ភ្នំពេញៈ ក្រសួងបរិស្ថានបានប្រកាសថា ការបំពុលខ្យល់នៅកម្ពុជាមានត្រឹម ២០ ទៅ ៤០ug/m3 តែប៉ុណ្ណោះ ដែលជាកម្រិតតូចជាងកម្រិតស្តង់ដា ៥០ug/m3 កំណត់ដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ហើយដែលមិនចោទជាបញ្ហាគួរឱ្យព្រួយបារម្ភដូចការផ្សព្វផ្សាយរបស់មតិ និងសារព័ត៌មានមួយចំនួនទេ។
ក្រសួងបរិស្ថានបានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានស្តីពីការបង្ការ និងទប់ស្កាត់បញ្ហាបំពុលខ្យល់នៅកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី ៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៤ ដោយបានបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្នក្រសួង បាននិងកំពុងយកចិត្តទុកដាក់ចាត់វិធានការទប់ស្កាត់បញ្ហាទាំងនេះ តាមរយៈការដាក់ចេញយុទ្ធនាការផ្ទៃមេឃពណ៌ខៀវ កាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៣ ព្រមទាំងបានអំពាវនាវដល់គ្រប់ដៃគូពាក់ព័ន្ធជាតិ និងអន្តរជាតិចូលរួមផងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះ ក្រសួងក៏បានចាត់វិធានការបង្ការ និងទប់ស្កាត់ភ្លើងឆេះព្រៃដោយរួមសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ និងគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។
ក្រសួងបានបញ្ជាក់ទៀតថា៖ «ជាលទ្ធផល រហូតមកដល់ពេលនេះ ចំនួនភ្លើងឆេះព្រៃក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនៅកម្ពុជា មានការថយចុះបើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៩ និងឆ្នាំ ២០២០ និងកម្រិតការបំពុលខ្យល់ដោយភាគល្អិតនិចល PM2.5 ក៏មានការថយចុះ និងនៅក្រោមកម្រិតស្តង់ដា»។
ក្រសួងបរិស្ថានបន្តថា ក្នុងទិសដៅលើកកម្ពស់ការថែរក្សាបរិស្ថានឱ្យមានភាពស្រស់ស្អាត និងផ្ដល់សុខុមាលភាពដល់ប្រជាពលរដ្ឋ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញវិធានការប្រើប្រាស់ប្រេងឥន្ធនៈស្តង់ដា EURO 4 និង EURO 5 ដែលបានកាត់បន្ថយយ៉ាងច្រើននូវការសាយភាយសារធាតុបំពុលខ្យល់ចូលទៅក្នុងបរិយាកាស។
ប្រភពដដែលថា ការការពារគុណភាពខ្យល់នៅតែជាការងារអាទិភាពរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន តាមរយៈការអនុវត្តយ៉ាងសកម្មនូវយុទ្ធនាការផ្ទៃមេឃពណ៌ខៀវ ស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្រចក្រាវិស័យបរិស្ថាន ២០២៣-២០២៨ និងយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល។
ក្រសួងបរិស្ថានបានប្រកាសទៀតថា ក្រសួងបានត្រៀមខ្លួនសហការជាមួយប្រទេសជាមិត្ត និងអង្គការអន្តរជាតិទាំងអស់ក្នុងការចែករំលែកបទពិសោធន៍ពីការបង្ការ និងទប់ស្កាត់បញ្ហាបំពុលខ្យល់ដើម្បីសុខុមាលភាពប្រជាជនក្នុងតំបន់ និងនៅក្នុងពិភពលោក។
លោក នុត សម្បត្តិ អ្នកជំនាញផ្នែកសុខាភិបាល និងសុខុមាលភាពសង្គមនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី ៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៤ ថា ការបំពុលខ្យល់ឬខ្យល់អាក្រក់នេះ វាបានមកពីធម្មជាតិផង និងមនុស្សផង ខណៈដែលការបំពុលដោយមនុស្ស បានមកពីការបំភាយចេញពីឥន្ធនៈផូស៊ីលចេញពីរោងចក្រឧស្សាហកម្ម,ការរុករករ៉ែ, ការដុតសំរាម,ភ្លើងឆេះព្រៃ ការដុតសារធាតុគីមីផ្សេងៗ ការដុតសម្បកកង់ឡានជាដើម ដែលវាបានផ្តល់នូវសារធាតុពុលក្នុងបរិយាកាស។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ការបំពុលក្នុងស្រទាប់បរិយាកាសនេះ ក៏រាប់បញ្ចូលពីការប្រើប្រាស់អាវុធនុយក្លែអ៊ែរនៅតាមបណ្តាប្រទេសដែលកំពុងធ្វើសង្គ្រាមនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះដែរ ដូចជា សង្គ្រាមរុស្ស៊ី ជាមួយអ៊ុយក្រែន និងសង្គ្រាមនៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាជាដើម។ ផ្សែងពុលទាំងអស់នេះ វានឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ណាស់ដល់សុខភាពមនុស្សយើងតាមរយៈការធ្វើឱ្យបាត់កម្រិតអុកស៊ីហ្ស៊ែនក្នុងឈាមរបស់យើងធ្វើឱ្យរាងកាយខ្វះអុកស៊ីហ្ស៊ែន និងនាំឱ្យមានជំងឺស្លេកស្លាំង ខ្វះគ្រាប់ឈាមក្រហមជាដើម»។
ថ្វីដ្បិតតែកម្ពុជា នៅមិនទាន់មានការបំពុលខ្យល់ក្ដី តែលោក នុត សម្បត្តិ បានផ្តល់យោបល់ដល់សាធារណជនឱ្យអនុវត្តសកម្មភាពមួយចំនួនដើម្បីបញ្ចៀសបានពីការស្រូបយកខ្យល់អាក្រក់មកក្នុងខ្លួន ដូចជា ការពាក់ម៉ាស់ឱ្យបានជាប់ជាប្រចាំពេលធ្វើដំណើរតាមផ្លូវ,ឧស្សាហ៍ហាត់ប្រាណ ដោយត្រូវរើសយកកន្លែងដែលមានខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធ ដូចជា នៅតាមមាត់សមុទ្រឬទន្លេឬតំបន់ធម្មជាតិនានា,លាងដៃសម្អាតឱ្យបានញឹកញាប់ និងជាពិសេសចូលរួមដាំដើមឈើឱ្យបានច្រើនដើម្បីបង្កើនឧស្ម័នអុកស៊ីហ្ស៊ែនឡើងវិញ។
សូមរំឭកថា នៅក្នុងជំនួបពិភាក្សាការងារតាមទូរស័ព្ទ កាលពីថ្ងៃទី ២ ខែកុម្ភៈ រវាង លោក អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន និងលោកចាក់កាពុង សុងម៉ានី អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសថៃកម្ពុជា និងថៃបានប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នាការពារការបំពុលទៅក្នុងបរិយាកាស ប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នាទប់ស្កាត់ផ្សែងអ័ព្ទ និងការបំពុលទៅក្នុងបរិយាកាសដើម្បីការពារសុខុមាលភាពពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំង ២ ក្នុងការឆ្ពោះទៅភាពស្អាត ៣ គឺស្អាតទាំងបរិយាកាសជុំវិញ ស្អាតចិត្ត និងស្អាតទាំងសុខភាព។
នៅក្នុងជំនួបនោះ លោក អ៊ាង សុផល្លែត បានលើកបង្ហាញពីរបាយការណ៍ដែលកម្ពុជាបានតាមដានគុណភាពខ្យល់ជាប្រចាំតាមរយៈឧបករណ៍ស្វ័យប្រវត្តិ និងស្ថានីយតាមដាន ត្រួតពិនិត្យគុណភាពខ្យល់ ទាំងនៅរាជធានីភ្នំពេញ និងនៅតាមបណ្តាខេត្តនានា។
លោក អ៊ាង សុផល្លែត បានបន្ថែមថា កម្ពុជាបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចក្នុងការឆ្លើយតបនឹងការបំពុល ទាំងនៅលើគោក លើអាកាស និងនៅក្នុងទឹកទើបក្នុងរយៈពេលជាង ១០០ ថ្ងៃកន្លងមកនេះ លោកបានដាក់ចេញយុទ្ធនាការផ្ទៃមេឃពណ៌ខៀវ (blue sky campaign) ដែលស្រដៀងនឹងកម្មវិធី Clear Sky របស់ប្រទេសថៃដែរ៕