ព្រឹត្តិការណ៍រយៈពេលពីរថ្ងៃនេះ ជាមួយនឹងសិក្ខាសាលា EU-ASEAN លើកទី ៦ បានប្រមូលផ្តុំភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗ រួមមានតំណាងមកពីរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន លេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន សហភាពអឺរ៉ុប (EU) និងអង្គភាពនានា ដូចជា COSTI ឥណ្ឌូនេស៊ី។ រូបថត MISTI
ភ្នំពេញ៖ មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងបច្ចេកវិទ្យាអាស៊ាន (ASEAN TMH) បានបោះជំហានដ៏សំខាន់មួយឆ្ពោះទៅរកការសម្ពោធជាផ្លូវការនូវថ្នាលគ្រប់គ្រងបច្ចេកវិទ្យាអាស៊ាន នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ COSTI លើកទី ៨៨ នៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៥ នៅទីក្រុងគួឡាឡាំពួ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។
ព្រឹត្តិការណ៍រយៈពេលពីរថ្ងៃនេះ ជាមួយនឹងសិក្ខាសាលា EU-ASEAN លើកទី ៦ ដែលប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី ៤ ដល់ថ្ងៃទី ៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៥ បានប្រមូលផ្តុំភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗ រួមមានតំណាងមកពីរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន លេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន សហភាពអឺរ៉ុប (EU) និងអង្គភាពនានា ដូចជា COSTI ឥណ្ឌូនេស៊ី។
សិក្ខាសាលាដែលរៀបចំដោយក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ (MISTI) នៅខេត្តសៀមរាប បានផ្តោតលើការបញ្ចប់ផែនការអនុវត្តសម្រាប់ថ្នាលអនឡាញ (ASEAN TMH) ក្នុងគោលដៅពន្លឿនការស្រាវជ្រាវ ជំរុញនវានុវត្តន៍ លើកកម្ពស់ការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា និងការចែករំលែកចំណេះដឹងនៅទូទាំងអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ដែលស្នើឡើងជាលើកដំបូងដោយប្រទេសកម្ពុជា និងឥណ្ឌូនេស៊ីក្នុងឆ្នាំ ២០២១ អាស៊ាន TMH ត្រូវបានអនុម័តជាគំនិតផ្តួចផ្តើមអាទិភាពដោយគណៈកម្មាធិការអាស៊ានស្តីពីវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ (COSTI) ក្នុងឆ្នាំ ២០២២។
ចក្ខុវិស័យនៅពីក្រោយការផ្តួចផ្តើមគំនិតនេះគឺដើម្បីបង្កើតថ្នាលអនឡាញមួយដែលភ្ជាប់គម្លាតរវាងការស្រាវជ្រាវសាកលវិទ្យាល័យ និងវិស័យឯកជន ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដើម្បីពន្លឿនការបង្កើតថ្មី និងគាំទ្រការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា។
ថ្នាលអនឡាញគ្រប់គ្រងបច្ចេកវិទ្យាអាស៊ាន (ASEAN TMH) នឹងត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរការនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ COSTI លើកទី ៨៨ នៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៥។ រូបថត ASEAN TMH
តាមរយៈការតភ្ជាប់អ្នកស្រាវជ្រាវ ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ការចាប់ផ្តើមអាជីវកម្ម និងអ្នកវិនិយោគ (ASEAN TMH) ស្វែងរកការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមសំខាន់ៗ ដូចជា កង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់ពង្រីកការច្នៃប្រឌិតក្នុងតំបន់។
លោកស្រី Elrade Rofaani តំណាងប្រធាន COSTI នៃប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី បាននិយាយថា៖ «(ASEAN TMH) គឺជាថ្នាលសហការមួយដែលត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីភ្ជាប់ការស្រាវជ្រាវសាកលវិទ្យាល័យជាមួយអង្គភាពវិស័យឯកជនដើម្បីបង្កើនឥទ្ធិពលសង្គម និងសក្តានុពលពាណិជ្ជកម្ម»។
ជាមួយនឹងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីនវានុវត្តន៍ក្នុងតំបន់នៅតែលេចឡើង វេទិកានេះមានគោលបំណងដោះសោសក្ដានុពលនៃគំនិត និងបច្ចេកវិទ្យាដែលមិនទាន់បានប្រើប្រាស់របស់អាស៊ាន ដោយផ្តល់នូវវិធីសាស្ត្រដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធ និងតភ្ជាប់សម្រាប់កំណើន។
លោក ហ៊ុល សៀងហេង អនុរដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និងជាប្រធាន COSTI កម្ពុជា បានសង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការដើម្បីផ្លាស់ប្តូរពីការពិភាក្សាទៅកាន់ជំហានដែលអាចធ្វើសកម្មភាពបាន។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ការពិភាក្សាអំពីតួនាទីរបស់ក្រុមការងារ ASEAN TMH និងការរៀបចំឯកសារស្តីពីមុខងារ និងលក្ខខណ្ឌតម្រូវបច្ចេកទេស គឺជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការអនុវត្តថ្នាលបច្ចេកវិទ្យានេះ»។
លោកក៏បានលើកឡើងពីតម្លៃនៃការគាំទ្ររបស់សហភាពអឺរ៉ុបតាមរយៈគម្រោង E-READI ដោយហៅវាថា«ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់អាស៊ានក្នុងការជំរុញការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា ការលើកកម្ពស់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីនវានុវត្តន៍ និងការជំរុញកំណើនប្រកបដោយភាពធន់ និងបរិយាបន្ន»។
ASEAN TMH ទទួលបានការគាំទ្រយ៉ាងសំខាន់ពី EU ជាចម្បងតាមរយៈគម្រោង Enhanced Regional EU-ASEAN Dialogue Instrument (E-READI)។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំអាស៊ាន លោក Sujiro Seam បានបញ្ជាក់ការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ចំពោះវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ដោយលើកឡើងថា៖ «ASEAN TMH នឹងផ្ដល់ជាថ្នាលបច្ចេកវិទ្យារួមមួយសម្រាប់តម្រូវការ និងបំណងប្រាថ្នារបស់តំបន់។ តាមរយៈគម្រោង E-READI សហភាពអឺរ៉ុបបានគាំទ្រសិក្ខាសាលាជាច្រើនកន្លងមក ហើយសិក្ខាសាលាលើកទី៦នេះ ផ្តោតលើការរៀបចំបញ្ចប់ផែនការអនុវត្តសម្រាប់ ASEAN TMH»។
លោកបានលើកឡើងពីគំនិតផ្តួចផ្តើម Horizon Europe ជាឧទាហរណ៍ដ៏លេចធ្លោមួយ ជាមួយនឹងការផ្តល់មូលនិធិចំនួន ៩៥,៥ ពាន់លានអឺរ៉ូពីឆ្នាំ ២០២១ ដល់ឆ្នាំ ២០២៧ សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការវិទ្យាសាស្ត្រ និងនវានុវត្តន៍សកល។
លោកស្រី Elrade Rofaani តំណាងប្រធាន COSTI ឥណ្ឌូនេស៊ី បានកោតសរសើរចំពោះស្មារតីសហការនៃសិក្ខាសាលាក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជាសកល។
លោកស្រីបានឱ្យដឹងថា៖ «ASEAN TMH ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាថ្នាលវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍អនឡាញ ដើម្បីភ្ជាប់ការស្រាវជ្រាវរបស់សាកលវិទ្យាល័យ ជាមួយស្ថាប័នឯកជនដែលផ្តោតលើនវានុវត្តន៍ ក្នុងគោលដៅបង្កើនផលសម្រាប់សង្គម និងសក្តានុពលពាណិជ្ជកម្ម»។
លោកស្រីបន្ដថា៖ «យើងរំពឹងថា ថ្នាលអនឡាញនេះនឹងរួមចំណែកដោះស្រាយបញ្ហាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាក្នុងតំបន់ដែលចាំបាច់សម្រាប់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម និងការពង្រីកផលនៃនវានុវត្តន៍»។
ក្នុងសិក្ខាសាលានេះ លោកស្រី Zurina Moktar ប្រធានផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យានៅលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន បានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃការធានានិរន្តរភាពបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុនៃថ្នាលអនឡាញនេះ។
លោកស្រីបាននិយាយថា៖ «ជាង ៥០% នៃកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបនៅទសវត្សរ៍នេះ នឹងជំរុញដោយវិស័យដែលមានឫសគល់ក្នុងនវានុវត្តន៍ និងបច្ចេកវិទ្យា។ ប្រសិនបើអាស៊ានចង់បន្តនាំមុខកំណើននេះ យើងត្រូវតែធានាថាថ្នាលបច្ចេកវិទ្យាដូចជា TMH មិនត្រឹមតែជាបំណងប្រាថ្នាប៉ុណ្ណោះទេ តែជាថ្នាលអាចដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាព ត្រឹមត្រូវតាមបច្ចេកទេស មាននិរន្តរភាពហិរញ្ញវត្ថុ និងមានរចនាសម្ព័ន្ធរឹងមាំផងដែរ»។
ថ្នាលដែលបានគ្រោងសម្រាប់ការដាក់ឱ្យដំណើរការជាផ្លូវការនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ COSTI លើកទី ៨៨ នៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៥ ស្របតាមគោលដៅទូលំទូលាយរបស់អាស៊ាន ដូចដែលបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីព្រាងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ឆ្នាំ ២០២៦-២០៣០។
បច្ចុប្បន្ននេះ រដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ានដំណើរការយន្តការខុសគ្នាសម្រាប់ការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យា ដោយកំណត់ការសហការឆ្លងព្រំដែន។
យោងតាមសហភាពអឺរ៉ុបចុះផ្សាយកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ បានឱ្យដឹងថា៖ «មានតែ 15% នៃការចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មដែលមានមូលដ្ឋាននៅអាស៊ានប៉ុណ្ណោះដែលពង្រីកលើសពីទីផ្សារក្នុងស្រុករបស់ពួកគេ។ ដោយទទួលស្គាល់ពីតម្រូវការសម្រាប់ថ្នាលបង្រួបបង្រួមមួយដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ អាស៊ាន និងសហភាពអឺរ៉ុបបានធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីប្រមូលផ្តុំកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងច្នៃប្រឌិតក្នុងតំបន់»។
ចាប់ពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២៣ ដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ សិក្ខាសាលាចំនួន ៤ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើង ដែលបញ្ចប់ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយជោគជ័យនៃថ្នាលគំរូ និងសុពលភាពនៃការការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញា។
សិក្ខាសាលាលើកទីប្រាំដែលបានធ្វើឡើងកាលពីដើមឆ្នាំនេះ បានផ្តល់មតិកែលម្អសំខាន់ៗសម្រាប់ការបន្តការអភិវឌ្ឍន៍ថ្នាលអនឡាញ ដោយធានាថា វាឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការរបស់អ្នកពាក់ព័ន្ធចម្រុះរបស់អាស៊ាន។
លោក Igor Driesmans ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជា បានកោតសរសើរចំពោះវឌ្ឍនភាពរបស់អាស៊ានក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ ASEAN TMH ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើអត្ថប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកនៃភាពជាដៃគូសហភាពអឺរ៉ុប-អាស៊ាន។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ភាពជាដៃគូរបស់យើងឆ្លងកាត់ការសន្ទនា វាគឺអំពីការបង្កើតឱកាសជាក់ស្តែងដើម្បីជំរុញការច្នៃប្រឌិតនៅទូទាំងតំបន់ទាំងពីរ និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជាសកល»៕
