមែនជាប្រភេទវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ទេ។
លោកបានបញ្ជាក់ដល់មហាជនតាមរយៈភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «រហូតមកពេលនេះ ទាក់ទងនឹងជំងឺអេដស៍ ពិភពលោកមិនទាន់រកឃើញវ៉ាក់សាំងនៅឡើយទេ»។
លោកបានបន្ដថា៖ «ដោយចាប់ផ្ដើមនៅត្រីមាសទី ១ ឆ្នាំ ២០២៥ ក្រសួងសុខាភិបាល និងតាមការណែនាំរបស់ឯកឧត្ដមសាស្ដ្រាចារ្យរដ្ឋមន្ដ្រី នឹងនាំចូល ដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំព្រឹព Pre-Exposure Prophylaxis (PrEP) ឬមានន័យថា ការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំបង្ការ មុនពេលប្រឈមនឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍»។
វាជាប្រភេទថ្នាំចាក់ឈ្មោះ Cabotegravir ដែលត្រូវចាក់រៀងរាល់ ២ខែម្តង សម្រាប់បង្ការការឆ្លងមេរោគអេដស៍មុនពេលប្រឈម ក្រុមប្រជាជនគន្លឹះដែលមានការប្រព្រឹត្តប្រឈមខ្ពស់នឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ ដូចជា អ្នកដៃគូរួមភេទច្រើន អ្នករួមភេទមិនប្រើស្រោមអនាម័យ ក្រុមស្ត្រីបម្រើសេវាកម្សាន្ដ ក្រុមបុរសរួមភេទជាមួយបុរស ក្រុមអ្នកប្លែងភេទ និងក្រុមអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
វេជ្ជបណ្ឌិត អ៊ុក វិជ្ជា បានថ្លែងថា ប្រទេសកម្ពុជាបានអនុវត្ដការប្រើប្រាស់ថ្នាំព្រឹពលេប មុនពេលប្រឈម សម្រាប់បង្ការមេរោគអេដស៍នេះតាំងពីឆ្នាំ២០១៩ មកម្លេះ ហើយក្រសួងសុខាភិបាលនាំចូលជាប្រភេទថ្នាំចាក់មួយទៀត ដែលមិនមែនជាវ៉ាក់សាំងនោះទេ។
លោកនៅតែលើកទឹកចិត្ដដល់អ្នកមានដៃគូរួមភេទច្រើន ឱ្យប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យ ពីព្រោះទាំងថ្នាក់លេប និងថ្នាំចាក់បង្ការមុនពេលប្រឈមមេរោគអេដស៍នេះ មិនអាចការពារជំងឺកាមរោគ ឬជំងឺឆ្លងតាមការរួមភេទដទៃទៀតនោះទេ។
លោកបានលើកឡើងថា៖ «បច្ចុប្បន្ននេះ មានការផ្ទុះឡើងនូវជំងឺកាមរោគ ជំងឺស្វាយ ប្រមេះច្រើន ដែលទាមទារឱ្យមានការព្យាបាលជំងឺកាមរោគ ជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញត្រឹមត្រូវ ជាជាងការទិញឱសថប្រើប្រាស់នៅតាមឱសថស្ថានដោយខ្លួនឯង ដោយសារជំងឺប្រមេះទឹកបាយក៏ស៊ាំងនឹងថ្នាំច្រើនដែរ»។
ការប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យជាវិធីដ៏ប្រសើរបំផុតក្នុងការការពារការឆ្លងជំងឺអេដស៍ ជំងឺកាមរោគ និងការមានកូន។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បានបន្ដថា ការដាក់ឱ្យមានថ្នាំព្រឹពលេប និងព្រឹពចាក់នេះ គឺក្នុងគោលបំណងផ្តល់ជាជម្រើស សម្រាប់ក្រុមប្រឈមមុខខ្ពស់នឹងការឆ្លងមេរោគអេដស៍ ហើយមិនបានប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យ នៅកាលៈទេសៈ ឬជាមួយដៃគូពិសេសណាមួយ ពីព្រោះពិភពលោករកឃើញថា ការពាក់ស្រោមអនាម័យតែមួយមុខមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ក្នុងការកាត់បន្ថយការឆ្លងថ្មីនៃមេរោគអេដស៍ នៅក្នុងប្រជាជានមួយចំនួន។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត វិជ្ជា បានបន្ថែមថា ថ្នាំនេះមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការបង្ការការចម្លងមេរោគអេដស៍បានក្នុងកម្រិតចន្លោះពី ៩២ ទៅ ៩៥ភាគរយ។
លោកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា៖ «យើងរំរំពឹងថា វិធីសាស្ត្រនេះនឹងអាចជួយកាត់បន្ថយករណីឆ្លងថ្មីនៃមេរោគអេដស៍នៅប្រទេសកម្ពុជាឱ្យថយចុះបន្ថែមទៀត»។
យោងតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានឱ្យដឹងថា ឱសថ Cabotegravir ត្រូវបានអនុម័តដោយរដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងឱសថសហរដ្ឋអាមេរិក (FDA) នៅថ្ងៃទី ២០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២១។
វាជាថ្នាំចាក់រៀងរាល់ ២ ខែម្តង ហើយអាចចាក់ដល់ មនុស្សពេញវ័យ និងក្មេងជំទង់ដែលមានទម្ងន់យ៉ាងហោចណាស់ ៣៥ គីឡូក្រាម ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍។
ការឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មីនៅកម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះមកត្រឹម ១២០០ នាក់ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ពី ១៣០០ ក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ដូចដែលបានរាយការណ៍នៅក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាកាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៤ ដោយអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ និងអង្គការ UNAIDS។
ការធ្លាក់ចុះនេះត្រូវបានសន្មត់ថាជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការទប់ស្កាត់របស់កម្ពុជាចំពោះមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍។ អត្រាឆ្លងពីម្តាយទៅកូនក៏ធ្លាក់ចុះពី ១១ភាគរយ មក ៨ភាគរយ ក្នុងអំឡុងពេលដូចគ្នានេះ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ បញ្ហាប្រឈមនៅតែមាន រួមទាំងការឆ្លងថ្មីក្នុងចំណោមក្រុមដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ ដូចជាបុ រសដែលរួមភេទជាមួយបុរស ស្ត្រីកែភេទ នារីក្នុងវិស័យកម្សាន្ត និងអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
ការឆ្លងថ្មីភាគច្រើនត្រូវបានរាយការណ៍ចំពោះក្រុមមនុស្សមានអាយុពី ១៥-២៤ ឆ្នាំ ដែលបង្ហាញពីការថយចុះការយល់ដឹងនៅក្នុងប្រជាសាស្ត្រនេះ។
UNAIDS ប៉ាន់ប្រមាណថា ប្រជាជនកម្ពុជាចំនួន ៧៦០០០នាក់ កំពុងរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍/ជំងឺអេដស៍ ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ដោយមាន ៦៨១៥១នាក់ បានទទួលការព្យាបាលដោយថ្នាំប្រឆាំងមេរោគអេដស៍។
នៅឆ្នាំ២០២២ បុគ្គលជាង ១ម៉ឺននាក់មិនបានដឹងខ្លួនឯងកំពុងរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍។ ទោះបីជាមានការរីកចម្រើនក៏ដោយ ការសម្រេចបាននូវគោលដៅឆ្នាំ២០២៥ នៃការឆ្លងថ្មីតិចជាង ២០០ករណី ជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅតែជាបញ្ហាប្រឈម៕