មន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន លោកនេត្រ ភក្ត្រាថ្លែងក្នុងសន្និសីទ ប្រកាសលទ្ធផល នៃរបាយការណ៍ស្តីពី «ស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៥» កាលពីថ្ងៃ ពុធ ទី៣០ ខែមេសា។ រូបថត ក្រសួងព័ត៌មាន
ភ្នំពេញៈ ផលប៉ះពាល់នៃបញ្ញាសិប្បនិម្មិត(AI) ការបង្កកជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងការធ្លាក់ចុះចំណាត់ ថ្នាក់ជាពី១៥១ ទៅ១៦១ គឺជាប្រធានបទ ដែលត្រូវបានជជែកច្រើនជាងគេ ក្នុងទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោក លើកទី៣២ នៅថ្ងៃទី៣ ខែឧសភាឆ្នាំ២០២៥នេះ។
ថ្លែងក្នុងពិធីបើកសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី ការការពារប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យនៅកម្ពុជា ដែលរៀបចំដោយ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលជាង១០នា រសៀលថ្ងៃសុក្រ ទី២ ខែឧសភានេះ លោកហ្សាក់ បឺឡេ (Pellet Jacques) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងប្រចាំកម្ពុជា បានលើកឡើងថា បញ្ញាសិប្បនិមិត្ត កំពុងផ្លាស់ប្តូរការផលិត និងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានយ៉ាងខ្លាំង។
លោកបញ្ជាក់ថា៖«វាផ្តល់នូវ ឱកាស ប៉ុន្តែក៏មានហានិភ័យថ្មីផងដែរ៖ ការរីកសាយភាពនៃព័ត៌មានបំភ្លៃ ភាពទុកចិត្តបាននៃប្រភព ការផុយស្រួយ នៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ បញ្ហាប្រឈមទាំងនេះកើតមានជាសកល ហើយទាមទារការឆ្លើយតបរួម»។
.jpg)
ក្រៅពីនោះ លោកកត់សម្គាល់ផងដែរថា ការសម្រេចចិត្តនាពេលថ្មីៗនេះរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការផ្អាកកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើន រួមទាំងការគាំទ្រដល់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមួយចំនួនជាភាសាខ្មែរ បានធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យកាន់តែចុះខ្សោយ។
សន្និសីទសារព័ត៌មាននេះ ក៏បានសង្កេតឃើញផងដែរថា ការសម្រេចចិត្តភ្លាមៗក្នុងការបង្កកជំនួយអភិវឌ្ឍន៍បរទេសដល់កម្ពុជារបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនេះ បានកំពុងតែដាក់ស្ថាប័នសារព័ត៌មានឯករាជ្យដែលនៅសេសសល់ក្នុងប្រទេសឱ្យស្ថិតក្នុងហានិភ័យកាន់តែខ្លាំង។ នេះដោយសារតែ ការបាត់បង់ការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងធនធានបានគំរាមកំហែងដល់ការរស់រាននៃសារព័ត៌មានឯករាជ្យ។
សម្រាប់ទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោក លើកទី៣២ ឆ្នាំនេះ អង្គការយូណេស្កូបានជ្រើសរើសប្រធានបទ “ការផ្តល់ព័ត៌មាននៅក្នុង ពិភពលោកដ៏ស្មុគស្មាញមួយ- ផលប៉ះពាល់នៃបញ្ញាសិប្បនិម្មិតលើសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ”។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងប្រចាំកម្ពុជា លោកហ្សាក់ បឺឡេ (Jacques Pellet) ថ្លែងក្នុងពិធីបើកសន្និសីទសារព័ត៌មានស្តីពី ការការពារប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យនៅកម្ពុជា នារសៀលថ្ងៃសុក្រនេះ។ រូបថត ផាក់ ស៊ាងលី
នៅក្នុងឱកាសទិវានេះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន ម៉ាណែតបានលើក ក្នុងសារលិខិតថា បរិវិត្តកម្មនៃបញ្ញាសិប្បនិម្មិតទៅក្នុងវិស័យព័ត៌មាននិងសោតទស្សន៍ បាននាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើន។ ក្នុងនោះ រួមមានការប្រើប្រាស់ច្រើនភាសា និងការវិភាគទិន្នន័យ សម្រាប់ការផលិត ផ្សព្វផ្សាយ និងចែកចាយបានរហ័ស និងចំគោលដៅ។
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលបញ្ជាក់ថា៖«ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ភាពជឿនលឿនទាំងនេះ ក៏បាននាំមកនូវហានិភ័យនៃព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលបង្កើតដោយបច្ចេកវិទ្យា។ ជាងនេះទៅទៀត បរិវិត្តកម្មនេះក៏នឹងជះឥទ្ធិពលទាំងវិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមានដល់អាជីពសារព័ត៌មានផងដែរ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីក៏បានណែនាំឱ្យក្រសួងព័ត៌មានកំណត់គោលការណ៍ណែនាំ នៃក្រមសីលធម៌ស្តីពីការប្រើប្រាស់បញ្ញាសិប្បនិម្មិត ក្នុងការ ប្រមូលព័ត៌មាន ផលិត ផ្សព្វផ្សាយ និងចែកចាយបន្ត ដើម្បីរក្សានិងបង្កើនទំនុកចិត្តលើ ព័ត៌មានដែលបានផលិតនិងផ្សព្វផ្សាយ និងទប់ស្កាត់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ។
ចំណុចចុងក្រោយ ដែលត្រូវបានលើកយកមកជជែក ពិភាក្សានោះ គឺការវាយតម្លៃ របស់អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែន (RSF)ចំពោះកម្ពុជា ដែលស្ថិតនៅចំណាត់ថ្នាក់១៦១ ក្នុងចំណោម១៨០ប្រទេសក្នុងពិភពលោក។ នេះបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាធ្លាក់ចុះចំនួន១០ចំណាត់ថ្នាក់ ពី១៥១ កាលពីឆ្នាំ២០២៤។
ទាក់ទងនឹងចំណាត់ថ្នាក់នេះ អនុរដ្ឋលេខាធិកា និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន លោកទេព អស្នារិទ្ធបានថ្លែងថា ការវាយតម្លៃពីអ្នកនៅក្រៅប្រទេស ដែលប្រមូលព័ត៌មានពីក្រុមតូចមួយ ដែលជាអង្គការសមាគមន៍ គឺមិនអាចឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពពិតប្រាកដ នៃសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជានោះទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖«ចំនួនធាតុចូលតិចតួចនេះ គឺមិនអាចឆ្លុះបញ្ចាំង តំណាងឱ្យវិស័យព័ត៌មាន សំលេងនៅក្នងវិស័យព័ត៌មាន និងសោតទស្សន៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានោះឡើយ»។
អ្នកចូលរួមប្រារព្ឋទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានស្តីពី ការការពារប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យនៅកម្ពុជា នារសៀលថ្ងៃសុក្រនៅសណ្ឋាគារ ហ៊ីម៉ាវ៉ារី ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ រូបថត ផាក់ ស៊ាងលី
ក្រសួងព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី៣០ មេសាបានចេញរបាយការណ៍ស្តីពី «ស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៥» ដែលជាការវាស់ស្ទង់ និងវាយតម្លៃលើស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា។ លទ្ធផល នៃការស្ទង់មតិបានបង្ហាញថា ៨១,៤ភាគរយ នៃអ្នកសារព័ត៌មាន ដែលត្រូវបានជ្រើសរើសដោយចៃដនយចំនួន៥០០នាក់មកពីបណ្តារាជធានីខេត្តទាំង២៥នោះ បានបញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា «មានភាពល្អប្រសើរ»។
មន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន លោកនេត្រ ភក្ត្រាបានមានប្រសាសន៍ ក្នុងសន្និសីទប្រកាសលទ្ធផល នៃរបាយការណ៍នេះថា៖«បើសិនជាយើងប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០២៤កន្លងទៅ ដែលមាន៧៩,៨ភាគរយ ហើយនៅឆ្នាំ២០២៥នេះ គឺយើងឃើញមាន៨១,៤ភាគរយ គឺកម្រិតនៃសេរីភាពសារព័ត៌មានរបស់ហើយ គឺមានភាពល្អប្រសើរកើនឡើង»។ ភាពល្អប្រសើរនេះ គឺដោយសារតែមានការផ្តល់ជូន នូវការបណ្តុះបណ្តាល ការបញ្រ្ជាបនូវចំណេះដឹង តាមរយៈវគ្គខ្លីៗពីបច្ចេកទេសនៃការសរសរ និងការប្រមូលព័ត៌មាន ក៏ដូចជាក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ។ លើសពីនោះ ក្រសួងក៏បានប្រកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ «ធម្មនុញ្ញវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មានកម្ពុជា» កាលពីសីហា ២០២៤ផងដែរ។
លោករដ្ឋមន្រ្តីថ្លែងថា៖«នេះជារបាយការណ៍មួយដ៏មានសារៈសំខាន់ ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងការវាស់ស្ទង់សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា ដែលធ្វើឡើងដោយកម្ពូជា ជាម្ចាស់ប្រទេស នៅក្នុងកិច្ចការងារដែលយើងបានដឹងដោយផ្ទាល់ និងបានជួយដោយផ្ទាល់ លើកិច្ចការងារនេះ»។
លោករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានលើកឡើងផងដែរថា ស្ថានភាពសារព័ត៌មានរបស់កម្ពុជា មិនស្ថិតលើ«បបូរមាត់» ឬការវាយតម្លៃ ដែលទំនងជាគ្មានឯកសារ និងភស្តុតាងមកបញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់នោះទេ។
របាយការណ៍នេះ ក៏នឹងត្រូវបោះពុម្ពជាង២ពាន់ច្បាប់ ដើម្បីធ្វើការចែកចាយដល់អង្គភាពពាក់ព័ន្ធយកទៅប្រើប្រាស់ផងដែរ៕
